«Η δική μου Λήμνος» στο 4ο Kournos Music Festival

Με αφορμή το 4^ο Kournos Music Festival στη Λήμνο, η μεσόφωνος Αναστασία Κότσαλη και η υψίφωνος Λητώ Μεσσήνη, συν-ιδρύτριες της Ομάδας Μουσικού Θεάτρου Ραφή, ο κοντραμπασίστας Μιχάλης Καλκάνης, ο φωτογράφος Αλέξανδρος Λαμπροβασίλης και η αρχαιολόγος Γεωργία Ταμπακοπούλου γράφουν στην Athens Voice για την «δική τους Λήμνο».

Το 4^ο Kournos Music Festival στη Λήμνο

Τον φετινό Αύγουστο δίνουμε ραντεβού με το Kournos Music Festival, τον μοναδικό μουσικό θεσμό στην ακριτική Λήμνο που φέρνει σε επαφή το κοινό του νησιού και τους επισκέπτες του με τη λόγια μουσική – και όχι μόνο. Το εξαιρετικά επιτυχημένο Φεστιβάλ, σε καλλιτεχνική επιμέλεια της Ομάδας Μουσικού Θεάτρου Ραφή, παρουσιάζει, στην τέταρτη και πιο φιλόδοξη διοργάνωση του, ένα καλλιτεχνικό πρόγραμμα με κεντρικό θεματικό άξονα τα Ζώα. Αγριοκούνελα, κουκουβάγιες τυτώ, αρνάκια, ελάφια, η πανίδα και η κτηνοτροφική παράδοση του νησιού εμπνέουν σημαντικούς καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο για τη δημιουργία νέων έργων. Το πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα περιλαμβάνει μουσική, εικαστικά, χορό, κουκλοθέατρο, κινηματογράφος σε ξεχωριστά τοπόσημα του νησιού έως και τις 19 Αυγούστου.

Το Φεστιβάλ μόλις ξεκίνησε και συνεχίζεται με ένα μοναδικό αφιέρωμα στα 100 χρόνια από τη γέννηση του Αργύρη Κουνάδη με την προβολή της αριστουργηματικής ταινίας «Ουρανός» (1962) του Τάκη Κανελλόπουλου, η οποία πλαισιώνεται και από μια pop-up Αυγουστιάτικη συναυλία των Αλέξη Μαστιχιάδη (τσέμπαλο, electronics) και Σπύρου Βέργη (τρομπόνι) με μουσικά θέματα του κύκλου τραγουδιών του Αργύρη Κουνάδη «Σχέδια για ένα καλοκαίρι» (6/8, Θερινό κινηματοθέατρο «Μαρούλα», Μύρινα Λήμνου).

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, καλεσμένος του Kournos Music Festival, ο διεθνούς φήμης κουκλοπαίχτης Renaud Herbin, συνεργάτης του Φεστιβάλ της Αβινιόν, προσγειώνεται στη Λήμνο για να παρουσιάσει μια διαδραστική μουσικοθεατρική παράσταση, ειδικά σχεδιασμένη για το νησί, με τίτλο «L’ascension du Mont Ventoux / Lemnos» (8/8, Σαρδές Λήμνου).

Εμπνευσμένο από τα αγριοκούνελα της Λήμνου, το έργο με τίτλο «Cuniculus/ Aγριοκούνελα» του χορευτή και χορογράφου Αντώνη Βαή, σε συνεργασία με το νεοσύστατο ντουέτο SEEDS των αδελφών Μιχάλη και Χρήστου Καλκάνη, υπόσχεται μια οργιαστική διαδραστική performance χορού και μουσικής, ξεσηκώνοντας το κοινό να συμμετάσχει ενεργά. (10/8, Φισίνη Λήμνου).

Σε πρώτη πανελλήνια θα παρουσιαστεί η όπερα «O Βασιλιάς βοσκός» του Κρίστοφ Βίλιμπαλντ Γκλουκ, σε διασκευή και ενορχήστρωση του συνθέτη και μαέστρου Ανδρέα Λεβισιανού, με τη συμμετοχή μιας ομάδας εξαιρετικών μουσικών και τραγουδιστών (11/8, Κορνός Λήμνου).

Οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ ολοκληρώνονται στον Αρχαιολογικό Χώρο Πολιόχνης στις 19/8 με την παρουσίαση της μουσικοεικαστικής καντάτας «Tyto polyochnae / Κουκουβάγια», σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου και το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA). Υπό το φως της Αυγουστιάτικης Πανσελήνου, ο Γιάννης Αγγελάκας, στην πρώτη του εμφάνιση στη Λήμνο, συνεργάζεται με τον διεθνούς φήμης πιανίστας Στέφανο Θωμόπουλο και τον πρωτοπόρο σολίστ του μουσικού πριονιού Νίκο Γιούσεφ, για τη δημιουργία του έργου «Κουκουβάγια». Παράλληλα, θα παρουσιαστεί το έργο «Tyto polyochnae» της βραβευμένης συνθέτριας Ισμήνης Μπεκ, εμπνευσμένο από την κουκουβάγια τυτώ, το οποίο αποτελεί την δεύτερη ανάθεση του Kournos Music Festival. Το έργο «Tyto polyochnae» θα ερμηνεύσει στο πιάνο ο Στέφανος Θωμόπουλος μαζί με αποσπάσματα από τον κύκλο έργων για πιάνο «Μεσόγειος Έρημος» του Γιώργου Κουμεντάκη. Οι εικαστικές παρεμβάσεις της εικαστικού Ναταλίας Μαντά συνδιαμορφώνουν τον Αρχαιολογικό Χώρο Πολιόχνης ως αναπόσπαστο κομμάτι της μουσικής δραματουργίας.

Αναστασία Κότσαλη (μεσόφωνος), Λητώ Μεσσήνη (υψίφωνος)
Συν-ιδρύτριες της Ομάδας Μουσικού Θεάτρου Ραφή

H δική μας Λήμνος είναι φτερωτή και φεστιβαλική. Είναι περιηγήσεις απ’ άκρη σ ‘άκρη του νησιού για θραύσματα και τόποσημα. Κούρνοι πάνω στα πρόβατα τσιμπολογούν τους ψύλλους, αγριοκούνελα αλώνουν τα σταφύλια. Τα ζώα μπορούν, άραγε, να μας εξημερώσουν; Η γενναιοδωρία των ανθρώπων που γνωρίσαμε μέσα από τις δράσεις του Φεστιβάλ «Κούρνος», οι μόνιμοι κάτοικοι, οι ταξιδιώτες-θαλασσοπόροι. Είναι η μουσική που ξεδιπλώνεται, φύλλο το φύλλο, κι αλλάζει ολόκληρη κάτω από το λημνιακό φως, σα ν’ ανταμώνουν, πάντοτε, για πρώτη τους φορά.

Μιχάλης Καλκάνης

Μουσικός, δημιουργός του Mihalis Kalkanis Group και του ντουέτου Seeds με τον αδελφό του Χρήστο Καλκάνη.

Η Λήμνος έχει χρώμα σταχύ, το κίτρινο του Βαν Γκογκ και το βαθύ μπλε της θάλασσας. Μυρίζει θυμάρι. Έχει γεύση των νοστιμιών που θα βρεις στο ορεινό χωριό Σαρδές από τη γιαγιά Κρυστάλλω με την αρχοντική φυσιογνωμία της. Ο Άγγελος, με σκαμμένο από τον ήλιο και τις δουλειές πρόσωπο, θα σε κοιτάξει κατάματα με τα μεγάλα και στρογγυλά του μάτια με βλέμμα έντονο και καθαρό. Θα σου εκφράσει τις αγωνίες του, για τα σχολεία στα χωριά που έχουν όλο και λιγότερα παιδιά και για τις δυσκολίες αλλά και την ομορφιά του χειμώνα. Θα συζητήσει μαζί σου για το τι είδους ανάπτυξη χρειάζεται τελικά ένας τέτοιος τόπος. Πόσο και ποιον τουρισμό θέλουμε και έχουμε πραγματικά ανάγκη. Τι πήγε λάθος και πως μπορεί ο άνθρωπος να επουλώσει τις πληγές που προξένησε στη γη, τα ζώα και τα φυτά της. Και κάπου εκεί ανάμεσα, τσούγκρισμα μαζί του και μια γουλιά από το Λημνιό κρασί.

Αλέξανδρος Λαμπροβασίλης

Φωτογράφος

Το νησί της Λήμνου, η γη του Ήφαιστου και των Αργοναυτών, βρίσκεται στο Βορειοανατολικό Αιγαίο Πέλαγος, στην Ελλάδα. Είναι ο τόπος καταγωγής της οικογένειάς μου και σημείο αναφοράς, σκέψης και έμπνευσης για μένα. Είναι το καταφύγιό μου.

Έχω περάσει σχεδόν κάθε καλοκαίρι της ζωής μου κάνοντας εκδρομές και μακρινούς περιπάτους, φτάνοντας στα πιο απομακρυσμένα σημεία του νησιού, βυθιζόμενος στην καρδιά της αρχέγονης αυτής γης, γνωρίζοντας τους ανθρώπους και απορροφώντας την ηφαιστειακή ενέργεια του τόπου.

Κατά την επίσκεψή μου στο νησί τον Ιούλιο-Αύγουστο του 2019, ξεκίνησα μια σειρά νυχτερινών περιπλανήσεων στο τοπίο και τα χωριά, απηχώντας τα απομεινάρια της λάμψης του ήλιου. Από το ηλιοβασίλεμα μέχρι την ανατολή, η συχνότητα και η κατεύθυνση του φακού αντικατοπτρίζουν μια ψυχική κατάσταση. Δίνοντας έμφαση και ποιητική διάσταση στο κοινότοπο και το τρομερό, τονίζοντας ένα στιγμιότυπο της πραγματικότητας που ξεφεύγει από μια παθητική ανάγνωση του χώρου. Μεταμορφώνοντας οδυνηρές στιγμές σε ονειρική προσδοκία και νοσταλγία...

Γεωργία Ταμπακοπούλου

Αρχαιολόγος στην Πολιόχνη και, κατ΄επιλογήν, Λημνιά

Φοιτήτρια Αρχαιολογίας, ταγμένη στην Εποχή του Λίθου, παρακολουθώ σχεδόν εξαναγκαστικά τις παραδόσεις για την Εποχή του Χαλκού. Ενότητα ΒΑ Αιγαίου, Πολιόχνη Λήμνου: αδιάλειπτη κατοίκηση για

1500 χρόνια, πολεοδομική οργάνωση και σταδιακός μετασχηματισμός του χώρου σε τόπο και της κοινότητας σε κοινωνία. Παραγωγή, αποθήκευση και εμπορικές σχέσεις, επιβίωση και ευημερία, στην εσχατιά του Αιγαίου και με την κοντινότερη στεριά σε ακτίνα πολλών μιλίων. Τα ταξίδια στη θάλασσα είναι ρίσκο, κανείς δεν τα προτιμά έναντι του ασφαλέστερου περάσματος μέσω στεριάς. Σκέφτομαι ότι, αν ποτέ εργαστώ ως αρχαιολόγος, γενικότερα, σε θέση της Εποχής του Χαλκού, ειδικότερα, θα ήθελα να βρεθώ στην Πολιόχνη.

Ώσπου ήρθε το πλήρωμα του χρόνου. Καταφτάνω στη Λήμνο και η προσοχή μου παραδίδεται αμαχητί στα χρώματα. Ξεγλιστράει και στρέφεται στις μάντρες, ολοκληρωμένες οικοτεχνίες, υποταγμένες ολικά στο φυσικό περιβάλλον. Κυκλική οικονομία, βιωσιμότητα και αειφορία before it was cool. Ακολουθούν τα ξωκλήσια, ταπεινή δήλωση πίστης των οικογενειών που τα λειτουργούν και ευκαιρία για αντάμωμα των μελών της κοινότητας.

Φτάνω στην Πολιόχνη και αντικρίζω το πεύκο της. Λυγισμένο από τον άνεμο, δίχως καθόλου να μειοδοτεί σε ίσκιο, εξηγεί λιτά το προσωνύμιο της Λήμνου, Ανεμόεσσα, δηλώνει γλαφυρά την ομορφιά της αντίστασης και οδηγεί σε αυτό που είναι η δική μου Λήμνος: Ποιότητα, χωρίς περιττή πολυτέλεια, πείσμα και ομορφιά.

ΥΓ: Την Λήμνο την αγαπάς, ακόμη και αν κανείς δεν σου το έχει μάθει.

Πληροφορίες:

Όλες οι δράσεις του Kournos Music Festival πραγματοποιούνται με ελεύθερη είσοδο.

Το έργο «Tyto polyochnae» της Ισμήνης Μπελ θα εκδοθεί και φέτος από το Kournos Music Festival με τα έσοδα από τις πωλήσεις να διατίθενται στην παιδική χορωδία του Δήμου Λήμνου.

Περισσότερα για το Φεστιβάλ: www.kournosfestival.com