Έλενα Πέγκα

«Όλες οι µητροπόλεις του κόσµου µοιάζουν σα να είναι φτιαγµένες για να χάνονται οι άνθρωποι. Όµως µια πόλη χωρίς µνήµη είναι σαν προκάτ σκηνικό ταινίας». ∆ευτέρα βράδυ και από τη γυάλινη τζαµαρία στη σκηνή του θεάτρου Κινητήρας βλέπουµε τα δέντρα µιας εσωτερικής αυλής στην Πλάκα, ενώ σε πρώτο πλάνο οι ηθοποιοί ζωντανεύουν τη «Γυναίκα του Γκόργκι». Το έργο της Έλενας Πέγκα µε σκηνικό το «σκονισµένο» Λος Άντζελες του µέλλοντος ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε σκηνοθεσία της ίδιας, µετά την επιτυχία που σηµείωσε στη Νέα Υόρκη. Στοιχεία µαγικού ρεαλισµού, µοντέρνα και ατµοσφαιρική σκηνοθεσία, ωραίο νυχτερινό soundtrack και µια εξαιρετική Βιολέττα Γύρα στον πρωταγωνιστικό ρόλο συνθέτουν το παζλ αυτής της παράστασης που θυµίζει έντονα ταινία του David Lynch.  - Δήμητρα Τριανταφύλλου

«Μία αεροσυνοδός από τα Bαλκάνια εγκαταλείπει το υπόλοιπο πλήρωµα, και αποφασίζει να ζήσει αυτοεξόριστη στο Λος Άντζελες, αποκοµµένη από την πατρίδα της». Μια θεατρική συγγραφέας επιστρέφοντας µετά από µια δεκαετία στην Αµερική ανεβάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα τη «Γυναίκα του Γκόρκι», µετά την επιτυχία που σηµείωσε στα τέλη του 90s στη Νέα Υόρκη. Ένας νέος θίασος µε µια περίεργη χηµεία που ζει τις πρόβες µε ένταση και από τις 13 Μαρτίου ανεβαίνει στη σκηνή του Κινητήρα-Studio. Λίγες ώρες µετά τις εντατικές τους πρόβες συνάντησα τη συγγραφέα και σκηνοθέτιδα της παράστασης Έλενα Πέγκα στο σπίτι της στην Πλάκα, κάνοντάς µε να ανυποµονώ να δω από κοντά τη µαγική τους συνάντηση σε ένα φανταστικό παιχνίδι ταυτοτήτων και φαντασιώσεων.

Όταν πρωτοπαίχτηκε το έργο αυτό σε φεστιβάλ του Σαν Φρανσίσκο ήταν καλεσµένοι άλλοι 5 συγγραφείς, όπως η Erin Cressida Wilson, που έγραψε µετά το σενάριο για τη «Γραµµατέα», µια συγγραφέας που έγραψε µετά σενάριο σε φιλµ µε την Τίλντα Σουίντον ή ο Nilo Cruz που πήρε το Πούλιτζερ. Ήταν οι συγγραφείς που ξεκινήσαµε µαζί και έχουν κάνει τεράστιες καριέρες. Αλλά δεν µπορείς να τα σκέφτεσαι αυτά σε µια τόσο διαφορετική αγορά.

Η «Γυναίκα του Γκόρκι» είναι ένα πιο ανοιχτό κείµενο. Συνδεδεµένο µε αµερικάνικα και ρώσικα σύµβολα. Αλλά έχει σχέση µε την Ελλάδα. Αναρωτιέται για το αν πρέπει να θυµόµαστε ή όχι την ιστορία, αν µπορούµε να αρχίσουµε τη ζωή µας από το µηδέν, ακόµη και µε ένα ψεύτικο εαυτό. Τόσο σε προσωπικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο συµβόλων για χώρες και πολιτισµούς. Τα σκοτεινά σηµεία της ιστορίας, οι αποτυχίες, τα φαντάσµατα του παρελθόντος, ο ρόλος του Γκόρκι στη Σοβιετική Ρωσία. Ξαναβλέπεις τον Γκόρκι στο Λος Άντζελες σε ένα τελείως άλλο κλίµα. Σκέφτεσαι αν υπάρχει πρόοδος ή όχι. Προσπάθησα να γειώσω το ελληνικό κείµενο και το αποτέλεσµα είναι µια διακριτική παράσταση µε χιούµορ και αρκετό ρεαλισµό.

Σαν αφετηρία υπήρχε ένα καφέ, το Gorky’s, ένα µποέµικο στέκι σε µια κακόφηµη γειτονιά του Λος Άντζελες. Όπου παντού είχε σφυροδρέπανα και τις εικόνες του Γκόρκι. Ήταν µέσα στο γκέτο των άστεγων, downtown, όπου είναι όλοι οι ουρανοξύστες και την ηµέρα είναι τα γραφεία, ενώ το βράδυ ερηµιά. Ήταν 24 ώρες ανοιχτό και µάζευε πολύ νέο κόσµο.

Ήταν η εποχή της δεκαετίας του ’90 µε τις εξεγέρσεις και τις φωτιές, κάτι πολύ σπάνιο για την Αµερική, τότε. Τώρα που υπάρχουν ξανά εξεγέρσεις και κρίση µε τον κόσµο ξεσηκωµένο, υπάρχει πάλι η αίσθηση µιας πόλης σε αναβρασµό και το θέµα είναι αν µπορεί να υπάρχει αληθινή εξέγερση και τι µπορεί να φέρει αυτό.

Ζούµε µια εποχή µεγάλης ανησυχίας η οποία έχει µπει µέσα µας πια. Γιατί το να µη λειτουργεί η πόλη και η χώρα το έχουµε συνηθίσει. ∆εν ξέρω αν αποκτά η τέχνη µεγαλύτερη σηµασία, αλλά υπάρχει η ανάγκη να βρεθείς µε άλλους και να νιώσεις µια αίσθηση κοινότητας, ότι δεν είσαι µόνος. Στην ευµάρεια γίνεσαι πιο εύκολα µονοφάγος. Μια δύσκολη κατάσταση αναγκαστικά σε ενώνει. Το ίδιο ισχύει και στην τέχνη. Γίνεσαι πιο άµεσος, προσγειωµένος, εύστοχος και σαφής. Κάνεις λιγότερο ψυχαγωγία. Από την άλλη υπάρχει ανάγκη για µια ελαφράδα πιο έξυπνη. Όχι χαζαµάρα. Με το θέατρο έρχεσαι αντιµέτωπος µε κάποια πράγµατα. Η τέχνη έχει και την οµορφιά, την υπέρβαση από την καθηµερινότητα.

Είµαι πολύ χαρούµενη µε τους ηθοποιούς µου. Είναι όλοι καινούργιοι συνεργάτες. ∆εν µε ένοιαζε να είναι γνωστοί. ∆ηµιουργούµε µια περίεργη αίσθηση όλοι µαζί. Ένιωσα πως τους πηγαίνει πολύ το έργο αυτό. Ο λόγος που αποφάσισα να το ανεβάσω ήταν ο ίδιος ο θίασος. Σαν να υπάρχει κάτι κοινό που µας ενώνει µε έναν υπόγειο τρόπο. Νιώθω λίγο σαν déjà vu µερικές φορές στις πρόβες. Σαν να το έχουµε.

Είναι λίγο σαν µια φάρσα το έργο αυτό, µε στοιχεία µαγικού ρεαλισµού. Έχει να κάνει µε τις ψεύτικες βιογραφίες, µε ζήτηµατα ταυτότητα, ποιοι προσποιούµαστε ή ποιοι φαντασιωνόµαστε ότι είµαστε. Τα σύµβολα αποκτούν µεγαλύτερη σηµασία µέσα από κάθε συλλογικό φαντασιακό.

info

«Η γυναίκα του Γκόρκι». 
Κείµενο/Σκηνοθεσία: Έλενα Πέγκα.
Παίζουν: Χρύσα Καψούλη, Βιολέττα Γύρα, Τάσος Πυργιέρης, ∆ηµήτρης Νικολαΐδης, Γιάννης Παναγόπουλος
Κινητήρας Studio, Eρεχθείου 22, Ακρόπολη-Φιξ, 210 9248.328.
Έναρξη: ∆ευτ. 21.15. Κυρ. 18.30. Είσοδος € 15, 10 φοιτ. Από 13/3 ως 18/4, ενώ από 26/4 ως 1/5 καθηµερινά στις 21.15

Φωτογραφία: Τάσος Βρεττός