- CITY GUIDE
- PODCAST
-
15°
«Διόνυσος ἀνεβόησεν» κι ήμουν πάντα εκεί
«Η Επιστροφή του Διονύσου» - Αφιέρωμα στον Θεόδωρο Τερζόπουλο από το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών και το Ίδρυμα Ωνάση, Δελφοί 2018
Γνώρισα το θέατρο του Τερζόπουλου στις αρχές της δεκαετίας του ενενήντα, όταν ένας «πειραγμένος» συμφοιτητής μου επέμενε να πάμε στο ΑΤΤΙΣ. Με έσυρε, λοιπόν, στην οδό Λεωνίδου κι εκεί συνειδητοποίησα πως υπάρχει ένας κόσμος θεατρικά διαφορετικός, τον οποίο τάχτηκα να εξερευνήσω. Τίποτε άλλο δεν έμοιαζε με αυτόν τον κόσμο, τίποτε απ' όλα αυτά που έγραφαν οι θεσμικές κριτικές δεν ίσχυε, και ήξερα πως εκεί υπήρχε η πυρηνική δομή της Διαφωνίας και της Αντίθεσης (ως επερχόμενα τότε για το ελληνικό θέατρο).
«Βάκχες χωρίς Ευριπίδη», έγραφε η Αυγή. «Φετιχιστική επιδημία», έγραφε η Καθημερινή. Τι δουλειά έχουν οι Τούρκοι στην Επίδαυρο, αναρωτιόταν η Ελευθεροτυπία.
Κι έτσι, ερχόμενος από τους ηττημένους του Εμφυλίου, ο Τερζόπουλος δεν χωρούσε σε κανένα εθνικό αφήγημα για το θέατρο την ώρα που όλοι ακόμη φώναζαν για σεβασμό στα κείμενα, εκδιώκοντας τον Άνθρωπο από το Ανθρώπινο και το θέατρο από τη θεατρικότητα.
Εθνικός θησαυρός - Παγκόσμιος μύθος
Το Ίδρυμα Ωνάση κατάλαβε αυτό που έπρεπε να είχε αντιληφθεί εδώ και χρόνια το Ελληνικό Κράτος, πως, δηλαδή, ο Τερζόπουλος είναι εθνικός θησαυρός.
Ήρθαν συνάδελφοι από την Τουρκία να μιλήσουν για τον Τερζόπουλο. Ήρθαν καθηγητές από την Κορέα, την Σανγκάη, το Πεκίνο, τη Ρωσία, την Πολωνία, τη Γερμανία, το Βέλγιο και από ολόκληρο τον κόσμο. Ήρθε ο Μπάρμπα, ο Βασίλιεφ, το Ινστιτούτο Γκροτόφσκι, ο Παπαβασιλείου, η Βαροπούλου, η Καλλιόπη Λεμού, το Wilma Theatre και τόσοι άλλοι.
Οι Αμερικάνοι μάς είπαν πως ο Τερζόπουλος κλόνισε την παράδοση του ρεαλισμού στο θέατρό τους και οι Κινέζοι ότι ανακαίνισε την παράδοσή τους.
Είδαμε την Αγλαΐα Παππά ακμαία και δυνατή, τον Τάσο Δήμα ευεργετικά συγκινητικό, και τον σπουδαίο Σάββα Στρούμπο σ' ένα μοναδικό masterclass Επίδειξης της Μεθόδου (και κάπου εκεί το βλέμμα μου έμεινε στην Ελένη Πετάση που έκλαιγε ασταμάτητα, συγκλονισμένη από την «ενέργεια» των ηθοποιών).
Ο συνθέτης Παναγιώτης Βελλιανίτης μας διαφώτισε για το πώς φτιάχνει τις «οντολογικές» μουσικές του για το ΑΤΤΙΣ με τις οποίες και κατέλαβε για τρεις μέρες το φυσικό τοπίο του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών (ηχητική εγκατάσταση ΕΝΟΠΑΙ).
Ας μου επιτραπεί, όμως, να κρατήσω μέσα μου μαζί με όλα αυτά τον μεγάλο Ανατόλι Βασίλιεφ που αποκάλυψε πως στον Τερζόπουλο χρωστάει την οικοδόμηση του θεάτρου του, αφού ο διεθνής Έλληνας σκηνοθέτης ήταν το μόνο εχέγγυο που είχε για να πείσει «την κυβέρνηση της Μόσχας».
Οι Τρωάδες στο Αρχαίο Θέατρο των Δελφών
Οι Τρωάδες με τη συγκλονιστική Δέσποινα Μπεμπεδέλη να εγγράφει το ανθρώπινο πάσχειν στα έγκατα του τοπίου, είναι το ΑΤΤΙΣ.
Οι Τρωάδες με τους ηθοποιούς από διχοτομημένες πόλεις (Λευκωσία, Μόσταρ, Ιερουσαλήμ) είναι ένα διάβημα της Μνήμης για αυτό που ενώνει τους ανθρώπους στην «ανθρωπινότητα» και δεν είναι άλλο από την Οδύνη.
Πιστεύει κανείς πως υπάρχουν λιγότερο Άνθρωποι από τον κάθε Άνθρωπο; Υπάρχει αδικότερος και λιγότερο άδικος σπαραγμός; Είναι λιγότερο Πόνος ο Πόνος του Ξένου;
Είναι πιο θάνατος ο θάνατος του συμπατριώτη από τον θάνατο του «εχθρού»; Κι αν ναι, υπάρχει κάπου μια Ηθική του Πολέμου ηθικότερη από αυτή του Ανθρώπινου;
Οι Τρωάδες δεν ήταν μια πολιτική δήλωση (με τη στενή έννοια του πολιτικού). Ήταν μια ανθρωπολογική μαρτυρία, ένα θέατρο που στον πυρήνα του μετέφερε το τραγικό «δεδομένο» του συμπάσχειν μέσα στην οικουμενική Κοινότητα των ανθρώπων.
Είδαμε στιγμές ανθρώπινου ολέθρου: Μια Ανδρομάχη (Νιόβη Χαραλάμπους) στην πιο βαθιά καταληψία τρόμου της Συνείδησης, και Κορυφαίος ο Erdogan Kavaz σε έναν λυγμικό αμανέ ανάμεσα στα άρβυλα της ορχήστρας, που έγιναν αφόρητα τεκμήρια όλων των ποδοπατημένων από τις εξουσίες.
Η Ajla Hamzic, η Εβελίνα Αραπίδη, η Hadar Barabash, η Sara Ipsa, η Evelyn Asouant ήταν οι επάλληλες Κασσάνδρες που με τις Γλώσσες τους διαπέρασαν κάθε εθνικό σύνορο, αφού κανείς δεν τις πίστεψε στις πατρίδες τους.
Και στο τέλος η Ελένη της πύρινης Σοφίας Χιλλ έγινε ένα υποκριτικό παράδειγμα ανυστερόβουλης Σαγήνης και διαπεραστικής ειρωνείας, δίνοντας τον πυρήνα της «σοφιστικότητας» του ρόλου. Τη Γυναίκα αυτή έχει αγγίξει κάποιος θεός...
Δεν θυμάμαι ποιος μου είπε την ώρα που έφευγα, ότι μια μέρα θα λέμε πως ήμουν κι εγώ στο Αφιέρωμα για τον Τερζόπουλο. «Δεν ξέρω για σας, κύριε, αλλά εγώ ήμουν πάντα εκεί», είπα...
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μια ματιά στον άνθρωπο, τα πάθη και τις αδυναμίες του
Ποιες παραστάσεις διαμορφώνουν το φετινό θεατρικό τοπίο
Ένας χειμώνας γεμάτος μεγάλες παραγωγές με σημαντικούς καλλιτέχνες
Πλούσιο ρεπερτόριο που εμπνέει τις κοινωνικές ομάδες μέσω της τέχνης
Οι επαναλήψεις με τα απανωτά sold out και οι πολλά υποσχόμενες νέες παραγωγές
Ανατρεπτικές κωμωδίες και συναρπαστικές περιπέτειες για μικρούς και μεγάλους
Υμνώντας τη διαφορετικότητα και ξορκίζοντας τη μοναξιά
Ένα ανατρεπτικό δικαστικό θρίλερ και μια εντυπωσιακή θεατρική διασκευή ενός σπουδαίου έργου της παγκόσμιας λογοτεχνίας
Το δεύτερο θεατρικό έργο που έγραψε ο Γούντι Άλεν και ανέβηκε για πρώτη φορά το 1969
Ένα ονειρικό σκηνικό ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, γεμάτο σκιές
Φωνές από το περιθώριο και τροφή για σκέψη για την αποδοχή και τα σύγχρονα κοινωνικά στερεότυπα
Νέες πολυαναμενόμενες παραγωγές και επαναλήψεις από προηγούμενες σεζόν που έχουν κάνει αίσθηση
Πώς μια οικογενειακή γιορτή φέρνει στο φως τις πιο σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης φύσης
Πώς συναντιούνται τόσοι κόσμοι;
Σπουδαίοι συνθέτες και σύγχρονες δημιουργίες σε μοναδικές μουσικές εμπειρίες
Τα θέατρα Άλμα, Κατερίνα Βασιλάκου και Τζένη Καρέζη προτείνουν πολύ ενδιαφέροντα έργα
Η απώλεια συνείδησης και τα σκοτεινά παιχνίδια της μνήμης
Η Πέμη Ζούνη και ο Σταύρος Ζαλμάς προσπαθούν να ρίξουν τα προσωπικά τους τείχη και να αγγίξουν ειλικρινά ο ένας τον άλλον
Μέσα στον γραφειοκρατικό κυκεώνα μιας δημόσιας υπηρεσίας
Ένα παιχνίδι εξουσίας με πρόσχημα τον έρωτα
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.