Σιδεροκέφαλος!
Σ’ ευχαριστώ! Μου το λένε όλοι και για να είμαι ειλικρινής δεν ήξερα ότι συνηθίζεται αυτή η ευχή. Ούτε όταν είχα αναλάβει υπεύθυνος του Χοροθεάτρου στο ΚΘΒΕ θυμάμαι να μου το είχαν ευχηθεί.
Πόσα χρόνια ήσουν στο ΚΘΒΕ;
Έξι χρόνια.
Οπότε δεν είσαι και τόσο αδαής με τους κρατικούς φορείς!
Ναι, έχω πρότερο έντιμο βίο. (γέλια)
Σε πετυχαίνω λίγο μετά τη συνάντησή σου με το ΔΣ της ΕΛΣ και το σωματείο των χορευτών. Τι είπατε;
Ήταν μια πρώτη συζήτηση. Μου έθεσαν τα προβλήματα και τις σκέψεις τους· είπα κι εγώ τους προβληματισμούς μου. Δεν είναι κάτι εύκολο όλο αυτό, μη γελιόμαστε· μόνο και μόνο για να ενημερωθώ χρειάζεται χρόνος.
Απάντησες αμέσως θετικά στην πρόταση ή χρειάστηκες χρόνο μέχρι να απαντήσεις;
Ο Γιώργος (σ.σ. Κουμεντάκης, ο καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΛΣ) μου έκανε την πρόταση και μου έδωσε χρόνο να τη σκεφτώ. Μετά, αφού έγινε μια μεγάλη συζήτηση, είπα το ναι.
Από τον προηγούμενο καλλιτεχνικό διευθυντή του μπαλέτου, Αντώνη Φωνιαδάκη, ζήτησες τη γνώμη του;
Με τον Αντώνη είμαστε πάρα πολύ φίλοι και τον θαυμασμό μου γι’ αυτόν τον έκφράζω με κάθε ευκαιρία – μάλιστα όταν δεν ήταν ακόμη γνωστός στην Ελλάδα τον είχα καλέσει δύο φορές στο ΚΘΒΕ για να χορογραφήσει. Δεν τον ρώτησα, όπως δεν θα ρωτούσα και κανέναν, γιατί ο καθένας μας έχει τη δική του οπτική στα πράγματα. Φυσικά ο Αντώνης ήξερε πολύ νωρίτερα από όλους σας ότι θα αναλάβω τη θέση.
Θανάσης Καρατζάς
Για να γίνει ένας γάμος, οι δύο πλευρές συναντώνται κάπου στη μέση. Έτσι έγινε και με εσένα και την ΕΛΣ;
Στην πραγματικότητα δεν είχα κάποιες συγκεκριμένες απαιτήσεις, διότι ποτέ μου δεν είχα σκεφτεί ότι θα αναλάβω αυτή τη θέση· έτσι δεν χρειάστηκε να γίνει κάποιου είδους συνάντηση στη μέση. Υπήρξα ανοιχτός να ακούσω τις προτάσεις, μου φάνηκαν ενδιαφέρουσες, δέχτηκα.
Δηλαδή δεν έχεις κάποιο όραμα;
Όχι, γιατί δεν πιστεύω ότι θα πετύχεις αν πας κάπου με σκοπό να υλοποιήσεις το δικό σου όραμα. Το όραμα θα δημιουργηθεί στην πορεία και βάσει όλων αυτών που θα ζήσω. Σίγουρα το καλό είναι πως η ομάδα χορού της ΕΛΣ δεν μου είναι κάτι άγνωστο. Έχω χορογραφήσει στο παρελθόν δύο μπαλέτα γι’ αυτήν. Δεν μου είναι ξένα τα παιδιά, αφού έτσι κι αλλιώς αυτή είναι πάνω κάτω και τώρα η ομάδα.
Αυτό μεταφράζεται ότι δεν πας με σκοπό να τα ξεκινήσεις όλα από την αρχή.
Δεν θα μπορούσα να το κάνω και δεν πιστεύω ότι υπάρχει λόγος για να γίνει. Στην πραγματικότητα θέλω να καταλάβω σε τι κατάσταση είναι το μπαλέτο αυτή τη στιγμή και το όραμά μου θα χτιστεί πάνω σε αυτή τη γνώση γιατί δεν μπορείς να σκέφτεσαι πράγματα ερήμην του έμψυχου υλικού σου. Διαβάζοντας κάποιος το βιογραφικό μου μπορεί να καταλάβει ότι έχω δοκιμαστεί σε πολλά είδη θεάματος, άρα έχω συναναστραφεί με πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους και ταμπεραμέντα. Αυτό θεωρώ ότι είναι ένα σημαντικό προσόν γι’ αυτή τη θέση που καλούμαι να αναλάβω, καθώς έχω αναπτύξει μια τέτοια κοινωνική συμπεριφορά που ευνοεί τον διάλογο· μπορώ να ακούσω, να μην βάζω τον εαυτό μου πάνω απ’ όλους τους άλλους, να κάνω πίσω, να είμαι διαλλακτικός...
Εδώ θα πρέπει να αναφερθώ στο εξής. Κάνοντας συνεντεύξεις με προκατόχους σου ή και άλλους χορογράφους που έχουν συνεργαστεί με το μπαλέτο της ΕΛΣ όλοι τους είχαν πει παρόμοια πράγματα αλλά πάντοτε off the record. Από τη μία ότι ένα τμήμα του μπαλέτου είναι ηλικιακά μεγάλο ώστε να μην μπορεί να ανταπεξέλθει στις χορογραφίες και ότι θα πρέπει να υπάρξει μια γερή ανανέωση, και από την άλλη ότι παρουσιάζονται φαινόμενα δημοσιοϋπαλληλίστικης νοοτροπίας...
Ας δούμε ένα-ένα αυτά που ανέφερες. Υπάρχει η λογική «Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν», υπάρχει όμως και η άλλη λογική, της προστασίας. Δεν μπορώ να μην αναγνωρίζω το πρόβλημα της ηλικίας που έχουν κάποιοι χορευτές, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι θα έπρεπε και να παραιτηθούν. Πουθενά στον κόσμο δεν συμβαίνει αυτό. Σε όλα τα εθνικά μπαλέτα οι χορευτές πρέπει να συνταξιοδοτούνται νωρίς –στη Γαλλία για παράδειγμα συνταξιοδοτούνται στα σαράντα– και δεν πρέπει να περιμένουν να φτάσουν στο ανώτατο όριο ηλικίας. Οπότε στην περίπτωση αυτή κατανοούμε ότι το πρόβλημα πρέπει να λυθεί από την πολιτεία και όχι από τους χορευτές. Προσωπικά έχω σκοπό να δημιουργήσω παίρνοντας υπόψη μου και το γεγονός της ηλικίας. Υπάρχουν έργα που για την υποστήριξή τους χρειάζονται χορευτές με ωριμότητα και το αποτέλεσμα μπορεί να είναι αρτιότατο. Αν δεν τους δώσεις την ευκαιρία να το κάνουν δεν μπορείς να περιμένεις να το κάνουν οι ίδιοι. Πρέπει λοιπόν να βρεθούν εναλλακτικές λύσεις. Για να το συνδυάσω και με την κατηγόρια περί δημοσιοϋπαλληλίστικης νοοτροπίας, πιστεύω ακράδαντα ότι όταν δεν σε σέβονται ή όταν δουλεύεις σε συνθήκες απαξίωσής σου είναι ευνόητο να καταλήγεις να δουλεύεις σαν ένας κακός δημόσιος υπάλληλος – γιατί δεν είναι όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι κακοί. Οι προστριβές, οι εντάσεις, η έλλειψη δημιουργικότητας υπάρχουν όταν αδιαφορείς για το υλικό που υπάρχει. Δεν θα πω ότι έχω τη λύση και γι’ αυτό, αλλά έχω τη διάθεση να τη βρω.
Θανάσης Καρατζάς
Δεν σε απασχολεί το γεγονός ότι σπάνια μια παράσταση μπαλέτου της ΕΛΣ έχει συζητηθεί; Πολλές φορές δε η εμφάνισή του στις όπερες της ΕΛΣ δεν χαρακτηρίζονται από αρτιότητα.
Δεν μπορώ να απαντήσω σε αυτό γιατί δεν το έχω παρακολουθήσει τόσο στενά όλα αυτά τα χρόνια. Η εμπειρία μου όμως από τη συνεργασία μας ήταν εξαιρετική τόσο στις «Συλφίδες» όσο και στο «A little piece peace for America» το 2007 – και μάλιστα πρέπει να πω ότι επρόκειτο για δύο τελείως διαφορετικές χορογραφίες. Η μία πιο κλασική και η άλλη με χιούμορ και πολλά σόλο ή ντουέτα. Είχα χορευτές που έκαναν ό,τι τους ζητούσα με αφοσίωση και μεγάλη αισθαντικότητα. Δεν ξέρω αν έχουν αλλάξει τόσο τα πράγματα από τότε...
Οι μέχρι σήμερα δουλειές σου δεν συνάδουν τόσο με το προφίλ του μπαλέτου της ΕΛΣ. Θα γίνεις πιο νεοκλασικός;
Δεν αναλαμβάνω αυτό τον ρόλο προκειμένου να δείξω το χορογραφικό μου στιλ, αλλά να δουλέψω με ένα μπαλέτο που έχει, ναι, ένα νεοκλασικό προφίλ. Οι χορευτές της ΕΛΣ είναι εκπαιδευμένοι περισσότερο στο κλασικό μπαλέτο παρά στο μοντέρνο και έτσι θα πρέπει να δουλέψω. Δεν μπορείς να ζητήσεις από κάποιον να υπερασπιστεί κάτι που δεν γνωρίζει.
Πώς θα δουλέψεις από εδώ και πέρα;
Αυτή τη στιγμή θα πρέπει να βοηθήσω ώστε να ολοκληρωθεί η φετινή σεζόν όπως είχε προγραμματιστεί από τον προηγούμενο διευθυντή, τον Αντώνη Φωνιαδάκη. Παράλληλα θα ετοιμάσω τον προγραμματισμό για του χρόνου με προσκλήσεις ελλήνων και ξένων χορογράφων, όπως και εγώ θα κάνω μια χορογραφία.
Κλείνοντας αυτή τη συζήτηση και ανανεώνοντας το ραντεβού για μετά από μερικούς μήνες, ποια φράση που είπες σήμερα στο ΔΣ και στο σωματείο συνοψίζει τη διάθεσή σου;
Πως «αυτό που με ενδιαφέρει εμένα είναι να δημιουργήσουμε μια συνθήκη ώστε όλοι να είμαστε ευτυχισμένοι, γιατί αυτό τελικά είναι το πιο σημαντικό».
16°
