«Όλα τα αγόρια κοιμούνται και ονειρεύονται πως με τη μάνα τους κοιμούνται». Κάθε φορά που ακούει ο Χρήστος Σαπουντζής (Κρέοντας, Άγγελος και Εξάγγελος στην τραγωδία «Οιδίπους Τύραννος») την ατάκα της Ιοκάστης θέλει να γελάσει. Γιατί αυτός ο ταλαντούχος ηθοποιός είναι ακομπλεξάριστος, έχει χιούμορ, … του αρέσει και ο Iggy Pop.
Έτυχε να σε δω σε ένα σερί πολύ επιτυχημένων παραστάσεων τα τελευταία χρόνια («Ερωφίλη», «Μέθοδος Γκρόνχολμ» και τώρα, «Οιδίποδα Τύραννο»). Τι θα έλεγες ότι χρειάζεται ένας ηθοποιός για να μη χάσει την ισορροπία του και να μην ξεχάσει πως είναι να παίζει και για δέκα θεατές;
Δε νομίζω ότι χρειάζεται να κάνει τίποτε άλλο από το να κάνει τη δουλειά του καλά, πάντα. Να βουτάει με την ίδια αγάπη σε ό,τι κείμενο έχει μπροστά του, να συμμετέχει με την ίδια ψυχή είτε δουλεύει σε μια θεατρική ομάδα όπως η Ομάδα Θεάτρου Χώρος, είτε δουλεύει με ένα κείμενο που μπορεί να ανήκει στο εμπορικό θέατρο. Πέρσι το χειμώνα έπαιξα στις «50 Λέξεις» με τη Μαρία Τσιμά, μια εξαιρετική δουλειά στο θέατρο Βικτώρια, που την υποστηρίξαμε μέχρι το τέλος με μεγάλη αγάπη, αλλά δεν είχε την ανταπόκριση που θα περιμέναμε από το κοινό. Υπήρχε απογοήτευση, αλλά σημασία έχει αυτή η απογοήτευση να σε θωρακίζει καλύτερα για την επόμενη δουλειά.
Από πού αντλείς δύναμη και έμπνευση για να συνεχίσεις να είσαι ηθοποιός όταν τα πράγματα δυσκολεύουν;
Αντλώ έμπνευση από τον τρόπο που έχω διαλέξει να υπάρχω σε αυτή τη δουλειά και σε αυτή τη ζωή και από τους φίλους μου που είναι πλάι μου τριάντα χρόνια και είμαι πολύ περήφανος γι’ αυτούς. Είναι άνθρωποι που τροφοδοτούν τη σχέση μας όλα αυτά τα χρόνια. Σίγουρα αντλώ έμπνευση και από τα ταξίδια και τη μουσική, που είναι η μεγάλη μου αγάπη.
Κυρίως ξένη μουσική, όλα τα είδη. Λατρεύω τους Rolling Stones, τον Iggy Pop, τον Leonard Cohen… Υπάρχουν χιλιάδες γκρουπ που με έχουν σημαδέψει … οι Τρύπες, για παράδειγμα. Αλλά και μουσικοί όπως ο Ψαραντώνης, ο Μάρκος Βαμβακάρης… Παίζω μάλιστα και μπουζούκι. Αγαπώ πολύ την ελληνική παραδοσιακή μουσική. Δεν αλλάζω με τίποτα στον κόσμο τη μυσταγωγική εμπειρία που μπορείς να ζήσεις στα ηπειρώτικα, τα νησιώτικα και τα κρητικά πανηγύρια.
Τι γίνεται εκεί, πες κανένα μυστικό.
Αξίζει να περιμένει κανείς ως αργά, όταν σηκώνονται να χορέψουν οι γέροι με τα μάτια κόκκινα απ το τσίπουρο.
Και βρίσκεις πράγματα να «κλέψεις» για το θέατρο, φαντάζομαι.
Ναι, αλλά δεν υπάρχει σκοπός ή προδιάθεση γι’ αυτό. Ας πούμε το ντέφι που παίζω και στον «Οιδίποδα Τύραννο», το αγόρασα σε ένα πανηγύρι.
Ώστε ένα στοιχείο της παράστασης ήρθε από τη ντουλάπα σου. Υπήρξαν κι άλλα στοιχεία που ο σκηνοθέτης σας ο Τσέζαρις Γκραουζίνις σάς άφησε να … φέρετε από το σπίτι σας;
Μου έχει εμπιστοσύνη ο Τσέζαρις, ξέρει καλά τι κλόουν και τι καραγκιόζης είμαι … δοκιμάσαμε πολλά πράγματα μέχρι να φτάσουμε σε αυτούς τους ρόλους. Δουλέψαμε πολλά και διαφορετικά πράγματα στις πρόβες.
Κυριαρχεί το κωμικό στοιχείο στον τρόπο που παρουσιάστηκε ο Κρέοντας ή όχι;
Τα έχει από μόνο του το κείμενο αυτά. Η σκηνή του Αγγέλου από την Κόρινθο πάντα έβγαζε γέλιο.
Χορατατζής ο Σοφοκλής. Ποιος θα το έλεγε.
«Όλα τα αγόρια κοιμούνται και ονειρεύονται πως με τη μάνα τους κοιμούνται», λέει η Ιοκάστη. Όλος ο Φρόιντ σε μία φράση. Γελάω κάθε φορά που την ακούω. Ίσως είναι ο τρόπος που τη λέει ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, αλλά μου φαίνεται πολύ αστεία. Όταν ο Οιδίποδας λέει στον Άγγελο, «Δεν είναι πατέρας μου ο Πόλυβος;», εκείνος απαντάει «όσο είμαι κι εγώ». Ο τρόπος που βρήκαμε για να δουλέψουμε το ρόλο του Κρέοντα είναι μία σκέψη που προέκυψε μετά από πολύ προβληματισμό. Όταν επιστρέφει ο Κρέοντας από τους Δελφούς έχει πάρει ένα χρησμό που τον κάνει να καταλάβει ότι έχει πολύ μεγάλη ευθύνη που δεν ερεύνησε το θάνατο του Λάιου όταν έπρεπε. Ξέρει λοιπόν τι δεν έκανε. Έχει ευθύνη, όχι γιατί έκανε, αλλά γιατί δεν έκανε κάτι. Αλλά ήταν η Σφίγγα στη μέση. «Αφήσαμε τα άλυτα στην άκρη και κοιτάξαμε μόνο τον τρόμο που είχαμε μπροστά μας»: αυτή ήταν μία φράση - κλειδί για τον δικό μου Κρέοντα. Η άλλη ήταν η ατάκα: «Εγώ δε θέλω βασιλικές ευθύνες, θέλω απλώς να ζω βασιλικά». Έχει πολύ χιούμορ αυτό, αλλά είναι μια πικρή αλήθεια που όλοι οι άνθρωποι την έχουμε σκεφτεί.
Είσαι ο πρώτος που μου επισημαίνει τις αστείες ατάκες από αυτήν την παράσταση.
Δεν υπάρχει για μένα γνήσιο τραγικό, χωρίς το κωμικό στοιχείο. Μόνο του το τραγικό είναι drama queen: κοιτάξτε με γειτόνισσες, ψαράκια τηγανίζω! Πέφτω κάτω, κλαίω και οδύρομαι. Όχι. Οι ήρωες που ήθελε να δει ο Τσέζαρις αντιμετωπίζουν το δράμα και τα πάθη τους με μια περηφάνια και τον ευχαριστώ που με έβαλε σε αυτό το δρόμο αντιμετώπισης του Οιδίποδα Τυράννου. Αυτό ήταν το σημαντικότερο μήνυμα της παράστασης -αν μπορούμε να μιλάμε για μηνύματα. Η δουλειά μας δεν είναι τίποτα φοβερό, δεν πιλοτάρουμε αεροπλάνο. Αν μία παράσταση μπορέσει να κάνει έστω και έναν άνθρωπο να τροφοδοτήσει την ψυχή του και να του ανοίξει παράθυρα προς την ελευθερία του, έχει πετύχει το σκοπό της.
Θα μπορούσες να το πεις κι αυτό. Η κοινή συνείδηση, η συλλογική σκέψη. Εγώ πάντως δεν λειτούργησα με σύμβολα, προσπάθησα να πλάσω έναν άνθρωπο. Ό,τι συμβολίζει για τον κάθε θεατή καλό είναι.
Υπήρχε κάτι που σε ξάφνιασε σε αυτή τη συνεργασία;
Αν και έχω ξαναδουλέψει μαζί του, δεν μπορούσα να φανταστώ πως θα λειτουργήσει αυτό που έβλεπα στις πρόβες. Δεν το φοβόμουν, αλλά το περίμενα με την περιέργεια ενός μικρού παιδιού να δω πως θα λειτουργήσουν 2 πόρτες, ένα χαλί και μερικά μουσικά όργανα. Αποδείχτηκε πως λειτουργεί σε μια μεγάλη γκάμα κοινού. Αυτό ήταν μια μεγάλη έκπληξη.
Τι εισέπραξες από την περιοδεία σας στην περιφέρεια; Πως είναι ο κόσμος με αυτή την περιβόητη κρίση;
Συχνά εξαρτάται από την περιοχή. Υπάρχουν πολλές που αντέχουν ακόμα και είναι μια χαρά και άλλες που υποφέρουν. Ακόμα οι άνθρωποι έχουν ένα χαμόγελο παρόλα αυτά που έχουν συμβεί, από ταξιτζήδες, μέχρι θεατές στο κοινό και γενικά ανθρώπους που συναναστραφήκαμε στο δρόμο: αυτοσαρκάζονται. Και με τους ηθοποιούς δεν είναι δύσπιστοι, βλέπουν τις παραστάσεις, τουλάχιστον έτσι αγκάλιασαν τη δική μας, σαν γεγονότα στην τοπική ζωή.
Η αίγλη των αρχαίων χώρων σε επηρεάζει όταν παίζεις εκεί;
Αυτά τα δεκαοχτώ χρόνια που κάνω αυτή τη δουλειά έχω κάνει 12 περιοδείες. Όλα τα αρχαία θέατρα και ωδεία έχουν σπουδαία δομή και εξαιρετική ακουστική. Εγώ τουλάχιστον νιώθω σαν το σπίτι μου. Φέτος με έπιασε ένα πράγμα ανεξήγητο. Στην Επίδαυρο σκέφτηκα για πρώτη φορά φέτος, «Είναι καλά εδώ, μ’ αρέσει». Δεν μπορώ να στο εξηγήσω, δεν μπαίνει σε λόγια.
Ποια είναι η γειτονιά σου στην Αθήνα, που θα έρθουν να σε δουν οι φίλοι σου;
Είμαι γέννημα θρέμμα Περιστεριώτης, αλλά μένω τα τελευταία τρία χρόνια στο Μεταξουργείο. Ελπίζω να δω τον καθένα στην αντίστοιχη γειτονιά που θα παίζουμε. Ευτυχώς, είναι αρκετές.
Ο γνωστός Ιταλός σκηνοθέτης αναλαμβάνει για πρώτη φορά να σκηνοθετήσει Έλληνες ηθοποιούς, προσεγγίζοντας τον «Γυάλινο κόσμο» μέσα από μια δική του, «πειραγμένη», και γι’ αυτό καλοδεχούμενη, οπτική
Πόση βία κρύβουν οι σχολικές τάξεις; Μπορούμε να διδάξουμε με τη βία; Γιατί είναι σημαντικό να δουν εκπαιδευτικοί και μαθητές την παράσταση «Η Μέρα της Φούστας»;
Τι μας είπε για τα ιστορικά γεγονότα και τη σχέση τους με το σήμερα, τους ακίνητους ταξιδιώτες και την παράσταση «Ματαρόα στον ορίζοντα» στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ
9°
