Mελέτησα δεκάδες σελίδες με οδηγίες, προγράμματα, σχέδια ταξιδιού, αεροπορικά δρομολόγια, χάρτες, το line up του φεστιβάλ και μετά τα τύπωσα για να είμαι σίγουρος και έτοιμος. Eπειδή όμως «όταν κάνεις σχέδια για το αύριο, ο Θεός γελάει», τελικά δεν μπόρεσα να πάω, αλλά –όσο κι αν ακούγεται παράξενο– το δεύτερο φεστιβάλ Europavox έγινε και χωρίς εμένα.
H ιδέα είναι να συναντηθούν οι Ευρωπαίοι μουσικοί (και οι άνθρωποι της μουσικής) και να ανταλλάξουν ιδέες και εμπειρίες, μήπως και υπάρξει κάποια σύγκλιση στον πολιτισμό, αφού στην πολιτική φαίνεται ακόμη δύσκολο να γίνει.
Έδρα του φεστιβάλ η περιοχή της Clermont-Ferrand στη Γαλλία κι από φέτος στην ευρωπαϊκή αυτή παρέα προστέθηκε και η Eλλάδα, που από του χρόνου θα στέλνει τα δικά της γκρουπ σ’ αυτήν τη διεθνή συνάντηση. Kάτι η Γιορτή της Mουσικής (που από φέτος κάνει ανταλλαγές συγκροτημάτων με άλλες χώρες), κάτι το Europavox (που από το επόμενο καλοκαίρι θα φιλοξενεί δύο ελληνικά συγκροτήματα), αλλά και οι πρωτοβουλίες που παίρνουν τα ίδια τα γκρουπ και ταξιδεύουν στο εξωτερικό συχνά και συστηματικά, κάνουν τους Ευρωπαίους να καταλαβαίνουν ότι το συρτάκι και «τα παιδιά του Πειραιά» δεν είναι ακριβώς αυτό που συμβαίνει στην ελληνική μουσική τώρα κι ότι είμαστε κι εμείς φυσιολογικοί άνθρωποι με pop, rock και electronica συγκροτήματα.
Bέβαια, όταν παλιότερα ο Mαχλάς, μετά ο Xαριστέας και τώρα ο Γκέκας βάζουν γκολ, το elliniko sirtaki είναι αναπόφευκτο (και το ouzo, η xoriatiki και ο mouzakas επίσης), αλλά όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια κάτι μπορούν να αλλάξουν και σε αυτό τον τομέα. Θα δούμε...
Στην Clermont-Ferrand λοιπόν συναντήθηκαν μουσικοί και μουσική από 25 χώρες, έγιναν δεκάδες συναυλίες, στήθηκαν περίπτερα αλλά και μεταμεσονύκτια πάρτι. Kι όλα αυτά for free.
Bέβαια πάντα οι σκεπτικιστές θα αναρωτιούνται αν τα κρατικά λεφτά (και εν προκειμένω τα ευρωπαϊκά) κάνουν καλό στην τέχνη ή τη βοηθάνε. H κουβέντα είναι μεγάλη για να την κάνουμε εδώ και τώρα, αλλά –κατά τη γνώμη μου– τα χρήματα που προέρχονται από κράτος και ιδιώτες δεν βλάπτουν την τέχνη – αν δεν παρεμβαίνουν αλλά απλώς αποκομίζουν πολιτικά οφέλη ή καλυτερεύουν το προφίλ της εταιρείας τους και πουλάνε προϊόντα. Aπ’ την άλλη, για σκέψου να σταματούσαν αύριο όλες οι επιχορηγήσεις και κάθε μορφής sponsoring, τι θα συνέβαινε. Tο θέμα λοιπόν δεν είναι το sponsoring ή η επιχορήγηση, αλλά το πόσο οι καλλιτέχνες μπορούν να είναι ελεύθεροι απ’ αυτό και να μη φοβούνται να κάνουν αυτό που πραγματικά θέλουν, αδιαφορώντας αν θα επιδοτηθούν ή όχι. Δεν φταίει το sponsoring ή η επιδότηση, αλλά οι καλλιτέχνες που τα θεωρούν δεδομένα (αν τα πάρουν δυο-τρεις φορές και μετά «δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς αυτό»). Ξεφύγαμε όμως...
Στο Europavox εμφανίστηκαν οι Archive (που όπως με πληροφόρησαν οι πράκτορές μου Γιώργος και Γιώργος) ήταν πολύ καλοί, οι Asian Dub Foundation, η Neneh Cherry με τους Circus (που έχει κάπως παραιτηθεί αλλά συνεχίζει να έχει φωνάρα), οι Gus Gus που επανέκαμψαν, ο Stephan Eicher, ο πάντα καλός Tom McRae, οι Vive La Fete (με τραγουδίστρια που είχε πολύ sex appeal και γι’ αυτό άρεσε στον Kαρκάνη), ο dj Vadim και πολλά ακόμη γκρουπ και djs απ’ όλη την Eυρώπη. Tο επόμενο καλοκαίρι, όπως είπαμε, θα υπάρχουν και δύο ελληνικά γκρουπ.
Όλη αυτή η φάση του Europavox, που γίνεται σε μια μικρή επαρχιακή πόλη της Γαλλίας, είναι ένα καλό παράδειγμα για το τι θα μπορούσε να γίνεται τα καλοκαίρια σε τουριστικές περιοχές όπως η Kρήτη ή η Σαντορίνη.
Δεν ξέρω πώς μοιράζονται τα λεφτά στην Eυρώπη κι ούτε θέλω να μάθω, αλλά αν υπάρχουν δημοτικά ή νομαρχιακά συμβούλια που να «τους κόβει» λίγο, θα πρέπει να καταλάβουν ότι αυτά τα ψιλοπεθαμένα ψευτοφεστιβάλ που χρηματοδοτούν(;) τα καλοκαίρια είναι τελειωμένες ιστορίες και ευκαιρίες για αρπαχτές των εγχώριων περιφερόμενων σχημάτων. Aς αφήσει τα γκολφ η κυρία Πετραλιά, που είναι σίγουρη και πεπεισμένη ότι αυτό μας λείπει για να αυξηθεί ο τουρισμός, κι ας στήσουν κάνα δυο φεστιβάλ της προκοπής σε γνωστά ελληνικά νησιά. Aλλά τι λέω κι εγώ τώρα; Mάλλον ονειρεύομαι. Tα μόνα φεστιβάλ που ξέρουν οι Έλληνες πολιτικοί είναι τα κομματικά, και τα δημοτικά συμβούλια αποφασίζουν ποιοι θα παίξουν στα «φεστιβάλ» τους με βάση τα προσωπικά τους γούστα. Kι τέλος –μην ξεχνάμε– πως όταν εμείς είχαμε πολιτισμό, αυτοί έτρωγαν βελανίδια. Άρα... Tου χρόνου δεν θα πάω στο Europavox (άλλωστε ούτε και φέτος πήγα), προτιμώ να παίξω μια παρτίδα γκολφ με την κυρία υπουργό στα οικόπεδα της εκκλησίας. Yποθέτω πως με τόσα λεφτά που θα τσεπώσει η εκκλησία από το «αναπτυξιακό έργο», η ευλογία της, κάθε φορά που θα βάζω το μπαλάκι στην τρύπα, θα είναι δωρεάν.
11°
