Μουσικη

Buzz' Ayaz: Ξεσηκώνοντας όλον τον κόσμο μ’ έναν τζουρά ηλεκτρικό

Kάνουν έναν από τους καλύτερους δίσκους της χρονιάς και συστήνονται στην Athens Voice

Γιώργος Φλωράκης
9’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Buzz' Ayaz: Ο Αντώνης Αντωνίου των Monsieur Doumani μιλάει για τη νέα μπάντα από την Κύπρo.

Δεν ξέρω πώς τα καταφέρνει ο Αντώνης Αντωνίου και με κάθε καινούργια κυκλοφορία του με σηκώνει στον αέρα. Έτσι είχε κάνει και με τους Monsieur Doumani, έτσι και ακόμα περισσότερο με τους Buzz' Ayaz. Το ντεμπούτο τους βγάζει μια απίστευτη ενέργεια που σε παίρνει από την καρέκλα σου και σε κοπανάει στον απέναντι τοίχο. Ακόμα πιο γρήγορο, ακόμα πιο λυσσασμένο, ακόμα πιο σκληρό αλλά -κι αυτό είναι το σημαντικότερο- ακόμα πιο ενδιαφέρον: είναι ο ήχος του ηλεκτρικού τζουρά που έχει πάει ακόμα πιο πέρα κι επιπλέον είναι τα συνθεσάϊζερς, τα πραγματικά τύμπανα κι εκείνο το διαβολεμένο μπάσο κλαρινέτο, που αλλάζει την οπτική που είχες πάνω στα πνευστά.

Οι Buzz' Ayaz κάνουν έναν από τους καλύτερους δίσκους της χρονιάς και buzz’ ayaz αγριεμένο. 

© Michalis Demetriades

Buzz' Ayaz: Συνέντευξη με τον Αντώνη Αντωνίου για τη νέα του μπάντα.

Πώς προέκυψαν οι Buzz' Ayaz;
Τα δύο σόλο άλμπουμ μου, τα οποία έκανα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με οδήγησαν σε ένα ξεχωριστό μονοπάτι και σύντομα βρέθηκα βυθισμένος σε νέους συναρπαστικούς ηχητικούς κόσμους και έννοιες. Αυτά έφεραν πολιτικές καθώς και καλλιτεχνικές ανησυχίες και αντιλήψεις, και μου ήρθε η επιθυμία να τις εφαρμόσω, και να διερευνήσω, να επεκτείνω αυτήν την κατάσταση ακόμη περισσότερο. Επίσης από πάντα ήταν το όνειρο μου να δημιουργήσω μια ροκ μπάντα, αφού τα βασικά μου ακούσματα, πέρα από το ρεμπέτικο και το λαϊκό, είχαν πάντοτε παραμορφωτικές χροιές, αλλά και ταξιδιάρικες μελωδίες και υπνωτικούς ρυθμούς που συνδέονται με την ψυχεδέλεια. Είχα λοιπόν αυτούς τους ήχους στα αυτιά μου για πολύ καιρό και σκέφτηκα ότι θα ήταν καλή ιδέα να προσπαθούσα να τους κάνω πραγματικότητα. Έτσι ξεκίνησα το «κυνηγητό» για να βρω τα κατάλληλα όργανα αλλά προπαντός τους σωστούς μουσικούς που να συνδεόμαστε όχι μόνο μουσικά αλλά και ψυχικά και πολιτικά. Οι Buzz' Ayaz είναι ένα δυναμικό και αρκετά θορυβώδες συγκρότημα, με ηλεκτρικό τζουρά, ντραμς, συνθεσάιζερ και παραμορφωμένο μπάσο κλαρίνο. Η κατεύθυνση είναι ψυχεδελική φολκ ροκ, με πολλές επιρροές να προέρχονται από την μουσική της περιοχής μας, της Ανατολικής Μεσογείου.

Έχω μια σκέψη αλλά καλύτερα να μου πεις εσύ τι σημαίνει το όνομα…
Κυρίως βγαίνει απ’ το μπάζει αγιάζι! Μας άρεσε γιατί έχει διάφορες εκφάνσεις. Πέραν από την ελληνική έννοια, στα τούρκικα η λέξη buzz σημαίνει πάγος, και το αγιάζι έχει κατ’ ακρίβειαν τουρκική προέλευση (ayaz=άνεμος). Αυτές λοιπόν αλλά και η αγγλική σημασία της λέξης buzz, η οποία έχει μάλιστα κι ένα ακουστικό αντίκτυπο. Είναι ο βόμβος, ένας παραμορφωμένος ήχος αλλά επίσης περιγράφει και κάποια κατάσταση που είναι cool και ελκυστική.

Τι ακριβώς συμβαίνει τώρα με τους Trio Tekke και τους Monsieur Doumani; Συνεχίζουν να υπάρχουν;
Οι Trio Tekke δυστυχώς «πέθαναν» με την πανδημία. Υπήρξαμε άτυχοι γιατί τον μήνα ακριβώς που κυκλοφόρησε ο τέταρτος δίσκος, ο «Στρόβιλος», ήρθε η πανδημία. Οπότε ο δίσκος δεν παίχτηκε ποτέ ζωντανά και αυτή η κατάσταση μας «σκότωσε». Οι Monsieur Doumani υπάρχουν βεβαίως, για την ώρα τουλάχιστον, μόνο συναυλιακά και όχι δισκογραφικά. Το βάρος μου τώρα είναι στους Buzz’ Ayaz.

Ποιες είναι οι πιο σημαντικές διαφορές του καινούργιου σχήματος από τα προηγούμενα;
Η πιο εμφανής διαφορά είναι τα όργανα. Τα άλλα δύο σχήματα δεν έχουν συνθεσάιζερ αλλά ούτε μπάσο κλαρινέτο. Επίσης νιώθω ότι εδώ ο ήχος είναι κάπως πιο συμπαγής. Κάτι φαίνεται να έδεσε πολύ σφιχτά τα πέντε όργανα μεταξύ τους - τύμπανα, μπάσο κλαρινέτο, μπάσο συνθεσάιζερ, organ, ηλεκτρικός τζουράς. Ακόμα, οι Buzz' Ayaz χρησιμοποιούν σχεδόν σε όλα τα κομμάτια μικροδιαστήματα, κάτι που προσδίδει περισσότερη ταυτότητα και άρωμα ανατολής. Επίσης  χρησιμοποιείται γενικά πολλή περισσότερη παραμόρφωση. Η μεθοδολογία και η προσέγγιση της σύνθεσης είναι επίσης αρκετά διαφορετική.

© Michalis Demetriades

Πώς αποφάσισες να βάλεις κλαρινέτο στην μπάντα και πώς συναντηθήκατε με τον Will Scott;
Ο William Scott, είναι ένας βρετανός πολυοργανίστας μουσικός της τζαζ, που ειδικεύεται στα πνευστά (κυρίως κλαρίνο και σαξόφωνο). Γνωριστήκαμε όταν έμενα στο διαμέρισμά του στο Λονδίνο κατά την διάρκεια των διδακτορικών μου σπουδών και μέσω της κοινής μας αγάπης για τη μουσική. Στη συνέχεια, ο έρωτας τον οδήγησε στην Κύπρο και έτσι ήταν αναπόφευκτο να διασταυρωθούν οι δρόμοι μας. Το αμερικανικό συγκρότημα Morphine είναι ένα από τα αγαπημένα μου συγκροτήματα. Αυτό που κατάφεραν με τρία μόνο όργανα ήταν κατά τη γνώμη μου πολύ πρωτοπόρο. Πολυάριθμα συγκροτήματα και μουσικοί έχουν βρει μεγάλη έμπνευση στον ηχόκοσμο και τη γλώσσα που έχουν δημιουργήσει. Αναζητήσαμε την ωμότητα και την ορμή που χαρακτηρίζει το βαρύτονο σαξόφωνο των Morphine για να δημιουργήσουμε μια δυναμική και ζωντανή αίσθηση. Ανακαλύψαμε ότι ο ήχος του μπάσου κλαρινέτου, εάν τύχει συγκεκριμένης επεξεργασίας, θα μπορούσε όχι μόνο να αναδείξει αυτή την ποιότητα και ατμόσφαιρα αλλά και να δώσει μια πιο οργανική χροιά λόγω της ξύλινης κατασκευής του. Στη συνέχεια, καθώς προσπαθούσαμε να τελειοποιήσουμε τον ήχο μας, παρατηρήσαμε επίσης πόσο καλά δούλευε ηχητικά σε συνδυασμό με το χαρακτηριστικό στυλ του Ulaş στα τύμπανα, καθώς και με το όργκαν και τον ηλεκτρικό τζουρά. Φυσικά, αυτή η διαδικασία πήρε πολύ χρόνο και εξακολουθούμε να εργαζόμαστε για να ανακαλύψουμε τις ισορροπίες αυτών των ηχητικών ποιοτήτων. Κάθε πειραματισμός μας διδάσκει κάτι νέο και πάντα μας αρέσει να προκαλούμε τον εαυτό μας. Οι δυνατότητες είναι ατελείωτες.

Τι προσθέτουν τα keyboards στον καινούργιο ήχο;
Έχουν και αυτά καθοριστικό ρόλο στον ήχο των Buzz' Ayaz. Ο Μάνος Στρατής παίζει δύο keyboards πολλές φορές ταυτόχρονα. Το ένα είναι bass synth το οποίο σε αρκετές περιπτώσεις ντουμπλάρει το μπάσο κλαρινέτο ή και παίρνει τον ρόλο του μπάσου. Το άλλο είναι το organ που δίνει ίσως μια χροιά πιο νοσταλγική, πιο 70s, και μια πιο vintage ποιότητα. Κάτι που αποζητούσαμε από την αρχή. Να μην ξεχνάμε επίσης ότι το organ έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως και στο ελληνικό λαϊκό τραγούδι κυρίως στα 60s (Farfisa) και έτσι οι επιρροές μας και από αυτή την πλευρά είναι αρκετά εμφανής.

Με τους Monsieur Doumani πήρατε σπουδαίες κριτικές και νιώθω ότι το ίδιο θα γίνει και με τους Buzz' Ayaz. Σε τι πιστεύεις ότι οφείλεται η επιτυχία;
Είναι ένα είδος που έχει το ακροατήριό του. Σίγουρα δεν αρέσει σε όλους - πόσο μάλλον με την χρήση της κυπριακής γλώσσας. Πιστεύω όμως ότι με τους Buzz' Ayaz η μουσική έχει κάπως γίνει πιο προσβάσιμη σε διαφορετικά ακροατήρια, αφού κουβαλά αρκετά γνώριμα και κατανοητά μουσικά στοιχεία. Παίζει σίγουρα και μεγάλο ρόλο η πολύ καλή δισκογραφική εταιρεία η οποία κυκλοφόρησε τον δίσκο μας -η γερμανική Glitterbeat Records- η οποία έχει κτίσει ένα σημαντικό δίκτυο και τυγχάνει μεγάλης εκτίμησης από τον κύκλο των media, αλλά και από τον κόσμο γενικότερα.

Στην μπάντα είναι και o Ulaş Öğüç που έρχεται από την τουρκοκυπριακή πλευρά. Πώς βλέπετε το ζήτημα της Κύπρου;
Μετά το άνοιγμα ορισμένων σημείων ελέγχου στη Λευκωσία το 2003, η πόλη γνώρισε μια πολύ ενδιαφέρουσα και οργανική κοινωνικοπολιτική δυναμική, που προήλθε από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ καλλιτεχνών και ανθρώπων γενικότερα. Αυτό είχε σημαντικό αντίκτυπο στη διαμόρφωση γεφυρών και, πιστεύω, συμβάλλει σημαντικά στον απώτερο σκοπό, που είναι η επανένωση του νησιού μας. Πιστεύω ότι η μουσική, από όλες τις τέχνες, είναι αυτή που δρα με τον πιο άμεσο και δυναμικό τρόπο. Συμμετέχουμε ενεργά σε πρωτοβουλίες και συνεργασίες που προωθούν αυτές τις κατευθύνσεις και είχαμε αρκετές τέτοιες εμπειρίες που αποδείχθηκαν πολύ καρποφόρες. Κατά τη γνώμη μου, η συμπερίληψη μουσικών και από τις δύο πλευρές σε ένα πρότζεκτ και η δημιουργία ενός κοινού λεξιλογίου, μπορεί να καλλιεργήσει μια αίσθηση αρμονίας και συνύπαρξης, αν επικοινωνηθεί στο κοινό. Εφόσον εμείς, οι Buzz' Ayaz, αντιλαμβανόμαστε το νησί μας ως σύνολο και όχι ως ξεχωριστές οντότητες, θέλουμε να δώσουμε φωνή σε ολόκληρο το νησί μέσω της μουσικής μας και μάλιστα ως καλλιτέχνες νιώθουμε και την υποχρέωση να το πράξουμε.

Ποια είναι αυτή τη στιγμή τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει το νησί σε κοινωνικό επίπεδο;
Είναι πολλά, η αλήθεια. Αρκετά από αυτά είναι αποτέλεσμα της πολιτικής κατάστασης και της γενικότερης αστάθειας. Όλη η προσοχή των πολιτικών και των κυβερνήσεων πάει βεβαίως στο πολιτικό μας πρόβλημα, κάποιοι μάλιστα πολιτικοί έχουν κτίσει και ολόκληρες καριέρες σε αυτό και φυσικά δεν επιθυμούν την λύση αλλά αντιθέτως σαμποτάρουν κάθε προσπάθεια. Λόγω λοιπόν του ότι όλη η προσοχή πάει εκεί, όλα τα υπόλοιπα έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Όπως είναι και η ανάπτυξη του πολιτισμού για παράδειγμα. Έχουμε επίσης (όπως σε όλη την Ευρώπη) έξαρση ακραίων φαινομένων, ρατσιστικών και εθνικιστικών καταστάσεων, και γενικότερα μια παρακμή στην παιδεία. Είναι πραγματικά πολύ λυπηρή αυτή η κατάσταση και οι τέχνες έχουν σίγουρα σκοπό  να αντισταθμίσουν αυτές τις καταστάσεις.

Γυρίζω πάλι στη μουσική: πώς γράφετε τα κομμάτια;
Παρέχω τις συνθέσεις και τους στίχους, μαζί με μια γενική ιδέα για το groove, τα riff και τη λειτουργία κάθε οργάνου. Έχοντας αυτά, ξεκινάμε όλοι μαζί την διαδικασία της ενορχήστρωσης μέσω πειραματισμού. Αν και οι συνδυασμοί είναι ατελείωτοι, είναι σημαντικό να ενσωματωθούν αυτά τα όργανα με όλους τους δυνατούς τρόπους, συμπεριλαμβανομένης της υφής, του ρυθμού, της αλληλεπίδρασης, της δυναμικής κ.λπ. Κάθε τραγούδι τυγχάνει επεξεργασίας και δουλεύεται με κάθε λεπτομέρεια. Τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη. Και μετά, όταν ηχογραφείται, υπάρχει κάποιο στάδιο όπου εφαρμόζονται κάποιες επιπλέον καλλιτεχνικές πινελιές.

Ο δίσκος ηχογραφήθηκε σε μεγάλο βαθμό live, έτσι δεν είναι; Γιατί προτιμήσατε αυτόν τον τρόπο;
Προσπαθήσαμε να αποτυπώσουμε την αυθεντική ακατέργαστη ατμόσφαιρα. Είναι πάντα διαφορετικό να ηχογραφείς ζωντανά, είναι πιο ειλικρινές, πιο groovy και πιο μουσικό από κάθε άποψη. Οι περισσότεροι στις μέρες μας κάνουν overdubs, χρησιμοποιώντας μετρονόμο. Είναι σίγουρα ο εύκολος τρόπος να το κάνεις, αλλά κατά τη γνώμη μας αυτό συμβάλλει στο να χάσει η μουσική την ψυχή και τη ζωντάνια της, γίνεται απλώς τεχνητή και τετραγωνισμένη. Είναι δύσκολο να ηχογραφείς ζωντανά, καθώς θα πρέπει να προηγηθούν αρκετές καλές πρόβες, ώστε να καταφέρεις να πετύχεις την ηχογράφηση του κομματιού στις πρώτες 2-3 λήψεις, προτού αρχίσει να γίνεται κουραστικό και να χαθεί η όλη ενέργεια. Και σε αυτή την περίπτωση είμαστε τέσσερις μουσικοί, οπότε αν κάποιος κάνει λάθος ή δεν είναι ευχαριστημένος με την ερμηνεία του, τότε πρέπει να επαναλαμβάνεται ολόκληρο το τραγούδι από την αρχή. Είναι σίγουρα μια πιο απαιτητική μέθοδος, αλλά αυτός είναι ο φυσικός τρόπος για να γίνει και να έχει νόημα. Είμαστε λοιπόν χαρούμενοι που το κάναμε με αυτόν τον τρόπο και είμαστε σίγουροι ότι το κλίμα της στιγμής αποτυπώθηκε σε αυτές τις ηχογραφήσεις.

Ίσως ακούγεται κάπως τεχνικό αυτό που θα σε ρωτήσω αλλά πώς βγάζεις από τον τζουρά αυτόν τον ήχο; Τι πετάλια χρησιμοποιείς;
Πιστεύω ότι δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη συνταγή. Έχω μάθει να δοκιμάζω διάφορα στοιχεία και να κρατάω ότι μου αρέσει. Δουλεύω τον ήχο μου δηλαδή αρκετά εμπειρικά, με το αυτί. Και το σίγουρο είναι ότι αυτός αλλάζει ή μεταλλάσσεται αρκετά, και αρκετά συχνά. Παίζουν πολλοί παράγοντες ρόλο. Το όργανο, ο ενισχυτής, το δωμάτιο, τα μικρόφωνα, και σίγουρα τα πετάλια με τα εφφέ. Το σημαντικό είναι πιστεύω να ακούς πολλή μουσική και να εμπνέεσαι από ήχους άλλων καλλιτεχνών. Είναι πραγματικά ένας ωκεανός εκεί έξω.

Ως προς τους στίχους, πόσο διαφορετικοί είναι στα θέματα με τα οποία καταπιάνονται από τους στίχους των Monsieur Doumani;
Το να γράφω στίχους δεν μου ήταν ποτέ εύκολο. Ωστόσο, πιστεύω ότι με τα χρόνια και την απόκτηση εμπειρίας, αυτό έχει κάπως αλλάξει αφού ανέπτυξα κάποιες δημιουργικές μεθοδολογίες. Με τους στίχους θα έλεγα δεν υπάρχει μεγάλο περιθώριο διαφοροποίησης. Το τι με απασχολεί και τι έχω στην ψυχοσύνθεσή μου σε κάθε εποχή είναι αυτό που αποτυπώνεται στους στίχους.  Δεν μπορώ να το κατευθύνω και θα ήταν και ψεύτικο αν το έκανα. Όπως συμβαίνει με όλες τις καλλιτεχνικές προσπάθειες, η γραφή απαιτεί πλήρη επίγνωση της παρούσας στιγμής. Να γράφεις με κάθε λέξη να έχει νόημα και βάθος, και να αποτυπώνεις την ψυχή σου στο χαρτί. Αυτός είναι, πιστεύω, ο μόνος τρόπος που η τέχνη μπορεί να χαρακτηριστεί ως παγκόσμια και διαχρονική και να μπορέσει να μεταδοθεί στο κοινό ως κάτι πολύτιμο και ουσιαστικό. Η άμεση φύση και η αφήγηση της γλώσσας και κατά συνέπεια της ποίησης, την καθιστά πιθανώς την πιο προκλητική από όλες τις τέχνες και χρειάζεται έναν έντονο τρόπο κωδικοποίησης, ώστε κατά τη διαδικασία αποκωδικοποίησης το κοινό να μπορεί να βιώσει τη μέγιστη εμπειρία από αυτήν, μια αίσθηση υπέρβασης.

Έχετε κλείσει συναυλία για Αθήνα;
Δυστυχώς δεν θα γίνει τώρα, στην επερχόμενη περιοδεία παρουσίασης του δίσκου. Το δουλεύουμε όμως για αργότερα κάπου στις αρχές του νέου έτους ή και την άνοιξη.

Τι να περιμένουμε στο επόμενο διάστημα από τους Buzz' Ayaz;
Σκοπεύουμε να παρουσιάσουμε τη μουσική μας στο κοινό ξεκινώντας αυτόν τον Σεπτέμβριο/Οκτώβριο σε ορισμένα μέρη της Ευρώπης, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Κύπρου. Πολύ σύντομα σχεδιάζουμε να ξεκινήσουμε την ηχογράφηση του δεύτερου μας δίσκου καθώς υπάρχει ήδη φρέσκο υλικό στο τραπέζι. Για το επόμενο καλοκαίρι ελπίζουμε ότι θα έχουμε την ευκαιρία να παίξουμε σε μερικά καλά φεστιβάλ στην Ευρώπη.

Ο ομώνυμος δίσκος των BuzzAyaz κυκλοφόρησε στις 30 Αυγούστου από τη γερμανική Glitterbeat Records και είναι διαθέσιμος σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες. Είναι επίσης διαθέσιμος σε βινύλιο και ψηφιακό δίσκο από την ιστοσελίδα του γκρουπ www.buzzayaz.com