Σαν σήμερα γεννήθηκε ο Λιτλ Ρίτσαρντ - Οι ερμηνείες του έγραψαν ροκ εν ρολ ιστορία

Γεννημένος σαν σήμερα στις 5 Δεκεμβρίου 1932, ο Λιτλ Ρίτσαρντ υπήρξε ιδρυτική περσόνα και αρχιτέκτονας του ροκ εν ρολ, ένας απαράμιλλος περφόρμερ του οποίου οι πυρετικές κραυγές, η φανταχτερή ενδυμασία και η χαρούμενη προσωπικότητα ενσάρκωναν το πνεύμα και τον ήχο της νέας εκείνης μορφής τέχνης που αναδύθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1950.

Ξεκινώντας με το «Tutti Frutti» το 1956, ο Λιτλ Ρίτσαρντ ερμήνευσε μια σειρά από εκκωφαντικές επιτυχίες: Τα «Long Tall Sally» και «Rip It Up» κυκλοφόρησαν την ίδια χρονιά, το «Lucille» ακολούθησε το 1957 και το «Good Golly Miss Molly» το 1958, όλα τους καθοδηγούμενα από το βροντερό πιάνο του, τα φωνητικά επιφωνήματα με γκόσπελ επιρροές και τους σεξουαλικά φορτισμένους, συχνά ασυνάρτητους στίχους του.

Αν και δεν έφτασε ποτέ ξανά στο top 10 μετά το 1958, η επιρροή του Λιτλ Ρίτσαρντ στην ποπ κουλτούρα ήταν τεράστια. Οι Beatles ηχογράφησαν αρκετά από τα τραγούδια του, συμπεριλαμβανόμενου του «Long Tall Sally», ενώ οι ερμηνείες του Πολ ΜακΚάρτνεϊ συχνά απέτισαν φόρο τιμής στο ύφος του καλλιτέχνη που γεννήθηκε ως Ρίτσαρντ Γουέιν Πένιμαν στο Μέικον της Τζόρτζια.  

Λιτλ Ρίτσαρντ: Σαν σήμερα η γέννηση ενός σπουδαίου κεφαλαίου της εγκυκλοπαίδειας του ροκ εν ρολ

Τα τραγούδια του Λιτλ Ρίτσαρντ έγιναν μέρος της εγκυκλοπαίδειας του ροκ εν ρολ, διασκευασμένα στο πέρασμα των δεκαετιών από όλους, από τους Everly Brothers, τους Kinks και τους Creedence Clearwater Revival, μέχρι τον Έλβις Κοστέλο και τους Scorpions.

«Ο Έλβις Πρίσλεϊ εκλαΐκευσε το ροκ εν ρολ», έγραψε ο Στιβ Βαν Ζαντ στο Twitter μετά την αναγγελία του θανάτου του Λιτλ Ρίτσαρντ από καρκίνο των οστών σε ηλικία 87 ετών στις 9 Μαΐου 2020. «Ο Τσακ Μπέρι ήταν ο αφηγητής. Ο Λιτλ Ρίτσαρντ ήταν το αρχέτυπο».

Η σκηνική περσόνα του Λιτλ Ρίτσαρντ, οι κραυγαλέες κομμώσεις του, το ανδρόγυνο μακιγιάζ και τα πουκάμισα με τις γυάλινες χάντρες, έθεσαν επίσης το πρότυπο για τη ροκ εν ρολ εξτραβαγκάνζα.

Ενδεικτικά ο Πρινς χρωστούσε ένα σημαντικό χρέος στον προγενέστερο μουσικό. «Ο Πρινς είναι ο Λιτλ Ρίτσαρντ της γενιάς του», είπε ο ίδιος ο καλλιτέχνης στην εκπομπή της Τζόαν Ρίβερς το 1989, πριν κοιτάξει την κάμερα και απευθυνθεί στον νεότερο μουσικό: «Φορούσα μοβ πριν το φορέσεις εσύ!».

«Γεννήθηκα στις φτωχογειτονιές - Ο πατέρας μου πουλούσε λαθραίο ουίσκι»

Γεννήθηκε ως Ρίτσαρντ Γουέιν Πένιμαν στις 5 Δεκεμβρίου 1932 στο Μέικον της Τζόρτζια, ήταν ένα από τα 12 παιδιά της οικογένειάς του και μεγάλωσε κοντά σε θείους ιεροκήρυκες. «Γεννήθηκα στις φτωχογειτονιές. Ο μπαμπάς μου πουλούσε ουίσκι, λαθραίο ουίσκι», δήλωνε στο Rolling Stone το 1970.

Αν και τραγουδούσε σε μια κοντινή εκκλησία, ο πατέρας του δεν υποστήριζε τη μουσική του γιου του και τον κατηγόρησε ότι ήταν ομοφυλόφιλος, με αποτέλεσμα να φύγει από το σπίτι στα 13 του και να μετακομίσει σε μια λευκή οικογένεια. Αλλά η μουσική παρέμεινε μαζί του: Ένας από τους παιδικούς του φίλους ήταν ο Ότις Ρέντινγκ και ο νεαρός Πένιμαν άκουγε R&B, μπλουζ και κάντρι ενώ δούλευε σε ένα περίπτερο στο Macon City Auditorium.

Αφού κέρδισε ένα τοπικό σόου ταλέντων, έκλεισε το πρώτο του δισκογραφικό συμβόλαιο με την RCA το 1951. Έγινε «Λιτλ Ρίτσαρντ» όταν ήταν περίπου 15 ετών, όταν ο κόσμος της R&B και των μπλουζ ήταν γεμάτος με ονόματα όπως η Λιτλ Έσθερ και ο Λιτλ Μίλτον, ενώ είχε επίσης κουραστεί να ακούει τους ανθρώπους να προφέρουν λάθος το επώνυμό του. Διδάχθηκε το ιδιαίτερο στιλ του στο πιάνο από την Εσκερίτα, μια τραγουδίστρια και πιανίστρια από τη Νότια Καρολίνα, η οποία επίσης χτένιζε τα μαλλιά της σε μια ψηλή μαύρη πομπαντούρ.

On this day in 1932, Little Richard was born in Macon, GA, and might just be the most important musician in the early development of rock and roll music.
A wop bop a loo bop a lop bam boom! pic.twitter.com/vwTGGAfEQ0

— Eric Alper 🎧 (@ThatEricAlper) December 5, 2023

Για τα επόμενα πέντε χρόνια, η καριέρα του Λιτλ Ρίτσαρντ προχώρησε με βραδείς ρυθμούς - τα αρκετά ήπια, συμβατικά σινγκλ που ηχογράφησε για την RCA και άλλες εταιρείες δεν ανέβηκαν στα charts. «Όταν πρωτοήρθα, δεν είχα ακούσει ποτέ ροκ εν ρολ», δήλωσε στο Rolling Stone το 1990. «Όταν άρχισα να τραγουδάω ροκ εν ρολ, το τραγούδησα πολύ καιρό πριν το παρουσιάσω στο κοινό, γιατί φοβόμουν ότι δεν θα τους άρεσε. Δεν είχα ακούσει ποτέ κανέναν να το κάνει και φοβόμουν».

Μέχρι το 1956, έπλενε πιάτα στον σταθμό λεωφορείων Greyhound στο Μέικον, μια δουλειά που είχε αναλάβει λίγα χρόνια νωρίτερα, αφού ο πατέρας του είχε δολοφονηθεί και ο Λιτλ Ρίτσαρντ έπρεπε να συντηρεί την οικογένειά του.

Το «Tutti Frutti» και η αφετηρία μιας σειράς επιτυχιών

Μέχρι τότε, μόνο ένα κομμάτι που είχε ηχογραφήσει, το «Little Richard's Boogie», υπονοούσε τον μουσικό ανεμοστρόβιλο που θα ερχόταν. Στο σημείο εκείνο, έστειλε μια κασέτα με μια πρόχειρη εκδοχή ενός πρόστυχου τραγουδιού με τίτλο «Tutti Frutti» στην Specialty Records στο Σικάγο. Σκέφτηκε το περίφημο ρεφρέν του τραγουδιού - «a wop bob alu bob a wop bam boom» - ενώ βαριόταν να πλένει πιάτα. Συνυπέγραψε επίσης το «Long Tall Sally» ενώ εργαζόταν στην ίδια δουλειά.

Κατά σύμπτωση, ο ιδιοκτήτης της εταιρείας και παραγωγός Αρτ Ρούπε έψαχνε έναν τραγουδιστή για κάποια κομμάτια που ήθελε να κόψει στη Νέα Ορλεάνη, και η ουρλιαχτή ερμηνεία του Ρίτσαρντ ταίριαζε στο πλάνο. Τον Σεπτέμβριο του 1955, ο μουσικός ηχογράφησε μια στιχουργικά πιο αποδεκτή εκδοχή του «Tutti Frutti», η οποία έγινε η πρώτη του επιτυχία, φτάνοντας στη 17η θέση του ποπ τσαρτ. «Το Tutti Frutti ήταν η αφετηρία», δήλωσε στο Rolling Stone το 1990. «Από την αρχή, η μουσική μου έγινε αποδεκτή από τους λευκούς».

Το επόμενο τραγούδι, το «Long Tall Sally», έφτασε στο νούμερο έξι και έγινε η μεγαλύτερη επιτυχία της καριέρας του. Για λίγο περισσότερο από ένα χρόνο, ο Λιτλ Ρίτσαρντ κυκλοφορούσε το ένα συναρπαστικό σουξέ μετά το άλλο.

Εγκαταλείπει τη μουσική και χειροτονείται ιερέας

Σύντομα οι επιτυχίες σταμάτησαν, από δική του επιλογή. Μετά από όσα ερμήνευσε ως σημάδια, όπως μια μηχανή αεροπλάνου που έμοιαζε να καίγεται και ένα όνειρο για το τέλος του κόσμου και τη δική του καταδίκη, ο Λιτλ Ρίτσαρντ εγκατέλειψε τη μουσική το 1957 και άρχισε να φοιτά σε σχολή της Αλαμπάμα, όπου τελικά χειροτονήθηκε ιερέας. Όταν τελικά έβγαλε ένα άλλο άλμπουμ, το 1959, το αποτέλεσμα ήταν μια γκόσπελ ηχογράφηση με τίτλο «God Is Real».

Το 1964, με την καριέρα του στη μουσική γκόσπελ να παραπαίει, ο Λιτλ Ρίτσαρντ επέστρεψε στο ροκ. Αν και κανένα από τα άλμπουμ και τα σινγκλ που έβγαλε την επόμενη δεκαετία για διάφορες εταιρίες δεν πούλησε καλά, τον καλωσόρισε μια νέα γενιά καλλιτεχνών, συμπεριλαμβανομένων των Rolling Stones και του Μπομπ Ντίλαν. Όταν εμφανίστηκε στο Star-Club του Αμβούργου στις αρχές της δεκαετίας του '60, το συγκρότημα που άνοιξε τη συναυλία του δεν ήταν άλλο από τους Beatles.

Little Richard has died, aged 87. BBC Archive will never tire of his incredible 1972 interview on Late Night Line-Up. pic.twitter.com/PRbuDSZB1H

— BBC Archive (@BBCArchive) May 9, 2020

Μέχρι τη δεκαετία του 1970, ο Λιτλ Ρίτσαρντ έβγαζε ένα αξιοσέβαστο εισόδημα από το ροκ, με επισφράγισμα μια καυτή, ιδρωμένη εμφάνιση στο ντοκιμαντέρ «Let the Good Times Roll» του 1973. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, άρχισε επίσης να καπνίζει μαριχουάνα και εθίστηκε στην κοκαΐνη, ενώ ταυτόχρονα επέστρεψε στις γκόσπελ ρίζες του.

Ο Λιτλ Ρίτσαρντ κατέρριψε τα σεξουαλικά στερεότυπα στο ροκ εν ρολ

Ο Λιτλ Ρίτσαρντ κατέρριψε επίσης τα σεξουαλικά στερεότυπα στο ροκ εν ρολ, ακόμη και αν μπέρδεψε πολλούς από τους θαυμαστές του στην πορεία. Κατά τη διάρκεια των εφηβικών του χρόνων και στην πρώιμη ροκ σταδιοδρομία του, η επιδεικτική προσωπικότητά του έκανε κάποιους να εικάζουν γύρω από τη σεξουαλικότητά του. Αλλά αυτή η επιδεικτικότητα δεν εκτροχίασε την καριέρα του. Στη βιογραφία του «The Life and Times of Little Richard», αποκήρυξε την ομοφυλοφιλία ως «μεταδοτική... δεν είναι κάτι με το οποίο γεννιέσαι».

Αργότερα στη ζωή του, περιέγραψε τον εαυτό του ως «omnisexual», που έλκεται τόσο από άνδρες όσο και από γυναίκες. Αλλά κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης στο χριστιανικού προσανατολισμού Three Angels Broadcasting Group το 2017, κατήγγειλε ξανά τον γκέι και τον τρανς τρόπο ζωής: «Ο Θεός, ο Ιησούς - έκανε τους άνδρες, άνδρες. Έκανε τις γυναίκες, γυναίκες, το ξέρετε; Και πρέπει να ζεις με τον τρόπο που θέλει ο Θεός να ζεις. Τόση αφύσικη στοργή. Τόσο πολύς κόσμος που κάνει τα πάντα και δεν σκέφτεται τον Θεό», δήλωνε.

Ωστόσο, τίποτα από όλα αυτά δεν φάνηκε να βλάπτει τη μυσταγωγία ή τον μύθο του. Στη δεκαετία του 1980, εμφανίστηκε σε ταινίες όπως το «Down and Out in Beverly Hills» και σε τηλεοπτικές σειρές όπως το «Full House» και το «Miami Vice».

Το 1986, ήταν ένας από τους 10 αρχικούς εισερχόμενους στο Rock and Roll Hall of Fame και το 1993 του απονεμήθηκε βραβείο Lifetime Achievement στα Grammy. Η τελευταία του γνωστή ηχογράφηση έγινε το 2010.

Στα χρόνια πριν από το θάνατό του, ο Λιτλ Ρίτσαρντ, ο οποίος μέχρι τότε είχε την έδρα του στο Νάσβιλ, εξακολουθούσε να δίνει περιοδικές συναυλίες. Επί σκηνής ωστόσο η φυσική κατάσταση του παρελθόντος είχε χαθεί: Εξαιτίας μιας επέμβασης αντικατάστασης ισχίου το 2009, μπορούσε να εμφανίζεται μόνο καθιστός στο πιάνο του. Αλλά το ροκ εν ρολ πνεύμα του δεν τον εγκατέλειψε ποτέ.

«Λυπάμαι που δεν μπορώ να το κάνω όπως πρέπει να γίνεται», είπε στο κοινό του το 2012. Όταν οι θεατές ούρλιαξαν εν χορώ ενθαρρυντικά, απάντησε με τη χαρακτηριστική του κραυγή: «Ω, θα με κάνετε να ουρλιάξω σαν λευκό κορίτσι!».

Στις 9 Μαΐου 2020, μετά από δίμηνη ασθένεια, ο Λιτλ Ρίτσαρντ πέθανε σε ηλικία 87 ετών στην Ταλαχόμα του Τενεσί από καρκίνο των οστών. Μαζί του ήταν ο αδελφός, η αδελφή και ο γιος του.

(Με πληροφορίες του Rolling Stone)