Μουσικη

Madeleine Peyroux

H γνωστή τραγουδίστρια της τζαζ περιγράφει τη ζωή της με 24 λέξεις

Ελένη Σταματούκου
ΤΕΥΧΟΣ 521
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Από την Αθήνα της Georgia βρέθηκε στο Μπρούκλιν κι ύστερα στο Παρίσι. Όταν έγινε 15 χρονών η μητέρα της την έστειλε εσώκλειστη σε ένα ιδιωτικό σχολείο του Λονδίνου. Θυμάται τον εαυτό της να πηδάει τον τοίχο του σχολείου και να κάνει οτοστόπ μέχρι το Παρίσι. Φτάνοντας εκεί, για να βγάλει χρήματα, άρχισε να παίζει μουσική στους δρόμους του Παρισιού. Στο χώρο της δισκογραφίας βρέθηκε τυχαία. Το πρώτο της άλμπουμ δεν έγινε ιδιαίτερα γνωστό. Ο κόσμος την ανακάλυψε μέσω του «Careless Love», το 1984. Εκείνη το μόνο που ήθελε ήταν να τραγουδά, «γιατί αυτό μόνο έχει σημασία». Εύθραυστη, ντροπαλή, με μια χρωματιστή φωνή που μπορεί να ξεσηκώσει παλιρροϊκά κύματα, αυτή είναι η μικρή πριγκίπισσα της jazz, η Madelein Peyroux. Από την άλλη μεριά του Ατλαντικού μάς γράφει για τη δική μας Αθήνα, για τον ποιητή πατέρας της και για τα τραγούδια που πρέπει να γράφονται για τις γυναίκες.


Αθήνα Στην Αθήνα βρίσκεται το πρώτο αμφιθέατρο του κόσμου. Τα σκαλιά που οδηγούν στην Ακρόπολη είναι στρωτά και λεία. Την τελευταία φορά που επισκέφθηκα την Ελλάδα γίνονταν διαδηλώσεις έξω από το κτίριο της Βουλής. Η Αθήνα είναι γεμάτη από σκεπτόμενους, πολιτικά ενεργούς και δυνατούς ανθρώπους. Όταν σταματούν οι μάχες στους δρόμους οργανώνονται ολονύκτια πάρτι, εκεί οι άνθρωποι τραγουδούν και χορεύουν αργούς χορούς. Τραγούδησα ένα τραγούδι στα ελληνικά, «Μην τον ρωτάς τον ουρανό», και άκουσα τις φωνές των Ελλήνων να ζητωκραυγάζουν. Θα ήθελα να επισκεφθώ ξανά την Ελλάδα και να δω περισσότερα πράγματα. Η μητέρα μου σπούδασε αρχαία ελληνικά. Μου έμαθε να λέω την έκφραση: Χαλεπά τα καλά.

Haiku Αν ένας άντρας στέκεται στη μέση ενός δάσους και μιλάει, και δεν υπάρχει καμιά γυναίκα τριγύρω να τον ακούει, πάλι θα έχει άδικο; Ναι!

Διαζύγιο Τα πάντα στη ζωή είναι παροδικά, ακόμα και η ίδια μας η ύπαρξη. Για αυτό είναι καλύτερα να πολεμάς μόνος, παρά να υποφέρεις μαζί.

Παίζοντας μουσική στους δρόμους του Παρισιού Η άνθηση μιας τέχνης που αποτελεί και μέτρο πολιτισμού. Όπου υπάρχουν άνθρωποι που τραγουδούν και χορεύουν υπάρχει πάντα μια τεράστια κοινότητα που τους υποστηρίζει. Το Παρίσι τη δεκαετία του ’80 ήταν γεμάτο από τέτοιους καλλιτέχνες, ήμουν πολύ τυχερή που βρισκόμουν εκεί. Λένε ότι υπάρχουν δύο είδη ανθρώπων που είναι πραγματικά ελεύθεροι, οι μουσικοί του δρόμου και οι εκατομμυριούχοι. Δεν είμαι τόσο σίγουρη για τους δεύτερους…

Αλήθεια «Η ομορφιά είναι αλήθεια, η αλήθεια ομορφιά, να ποια είναι η γνώση κι ό,τι αξίζει να γνωρίσεις». (John Keats: Άγγλος φιλέλληνας ποιητής)

Ψέματα Μη μου κάνεις ερωτήσεις, ψέματα να μη σου πω.

Ντετέκτιβ Η ιστορία γράφεται πάντα από τους νικητές. Τουλάχιστον αυτό συνέβαινε πριν εμφανιστεί το ίντερνετ στις ζωές μας. Τώρα πια είμαστε όλοι ντεντέκτιβ και γράφουμε τη δική μας ιστορία.

Απρόσεκτος Αγάπη, ω αγάπη, ω απρόσεκτη αγάπη… (Love, oh love, oh careless love… στίχος από το τραγούδι «Careless Love»). Έχω ακούσει την Odetta Holmes να το τραγουδάει ζωντανά. Μας είχε εξηγήσει ότι αυτό το τραγούδι γράφτηκε ως προειδοποίηση προς όλες τις νέες γυναίκες, οι οποίες τότε έπρεπε να προσέχουν. Αυτό ήταν πριν τη γυναικεία απελευθέρωση και το δικαίωμα στην αντισύλληψη. Ωστόσο οι γυναίκες εξακολουθούν να βρίσκουν τους εαυτούς τους νέους, εγκύους και να μεταφέρουν όλα τα βάρη του κόσμου στους ώμους τους. Ίσως θα έπρεπε να γράψουμε περισσότερα τραγούδια και να τα τραγουδήσουμε σε περισσότερες νέες γυναίκες.

Αγάπη Νομίζω ότι η αγάπη είναι ο λόγος που παίζω μουσική, ο λόγος που εμπιστεύομαι τη μουσική, αυτό το κάτι που δεν έχει όνομα, που δεν εκφράζεται με λέξεις, που αξίζει αφοσίωση χωρίς αφοσίωση.

Σώματα Σώματα νερού χωρίζουν τις ηπείρους. Τα μυρμήγκια έχουν βολβοειδή σώματα. Οι γαλαξίες αποτελούνται από σφαιρικά σώματα που ονομάζονται πλανήτες. Αν συμφωνούμε σε κάτι είναι ότι είμαστε ένα σώμα. Ένα σμήνος από έντομα λειτουργεί σαν ένα σώμα. Τι είναι το σώμα μου; Λόφοι, βουνά, βράχια, ρυτίδες, ποτάμια και σμήνη.

Οστά Αν τα οστά είναι δυνατά τότε και το σώμα είναι δυνατό. Πάντα να ξεκινάτε από τα οστά.

image

Ποίηση Ο πατέρας μου δεν ήταν καλός άνθρωπος, ούτε καλός σύζυγος, ούτε καλός πατέρας. Σε κάποια γενέθλιά η μητέρα μου μού είχε δωρίσει ένα μικρό ημερολόγιο. Το ημερολόγιο ήταν δεμένο με μπεζ ύφασμα ενώ το περιθώριό του ήταν χρυσό. Θυμάμαι ότι είχα ζητήσει από τον πατέρα μου να μου γράψει κάτι. Στην αριστερή γωνία της αριστερής σελίδας έγραψε «Ι», στο κέντρο της ίδιας σελίδας προς τα δεξιά έγραψε «LO». Στο κέντρο της δεξιάς σελίδας έγραψε «VE» και στο κάτω μέρος της ίδιας σελίδας έγραψε «ΥΟU». Ίσως ο πατέρας μου ήταν καλός ποιητής.

Blue Το μπλε δεν είναι χρώμα. Είναι η σκέψη που σκεφτόμαστε και δεν μπορούμε να πούμε.

Οφηλία Η Οφηλία δεν είχε αρκετές ατάκες στον Άμλετ. Η δική της όμως τραγωδία ήταν μεγαλύτερη κι από ό,τι λένε, είναι ακόμα.

Μίσος Πολλοί άνθρωποι μισούν τη λέξη μίσος, το οποίο είναι κατανοητό καθώς δεν έχει πολλές συλλαβές. Προτιμώ να χαμογελάω όταν είμαι θυμωμένη. Το χαμόγελο είναι «μεγαλύτερη» λέξη από το μίσος.

Κουτί με σοκολάτες Τα πράγματα που τρώγονται είναι τα πιο ωραία δώρα, γιατί μέσω της απτικής ανάμνησης ότι τα φάγαμε διαρκούν για πάντα.

Δικαιώματα Κανείς δεν έχει δικαίωμα σε τίποτα. Τα πάντα είναι δώρο. Για αυτό όλοι οι άνθρωποι είμαστε ίσοι.

Ελευθερία Αυτή είναι μια πολύ δύσκολη συνέντευξη! Μακάρι να είχα το χρόνο να εκφράσω καλύτερα αυτό που θέλω να πω, τουλάχιστον έχω την ελευθερία να πω ό,τι θέλω.

Φίλοι Αγαπώ τους φίλους μου, αγαπώ και την οικογένειά μου. Μπορεί οι φίλοι μου να είναι λίγοι μα δεν μπορώ να επιβιώσω χωρίς αυτούς.

Μητρότητα Θα πρέπει όλοι να συμφωνήσουμε ότι οι μητέρες μας πρέπει να παίρνουν δώρα την ημέρα των γενεθλίων μας.

Πόνος Δεν θέλω να αναλύω τον πόνο. Θέλω να απελευθερωθώ από αυτόν. Δεν θέλω να τον σκέφτομαι. Θέλω να επιβιώνω από αυτόν. Μερικές όμως φορές είναι καλό να κλαις.

Σπίτι Το σπίτι είναι σαν μια ανάμνηση, σαν τη μουσική, σαν την αγάπη, είναι εκεί που συμβαίνουν όλα.

Κράτησέ με στην καρδιά σου για λίγο «Κράτησέ με στην καρδιά σου για λίγο», ένα τραγούδι του Warren Zevon. Ο Zevon το έγραψε για τον τελευταίο του δίσκο, ενώ ήξερε ήδη ότι βρίσκεται στο τελικό στάδιο του καρκίνου. Είμαι τόσο ευγνώμων που γνώρισα αυτόν τον άνθρωπο μέσα από τη μουσική του. Είναι ένας πραγματικός ήρωας.

 

image