Οι 20 καλύτεροι δίσκοι του 2024

Κάθε χρόνο το ίδιο δίλημμα: Να προσπαθήσεις να γίνεις λίγο πιο αντικειμενικός αναζητώντας τους δίσκους που έκαναν κάποιες -μικρές ή μεγαλύτερες- τομές μέσα στη χρονιά που πέρασε ή να δηλώσεις αυτιστικός αναφέροντας τους δίσκους που έπαιξαν περισσότερο στο πικάπ σου; Ποτέ δεν κατάφερα να δώσω μια τελειωτική απάντηση στο ερώτημα. Κάθε χρόνο, η λίστα που προκύπτει στέκεται κάπου ανάμεσα στα δύο αυτά άκρα. Και -περιέργως- όσο περνάει ο καιρός νιώθω ότι δεν πρόκειται και τόσο πολύ για άκρα.

Εκείνο για το οποίο είμαι απόλυτα σίγουρος είναι ότι το 2024 κυκλοφόρησε πολλή και καλή μουσική. Έτσι, είμαι έτοιμος να κυνηγήσω με σκουπόξυλο όποιον επιμείνει στα σοβαρά ότι «δεν βγαίνουν πια καλοί δίσκοι». Βγαίνουν και βγαίνουν και βγαίνουν! Από τους 35 που έχω κατά καιρούς πει ότι θα είναι στην 20άδα της χρονιάς, από τους 35 που σπρώχνονταν και τζαρτζάρονταν, εδώ είναι οι καλύτεροι 20. Οι 20 καλύτεροι δίσκοι που πρόλαβα να ακούσω από αυτούς που έμαθα ότι βγήκαν.

Myriam Gendron: Mayday. Τη χρωστάω ολοκληρωτικά στον Θέρστονα το Μουρ, από τους Sonic Youth. Μιλάει για τη Gendron στο ξεχωριστό περιοδικάκι του Uncut, “My Year In Music”, όπου την αναφέρει ως σπουδαία songwriter, που μάλιστα παίζει σπουδαία ακουστική κιθάρα. Έβαλα τον δίσκο να παίζει στο Spotify και τον άκουσα στη σειρά 6 φορές. Στο καπάκι, τον παρήγγειλα -όπως και τους δύο προηγούμενούς της- και νιώθω ότι έγινε μέσα σε μερικές ημέρες μέλος της οικογένειας. Η Myriam Gendron έρχεται από το Montreal, τραγουδάει άλλοτε στα γαλλικά κι άλλοτε στα αγγλικά και το μέταλλο της φωνής της θυμίζει Nico και Sibylle Baier.

ΛΕΞ: Γ.Τ.Κ. Με το που ξεχωρίζεις, πέφτουν πάνω σου οι αθλιότεροι ψάχνοντας να βρουν λόγους να σε ακυρώσουν. Και δεν μιλάω για άλλους rappers γιατί κανείς από αυτούς δεν κουνήθηκε. Μιλάω για τους στυλοβάτες του συστήματος που είναι έτοιμοι να σε ξεσκίσουν: ότι γκρινιάζεις, ότι δεν συμμετέχεις στη δημιουργία της νέας μεγάλης Ελλάδας -που θα ‘πρεπε να βλέπεις ότι ήδη δημιουργείται γύρω σου- ότι αφού τέλος πάντων κονόμησες, γιατί δεν έρχεσαι με τους πολλούς -αυτούς, δηλαδή- και πας με τους μίζερους, τέτοια. Κι εσύ, αντί όπως οι περισσότεροι αμερικανοί συνάδελφοί σου που πιάνουν την καλή, να αρχίσεις να κομπάζεις για το πόσο γαμάτος είσαι, κοιτάζεις δίπλα σου: «Η νίκη του ενός ποτέ δε θα 'ναι αρκετή / Μπλε και κόκκινο ματώνουν οι ουρανοί / Αν μείνουμε μαζί, θα γίνουμε κεραυνοί». Αντεθνικό στοιχείο, εχθρός του λαού. Η λύσσα τους σημαίνει ότι κάτι κάνεις καλά. Πολύ καλά!

Kim Deal: Nobody Loves You More. Την αγαπούσα όταν έπαιζε με τους Pixies αλλά την ερωτεύτηκα κεραυνοβόλα όταν έσκασε το “Last Splash” των Breeders. Ήταν ο δίσκος που είχε παίξει περισσότερο στο πικάπ που είχα το 1993, μια χρονιά που είχε δισκάρες και από  Smashing Pumpkins, PJ Harvey, Slowdive, Mazzy Star, Afghan Whigs και ιδίως -για μένα- το “Giant Steps” των Boo Radleys. 31 χρόνια μετά, η Kim επιστρέφει μ’ έναν δίσκο με πνευστά, πειραματισμούς, σπουδαία τραγούδια κι ένα ροζ φλαμίνγκο.

The Cure: Songs Of A Lost World. Δεν ασχολιόμουν με τα καλύτερα της χρονιάς στη δεκαετία του 1980 αλλά αν ασχολιόμουν, το “Pornography” θα ήταν αναμφισβήτητα Νο. 1 το 1982, το “Seventeen Seconds” το 1980 και από το “Boys Don’t Cry” μέχρι το “Disintegration” κάθε δίσκος τους θα ήταν μέσα στη 5άδα. Μετά το 1989 όμως, δεν περίμενα ότι θα υπήρχε album των Cure στους καλύτερους δίσκους της υποκειμενικότητάς μου. Κι όμως, έχω λιώσει το “Songs Of The Lost World”, θαυμάζοντας την ικανότητα του Robert Smith να αλλάζει μένοντας ο ίδιος και να μένει ο ίδιος αλλάζοντας ριζικά. Και πώς γίνεται ρε φίλε η φωνή του να μένει (σχεδόν) αναλλοίωτη μέσα στις δεκαετίες;

Zaho de Sagazan: La Symphonie Des Eclairs. Κλέβω λίγο: αυτός ο δίσκος κυκλοφόρησε το 2023 με 13 τραγούδια αλλά μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες που έγιναν στο Παρίσι και εμφανίστηκε εκεί η Zaho, επανακυκλοφόρησε φέτος με +7 tracks, ανάμεσα στα οποία είναι και η συνεργασία της με τον Tom Odell. Μην φανταστείτε ότι τσιμπάω με τον Odell, βαρετός μου φαινόταν πάντα. H Zaho όμως είναι έχει μέλλον, πολύ μέλλον…

Kneecap: Fine Art. Σοκ η ταινία, σοκ τα ιρλανδικά στους στίχους, σοκ ολόκληρο το album των Kneecap από το Belfast. Η ωμότητα της πόλης, η παράδοση των συγκρούσεων, η χαοτική ατμόσφαιρα, ένα θαυμαστός σκληρότατος κόσμος.

Fontaines DC: Romance. Όσο περνάει ο καιρός, δίσκο μετά τον δίσκο, νιώθω ότι οι Fontaines DC δημιουργούν μια επιτομή του βρετανικού ήχου με τόσο πλήρη τρόπο όσο το έκαναν οι Radiohead μερικές δεκαετίες πριν. Με την ίδια ποιότητα, με την ίδια δυναμική, με την ίδια πληρότητα.

LA LOM: Los Angeles League Of Musicians. Μπορεί να αγαπώ αθεράπευτα το Μπέλφαστ, μπορεί να βρέθηκα πρόσφατα στο Δουβλίνο, μπορεί να θεωρώ ότι η Νέα Υόρκη είναι το κέντρο τους κόσμου αλλά το Λος Άντζελες παραμένει για μένα κάτι πολύ σημαντικό: το ανεκπλήρωτο όνειρο της δυτικής ακτής. Οι LA LOM δημιουργούν τον σημερινό απόλυτο ήχο της πόλης των Αγγέλων. Είτε θέλεις να χορέψεις είτε να ξαπλώσεις στη σεζ-λονγκ και να τους ακούσεις, είναι ιδανικοί!

Paul Kelly: Fever Longing Still. Ο Αυστραλός songwriter έχει παίξει με πολλές μπάντες ανάμεσα στις οποίες ήταν οι Dots, οι Coloured Girls και οι Messengers. Γεννήθηκε στην Αδελαΐδα αλλά έφτασε νωρίς στη Μελβούρνη, όπου και έγινε μέλος της σκηνής της πόλης. Έχει παίξει οποιοδήποτε ιδίωμα φανταστεί κανείς από reggae και dub μέχρι country αλλά το κύριο βάρος της δουλειάς του πέφτει κάπου ανάμεσα στη folk και το soft rock. Το “Fever Longing Still” παρουσιάζει πολλά διαφορετικά ιδιώματα και αυτό είναι το σημαντικότερο ατού του δίσκου: κάθε τραγούδι είναι διαφορετικό από τα υπόλοιπα αλλά όλα κινούνται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Έπαιξε στο πικάπ μου περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο album αυτήν τη χρονιά.

Ak'chamel: Rawskulled. Σκοτάδι, σκοτάδι και πάλι σκοτάδι. Το ντουέτο από το Τέξας έχει κυκλοφορήσει άπειρες κασέτες και τρία ολοκληρωμένα album. Τα πιο πολλά όργανα που παίζουν τα φτιάχνουν μόνοι τους, όπως και τα κοστούμια με τα οποία εμφανίζονται στη σκηνή. Αν έχετε αγαπήσει τους πρώιμους SPK, τους Zoviet France, τους αρχικούς Muslimgauze, τους Zero Kama, αυτή εδώ είναι η μετεμψύχωσή τους στα twenties. Αν επιπλέον σας άρεσε το “Teatro Grottesco” του Thomas Ligotti, ένα από τα πιο ατμοσφαιρικά και εφιαλτικά βιβλία που έχουν κυκλοφορήσει τα τελευταία χρόνια στα ελληνικά, οι Ak’chamel αποτελούν το ιδανικό του συμπλήρωμα.

Kendrick Lamar: GNX. Αν και σε αρκετά σημεία αποφάσισε ότι θα πρέπει να διακηρύξει την ανωτερότητά απέναντι σε μια σειρά από λιγότερο σημαντικούς rapper, θεματολογία που δεν με αφορά καθόλου, ο Kendrick Lamar κάνει αναμφίβολα τον πιο σημαντικό φετινό hip hop δίσκο, βασισμένος σε ήχους και samples που θα ζήλευαν οι πάντες.

Humdrum: Every Heaven Surf’s Up. Υποθέτεις ότι ο Loren Vanderbilt, ο βασικός συνθέτης πίσως από τους Humdrum κατάγεται από το Bristol -ή έστω από κάπου εκεί κοντά- και μεγάλωσε ακούγοντας δίσκο μετά τον δίσκο όλες τις κυκλοφορίες της Sarah. Στην πορεία βέβαια, πήρε μέσα του και λίγο από shoegaze. Αν αγαπάς τα βρετανικά late eighties/early nineties, δεν ξεφεύγεις από αυτόν τον δίσκο. Δεν έχει να προσφέρει κάτι ολότελα καινούργιο αλλά δεν πειράζει καθόλου.

Grendel’s Syster: Katabasis Into The Abaton. Γερμανική μπάντα από τη Στουτγκάρδη που στις παλιές μεταλλικές μέρες θα λέγαμε ότι παίζει folk metal με γυναικεία φωνητικά. Και στα φωνητικά ακριβώς είναι το ζήτημα: θυμίζουν Jefferson Airplane ή καλύτερα, τη σκοτεινή μεταψυχεδελική αισθητική των Coven. Νοσταλγικό άκουσμα, όχι τεράστια δισκάρα αλλά με τάσεις να μην ξεκολλάει από το πικάπ.

Bill Ryder-Jones: Iechyd Da. Ξεκίνησε από τους Coral και στη συνέχεια πειραματίστηκε με διαφορετικούς ήχους και διαφορετικά σχήματα μέχρι να καταλήξει μετά από κάποιες καλές και κάποιες μέτριες κυκλοφορίες σ’ αυτήν την πολύ προσωπική folk. “Iechyd Da” σημαίνει «καλή υγεία» στα ουαλικά. Αν κάνεις link με τις μελωδίες του Brian, κόλλησες…

Beth Gibbons: Lives Outgrown. Αν δεν είχα ζήσει στο Bristol και δεν είχα συνδεθεί με τη φωνή και τον τρόπο που τραγουδούσε η Beth Gibbons στους Portishead αλλά και δίπλα στον Rustin’ Man, ίσως να μην συμπεριλάμβανα αυτόν τον δίσκο στα καλύτερα της χρονιάς. Το “Lives Outgrown” έρχεται να θυμίσει την ευθραυστότητα της Beth - κι αυτή είναι η ωραιότερη πλευρά του.  Σε σημεία χαώνονται οι συνθέσεις αλλά την αγαπώ!

The The: Ensoulment. Αν και αναγνώριζα πάντα την αξία του Matt Johnson και των The The, ποτέ δεν είχα κολλήσει στους δίσκους του συγκεκριμένου συγκροτήματος. Αυτό το όψιμο album τους όμως, έχει μια συγκινητική ωριμότητα που σε αιχμαλωτίζει από την πρώτη στιγμή. Σπουδαίες συνθέσεις σ’ έναν από τους πιο πλήρεις δίσκους της χρονιάς. Ίσως λίγο πιο εγκεφαλικός απ’ ό,τι θα ήθελα. 

Adrianne Lenker: Bright Future. Η Adrianne Lenker δίνει ελάχιστη σημασία στην αρτιότητα της ηχογράφησης και πολλή σημασία στα τραγούδια και το συναίσθημα που μεταφέρουν. Ένα ακατέργαστο folk album από τη βασική τραγουδίστρια και συνθέτιδα των Big Thief, ένα album που ηχογραφήθηκε σ’ ένα studio βαθιά μέσα στο δάσος και μεταφέρει ακριβώς τα vibes αυτού του δάσους.

Kjetil Mulelid: Agoja. Τον έχουν συγκρίνει με τον Keith Jarrett, τον Brad Mehldau και τον Bill Evans. Όμως το πρώτο σημαντικό στοιχείο της μουσικής του Kjetil Mulelid είναι η μελωδικότητα των συνθέσεών του, το δεύτερο, η «νορβηγικότητα» των αναπτύξεων και το τρίτο ο τίτλος: πρόκειται για την πρώτη «λέξη», που άκουσε τον γιό του να προφέρει!

Camera Obscura: Look To The East, Look To The West. Ο θάνατος της Carey Lander ήταν ένα μεγάλο σοκ για τη σκωτσέζικη μπάντα, που από το 2015 αρνιόταν να προβάρει ακόμα και το παλιό υλικό. Αλλά με το που ξαναβρέθηκαν, το 2023, τα τραγούδια κύλησαν νεράκι, όπως παλιά. Η Fiona Morrison που μπορείτε να δείτε στο εξώφυλλο, ήταν και στο εξώφυλλο από το ντεμπούτο της μπάντας, 23 χρόνια πίσω, στο “Biggest Bluest Hi Fi”.

Kelly Finnigan: A Lover Was Born. Πρόκειται για έναν από τους χειρότερους τίτλους που έχει δοθεί ποτέ σε δίσκο! Όμως ο Kelly Finnigan των Monophonics ηχογραφεί ένα εξαιρετικό soul album, χρησιμοποιώντας όλες τις παλιές κλασικές ιδέες. Και το κάνει πολύ-πολύ καλά…