Το χέρι ψηλά

Των άκρων

Ε.Π. Διαβάζοντας το έργο κατάλαβα πως έπρεπε να το μεταφράσω και να το ανεβάσω στη σκηνή. Ένιωσα πως θα ήθελα να το είχα γράψει εγώ η ίδια. Διηγείται την ιστορία ενός κοριτσιού που ζει σε μια αγγλική μεσοαστική οικογένεια και που συνηθισμένη να μπλέκεται σε αντα-γωνισμούς με τον αδελφό της αποφασίζει στα 10 της, σαν αντίδραση στο περιβάλλον της, να σηκώσει ψηλά το ένα χέρι της και να το κρατήσει εκεί. Εμείς τη βλέπουμε στα τριάντα της να θυμάται αυτά τα 20 χρόνια και τις αντιδράσεις των γύρω της (γονέων, δασκάλων, παιδοψυχολόγων...) πριν καταλήξει η ίδια… έργο τέχνης. Έχει τρομερό ενδιαφέρον να προσπαθήσεις να καταλάβεις ποια είναι η διαδικασία, μέσω της οποίας η κίνηση ενός παιδιού προκειμένου να τραβήξει την προσοχή μεταμορφώνεται σε επαναστατική πράξη ζωής, για να έρθει η τέχνη και να την οικειοποιηθεί. Επιπλέον, πώς αυτή η αθώα κίνηση καταλήγει να γίνει μια εμμονή, με αποτέλεσμα ένα κορίτσι να χάσει την αληθινή του ταυτότητα και να γίνει το «κορίτσι με το σηκωμένο χέρι».

Θ.Τζ. Είναι τόσο ακραία η πράξη της, που αδυνατείς να τη συλλάβεις. Νομίζω πως είναι ένα έργο που προκαλεί το μυαλό και δευτερευόντως διεγείρει τη συγκίνηση. Η κίνηση του κοριτσιού ξεκινάει ως πράξη αντίδρασης-διαμαρτυρίας, για να γίνει εμμονή. Αν το κατεβάσει θα νιώσει ηττημένη. Δεν είναι φοβερό μια πράξη που ξεκινάει ως ελεύθερη επιλογή να καταλήγει η φυλακή σου; Όμως αυτή τη διαστροφή τη συναντάω κάθε μέρα. Ολόκληρη χώρα επιμένει να… κρατάει πεισματικά ψηλά ένα χέρι, γιατί έτσι έμαθε, έτσι αποφάσισε, έτσι πρέπει… Για να μη γενικολογώ, κάτι ανάλογο έχω βιώσει στην οικογένειά μου. Ο παππούς μου υπήρξε κομμουνιστής και παρέμεινε, παρόλο που ζήσαμε από κοντά το σύστημα, ίσως γιατί δεν ήξερε να σκεφτεί διαφορετικά. Η ιδεολογία πολλές φορές καταλήγει σε ιδεοληψία.

Το ένα χέρι νίβει το άλλο

Ε.Π. Η Θεοδώρα είναι μια ηθοποιός που ξεχωρίζω. Τη διαβάζω εύκολα, είχαμε ξανασυνεργαστεί στο παρελθόν στο έργο μου «Όταν χορεύουν οι Go-Go Dancers» και αυτό με διευκολύνει στο να δουλεύω μαζί της, σαν να διαισθάνομαι τι την κινητοποιεί και τι όχι. Αν και έχει μεγάλη πείρα στο θέατρο, λειτουργεί και με το ένστικτό της. Αυτό έχει σημασία για μένα, γιατί μου αρέσει η ρευστότητα – δεν ξεκινάω με θέσφατα, αφήνω την εξέλιξη των πραγμάτων να μας φτάσει στο τελικό συμπέρασμα. Να προσθέσει κι ο άλλος τη δική του εικόνα.

Θ.Τζ. Πολλές φορές οι σχέσεις στο θέατρο είναι σχέσεις δράσης-αντίδρασης. Η Έλενα είναι άνθρωπος της διαίσθησης, ενώ εγώ είμαι άνθρωπος περισσότερο της λογικής και πιο απόλυτος. Επειδή όμως έχει εμπιστοσύνη η μία στην άλλη μπορούμε και ανοιγόμαστε και αυτό είναι πολύ ωφέλιμο.

Χειροποίητη παράσταση

Ε.Π. Στηρίζεται στην ερμηνεία και δεν υπάρχει τίποτα το τεχνητό – εξάλλου το κείμενο διακρίνεται για την αμεσότητα και την απλότητά του. Δεν υπάρχουν φώτα, σκηνικά με τη συμβατική έννοια. Δεν υπάρχει η περιβόητη μαγεία της τεχνολογίας του θεάτρου, ό,τι υπάρχει το φτιάχνει και το βάζει μπρoς η ηθοποιός καθώς παίζει και όλα είναι πάρα πολύ εκτεθειμένα σ’ αυτόν το μικρό χώρο του Δώματος του Θεάτρου του Νέου Κόσμου με τους θεατές μέσα στο έργο. Επιθυμία μας είναι να μοιάζει όλο με ένα σκληρό παραμύθι. 

Θ.Τζ. Επίσης δεν υπάρχει το… αυτονόητο. Εγώ με σηκωμένο το χέρι σε όλη τη διάρκεια της παράστασης. Όμως είναι καλύτερα να μην τα αποκαλύψουμε όλα, για να υπάρχει το στοιχείο της έκπληξης…

Από 13/2, Θέατρο του Νέου Κόσμου - Δώμα, Αντισθένους 7 & Θαρύπου, 210 9212.900. Δευτ. & Τρ. 21.15. € 15, 10 (Φ). Η Α.V. είναι χορηγός επικοινωνίας.

Δεύτερη φωτό: Τάσος Βρεττός