Μουσικη

Μίμης Πλέσσας: Θα τον θυμόμαστε, θα τον ακούμε και θα τον τραγουδάμε πάντα

Έγραψε τραγούδια που έχουν τον τρόπο να μιλούν μέσα μας όσα χρόνια κι αν έχουν περάσει από τη στιγμή που γράφτηκαν

Γιώργος Φλωράκης
ΤΕΥΧΟΣ 932
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Μίμης Πλέσσας: Η μεγάλη προσφορά του συνθέτη στο ελληνικό τραγούδι και μία αφιερωματική λίστα στο Spotify.

Δεν θα προσπαθήσω να καλύψω σε 600 λέξεις το τεράστιο φαινόμενο που ήταν ο Μίμης Πλέσσας. Μερικές μνήμες μοιράζομαι μόνο για έναν από τους ελάχιστους Έλληνες συνθέτες που ασχολήθηκαν με τόσα διαφορετικά είδη μουσικής και με τόσο μεγάλη επιτυχία.

Στη δεκαετία του 1970, λίγο μετά από τη Μεταπολίτευση, μαθητής δημοτικού ακόμα, είχα ένα μικρό τρανζιστοράκι που άνοιγα αμέσως μόλις έκλεινα το πικ απ. Αν τα βάλουμε σε χρονική σειρά, τα πράγματα είχαν ως εξής: Μαθήματα σχολείου μέχρι περίπου τις 5.00, το πολύ 6.00. (Ολοήμερα σχολεία και δραστηριότητες δεν υπήρχαν εκείνη την εποχή.) Πικ απ μέχρι περίπου τις 7.30. Στη συνέχεια ραδιόφωνο, λίγο κρατικό στην αρχή κι ύστερα πειρατικοί σταθμοί. Το πρόγραμμα του πειρατικού που προτιμούσα ήταν πάνω κάτω αυτό: Μέχρι τις 9.00-10.00 rock, κυρίως Bowie, Dylan, Velvet Underground, Tom Waits, τέτοια πράγματα. Ύστερα ελληνική pop από τα 60s: Forminx, Olympians, Μάικ Ροζάκης, Charms, Δάκης, Σταύρος Ζώρας – εκεί πρωτάκουσα όλα αυτά τα συγκροτήματα, που δεν ήταν και τόσο παλιά εκείνη την εποχή. Γύρω στις 11.00 Πουλόπουλος και μετά τις 12.00 Καζαντζίδης. Ο Πουλόπουλος και ο Καζαντζίδης δεν πιάνονταν απλώς ως τραγουδιστές. Για τον σταθμό που άκουγα, αλλά και για πολύ κόσμο εκείνη την εποχή, αποτελούσαν διακριτά είδη μουσικής. Στο πρόγραμμα του Πουλόπουλου έτυχε να ακούσω για πρώτη φορά το όνομα του Μίμη Πλέσσα.

Τα τραγούδια που μετέδιδε ο συγκεκριμένος σταθμός κάτω από τη μεγάλη ταμπέλα «Πουλόπουλος» ήταν κυρίως υλικό από τους δίσκους 1, 2, 3 και 4, από τα τραγούδια που τραγουδούσε στις ταινίες και κυρίως από εκείνο το άλμπουμ, με τον καταγάλανο ουρανό στο εξώφυλλο, που λεγόταν «Ο δρόμος».

Δεν θα κρύψω ότι ανάμεσα στο είδος «Πουλόπουλος» και τα ελληνικά 60s προτιμούσα τα δεύτερα, αλλά ακόμα κι εκεί είχε τρυπώσει ο Πλέσσας, με το «Crazy Girl» ας πούμε, τον Ταμπόση στο «Sunshine For Your Dreams» ή τον Δάκη – έναν σπουδαίο τραγουδιστή που άργησα πολύ να εκτιμήσω. Όσο για τα καθαρά πουλοπουλικά κομμάτια, όπως κατάλαβα αργότερα, αυτά που αγαπούσα πιο πολύ έρχονταν από τον «Δρόμο».

Εκτίμησα τον Πουλόπουλο στο πέρασμα του χρόνου. Στην ουσία οι μελωδίες του Πλέσσα ήταν αυτές που λειτούργησαν πιο πολύ: η οικειότητα με την καθημερινή ζωή, με τον τεράστιο κόσμο που απλωνόταν έξω από τα παράθυρά μας και που όχι μόνο οι μικροί αλλά και οι μεγάλοι είχαν δυσκολία εκείνη την εποχή να κατανοήσουν.

Στα χρόνια των απόλυτα συνειδητών ακροάσεων, ο Πλέσσας που ένιωσα πιο κοντά μου, ήταν ο Πλέσσας της jazz: Το κουαρτέτο του, με Τίτο Καλλίρη (κιθάρα), Νίκο Τσεσμελή (μπάσο), Νίκο κι ύστερα Γιώργο Λαβράνο (τύμπανα) και με τον Στέλιο Βήχο στα πνευστά. Αργότερα, το τρίο του πιανίστα Μανώλη Μικέλη, χωρίς κιθάρα, με Τσεσμελή στο μπάσο και Πωγωνάτο στα τύμπανα, το σχήμα του Ίωνα Αλεξιάδη που έπαιζε κιθάρα ή το άλλο τρίο, στα 80s πια, με τον Μηνά Αλεξιάδη στην κιθάρα και τους δύο Αντώνηδες, τον Πλέσσα –γιο του Μίμη– στα τύμπανα και τον Τεκτονίδη στα τύμπανα. Και ποιοι δεν έπαιξαν μαζί του ως «σολίστ», όπως αναφέρονταν στα εξώφυλλα των δίσκων: ο Μουζάκης, ο Τσεμπερούλης, ο Μωράκης, ο Θεοδωρίδης αργότερα, ο Καραντάνης…

Ένας ιδιαίτερος κόσμος του Μίμη Πλέσσα ήταν οι δύο πολύ σπάνιοι –στην αυθεντική τους έκδοση– δίσκοι, «Ο Μίμης Πλέσσας παίζει Philicorda» και το «Greece Goes Modern», δίσκοι που ευτυχώς έχουν επανακυκλοφορήσει σε βινύλιο.

Όσον αφορά τα τραγούδια, ο Μίμης Πλέσσας έγραψε μερικά από τα σπουδαιότερα που έχουν ποτέ γραφτεί στην Ελλάδα – πράγμα που ξέρουμε πολύ καλά. Όμως αυτό που έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία είναι ότι έγραψε τραγούδια που έχουν τον τρόπο να μιλούν μέσα μας όσα χρόνια κι αν έχουν περάσει από τη στιγμή που γράφτηκαν.

Θα τον θυμόμαστε, θα τον ακούμε και θα τον τραγουδάμε πάντα. Τι άλλο θα μπορούσε να ζητήσει ένας συνθέτης;

ΥΓ: Η λίστα του Spotify είναι επίτηδες ανακατεμένη. Με εξαίρεση το τελευταίο jazz, philicorda, Greece goes Modern μέρος, βασίζεται στη σκέψη ότι τα τραγούδια του Πλέσσα πέρα από υψηλή ποιότητα έχουν και μια εσωτερική συνάφεια που ξεπερνά κάθε έννοια ιδιώματος.