Ντέιβιντ Μπόουι - Εννιά χρόνια από τον θάνατό του: Ο Γιώργος Φλωράκης γράφει για τις μεταμορφώσεις και την επιρροή του πρωτοπόρου μουσικού.
Αν είχες δώσει προσοχή στους στίχους και το γενικότερο imagery του “Lazarus” από το τελευταίο album του David Bowie, το “Blackstar”, ίσως είχες καταλάβει ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Ότι ο Βρετανός μουσικός ένιωθε να πλησιάζει το τέλος του. Αν όμως δεν είχες δώσει προσοχή στο συγκεκριμένο τραγούδι, ο θάνατος του Bowie σε βρήκε απροετοίμαστο…
… και αναμφίβολα ήταν ένα μεγάλο ξάφνιασμα. Νομίζω ότι το έχω ξαναγράψει: o David Bowie ήταν για πολλούς από εμάς ένα είδος απόμακρου αλλά έντονα επιδραστικού πατέρα. Κάθε φορά που αποφασίζαμε να κάνουμε την επανάστασή μας και να τον γκρεμίσουμε από τον θρόνο του, ανακαλύπταμε ότι ήταν πολλά χιλιόμετρα μπροστά μας.
Στα θέματα φύλου και σεξουαλικής ταυτότητας, ονειρευόμασταν την απόλυτη αποδοχή κάθε επιλογής. Ονειρευόμασταν να σπάσουμε κάθε ταμπού της προηγούμενης γενιάς, υπερασπίζοντας την ελευθερία κάθε ανθρώπου να είναι -και να φαίνεται- όπως νιώθει. Μόνο που ο Bowie το είχε κάνει αυτό από την εποχή που ήμασταν παιδιά. Είχε υιοθετήσει ένα ανδρόγυνο image, που είχε προκαλέσει πολύ έντονα κάθε συντηρητικό πνεύμα στα early seventies.
Θέλαμε να υποστηρίξουμε ότι η μουσική είναι μία και αδιαίρετη, πηγαίνοντας κόντρα στους μεγαλύτερους που διαχώριζαν το κλασικό rock από το new wave, θεωρώντας το πρώτο πολύ σημαντικότερο από το δεύτερο. Κι εμείς, που ακούγαμε με το ίδιο πάθος Neil Young και Cure, Velvet Underground και Joy Division, Emerson, Lake and Palmer (το “Trilogy” περισσότερο απ’ όλα) και Bauhaus ήμασταν έτοιμοι να επαναστατήσουμε απέναντι σε κάθε φανατικό παλαιοροκά πατέρα. Και αν θεωρήσουμε ότι ο Bowie είχε ξεκινήσει να παίζει μουσική λίγο πριν τα mid sixties, ταίριαζε σε κάποιον παλαιοροκάδικο ρόλο. Μόνο που ποτέ δεν τον πήρε. Αντίθετα, έπαιζε από πολύ νωρίς κάθε ιδίωμα που θα μπορούσαμε να φανταστούμε. Ανακάτευε το παραδοσιακό rock με τη soul, πρόσθετε ηλεκτρονικά, τραβούσε τις εμφανίσεις του στη σκηνή προς το art rock, συνδημιουργούσε το glam και οδηγούσε μέσω του image αλλά και του ήχου του προς τη γέννηση ενός Robert Smith ή μιας Siouxsie, γινόταν ο προάγγελος της new wave αισθητικής.
Η αλήθεια είναι ότι όταν κυκλοφορούσαν τα τραγούδια και οι ολοκληρωμένοι δίσκοι του David Bowie ήμασταν πολύ μικροί σε ηλικία -αλλά και εμπειρία ακρόασης- για να διακρίνουμε πόσο σημαντικά πράγματα συνέβαιναν εκεί. Έτσι, το μόνο που μπορούσαμε να πούμε για το “Space Oddity” -που πρωτακούσαμε αρκετά χρόνια μετά την κυκλοφορία του- ήταν ότι επρόκειτο για μια ιστορία που παρόμοιά της δεν είχαμε συναντήσει σε άλλο τραγούδι.
Όταν πιάσαμε επαφή με το “Life On Mars?” αρχίζαμε να αισθανόμαστε πόσο μεγάλο πράγμα θα ήταν το “Ziggy Stardust” που θα ακολουθούσε -το αφήνω για το τέλος, αυτό-, όταν έσκαγε η τριλογία του Βερολίνου και ο χαρακτήρας του Thin White Duke, αναρωτιόμασταν πώς γίνεται κάποιος μουσικός να αλλάζει τόσο εύκολα ταυτότητα και να παραμένει τόσο συγκλονιστικός, τι στο καλό ήταν αυτός ο απόλυτα αινιγματικός Brian Eno, τι είναι αυτά τα σκοτάδια του “Station To Station”, πώς γίνεται να κάνεις εμπορικότατο άλμπουμ και να είναι τόσο καλό όσο το “Scary Monsters”, πόσο παράξενος είναι ο κόσμος του “Diamond Dogs” -δεν υπήρχε ο όρος «δυστοπία» το 1974-, πόσο μεγάλο τραγούδι είναι το “Wild Is The Wind” και ποια είναι αυτή η Nina Simone που το έχει επίσης τραγουδήσει, τι εξωφυλλάρα είναι αυτή στο “Aladin Sane”, τι ωραίο τραγούδι είναι το “Lady Grinning Soul” και τι απίθανο το λογοπαίγνιο του τίτλου, “A Lad Insane”…
Άφησα για το τέλος έναν από τους σημαντικότερους δίσκους στην ιστορία της μουσικής του 20ού αιώνα, το “The Rise And Fall Of Ziggy Stardust and The Spiders From Mars”, ξέροντας ότι δεν έχω τις λέξεις που θα μπορούσαν να περιγράψουν τα συναισθήματα που γέννησε.
Εκείνο που έμαθα μέσα στα χρόνια καλά, είναι ότι ο Ziggy παρά την τελική του πτώση, κατάφερε να εκπληρώσει την αποστολή του: έφερε στην έκπληκτη παιδική μας καρδιά την πεποίθηση ότι αν δεν μένεις ποτέ στατικός, αν μπορείς να αλλάζεις και μέσα από τις αλλαγές σου να συνεχίσεις να δημιουργείς, τότε υπάρχει ελπίδα, τόσο για σένα όσο και για τον κόσμο ολόκληρο. Αυτήν ακριβώς τη σκέψη ήρθε να συμπληρώσει το “Lazarus”, το κύκνειο άσμα του Bowie: ότι όλα αυτά μπορεί να ισχύει ακόμη και μετά θάνατον…
10°
