Μουσικη

Μπρους Σπρίνγκστιν: H αυτοβιογραφία και τα σπουδαία albums του Boss

Ό,τι κι αν έχουμε υποθέσει για εκείνον και τους δίσκους του, επιβεβαιώνεται ή διαψεύδεται τώρα από τον μόνο άνθρωπο που ξέρει πραγματικά πώς έγιναν όλα

Γιώργος Φλωράκης
ΤΕΥΧΟΣ 933
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Born To Run: η αυτοβιογραφία και η μουσική του Μπρους Σπρίνγκστιν μέσα από τα δικά του λόγια.

Το «Born To Run», η αυτοβιογραφία του Μπρους Σπρίνγκστιν (Key Books, μετ. Αλέξης Καλοφωλιάς) είναι ένα από τα πιο σημαντικά μουσικά βιβλία που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά τα τελευταία χρόνια. Ό,τι κι αν έχουμε υποθέσει για εκείνον και τους δίσκους του, επιβεβαιώνεται ή διαψεύδεται τώρα από τον μόνο άνθρωπο που ξέρει πραγματικά πώς έγιναν όλα: τον ίδιο.

Έχω γράψει κι άλλες φορές ότι, κατά τη γνώμη μου, κάθε καλλιτέχνης έχει πάνω κάτω μια δεκαετία κατά τη διάρκεια της οποίας η ποιότητα της δουλειάς του φτάνει στο ζενίθ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πριν ή μετά δεν έχει καλές στιγμές. Στην περίπτωση του Μπρους Σπρίνγκστιν και αυστηρά δισκογραφικά –όχι δηλαδή ως προς το συναυλιακό κομμάτι– πιστεύω ότι η καλύτερη εποχή είναι ανάμεσα στο 1975 και το 1984, από το «Born To Run» και διαμέσου των «Darkness On The Edge Of Town», «The River» και «Nebraska» στο «Born In the USA».

Τα δύο πρώτα albums, το «Greetings From Ashbury Park, New Jersey» και το «The Wild, The Innocent and the E-Street Shuffle», τον βρίσκουν έξω από τα νερά του. Ο λόγος αποκαλύπτεται στην αυτοβιογραφία του: «Ο Τζον Χάμοντ, ο Κλάιβ Ντέιβις και η Columbia νόμιζαν ότι είχαν υπογράψει μ’ έναν τραγουδιστή-τραγουδοποιό, καθώς οι τραγουδιστές-τραγουδοποιοί είχαν μεγάλη πέραση εκείνη την εποχή. Τα τσαρτ ήταν γεμάτα από τις επιτυχίες τους, με τον Τζέιμς Τέιλορ να οδηγεί την κούρσα». Όμως ο Μπρους Σπρίνγκστιν ούτε singer-songwriter ήταν ούτε ήθελε να γίνει ο καινούργιος Dylan.

Ο πρώτος δίσκος του Μπρους Σπρίνγκστιν που αγόρασα ήταν το «Darkness On The Edge Of Town» (1978), που παραμένει ένας από τους δύο πιο αγαπημένους του Boss. Αφού έλιωσα την κόπια μου, αγόρασα και το «Born To Run» (1975), ένα album που αντιμετώπιζα πάντα με αμηχανία. Ενώ είχε σχεδόν όλα τα στοιχεία που έκαναν το «Darkness…» δίσκο με τον οποίο συνδέθηκα και συνδέομαι στενά μέχρι σήμερα, το «Born To Run» έστεκε κάπως απόμακρο. Στην αυτοβιογραφία του έρχεται να μου ξεκαθαρίσει το γιατί: «… ήταν το άλμπουμ όπου άφησα πίσω μου τους εφηβικούς ορισμούς της αγάπης και της ελευθερίας. Από εκεί και στο εξής, το πράγμα θα γινόταν πολύ πιο περίπλοκο». Το «Born To Run» δεν είναι απλοϊκό. Όταν όμως έχεις δει το βάθος που μπορεί να φτάσει η τραγουδοποιία του αγαπημένου σου μουσικού στον επόμενο δίσκο του, ο προηγούμενος δεν σε πείθει ιδιαίτερα.

Για το «Darkness On The Edge Of Town» θα απέφευγα να διαβάσω όσα έγραψε ο Μπρους Σπρίνγκστιν, προτιμώντας να κρατήσω όσα είχα νιώσει ο ίδιος ακούγοντας ξανά και ξανά αυτό το album. Όμως το γράφει καταπληκτικά: «Τοποθέτησα τους ανθρώπους που ζούσαν στους στίχους των τραγουδιών μου σε μια κοινότητα “υπό πολιορκία”». Ακριβώς έτσι. Πάνω στην ακμή της εφηβείας μου, Οκτώβρης του 1978, απόγευμα Παρασκευής, αγόρασα τον δίσκο στο Music Corner της Πανεπιστημίου κι έτσι όπως επέστρεφα με το τρόλει στο σπίτι κι απλωνόταν μπροστά μου ολόκληρη η σχολική χρονιά, ένιωθα απολύτως «υπό πολιορκία».

Το «The River» (1980) είναι ο δίσκος που συνδέει τα δύο πιο αγαπημένα μου album του Springsteen, το «Darkness…» και το «Nebraska». Έχει και τις δύο πλευρές – την ηλεκτρική που κρατάει από το πρώτο album και την ακουστική που ευαγγελίζεται το δεύτερο. «Απέκτησε συναισθηματικό βάθος από τις μπαλάντες του… και ζωντάνια από τα τραγούδια που θα μπορούσαν να παιχτούν από ένα συγκρότημα των μπαρ…», γράφει ο Μπρους Σπρίνγκστιν. Είναι ο πρώτος δίσκος που αγόρασα την πρώτη μέρα κυκλοφορίας του και αυτό θα έκανα μέχρι τα τέλη των 80s.

«Το “Nebraska” ξεκίνησε σαν μια μορφή ασυνείδητου διαλογισμού πάνω στην παιδική μου ηλικία και τα μυστήριά της…. Τα φαντάσματά του προέρχονταν από τις πολυάριθμες περιπλανήσεις μου στους δρόμους της μικρής πόλης, όπου είχα μεγαλώσει». Κι όταν είσαι δεκαεννιά, δεν μπορείς παρά να ταυτιστείς απόλυτα. Κι ας μη μεγάλωσες σε επαρχιακή πόλη, αλλά στη μεγαλούπολη.

Το «Born In The USA» είναι το πιο εμπορικό album του Μπρους Σπρίνγκστιν. Ο Τύπος της εποχής έγραψε ότι σε κάποια σημεία ήταν αντιφατικό. Αυτός είναι όμως ο δίσκος που τον έστειλε στην κορυφή, εκεί που βρίσκεται μέχρι σήμερα. Ο Bruce είναι ένας από τους μεγαλύτερους μουσικούς του rock. Κι η αυτοβιογραφία του, το «Born To Run», είναι ένα βιβλίο που έρχεται να λύσει κάθε απορία για τη ζωή και την καριέρα του.