Μουσικη

Το καλοκαίρι που ο Mark Knopfler ολοκλήρωσε το soundtrack της ταινίας «Local Hero»

Η ταινία επανήλθε στο φως από την αρχή πριν από μερικά χρόνια, όταν προέκυψε το σχέδιο του Donald Trump να εγκαταστήσει ένα θέρετρο γκολφ σε μια παρθένα λωρίδα της ακτογραμμής του Aberdeen

Γιώργος Γεωργίου
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Mark Knopfler: Η ιστορία πίσω από τη δημιουργία του σάουντρακ της ταινίας «Local Hero» που άλλαξε τον σκωτσέζικο κινηματογράφο.

Βρισκόμαστε στις αρχές του 1982. Οι Dire Straits έχουν ήδη εδραιωθεί καλλιτεχνικά αλλά και εμπορικά με τα τρία πρώτα πολύ πετυχημένα άλμπουμ τους. Ο ιθύνων νους τους, τραγουδιστής, κιθαρίστας, βασικός συνθέτης και στιχουργός, αλλά και παραγωγός Mark Knopfler, πάντα ανήσυχος, αναζητά ήδη νέες μουσικές προκλήσεις. Ο μάνατζέρ του γράφει σε αρκετούς σκηνοθέτες, υποδεικνύοντας το ζωηρό ενδιαφέρον του ηγέτη των Dire Straits να γράψει κινηματογραφική μουσική.

Local Hero: Το soundtrack της ταινίας που έγραψε ο ηγέτης των Dire Straits, Mark Knopfler, ο Donald Trump, και η νέα εποχή του σκωτσέζικου κινηματογράφου

Ο βρετανο-ιρλανδός παραγωγός David Puttnam έδειξε άμεσα ενδιαφέρον για την προοπτική. Του έστειλε το σενάριο της νέας του ταινίας, που είχε τον τίτλο “Local Hero”, και η ιστορία συγκίνησε βαθιά τον Mark Knopfler. Μετά την ολοκλήρωση του τέταρτου άλμπουμ των Dire Straits, “Love Over Gold”, που ηχογραφήθηκε από τις 8 Μαρτίου ως τις 11 Ιουνίου, ο Knoplfler άρχισε να δουλεύει πάνω στη μουσική της ταινίας “Local Hero”, όπου ο Puttnam ήταν συμπαραγωγός μαζί με τον Σκωτσέζο Iain Smith. Προσκάλεσε τον Gerry Rafferty να κάνει τα φωνητικά στο τραγούδι “The Way It Always Starts”, και ο σπουδαίος τραγουδιστής των Stealers Wheel τον κάλεσε, πολλά χρόνια μετά, το 2000, να παίξει κιθάρα στο τελευταίο του άλμπουμ, “Another World”.

Το soundtrack του “Local Hero” ηχογραφήθηκε μέσα στο 1982, στο στούντιο “The Power Station” στη Νέα Υόρκη, και στα “Eden Studios” στο Λονδίνο. Σημαντικές παρουσίες ενίσχυσαν αισθητά το αποτέλεσμα στο στούντιο, όπως ο συνεργάτης του στους Dire Straits, Alan Clark, ο μπασίστας Tony Levin (King Crimson), ο σπουδαίος αμερικανός jazz σαξοφωνίστας Michael Brecker, ο μύθος Neil Jason, ο ντράμερ των Straits Terry William, όπως και ο συνάδελφός του Steve Jordan, για τον οποίο είναι μάλλον ευκολότερο να επισημάνουμε με ποιους δεν είχε παίξει.

Η ταινία είναι ουσιαστικά μια σκωτσέζικη δραματική κωμωδία σε σενάριο και σκηνοθεσία του Bill Forsyth και με πρωταγωνιστές τους Peter Riegert, Peter Capaldi, Denis Lawson, Fulton Mackay και Burt Lancaster. Η πλοκή της υφαίνεται γύρω από έναν εκπρόσωπο αμερικανικής εταιρείας πετρελαίου που στέλνεται στο φανταστικό χωριό Ferness στη δυτική ακτή της Σκωτίας για να αγοράσει την πόλη και τη γύρω περιουσία για την εταιρεία του. Ο Mac MacIntyre (τον οποίο υποδείεται οPeter Riegert), ο απεσταλμένος του Τεξανού μεγιστάνα του πετρελαίου Felix Happer (Burt Lancaster), στέλνεται στη φανταστική σκωτσέζικη παράκτια πόλη Ferness για να εξασφαλίσει τα δικαιώματα κατασκευής ενός διυλιστηρίου για να εκμεταλλευτεί το πετρέλαιο της Βόρειας Θάλασσας.

Κυνικός και αδιάφορος στην αρχή, ο Mac λυγίζει σταδιακά και αλλάζει από τη ρομαντική γοητεία των ντόπιων (μεταξύ αυτών, ο Peter Capaldi στον πρώτο του ρόλο στην οθόνη) και από την ομορφιά που αποπνέει το Βόρειο Σέλας. Η τελική άφιξη του εκκεντρικού αφεντικού Happer, και το πλήρες βάρος του καπιταλισμού που βαραίνει τον απλό (αλλά όχι αφελή) τρόπο ζωής της Σκωτίας, αντιμετωπίζεται ρομαντικά, ποιητικά, οικολογικά και ευαίσθητα. Το μισό μέρος της ταινίας γυρίστηκε ακριβώς πάνω στο δρόμο στο μικροσκοπικό λιμάνι του Pennan, που έγινε γνωστό σαν το σπίτι του «πιο διάσημου τηλεφωνικού θαλάμου της Σκωτίας», λόγω της αντίστοιχης σκηνής της ταινίας. Το άλλο μισό γυρίστηκε στη δυτική ακτή γύρω από το Arisaig. Ήταν η τρίτη ταινία του σκηνοθέτη Bill Forsyth, η συνέχεια της επιτυχίας του “Gregory’s Girl”, και επαναπροσδιόρισε τον κινηματογράφο της σκωτσέζικης παραγωγής, ανοίγοντας το δρόμο για το “Shallow Grave” και το “Trainspotting” μια δεκαετία αργότερα.

Ανάλογη είναι και η προσέγγιση του Mark Knopfler απέναντι στη φύση της ταινίας. Οι ευγενικοί χαμηλοί του τόνοι περιφέρονται αλιεύοντας με λεπτομέρεια κάποια έξυπνα folk στιγμιότυπα, και αποτελούν περισσότερο μια προσαρμογή των οργανικών αποσπασμάτων των Dire Straits σε απόπειρες ανάπλασης ουμανιστικών επεισοδίων. Η σημαντική κρυφή γοητεία αυτής της πρώτης του απόπειρας κρύβεται πιθανά στη θαυμαστή του ισορροπία ανάμεσα στον οικολογικό ορίζοντα της προοπτικής της ταινίας, και της κοσμοπολίτικης προσέγγισης του Mark Knopfler που κυκλώνει και περιβάλλει πανέξυπνα τη σύγκρουση και την αλληλεπίδραση δυο εντελώς διαφορετικών κόσμων. Ήταν υποψήφιος για το βραβείο BAFTA για την καλύτερη μουσική για ταινία. Μάλλον όμως μεγαλύτερη διαχρονική αξία έχει το γεγονός πως το τραγούδι “Going Home” παίζεται στους εντός έδρας αγώνες των Newcastle και Aberdeen, τη στιγμή που οι ποδοσφαιριστές βγαίνουν στο γήπεδο, και στο τέλος των αγώνων στα γήπεδα των Burton Albion και Tranmere Rovers.

Η ταινία επανήλθε στο φως από την αρχή πριν από μερικά χρόνια, όταν προέκυψε το σχέδιο του Donald Trump να εγκαταστήσει ένα θέρετρο γκολφ σε μια παρθένα λωρίδα της ακτογραμμής του Aberdeen. Το 2006, ο Trump αγόρασε ένα οικόπεδο 1.400 στρεμμάτων (570 εκταρίων) ακριβώς βόρεια του Aberdeen στο Menie (Balmedie) της Σκωτίας, με σκοπό να το μετατρέψει σε ένα θέρετρο γκολφ αξίας 1 δισεκατομμυρίου λιρών και «το καλύτερο γήπεδο γκολφ στον κόσμο» ικανό να φιλοξενώντας εκδηλώσεις παγκόσμιας κλάσης όπως το “The Open Championship”. Παρά την αντίθεση πολλών ανθρώπων τόσο σε τοπικό όσο και σε άλλα μέρη της Σκωτίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, και την αρνητική αντίδραση από μια σειρά περιβαλλοντικών ομάδων, το έργο ολοκληρώθηκε.

Το 2011, κυκλοφόρησε ένα ντοκιμαντέρ σε σκηνοθεσία Antony Baxter με τίτλο “You’ve Been Trumped”, το οποίο αναδεικνύει τις συνέπειες για τους κατοίκους της περιοχής που επηρεάζονται αρνητικά από την κατασκευή του θέρετρου. Περιέχει πλάνα, μεταξύ άλλων, οικονομολόγων που διερωτώνται για τα οφέλη που διεκδικούνται για την τοπική οικονομία, περιβαλλοντολόγους που επικρίνουν τη ζημιά που φέρεται να προκλήθηκε από την ανάπτυξη και παίκτες γκολφ που εκφράζουν αμφιβολίες σχετικά με αξιώσεις που έγιναν για το θέρετρο από τον Οργανισμό Trump. Δείχνει επίσης τον Anthony Baxter να συλλαμβάνεται από έναν αστυνομικό την ώρα που κάνει γύρισμα. Αργότερα αφέθηκε ελεύθερος χωρίς κατηγορία. Ο Baxter φέρεται να είπε ότι ο Trump χαρακτήρισε την ταινία «βαρετή» και τον ίδιο τον Baxter «απατεώνα». Η ταινία έχει κερδίσει πολλά βραβεία, όπως το Βραβείο Κοινωνικής Δικαιοσύνης του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Hamptons, το Βραβείο Maysles Brothers για το καλύτερο ντοκιμαντέρ στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Denver, και το Βραβείο Επιλογής Διευθυντή του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Sedona.

Τον Μάρτιο του 2024, ο Knopfler ηχογράφησε ξανά το “Going Home: Theme for Local Hero” με τη συμμετοχή πολλών μεγάλων κιθαριστών της ευρύτερης rock σκηνής, όπως οι Bruce Springsteen, Brian May, Jeff Beck και πολλοί άλλοι,  με την προσωνυμία “Mark Knopfler’s Guitar Heroes” για την οικονομική ενίσχυση του Teenage Cancer Trust.

Το κείμενο δημοσιεύτηκε αρχικά στο soundcheck.network