Θεατρο - Οπερα

Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών

10 ξεχωριστές στιγμές

3 χρόνια τώρα δίνουμε ραντεβού με ό,τι πιο πρωτοποριακό και ενδιαφέρον έχει να επιδείξει η ελληνική και ξένη σκηνή στο θέατρο, το χορό, τη μουσική και τα εικαστικά. H Α.V. παρακολούθησε το πρόγραμμά της.

Η σχέση μας με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών χτίστηκε χρόνο το χρόνο – όπως χτίστηκε και η σχέση της εφημερίδας με τους αναγνώστες. Στην αρχή πολλοί είναι αυτοί που μπήκαμε από περιέργεια για να δούμε το κτίριο, και γιατί να μην το πούμε, από τη στιγμή που η δυσπιστία μάς διακρίνει ως κοινό περιμέναμε να δούμε τι καινούργιο θα έφερνε στα πολιτιστικά πράγματα της πόλης πριν αποφασίσουμε να τη βάλουμε στη ζωή μας. Η δυσπιστία έφυγε καθώς όλο και περισσότερο ακουγόταν στα πηγαδάκια: «Το είδες αυτό στη Στέγη;», «Μη το χάσεις!», «Γαμώτο, άργησα και δεν βρήκα εισιτήρια!». Με τον καιρό πήραμε το μάθημά μας –γιατί λόγω της πολυσυλλεκτικότητας του προγράμματός της οι παραστάσεις διαδέχονται σε σύντομο χρόνο η μία την άλλη– και από νωρίς φροντίζουμε να παίρνουμε πια το πρόγραμμα, να τσεκάρουμε ημερομηνίες και να προμηθευόμαστε τα εισιτήρια.

Με αφορμή το επετειακό τεύχος 459, σας παρουσιάζουμε κάποια από τα καλύτερα των 10 χρόνων της Α.V., θα τολμήσω να επιλέξω –αν και δεν ήταν τόσο εύκολο– δέκα από τις παραστάσεις, γεγονότα, συναυλίες που ξεχωρίσαμε και δημοσιεύσαμε.

Ivo van Hove/Toneelgroep Amsterdam

Κανένα (ειδικά) παντρεμένο ζευγάρι δεν έφυγε από αυτή την παράσταση το ίδιο όπως ήρθε. Ο Βέλγος σκηνοθέτης πήρε τις «Σκηνές από ένα γάμο» του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν και τις μοίρασε σε τρεις ηλικίες: νεαρό, μεσήλικο και ηλικιωμένο ζευγάρι, ενώ τοποθετώντας τους θεατές πάνω στη σκηνή μάς έκανε συνένοχους/συμμέτοχους στα τεκταινόμενα. (Απρίλιος 2011)

©Δέσποινα Σπύρου

Robert Lepage/ Ex Machina

Με την παράσταση «The far side of the moon» ο Καναδός σκηνοθέτης δημιούργησε μια ποιητική φαντασμαγορία, χρησιμοποιώντας μαριονέτες, βίντεο και χορό, ενώ στη μέση της σκηνής ο Υβ Ζακ, alter ego του σκηνοθέτη, ως ένας άλλος Οβίδιος έπαιζε με τις μεταμορφώσεις. (Η μουσική της Λόρι Άντερσον έχει τρυπήσει τη μνήμη μας) (Οκτώβριος 2011)

©Robert Mapplethorpe Foundation

Robert Mapplethorpe

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα θαυμάσαμε από κοντά 100 φωτογραφίες του μεγάλου avant garde φωτογράφου. Βυθισμένοι στον ασπρόμαυρο κόσμο του, αλλά και σε σπάνιες έγχρωμες φωτογραφίες του, νιώσαμε τον ερωτισμό, αναρωτηθήκαμε για το θέμα της σεξουαλικής ταυτότητας, γοητευτήκαμε από την απόλυτη ομορφιά και το σφρίγος των σωμάτων. (Νοέμ.2011 - Φεβ. 2012)

©Σταύρος Πετρόπουλος

DV8 Physical Theatre

Ζητήματα επίκαιρα και καυτά έθεσε η χορογραφία του Lloyd Newson «Can we talk about this?», που με τη φημισμένη ομάδα του σχολίασαν από το κάψιμο των αντιτύπων του βιβλίου του Σαλμάν Ρούσντι «Σατανικοί στίχοι» έως τη δολοφονία του σκηνοθέτη Τέο Βαν Γκογκ και τη μεγάλη δημόσια αντιπαράθεση που προκάλεσε η δημοσίευση των σατιρικών σκίτσων του Μωάμεθ το 2005. (Δεκέμβριος 2011)

©Σταύρος Πετρόπουλος

William Kentridge

«Refuse the hour» ή μια όπερα δωματίου καθηλωτική στη σύλληψη. Ο μύθος του Περσέα ήταν αυτός που έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα στην αφήγηση. Με τον ίδιο στο ρόλο του παραμυθά επί σκηνής και έχοντας δίπλα του μουσικούς, χορευτές, περφόρμερ και τραγουδιστές, μας έδειξε πώς ο στοχασμός μπορεί να προσφέρει ψυχική ευδαιμονία. (Νοέμβριος 2012)

©Γιάννης Σούλης

Vijay Iyer trio

Ήταν το τζαζ πρόσωπο του 2011. Στον ήχο του συνυπάρχουν η κλασική τζαζ παράδοση, η ασιατική κληρονομιά, ροκ, φανκ, σόουλ, dub, electronica, χιπ-χοπ, οι αφρικανικές πολυρρυθμίες και οι αρμονικές μουσικότητες του 20ού αιώνα από τους Bartοk, Messiaen, Ligeti, Reich... Ο ινδικής καταγωγής Αμερικανός μάς έδειξε τι σημαίνει έλλειψη μουσικής προκατάληψης. (Φεβρουάριος 2012)

©Βασίλης Μακρής

Κατερίνα Ευαγγελάτου

Όταν οι περισσότεροι αναμασούν άκριτα τον Μπρεχτ η σπουδαία σκηνοθέτρια πήρε τον «Καλό άνθρωπο του Σετσουάν» και μας έδειξε γιατί παραμένει επίκαιρος, αλλά και αναρωτήθηκε στο πώς πρέπει να αντιμετωπίζεται σήμερα. Το γεγονός πως καλέστηκε μετά να τον σκηνοθετήσει στη γενέτειρα του Μπρεχτ δηλώνει πολλά. (Ιανουάριος 2013)

©Σταύρος Πετρόπουλος

Ανέστης Αζάς & Πρόδρομος Τσινικόρης

Κάνοντας πρεμιέρα στο Βερολίνο ο «Τηλέμαχος: Should I stay or should I go?» ήρθε με όπλο το αιχμηρό χιούμορ, υλικό από τη μεταναστευτική ελληνική ιστορία και προσωπικές ιστορίες για να ψάξει την απάντηση στο ερώτημα των νέων «Να μείνω στην Ελλάδα ή να φύγω;». Το βέβαιο είναι πως το δίδυμο των δημιουργών πρέπει να μείνει στο θέατρο. (Φεβρουάριος 2013)

©Γιάννης Σούλης

Portico Quartet

Αναμείγνυαν από κλασική μέχρι τζαζ και από χορευτική μέχρι electronica, και όχι μόνο, αλλά το αποτέλεσμα είναι τόσο προσωπικό που μόνο η λέξη καινοτομία τους ταιριάζει – κι ας τους έχουν συγκρίνει με τους Kraftwerk και τους Radiohead. Σήμα κατατεθέν τους το Hang – ένα ιδιόφωνο κρουστό με σχήμα σαν UFO και ήχο που θυμίζει μπαλινέζικο μεταλλόφωνο. (Μάρτιος 2013)

3ο Φεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου

Η Σοφία Βγενοπούλου με την Grasshopper έχουν μια μόνιμη, εξαιρετική παρουσία εφηβικού θεάτρου στη Στέγη. Από κοινού οργάνωσαν το φεστιβάλ Έφηβοι - Πολίτες του Κόσμου, ένα τριήμερο γεμάτο με παραστάσεις που έχουν προκύψει από την ουσιαστική και εντατική συνεργασία θεατρικών ομάδων γυμνασίων, λυκείων, αλλά και δήμων, με σκηνοθέτες, ηθοποιούς και δραματουργούς. (Μάϊος 2013)