Zακίρ Χουσεΐν: Πέθανε ο θρυλικός μαέστρο του τάμπλα και της παγκόσμιας μουσικής

Πέθανε ο Zακίρ Χουσεΐν, του οποίου τα «δάχτυλα που χορεύουν» τον έκαναν έναν από τους σπουδαιότερους παίκτες της τάμπλα ή των ινδικών τυμπάνων και ο οποίος έγινε μια σημαντική δύναμη στη σύγχρονη παγκόσμια μουσική.

Ο Χουσέιν, 73 ετών, πέθανε σε νοσοκομείο του Σαν Φρανσίσκο από επιπλοκές της ιδιοπαθούς πνευμονικής ίνωσης - μιας χρόνιας πνευμονοπάθειας, ανέφερε η οικογένειά του σε ανακοίνωσή της.

Παιδί-θαύμα, ήταν γνωστός για τις εκθαμβωτικές σόλο εμφανίσεις του και μια σειρά από συνεργασίες με διεθνώς αναγνωρισμένους μουσικούς, όπως ο Τζορτζ Χάρισον των Beatles.

«Θα τον θυμόμαστε ως μια πραγματική ιδιοφυΐα που έφερε επανάσταση στον κόσμο της ινδικής κλασικής μουσικής. Έφερε επίσης την τάμπλα στην παγκόσμια σκηνή, γοητεύοντας εκατομμύρια ανθρώπους με τον απαράμιλλο ρυθμό του», ανέφερε ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι σε ανάρτησή του στο Χ.

Ήταν υποψήφιος για επτά βραβεία Grammy, κερδίζοντας τέσσερα, εκ των οποίων τα τρία φέτος, σύμφωνα με την ιστοσελίδα των Grammy. Ήταν επίσης αποδέκτης της υψηλότερης τιμής της Ινδίας για καλλιτέχνες ερμηνευτές, του βραβείου Sangeet Natak Akademi.

Αποδέκτης των βραβείων Padma Bhushan και Padma Shri, ο Χουσέιν ήταν επίσης National Endowment for the Arts National Heritage Fellow στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ενθουσίασε το κοινό σε χώρους κύρους όπως το Carnegie Hall και συνεργάστηκε με θρύλους της τζαζ, ορχήστρες δυτικής κλασικής μουσικής και μαέστρους της καρνατικής μουσικής.

«Τι φέρνω στην τάμπλα; Νομίζω ότι είναι η ανοιχτότητα και η σαφήνεια ... η μουσική σας δήλωση πρέπει να δημιουργείται με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη σαφήνεια», ανέφερε ο Zακίρ Χουσεΐν σε μια βιογραφία του 2018.

Μέχρι τα 18 του, περιόδευε διεθνώς και θα συνέχιζε να συνεργάζεται με ονόματα όπως ο ντράμερ των Grateful Dead Mickey Hart, ο τσελίστας Yo-Yo Ma, ο τζαζ μουσικός Herbie Hancock και ο βιρτουόζος κιθαρίστας John McLaughlin.

Το 1973, ίδρυσε μαζί με τον κιθαρίστα John McLaughlin τους Shakti, ένα συγκρότημα που συνδύασε την ινδική κλασική μουσική με την τζαζ και τις δυτικές παραδόσεις, δημιουργώντας έναν νέο παγκόσμιο ήχο.

Κατά τη διάρκεια πέντε δεκαετιών, οι Shakti εξελίχθηκαν, με τη συμμετοχή σπουδαίων μουσικών όπως ο βιολιστής L Shankar, ο κρουστός Vikku Vinayakram και ο μαέστρος του μαντολίνου U Srinivas.

Το πρώτο τους στούντιο άλμπουμ μετά από 46 χρόνια, το This Moment, κέρδισε το Grammy για το καλύτερο άλμπουμ παγκόσμιας μουσικής το 2024, σηματοδοτώντας ένα ταιριαστό φινάλε στην 50ή επετειακή περιοδεία τους. Η δεξιοτεχνία του Hussain στην τάμπλα ήταν καθοριστική για την επιτυχία των Shakti και για την παγκόσμια εκτίμηση των ινδικών ρυθμών.

Υπήρξε βασικός συνεργάτης στα Planet Drum και Global Drum Project, και τα δύο με τον ντράμερ των Grateful Dead Mickey Hart, που του χάρισαν βραβεία Grammy το 1991 και το 2008.

Συνεργάστηκε με τον μαέστρο του μπάντζο Béla Fleck και τον μπασίστα Edgar Meyer στο βραβευμένο με Grammy As We Speak (2024), εδραιώνοντας ακόμη περισσότερο τη θέση του ως πρωτοπόρου των διαγενεακών συνεργασιών. 

Τα εγχειρήματά του, όπως το Tabla Beat Science, μια συγχώνευση της ινδικής κλασικής μουσικής με την ηλεκτρονική και την παγκόσμια μουσική, και τα ορχηστρικά έργα του, όπως το Peshkar για τη Συμφωνική Ορχήστρα της Ινδίας, ανέδειξαν την αμείλικτη προσπάθειά του να καινοτομεί, σεβόμενος παράλληλα τις ρίζες του.

Παρά την παγκόσμια αναγνώριση, ο Χουσέινπαρέμεινε βαθιά συνδεδεμένος με τις ινδικές του ρίζες. Τα πρώτα του χρόνια σε ένα ταπεινό chawl - μεγάλα συγκροτήματα κατοικιών - στο Mahim διαμόρφωσαν τις αξίες του.

«Για τα πρώτα τριάμισι χρόνια της ζωής μου, ζούσαμε όλοι σε ένα δωμάτιο που δεν είχε τουαλέτα. Έπρεπε να χρησιμοποιούμε τις κοινές τουαλέτες», δήλωσε ο Χουσέιν στη Nasreen Munni Kabir.

Ο θάνατος του Χουσέιν σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής, αλλά αφήνει ανεξίτηλο το σημάδι του στην παγκόσμια μουσική. Ο Kabir, ο οποίος κατέγραψε τη ζωή του, αποτύπωσε εύστοχα την ουσία του: «Το εξαιρετικό παίξιμο του και η ακραία αίσθηση αυστηρότητας που έφερε στην τέχνη του τον έκαναν φαινόμενο».