Τα «Φτερά Μπεκάτσας» του Θανάση Βαλτινού πάνε το Δώμα στα 90s

Το μυθιστόρημα «Φτερά Μπεκάτσας» του Θανάση Βαλτινού πρωτοδημοσιεύτηκε το 1992. Με κάποιον τρόπο, όμως, έχει καταφέρει να παραμένει επίκαιρο μέχρι σήμερα, 28 ολόκληρα χρόνια μετά. Εν μέρει, η μία του θεματική, ο θάνατος ενός έρωτα, δεν μάς κάνει εντύπωση ότι μπορεί να αποτελέσει διαχρονικό σημείο ταύτισης. Από την άλλη, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το γεγονός ότι στα «Φτερά Μπεκάτσας» σχεδόν όλοι μας, θα ταυτιστούμε το ίδιο εύκολα και με την ελληνική οικογένεια του ’90, ένα είδος οικογένειας που μέχρι σήμερα δεν έχουμε σταματήσει να διαπραγματευόμαστε.  

Στην Ελλάδα των 90s μάς μεταφέρουν, λοιπόν, τα «Φτερά Μπεκάτσας». Τι σημαίνει αυτό; Μία Ελλάδα μικροαστική που, με την πλασματική ευμάρεια και ευημερία της, έχει δημιουργήσει πολίτες που ζητάνε όλο και περισσότερα, ονομάζοντας τη «λαιμαργία» τους ανάγκη. 

Με φόντο αυτή την Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα την Αθήνα, το κείμενο του Θανάση Βαλτινού μάς βάζει στην κουζίνα του Γιάννη και της Ράνιας. Σε αυτήν βλέπουμε τις τελευταίες τους στιγμές ως ζευγάρι. Σύντομα θα χωρίσουν, αλλά πριν φτάσουν σε αυτό το σημείο, πρώτα θα τους δούμε να προσπαθούν να βγάλει ο ένας τη «σάρκα» του άλλου. Όλες οι πικρίες της σχέσης, που τελειώνει, θα εκφραστούν μέσα από έναν χείμαρρο αλληλοκατηγοριών. Μέσα από αυτόν και το πόσο οικείος μάς φαίνεται, ο Θανάσης Βαλτινός και τα «Φτερά Μπεκάτσας» αποδεικνύουν ότι η μεγάλη οικονομική αλλαγή της χώρας παρέσυρε μαζί της αξίες και θεσμούς. 

Το μυθιστόρημα τώρα έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε κάπως καλύτερα, ίσως πιο βιωματικά, από την ομάδα 4Frontal. Τα «Φτερά Μπεκάτσας» αποκτούν σάρκα και οστά, μέσα από την σκηνοθεσία του Θανάση Ζερίτη και τις ερμηνείες του Σταύρου Γιαννουλάδη και της Ελένης Τσιμπρικίδου. Μέχρι τις 12 Απριλίου, η «Ράνια» και ο «Γιάννης» θα βρίσκονται στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, στο Δώμα, περιτριγυρισμένοι από το τραγούδι του Σπύρου Γραμμένου.  

Θα μπορούσαμε να σάς περιγράψουμε τι ακριβώς θα δείτε στη θεατρική σκηνή; Ναι, αλλά η 4Frontal μπορούν να τα πουν πολύ καλύτερα:    

«Ο Γιάννης, η Ράνια, τα παιδιά, μια κουζίνα, σπασμένα πιάτα, πεταμένα ρούχα, ρίξε στο κορμί μου σπίρτο να πυρποληθώ, διαζύγιο, ο δικηγόρος ΜΟΥ, κοινή συναινέσει, το καφενείο, η μάνα ΣΟΥ, η θειά ΣΟΥ, το πλυντήριο γεμάτο να αλέθει, πέντε πετσέτες, πόσα βγάζει ο άντρας της Αλέκας, γείτονες, σπασμένες φωνές, η τηλεόραση ανοιχτή, τυρογαριδάκια LOTTO, γούνες, λεφτά, χιλιάρικα, πεντοχίλιαρα, ο Λαλάκος, η Νίτσα, η Λουκία, η Μπέμπα, ο Ανάργυρος, το σόι σου ολόκληρο σε κατηγοράει, το κυνήγι, το φεριμπότ, η απουσία ΣΟΥ, η αδιαφορία ΣΟΥ, ο σύλλογος, το ΠΑΣΟΚ, τα πάμπερς, το Μακεδονικό, η Νέα Δημοκρατία, οι τρείς χάριτες, η Λάμψη, για την Ελλάδα ρε γαμώτο, οι νταγλαράδες δεν γλείφουν παγωτά, δουλεύω από το πρωί ως το βράδυ, αν θες να κάνουμε έρωτα σαν ζώα να κάνουμε, θες να βγάλω την σερβιέτα και να στην δείξω, μας ακούνε, χέστηκα, καθαρός ουρανός, κάνε ησυχία, ακούνε τα παιδιά, η κούνια του Δημήτρη, να τα φας στις πάπιες και τις μπεκάτσες, χλεύασε, ούρλιαξε, φώναξε, είπε, τη μια μας παίζουν ροκ την άλλη τσιφτετέλι, εφάπαξ, οικοδομή, το ρετιρέ, δεν σε θέλω, δεν σ’αγαπώ, μπορούμε να περάσουμε μια ζωή τέτοια, σε ρωτάω, ΕΣΥ δεν συμφωνείς, υπομένω, υποφέρω, η πάρτη σου, είσαι υποχρεωμένη να κάνεις ορισμένα πράματα, και τις Κυριακές εδώ να κάθεσαι, δεν είμαι το γυναικάκι σου, εσύ θέλεις έναν άντρα να τον έχεις του χεριού σου, εσύ τι θέλεις, κάτι σαν δράμα σε κασέτα VHS.  

Ο Γιάννης και η Ράνια σε λίγη ώρα θα χωρίσουν. Πριν από αυτό θα κατασπαράξουν ο ένας τον άλλον σε μια σφοδρότατη αντιπαράθεση, με φόντο την Αθήνα και την Ελλάδα των αρχών της δεκαετίας του ’90. 

Τα «Φτερά Μπεκάτσας» διαδραματίζονται σε μία περίοδο όπου οι καθημερινές ανάγκες των Ελλήνων έχουν πολλαπλασιαστεί απροσδόκητα εξαιτίας της υποτιθέμενης ευημερίας, καθώς η περίφημη εποχή της αλλαγής συμπαρασύρει στο διάβα της θεσμούς και αξίες. 

Με σφιγμένα δόντια ακούμε τους ήρωες να αρθρώνουν με καθημερινό και τραχύ λόγο αλληλοκατηγορίες σε μια καθόλα συνηθισμένη διαμάχη που ηχεί στα αυτιά μας τόσο οικεία, όσο μια τηλεόραση ανοιχτή σ’ ένα συνοικιακό μπαλκόνι. 

Ο Θανάσης Βαλτινός αποτυπώνει στο χαρτί το θόρυβο της δεκαετίας του ’90, υπογράφοντας ένα κείμενο που θυμίζει απομαγνητοφώνηση. Σε μια μικροαστική κουζίνα, χωράει μια ολόκληρη εποχή. Μια εποχή μαζί με την ηθική που μας κληροδότησε, την ελληνική οικογένεια που ακόμα προσπαθούμε να διαπραγματευτούμε αλλά και τον θάνατο ενός έρωτα, που είναι πάντα επίκαιρος. 

Πες μου τι θέλεις είπε ο Γιάννης 
Ό,τι γουστάρω είπε η Ράνια 
πες μου τι θα ‘θελες να κάνεις 
γίναν τα στέφανα στεφάνια 
Κοίτα πώς είμαι είπε ο ένας 
πώς με κατάντησες ο άλλος 
και δεν θυμάται πια κανένας 
πώς ήταν ο έρωτας μεγάλος 
και πες και πες και πες και πες 
βγήκαν γειτόνοι στις σκεπές 
βλέμμα απλανές τάχα να δουν τις αστραπές 
και πες και πες και πες και πες 
το πράγμα έγινε απρεπές 
κάτι σαν δράμα σε κασέτα VHS. 
(στίχοι-μουσική: Σπύρος Γραμμένος)». 

Δείτε το τρέιλερ της παράστασης «Φτερά Μπεκάτσας» εδώ: 

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για τα «Φτερά Μπεκάτσας» στο Guide της Athens Voice.