Θεατρο - Οπερα

Ο Γιάννης Νιάρρος θέλει να ηρεμήσουμε με το politically correct

Ο ηθοποιός που κάνει τους θεατές να σηκώνονται από τη θέση τους για να τον χειροκροτήσουν μιλάει στην ATHENS VOICE

Έρρικα Ρούσσου
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Γιάννης Νιάρρος θα πρωταγωνιστήσει φέτος για δεύτερη χρονιά στην παράσταση «Ποιος Σκότωσε το Σκύλο τα Μεσάνυχτα» σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου στο Θέατρο Τζένη Καρέζη.

Τύπος μπαίνει σε μπαρ. Μέχρι να φτάσει στο πάσο έχει ήδη τραβήξει τα βλέμματα των γυναικών του χώρου. Βρίσκει ένα σκαμπό. Κάθεται. Παραγγέλνει ένα ουίσκι. Σκέτο. Ρίχνει μια ματιά στο χώρο. Συνειδητοποιεί ότι και οι άντρες τον κοιτάζουν. Γυρνάει στη φουσκωτή κούκλα που κρατάει τόση ώρα στο δεξί του χέρι και τη ρωτάει: «Μα γιατί με κοιτάνε όλοι; Να δεις που πάλι θα με μπέρδεψαν με τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μπερνάλ». Η φανταστική αυτή εικόνα είναι η πρώτη που μου ήρθε στο κεφάλι καθώς έβλεπα τον Γιάννη Νιάρρο να απομακρύνεται με τη μηχανή του σαν άλλος Τζιμ Μόρισον στα «Ημερολόγια μοτοσικλέτας» από το σημείο συνάντησής μας. Λίγη ώρα πριν μου εξηγούσε ότι «η όλη φάση με το politically correct έχει φτάσει σε άλλα επίπεδα. Σκέψου, ήθελα να πάρω μια κούκλα, ξέρεις από αυτές τις φουσκωτές, για να της μιλάω και καλά στην παράσταση που κάνω στο Γυάλινο και μου είπαν "να το αφήσω καλύτερα" γιατί δεν ξέρεις ποτέ πώς θα το πάρουν οι θεατές. Δηλαδή, συγγνώμη; Αλλά πώς μπορεί να το πάρουν;».

© Θανάσης Καρατζάς

Αρχίσαμε να μιλάμε. Για τις ερμηνείες, τη μουσική, το θέατρο. Ο Γιάννης βρίσκεται δύο χρόνια μακριά από τα 30 και μέχρι στιγμής έχει φορέσει τον Σταυρό του Δημήτρη Χορν για την ερμηνεία του στο συγκλονιστικό «Στέλλα Κοιμήσου» του Γιάννη Οικονομίδη –για τον οποίον συμφωνήσαμε ότι είναι υπερτρομακτικός όταν σε κοιτάει και γενικότερα, όταν θέλει να σε «ψαρώσει»– και σχεδόν σε όσες παραστάσεις συμμετέχει γνωρίζουν απανωτά sold outs.

Μοιάζει να ζει ένα διαρκές stand up. Μιλάει και κουνάει χέρια και πόδια. Κάνει μορφασμούς. Μας κάνει να γελάμε. Θα σου πει χαλαρά ότι «Ο παθητικός ρατσιστής είναι ο χειρότερος». Και εξίσου άνετα θα «δώσει» τον μπαμπά του για παράδειγμα: «Σαν τον πατέρα μου, που μπορεί να δει ένα μαύρο στον δρόμο και να του πει, πώς βρέθηκες τώρα εσύ εδώ, και να το εννοεί. Ρε παιδί μου, δεν το λέει με άσχημο τρόπο». Και κάπως έτσι πήγε όλη η συζήτησή μας. Ένα πρωί σε ένα μπαρ στον Χολαργό.

Ο ρεαλιστικός ρεαλισμός του ρεαλισμού στο θέατρο. «Για μένα η αμηχανία του ηθοποιού είναι που μετράει στο θέατρο. Είναι κάτι σαν αυτούς που γυρνάνε στον δρόμο και ανοίγουν την καπαρντίνα τους, πώς τους λένε;» Μας ρωτάει σαν να είμαστε το κοινό του. Εμείς σαν τους σπασίκλες της πρώτης θέσης απαντάμε: «Επιδειξίες». Με τα χέρια μας δίνει τα εύσημα.

© Θανάσης Καρατζάς

«Η διαδικασία στην οποία μας έβαλε ο Οικονομίδης, να εκτεθούμε δηλαδή οι ίδιοι με τη γλώσσα και τα δικά μας εκφραστικά μέσα, όχι μόνο αντέχει αυτή την αμηχανία αλλά βρίσκει και μια απόλαυση μέσα σε αυτή». Το «Στέλλα κοιμήσου» παραδέχεται ότι ήταν και είναι το πιο ρεαλιστικό θέατρο που έχει κάνει μέχρι τώρα. «Είμαι ο Γιωργάκης, τι πιο ρεαλιστικό από αυτό; Σου λένε “παίζω τον Τρέπλιεφ και κάνω ρεαλισμό”. Σίγουρα δεν κάνεις ρεαλισμό γιατί αρχικά, σε λένε Τρέπλιεφ, ρε φίλε».

Ο Γιαννάκης. Στη ζωή του –συγκεκριμένα στην εφηβεία του– μπήκε πρώτα η μουσική. «Έπαιζα κιθάρα εκεί γύρω στα 14. Μετά τελείωσε το επίπεδο που θέλω να ρίξω μια γκόμενα άρα θα μάθω το “Nothing Else Matters”, το “I’m here without you baby”. Τελειωμένος τύπος. Ό,τι πιο τελειωμένο μπορείς να φανταστείς το έχω παίξει».

Στα 12 είχε παίξει στην τηλεόραση. «Στη μεγαλύτερη αποτυχία του Γιάννη Μπέζου. Λεγόταν “Τα Μαχαιρώματα”». Έπειτα από τα 17 μέχρι τα 19 σταμάτησε την κιθάρα, αλλά στα 19 ξανάρχισε να παίζει και να κάνει μαθήματα τζαζ. Τα οποία παρεμπιπτόντως, δεν έχει σταματήσει μέχρι σήμερα.

Θα πήγαινε στη φυλακή για επτά χρόνια με... «Δεν θα έμπαινα φυλακή. Δεν θα έχανα επτά χρόνια από τη ζωή μου. Νιώθω ότι γερνάω συνέχεια. Βλέπω άσπρες τρίχες και φρικάρω».

Μια παράγραφος για τον αυτισμό. Ο Γιάννης ήταν ο Κρίστοφερ που έκανε το μεγαλύτερο ποσοστό των θεατών να αφήσουν τη θέση τους και να χτυπήσουν τα χέρια δυνατά το ένα με το άλλο κατά την υπόκλισή του. Κατά πάσα πιθανότητα, το ίδιο θα συμβεί και φέτος αφού η παράσταση «Ποιος σκότωσε τον σκύλο τα μεσάνυχτα» σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου θα συνεχιστεί στο Θέατρο Τζένη Καρέζη. Πώς είναι να υποδύεσαι όμως έναν αυτιστικό. Και πώς στην ευχή καταφέρνεις να το κάνεις τόσο καλά. Νομίζω οι ερωτήσεις έγιναν με την αντίστροφη σειρά.

© Θανάσης Καρατζάς

«Ο Σωτήρης είναι ένα παιδί από το σχολείο μου. Ήταν στο θεατρικό που ήμουν και εγώ και γούσταρε πολύ το θέατρο. Έτσι λοιπόν τον φωνάξαμε για να μας βοηθήσει. Και το έκανε με χαρά. Ο Σωτήρης έχει Άσπεργκερ. Είναι λειτουργικότατος, πανέξυπνος, συναισθηματικός. Ο Κρίστοφερ στο έργο λέει ότι "δεν είμαι αυτιστικός είμαι ένα άτομο με πρόβλημα κοινωνικής συμπεριφοράς"».

Στο event που λέγεται θέατρο. «Την ταμπέλα του ηθοποιού πρέπει πολύ νωρίς να την εξαλείψεις. Είναι τεχνικά τα ερεθίσματα που σου προκαλούν τον οποιονδήποτε ρόλο ή κατάσταση».

«Το συμβάν του θεάτρου, αυτό το event, είναι μια ματαιότητα. Εκείνη τη στιγμή νομίζεις ότι γίνεται κάτι και ουσιαστικά δεν γίνεται και τίποτα. Όσο πιο μεγάλη είναι η έκθεσή σου, τόσο πιο μάταιο είναι το να γυρνάς σπίτι σου».

Μια υπερδύναμη. Θα ήθελα με ό,τι καταπιάνομαι να γίνομαι pro σε δευτερόλεπτα. Δηλαδή θέλω να παίξω τρομπέτα; Μπαπ, σε μια μέρα έχω γίνει Miles Davis.

Η τεμπελιά ως στερεότυπο. «Όλοι λένε ότι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες. Δεν είμαστε. Ίσως φαινόμαστε έτσι. Σκέψου ότι την ώρα που ο Γερμανός, για παράδειγμα, δουλεύει αυστηρά ένα οκτάωρο εμείς χτυπάμε για πλάκα δεκάωρα και δωδεκάωρα κακοπληρωμένοι. Θα το κάνουμε ίσως με γκρίνια, αλλά θα το κάνουμε».

Η απολιτίκ(;) θέση του «μην είσαι μαλάκας με τους γύρω σου». «Πολιτικοποιημένοι δεν είμαστε. Αλλά χαίρομαι για αυτό. Πλέον είναι μάταιο το να είσαι πολιτικοποιημένος με την έννοια του κόμματος και της δεξιάς ή της αριστεράς. Δεν έχει νόημα όλο αυτό».

«Ας πολιτικοποιηθεί ο καθένας στο κομμάτι του εαυτού του και πώς συμπεριφέρεται στο δικό του μικρόκοσμο και βλέπει μετά τι θα γράφει στο Facebook για τον Τσίπρα».

Βαριέται πολύ τη δημόσια τοποθέτηση στα social media. Αρνείται πεισματικά να την παρακολουθήσει. «Μπορείς να με πεις απολιτίκ. Όμως είμαι ολιστικός σε οτιδήποτε ασχολούμαι και αυτά τα πράγματα με κάνουν να νιώθω βλάκας και ημιμαθής».

«Όλη την πολιτική μου πεποίθηση εγώ τη μεταφράζω ως: Απλά μην είσαι μαλάκας με τους γύρω σου».

Τον ρώτησα αν θα ασχολείτο ποτέ με την πολιτική. Η αυθόρμητη απάντησή του συνοδεύτηκε από ένα σταυροκόπημα και ένα «Ο Χριστός και η Παναγία». Μετά το γέλιο ακολούθησε η σοβαρή εξήγηση του: «Δεν το έχω καθόλου με το να έχω την ευθύνη των άλλων. Παράλληλα είμαι πολύ ενοχικός. Ένας ηγέτης δεν μπορεί να είναι ενοχικός».

© Θανάσης Καρατζάς

Μια ατάκα του. «Enjoy yourself. Πέρνα καλά γιατί μπορεί να είναι ήδη αργά». Και αμέσως μόλις το λέει αυτό, αυτοαναιρείται για μια ακόμη τελευταία φορά, αποκαλύπτοντάς μου ότι ο ίδιος δεν είναι καθόλου έτσι. Γι’ αυτό και θέλει να το λέει συχνά. Μήπως και κάποια στιγμή το πιστέψει. 

Ο μουσικός του τότε που έγινε ο ηθοποιός του σήμερα. «Το ’85 ή το ’80 αν ήξερες να παίζεις δέκα νότες στην τρομπέτα έμπαινες στη μπάντα του Πουλικάκου, ήσουν μέσα στην κλίκα και τελείωνες». Την ίδια περίοδο η αντίστοιχη κλίκα των ηθοποιών «ήταν πάρα πολύ κλειστή».

«Τώρα πια που η μουσική έχει φτάσει σε πολύ περίεργα επίπεδα με το ίντερνετ. Πλέον το να μπεις στη μουσική σκηνή που είναι ανύπαρκτη είναι πάρα πολύ δύσκολο». Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τον Γιάννη, το θέατρο έχει ανάγκη για νέους ηθοποιούς.

«Ένα παιδί στην επαρχία πολύ πιο εύκολα θα μπει στο Youtube να ακούσει ένα κομμάτι των Stones ή ένα jazz κομμάτι και κάτι να του κάνει από το να δει μια παράσταση που να τον πείσει να ασχοληθεί με αυτό. Είναι πρακτικό το ζήτημα».

Η μουσική και οι μουσικοί. «Τη μουσική την έχω αγιοποιήσει. Μουσικός είναι και ο Σάκης Ρουβάς, είναι και ο Miles Davis. Και οι δύο είναι καλλιτέχνες που επικοινωνούν με τον κόσμο. Εγώ δεν έχω βρει ακόμα την ηρεμία μέσα μου να πω “αυτό θέλω να κάνω, αυτό με εκφράζει και έτσι θέλω να επικοινωνήσω με το κοινό”. Είμαι χαωμένος σε όλα τα είδη μουσικής και ψάχνομαι πάνω σε αυτό».

Η παράσταση «Life before Grammy’s». «Κάνω μια παράσταση, ένα live στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο και υποδύομαι ένα μουσικό στην Ελλάδα που δεν έχει μουσική ταυτότητα, παίζει τα πάντα και στόχος του είναι να πάρει ένα Grammy. Εξιστορεί λοιπόν στο κοινό πώς θα το πάρει και τι θα το κάνει».

© Θανάσης Καρατζάς

«Οι μισοί καλλιτέχνες στην Ελλάδα είναι του στιλ “κάνω γιόγκα, κρίκους, παίζω αφρικάνικα κρουστά στην πλατεία Αυδή και γενικά παίζω και τσέμπε”. Ο άλλος είναι του κλασικού ρεπερτορίου και τα λοιπά. Με φτιάχνει όλη αυτή η διαφορετική αντιμετώπιση. Στο θέατρο δεν παίζει αυτό. Υπάρχει το “εγώ γουστάρω τον Μπέζο και παίζω έτσι” ή η έμπνευση από τη Σχολή. Στη μουσική παίζει τεράστια παραπληροφόρηση σχετικά με την ποιότητα».

«Έντεχνοι άνθρωποι που ξέρουν τα πάντα από μουσική και όμως δεν μπορούν, όπως ο Σάκης, να το επικοινωνήσουν και να το δείξουν. Και εγώ είμαι ένας από αυτούς και δεν μπορώ να πουλήσω τον εαυτό μου ως μουσικό».

Αν μπορούσε να αναστήσει μόνο έναν καλλιτέχνη για να πάει στο live του αυτός θα ήταν... «Ο Prince. Και σίγουρα και τον Chet Baker να μου τραγουδήσει το “My funny Valentine” και να με κοιτάει στα μάτια».

Η Ελλάδα είναι τζαζ, αλλά η τζαζ δεν είναι Ελλάδα. Ακόμη και αν η θεματική της συζήτησης είναι πολύ μακριά από την τζαζ εκείνος θα βρει έναν τρόπο να την αναφέρει ή και να την επικαλεστεί. Σε κάποιες φάσης σιωπής δε, νιώθεις ότι μπορεί και να παίζει στο μυαλό του και έτσι ασυναίσθητα τον βλέπεις να κινείται στον ρυθμό της. Ρώτησα τον Γιάννη γιατί η τζαζ δεν έχει μεγάλο κοινό στην Ελλάδα. «Η κατάσταση είναι πάρα πολύ θλιβερή, ρε συ. Είχα την τύχη ως τώρα στο θέατρο με ό,τι μου αρέσει και γουστάρω να μπορώ να επικοινωνώ με το κοινό σε αυτό. Έβλεπα δηλαδή ότι η αισθητική μου τουλάχιστον ταίριαζε με αυτήν του κοινού.

Τώρα λοιπόν που γουστάρω τόσο την τζαζ, βλέπω ότι το κοινό δεν ανταποκρίνεται. Είναι σαν μια πλάνη. Στην τζαζ είμαι εγώ “πω... μαλάκα” και ο διπλανός μου είναι “εντάξει, ρε φίλε, λίγο κουράστηκα”».

«Το αυτί του Αθηναίου Έλληνα, το 2019 δεν μπορεί να μπει στη λογική της τζαζ. Ένας μουσικός μπορεί να καταλάβει ίσως τι μουσική αξία έχει αυτή η μουσική. Όλοι οι υπόλοιποι ίσως ακούν ένα “τουμπουρουμπουμπου”».

Σειρές και σειρές και σειρές. «Θα μετακομίσω τώρα και δεν θέλω να πάρω μαζί την τηλεόρασή μου γιατί έχει γίνει αηδία πια όλο αυτό. Τα έχω δει όλα. Μπορεί να περάσω και δύο ώρες μπροστά από την οθόνη για να αποφασίσω τι θα δω».

«Πρώτη και καλύτερη μένει στο μυαλό μου το “Breaking Bad”».

Ένα υστερόγραφο για το τέλος, με την ατάκα της χρονιάς. Μοιράστηκα μαζί του ότι στην πλειοψηφία τους, οι καλλιτέχνες στην ερώτηση «ποια υπερδύναμη θα ήθελες να έχεις» μου απαντούν ότι θα ήθελαν να είναι αόρατοι. Ο Γιάννης γέλασε: «Οι ηθοποιοί αόρατοι; Μα δεν θα μπορούσαν να ζήσουν χωρίς την έκθεση».

Και ένα ακόμα (υστερόγραφο). Να δείτε τον Γιάννη να υποδύεται τον Κρίστοφερ. Και αν κάπου, κάπως, κάποτε δείτε την παράσταση «Στέλλα κοιμήσου» μη χάσετε τον Γιωργάκη. Και γενικότερα, τη συγκεκριμένη παράσταση.

Πληροφορίες Παραστάσεων
- Η παράσταση «Ποιος σκότωσε τον σκύλο τα μεσάνυχτα» έχει πρεμιέρα στις 2 Οκτωβρίου στο Θέατρο Τζένη Καρέζη. Δείτε περισσότερα στο Guide της Athens Voice
- Η παράσταση «Life before Grammy’s» έχει πρεμιέρα στις 4 Νοεμβρίου στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο. Δείτε περισσότερα στο Guide της Athens Voice