Συγγραφέας και σκηνοθέτης, με έργα του να έχουν παιχτεί σε περισσότερες από 25 χώρες, στενός συνεργάτης του Thomas Ostermeier στη βερολινέζικη Schaubühne και ένας από τους πιο επιδραστικούς καλλιτέχνες στο κεντροευρωπαϊκό θέατρο, ο 42χρονος Falk Richter παραχωρεί αποκλειστική συνέντευξη στην A.V.
Αποτυχίες: Κάθε μέρα, γύρω στις 20 φορές αποτυγχάνω στη ζωή και στη δουλειά μου. Το θέμα είναι τι μαθαίνεις από τις αποτυχίες σου, πώς σηκώνεσαι και συνεχίζεις. Στην πραγματικότητα, καλές είναι και οι αποτυχίες. Τις χρειάζεσαι για να μάθεις, να προχωρήσεις.
Ανησυχώ: Μήπως οι γονείς μου πεθάνουν προτού προλάβουμε να γνωρίσουμε πραγματικά ο ένας τον άλλον.
Βαριέμαι: Τους ανθρώπους που φοβούνται να πάρουν ρίσκα.
Γεννήθηκα: Στο Αμβούργο, στη Γερμανία, τον Οκτώβριο του 1969.
Γερμανία: Η χώρα μου έχει επιτέλους αποκτήσει τη δύναμη που ανέκαθεν προσπαθούσε να κατακτήσει: τον απόλυτο έλεγχο της Ευρώπης.
Γελάω: Το βρετανικό χιούμορ είναι ο παράδεισός μου: «Catherine Tate Show», «Little Britain», «The Office», «French and Saunders».
Ελλάδα: Η χώρα σας είναι ένα τραυματικό παράδειγμα για το πού οδηγεί ο νεοφιλελευθερισμός: στην απόλυτη καταστροφή μιας αλληλέγγυας, δημιουργικής κοινωνίας. Τι μπορείτε να κάνετε λοιπόν; Να καταπολεμήσετε την εσωτερική διαφθορά και τους εξωτερικούς κερδοσκόπους, αλλά και να προσπαθήσετε να επανιδρύσετε μια κοινωνία αλληλεγγύης. Κατά κάποιον τρόπο, η Ελλάδα είναι ο γενέθλιος τόπος και ο ενταφιασμός του ευρωπαϊκού ιδεώδους που έχει καταστραφεί από τις νεοφιλελεύθερες δυνάμεις. Νομίζω ήρθε η ώρα να συνειδητοποιήσουμε ότι βρισκόμαστε σε εμπόλεμη κατάσταση με αυτές τις δυνάμεις. Η Wall street απλώς χρησιμοποιεί πολύ πιο αποτελεσματικά όπλα από κάθε ένοπλο στρατό για να επιτεθεί και να καταστρέψει χώρες σαν την Ελλάδα.
Ζηλεύω: Όλες τις μυστικές σχέσεις του έρωτά μου. Είναι όλοι τους νεότεροι και ομορφότεροι από μένα. Και όλοι τους βρίσκουν την ευκαιρία να ζυγώσουν όταν εγώ βρίσκομαι μακριά, σε μια άλλη πόλη, δουλεύοντας τη νέα μου παράσταση.
Θάνατος: Ο πατέρας μου πεθαίνει αυτή την περίοδο. Και νιώθω ότι έχω αρχίσει να τον αγαπώ πιο πολύ από ποτέ, ότι θέλω να μάθω όσα πιο πολλά πράγματα μπορώ για τη ζωή του. Έχει μείνει κλινικά νεκρός τρεις φορές τα τελευταία πέντε χρόνια και κάθε φορά που νόμιζα ότι τον έχανα, τον ένιωθα όλο και πιο κοντά μου. Είναι σχεδόν 85 ετών και πολύ δυνατός άνθρωπος, τόσο που έχω την εντύπωση ότι απλώς δεν θέλει να φύγει από αυτόν τον πλανήτη.
Καπιταλισμός: Το πιο καίριο ερώτημα σήμερα είναι πώς μπορούμε να επανακτήσουμε τη δημοκρατία μας, την οποία έχουμε απολέσει από μια μειοψηφία κερδοσκόπων στις παγκόσμιες αγορές. Οι κυβερνήσεις μας δρουν υπηρετώντας τα συμφέροντα της κάστας των εξωφρενικά πλούσιων δισεκατομμυριούχων που απομυζούν τις ζωές μας και την όποια δυνατότητα ελευθερίας στην κοινωνία μας. Είναι, λοιπόν, ανάγκη να οργανωθούμε οι πολίτες, σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρέπει να καταλάβουμε ότι οι τύχες μας είναι πραγματικά στα χέρια μας και πρέπει να παλέψουμε γι’ αυτό το αυτονόητο δικαίωμά μας με κάθε τρόπο – και εννοώ με κάθε δυνατό τρόπο. Ομοίως, το θέατρο που επίσης μάχεται, προάγει τον ανθρωπισμό, την ελευθερία και τη δικαιοσύνη είναι το μόνο είδος θεάτρου που έχει λόγο να υπάρχει.
Λάθη: Για μένα δεν υπάρχουν. Απλώς κάνεις τις επιλογές σου και μετά ζεις με αυτές.
Μόττο: «Πες “ναι” σε ό,τι ή όποιον ποθείς προτού φύγει για τα καλά και μείνεις μόνος με την απελπισία και την άδεια ζωή σου».
Ματαιοδοξία: Η βιομηχανία της μόδας είναι συνώνυμη του φασισμού: είτε είσαι νέος και σέξι και μοιάζεις με μοντέλο είτε είσαι ψόφιο κρέας και θα πρέπει να εξαφανιστείς από προσώπου γης. Με τον ίδιο τρόπο, στον καλλιτεχνικό χώρο, ως νέος συγγραφέας ή ως νέος σκηνοθέτης πρέπει να είσαι ευπαρουσίαστος και με φωτογένεια, γιατί μόνο οι όμορφοι άνθρωποι φωτογραφίζονται και γίνονται εξώφυλλα. Αλλά, στην ηλικία μου, η ποιότητα της δουλειά μου είναι πιο σημαντική από το πώς είμαι σε μια φωτογραφία.
Μοναξιά: Ναι, ναι, αποτελεί μεγάλο κομμάτι της ζωής μου εκτός θεάτρου.
Νύχτα: Πέφτω για ύπνο πολύ αργά. Σπάνια κοιμάμαι πριν τις 3.00 τα ξημερώματα. Τις νύχτες τα πράγματα ξεκαθαρίζουν στο κεφάλι μου. Μου αρέσει να γράφω όλη νύχτα, ως τις 5.00 το πρωί, και μετά να μένω ξύπνιος απολαμβάνοντας την ησυχία και την ακινησία αυτής της ώρας.
Ναρκωτικά: Με έχουν βοηθήσει να «ανοίξω» ως άνθρωπος, να ξεφορτωθώ τις φοβίες μου και να ανακαλύψω νέα πεδία δράσης ως καλλιτέχνης. Αλλά αυτά συνέβαιναν 10 χρόνια πριν. Τα ναρκωτικά είναι μια χαρά όταν είσαι 25-35 ετών. Μετά, χάνεις την μπάλα.
Ostermeier Thomas: Πολύ δυνατός, πολύ πολύ δυνατός – μην τα βάλετε ποτέ μαζί του! Περήφανος: Για τις δύο τελευταίες μου παραγωγές, το «Trust» και το «Protect me», που θα δείτε στην Αθήνα το 2012. Νομίζω είναι οι καλύτερες δουλειές που έχω κάνει στη ζωή μου.
Παιδική ηλικία: Αισθάνομαι ότι πέρασα την παιδική μου ηλικία ολομόναχος, χαμένος στα όνειρα και τις φαντασιώσεις μου, βλέποντας την οικογένειά μου ως κάτι που με ενοχλούσε. Ήμουν το μικρότερο παιδί στο σπίτι και ποτέ δεν συνδέθηκα πραγματικά με κανέναν από την οικογένειά μου. Κι όπως τότε ήμουν στον κόσμο μου, έτσι και σήμερα δημιουργώ το δικό μου κόσμο πάνω στη σκηνή. Ακόμα και σήμερα είμαι αποκομμένος από την οικογένειά μου. Σπάνια τους βλέπω. Νομίζω ότι με συμπαθούν αλλά δεν έχουν ιδέα για το ποιος είμαι.
Πίστη: Πιστεύω. Πολύ. Στην πολύ δυνατή καλή ενέργεια των ανθρώπων, του κόσμου. Και ότι αυτή τελικά θα επικρατήσει. Ήδη ο κόσμος έχει αρχίσει να επαναστατεί ενάντια σε όλες τις μορφές κακής ενέργειας: τον Καντάφι, τον Μουμπάρακ, τη Wall Street. Ο κύκλος τους έχει τελειώσει. Απλώς, οι ίδιοι αρνούνται να το καταλάβουν.
Ρίσκο: Πάρε όσα πιο πολλά μπορείς, αλλιώς η ζωή γίνεται γκρίζα και βαρετή.
Συνήθειες: Δουλεύω σε σημείο απόλυτης εξουθένωσης και κατάρρευσης –καθόλου καλό…
Σιωπή: Απαραίτητη. Μετά βίας ακούω έστω και μουσική όταν είμαι σπίτι. Απολαμβάνω τον ήχο της σιωπής πιο πολύ από καθετί στον κόσμο.
Σημείο μηδέν: Η μέρα μετά από μια πρεμιέρα. Είμαι νεκρός. Δεν μπορώ να κουνηθώ. Δεν έχω στάλα ενέργειας πάνω μου. Απλώς χρειάζομαι κάποιον να βρίσκεται δίπλα μου και να με φροντίζει!
Φιλοδοξία: Να είμαι καλός συγγραφέας.
Φόβοι: Η συγγραφή σε φέρνει καθημερινά αντιμέτωπο με θηριώδεις υπαρξιακούς φόβους, με τα σκοτάδια της ύπαρξής σου. Φοβάσαι ότι δεν είσαι αρκετά καλός σε αυτό που κάνεις, ότι δεν αξιοποιείς σωστά τις δυνατότητές σου, ότι δεν είσαι ενδιαφέρον τύπος, ότι δεν έχεις να πεις τίποτα στον κόσμο, ότι μια μέρα θα ξεχαστείς και δεν θα αφήσεις τίποτα σημαντικό πίσω σου.
Χρήματα: Ναι, αρκετά αυτή τη στιγμή – σ’ ευχαριστώ, Θεέ μου! Ωρα να… ξεκουραστώ και να βρεθώ με τον άνθρωπο που αγαπώ.
Το έργο της Μαρίας Ζαβάκου για τον ψηφιακό εκφοβισμό και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η νέα γενιά ανεβαίνει στη σκηνή σε σκηνοθεσία Γιολάντας Μαρκοπούλου
12°
