O θεατρικός σκηνοθέτης Τim Crouch μιλάει για το νέο του έργο

O ανατρεπτικός Βρετανός δημιουργός Tim Crouch επιστρέφει στην Αθήνα για τρίτη φορά με την πιο πρόσφατη σύμπραξή του, την περφόρμανς What Happens to the hope at the end of the evening, μια συνεργασία του Tim Crouch και του Andy Smith σε σκηνοθεσία του Karl James. Η παράσταση παρουσιάστηκε στο φεστιβάλ Almeida στο Λονδίνο και στο Forest Fringe του Εδιμβούργου το 2013. Λίγο πριν έρθει στην αγαπημένη του Αθήνα για παΐδάκια και καυσαέριο μάς δίνει μια ιδέα για την παράσταση και για το συμβαίνει στην ελπίδα στο τέλος της βραδιάς...

H νέα σας περφόρμανς σε συνεργασία με τον Άντι Σμιθ με τίτλο "What happens to the hope at the end of the evening" είναι για δύο διαφορετικούς ανθρώπους που ήταν στενοί φίλοι και έχουν απομακρυνθεί. Ακούγεται σαν μια άβολη κατάσταση. Πόσο δύσκολο είναι να είναι κανείς στο ίδιο δωμάτιο για ένα βράδυ; Τι συμβαίνει στην ελπίδα στο τέλος της βραδιάς;

Ο Άντι Σμιθ κι εγώ είμαστε ακόμη φίλοι! Χρησιμοποιούμε την ιδέα της φιλίας που χάλασε για να εξερευνήσουμε την απόσταση διαφορετικών ιδεών. Οι δύο φίλοι αντιπροσωπεύουν δύο διαφορετικές οπτικές, δύο διαφορετικούς τρόπους αντίληψης του κόσμου. Ήταν πολύ δεμένοι στο παρελθόν και καθώς μεγαλώσανε, ο ένας από τους δύο απομακρύνθηκε και υιοθέτησε ένα νέο τρόπο ζωής. Ο ένας θέλει να αλλάξει τον κόσμο, όντας ακτιβιστής ενώ ο δεύτερος θέλει να αλλάξει τον κόσμο μέσα από την εξέλιξη της κοινωνίας. Αυτές οι δύο φιλοσοφίες τοποθετούνται μέσα στην ιδέα μιας φιλίας που φθίνει. Δεν υπάρχει λύση. Ίσως αυτή είναι η ελπίδα,  δεν υπάρχει απλή απάντηση. Το να είσαι απόλυτος ίσως είναι αυτό που τελικά που δημιουργεί όλα τα προβλήματα.

Πιστεύετε ότι υπάρχει ελπίδα σε αυτόν τον κόσμο;

Αν δεν πίστευα ότι υπάρχει ελπίδα, δεν θα μπορούσα να σηκωθώ από το κρεβάτι το πρωί. Η αντίληψη ότι τα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν -ότι μπορούμε να βελτιώσουμε τα πράγματα - είναι αυτό που μας κρατάει. Είναι πολύ δύσκολο. Μερικές φορές είναι σαν να πηγαίνει ο κόσμος προς τα πίσω. Έχω ένα σωρό φίλους που σταμάτησαν να ελπίζουν. Αυτό με κάνει να θέλω να προσπαθήσω παραπάνω.Η πράξη της δημιουργίας είναι μια πράξη ελπίδας. Η τέχνη είναι ελπιδοφόρα εξ’ ορισμού. Ο καλλιτέχνης βγαίνει από την καθημερινότητά του και αποφασίζει να δημιουργήσει κάτι.

Πώς γεννήθηκε η ιδέα της παράστασης;

Ο Άντι κι εγώ δουλεύουμε μαζί περιοδικά για δέκα χρόνια. Έχει συν-σκηνοθετήσει αρκετά από τα έργα μου. Έχουμε μια κοινή αντίληψη για το θέατρο και ταυτόχρονα είμαστε πολύ διαφορετικοί. Ο Άντι έχει μια θεατρική μέθοδο που επικεντρώνεται στην αφήγηση που έχει τον ίδιο ως αφετηρία. Στις παραστάσεις του παίζει πάντα τον εαυτό του ή κάποιον πολύ κοντά στον εαυτό του. Εγώ στη δουλειά μου, παίζω με την ιδέα του χαρακτήρα, με τον ‘άλλο’ και με την επινόηση. Στο What happens to the hope at the end of the evening έπρεπε να βάλουμε αυτά τα δύο στοιχεία μαζί. Ο Άντι παίζει τον ‘Αντι και εγώ παίζω μια φανταστική εκδοχή του εαυτού μου. Ο χαρακτήρας μου δεν έχει όνομα.

Από πού έρχονται οι ιδέες;

Οι ιδέες έρχονται σαν νεράκι από τότε που ξεκίνησα να γράφω το 2003. Το Χέρι μου, ήταν το πρώτο μου έργο που ήρθε στο BIOS το 2011. Χρησιμοποιώ το θέατρο για να εξερευνήσω το πώς συνυπάρχουμε και το πώς μπορούμε να συνυπάρξουμε. Οι ιστορίες που λέω έχουν να κάνουν με το πώς αναπαρίσταται ο κόσμος. Όλες οι ιστορίες έχουν να κάνουν με την αναπαράσταση του κόσμου.

 Οι δύο χαρακτήρες της παράστασης εμφανίζονται πολύ διαφορετικοί. Ποιον από τους δύο συμπαθεί περισσότερο το κοινό; Ζητείται από το κοινό να συμμετέχει με κάποιο τρόπο;

Δεν επιδιώκουμε το κοινό να συμπαθήσει κάποιον από τους δύο περισσότερο. Και οι δύο έχουν τις αδυναμίες τους αλλά και τα δυνατά τους σημεία. Ο Άντι σκέφτεται πολύ. Ο δικός μου χαρακτήρας δε σκέφτεται σχεδόν καθόλου αλλά τουλάχιστον κάνει πράγματα.

 Υπάρχουν καινούριες ιστορίες για να πούμε;

Δεν υπάρχουν καινούριες ιστορίες να πούμε, μόνο καινούριοι τρόποι. Οι ιστορίες είναι οι ίδιες για χιλιάδες χρόνια. Είναι το πώς λέμε τις ιστορίες που αλλάζει καθημερινά, κάθε μήνα, κάθε νέα γενιά. Η φόρμα γίνεται ακόμη μια ιστορία που κάθεται παράλληλα με την αφήγηση. Η φόρμα και το περιεχόμενο συνομιλούν, αλλά η φόρμα εξελίσσεται όσο εξελίσσεται ο πολιτισμός.

Ποιο από τα έργα που έχετε γράψει θεωρείτε το πιο σημαντικό και γιατί;

Νομίζω ότι το δεύτερο μου έργο, An Oak Tree ήταν πολύ σημαντικό. Ήταν σαν να είναι το δεύτερο μου άλμπουμ. Το πρώτο μου έργο ήταν σαν να γράφτηκε από μόνο του. Μέχρι τότε δεν ήξερα ότι μπορώ να γράψω, δεν είχα καμία τέτοια αναφορά. Οπότε όταν αποφάσισα να γράψω το δεύτερο, ήταν μια πολύ συνειδητή απόφαση. Το An Oak Tree είχε έρθει στο BIOS το 2011. Πρόκειται για ένα έργο που έχει έναν δεύτερο διαφορετικό ηθοποιό κάθε φορά. Στην Αθήνα οι ηθοποιοί μου ήταν η Γιώτα Αργυροπούλου και ο Γιάννης Σαρακατσάνης. Έχω παίξει αυτό το έργο γύρω στις 300 φορές με 300 διαφορετικούς ηθοποιούς ανά τον κόσμο. Με έχει διδάξει για τη σημασια του να είσαι ανοιχτός και να παίζεις με το κοινό, με έχει διδάξει τη δύναμη του κοινού.

Ποια είναι η σχέση σας με την ποπ κουλτούρα;

Είμαι μεγάλος… έγινα 50 τον προηγούμενο μήνα. Τι είναι αυτή η ποπ κουλτούρα που μου λέτε; Προσπάθησα να πάω την παράσταση σου I, Malvolio στο Glastonbury φέτος αλλά με απέρριψαν.

Τι γνώμη έχετε για την διάκριση μεταξύ της ποπ και της υψηλής κουλτούρας;

Η κουλτούρα έχει να κάνει με το τι μας αντιπροσωπεύει. Και είμαστε όλοι πολύ διαφορετικοί. Κάποιοι νιώθουν ότι τους αντιπροσωπεύει ο Πουτσίνι. Κάποιοι άλλοι πάλι oι One Direction. Δεν θα έπρεπε να υπάρχει θέμα αξιολόγησης. Θα μπορούσα να πω ότι με ενδιαφέρει η κουλτούρα που δεν νιώθει σίγουρη για τον εαυτό της – αυτή που θέτει ερωτήματα για την ίδια αλλά και για τον κόσμο. Και η υψηλή κουλτούρα αλλά και η ποπ κουλτούρα εμφανίζονται πολλές φορές πολύ υπερφίαλες σχετικά με την ανωτερότητά τους.

Ποιο είναι το πιο αγαπημένο πράγμα σας στην Αθήνα;

Τα αρχαία και τα παΐδάκια. Η μυρωδιά της ρίγανης και του καυσαερίου. Οι άνθρωποι.

 Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;

Η επερχόμενη πρεμιέρα ενός μεγάλου καινούριου έργου αυτό τον Ιούνιο στο Royal Court Theatre του Λονδίνου, με τίτλο Adler & Gibb. Eίναι πολύ μεγάλη παραγωγή για τα δεδομένα μου με τέσσερις ηθοποιούς και δύο παιδιά,. Επίσης είναι το πρώτο έργο που έχω γράψει για ενήλικες και δεν παίζω. Απλώς δεν ήταν για μένα. Σκηνοθετώ και συνεργάζομαι με τον Andy Smith ως βοηθό σκηνοθεσίας.

BIOS Main, Πειραιώς 84, Κεραμεικός, 2103425335

Έναρξη: 21.00, Διάρκεια: 70’, Είσοδος: 15 & 12 ευρώ (φοιτητικό). Προπώληση: viva.gr. Από 11 ως 13/4