Η ημέρα που «πέθανε» η disco - 12 Ιουλίου 1979: Το χρονικό των γεγονότων της Disco Demolition Night στο Σικάγο.
Αρχές της δεκαετίας του 1970 και η ατμόσφαιρα στις ΗΠΑ είναι εξαιρετικά τεταμένη. Το πολιτικό τοπίο συγκλονίζεται από το σκάνδαλο Watergate, το οποίο αργότερα θα οδηγήσει το Richard Nixon σε παραίτηση. Οι βετεράνοι του Βιετνάμ κάνουν τα αδύνατα δυνατά για να ξεπεράσουν το μετατραυματικό στρες τους και να προσαρμοστούν σε μια κοινωνία, η οποία δυσκολεύεται να αποφασίσει αν τους βλέπει ως ήρωες πολέμου ή δολοφόνους σε αποστολή. Ταυτόχρονα, ένα σωρό μειονότητες διεκδικούν τα προφανή δικαιώματα τους, ορμώμενοι από τα ειρηνιστικά και αγωνιστικά κινήματα της προηγούμενης δεκαετίας. Οι Λατίνοι, οι queers κάθε είδους, οι Αφροαμερικανοί, όλοι τους εκδίδουν το ένα μανιφέστο μετά το άλλο, στο πλαίσιο ενός συνεχούς αγώνα για ελευθερία, ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες στην εκπαίδευση και εργασία. Η ιστορία έχει δείξει λίγο πολύ πως κάθε μεγάλο κοινωνικό κίνημα είχε και το soundtrack του. Για όλους τους προαναφερθέντες, κοινό σημείο αναφοράς υπήρξε η disco.
Η μουσική ζύμωση που οδήγησε στην επιτυχία της disco ξεκίνησε από τα μικρά συνοικιακά clubs της Philadelphia στην Pennsylvania. Η πολύ δυνατή τοπική R&B σκηνή μετεξελίχθηκε σε ένα ξεχωριστό χορευτικό κίνημα, το οποίο πολύ γρήγορα επηρέασε τους αστέρες της εποχής. Ο Stevie Wonder, οι O'Jays με το “Love Train” και πολλοί άλλοι, θα ενσωματώσουν στοιχεία disco στο funk και soul υλικό τους. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας η Donna Summer και η Gloria Gaynor θα κυριαρχήσουν στα charts, ενώ ταυτόχρονα ένα σωρό συγκροτήματα βρίσκονται στα σπάργανα. Οι Boney M, οι The Trammps, οι KC and the Sunshine Band και φυσικά οι Jackson Five από τους οποίους θα ξεχωρίσει πολύ γρήγορα ο υπερ-ταλαντούχος μικρότερος αδερφός Michael. Το δε τεράστιο impact του Saturday Night Fever του 1977 με τον John Travolta, θα στρέψει τα βλέμματα όλου του μουσικού κόσμου στην πίστα κάτω από τη ντισκομπάλα. Αλλά ως γνωστόν, δεν μπορείς να έχεις τόσους πολλούς φίλους χωρίς να κάνεις και μερικούς εχθρούς. Κάπου εδώ μπαίνει στην εικόνα και ο Steve Dahl.
Steve Dahl: Ο θρυλικός ραδιοφωνικός παραγωγός του Σικάγο και η ημέρα που «πέθανε» η disco
Ο Dahl ήταν για δύο δεκαετίες ένας ραδιοφωνικός θρύλος στην πόλη του Σικάγο, αν και ξεκίνησε από την πιο rock-oriented πόλη του Detroit. Πολυάσχολος όσο λίγοι, θα ξεχωρίσει για το Greetings from Graceland όπου εξιστορούσε την βόλτα του στο κτήμα του Elvis, αλλά και για τα συγκροτήματα του, τους Teenage Radiation και τους Dahlfins. Στο μουσικό του βιογραφικό εντάσσεται και η συμμετοχή του στο "Imagination" album του Brian Wilson, ηγέτη των Beach Boys. Χωρίς να έχει μεγάλα συμβόλαια στα πόδια του όπως πχ ο Howard Stern, έχτισε το προσωπικό του ραδιοφωνικό brand χάρις στην αθυροστομία του, αλλά και το γεγονός ότι άφηνε τους ακροατές του να ρίχνουν κλεφτές ματιές στην προσωπική του ζωή. Σήμερα, ο Dahl αδυνατεί να παρατήσει το μεγάλο του πάθος και έτσι χρεώνει τους φανατικούς του ακροατές για να τον ακούνε στο προσωπικό του podcast.
Ο Steve Dahl είναι ο άνθρωπος που συνέδεσε το όνομα του με την Disco Demolition Night, γνωστή και ως «ημέρα που πέθανε η disco». Είχε την έμπνευση, είχε και την υλοποίηση.
Το ημερολόγιο έδειχνε 12 Ιουλίου του 1979. Οι Chicago White Sox θα αντιμετώπιζαν τους Detroit Tigers στο σπίτι τους, το Comiskey Park. Πολλά εισιτήρια του αγώνα είχαν μείνει απούλητα και οι αντίστοιχες θέσεις κενές. Ο Steve Dahl, ο οποίος είχε απολυθεί από τον WDAI τον προηγούμενο Δεκέμβριο, λόγω του disco προσανατολισμού του τελευταίου, «ροκάρει» πλέον μέσω της συχνότητας του WLUP 97,9. Στην αναμέτρηση των White Sox με τους Tigers, βρίσκει την κατάλληλη ευκαιρία για να δώσει μία ξεχωριστή παράσταση με τον “anti-disco army” του, που με πολλή υπομονή έχει σχηματίσει μέσα από τις εκπομπές του. «Κάθε μέρα έπαιζα ένα βινύλιο disco και πήγαινα τη βελόνα πάνω κάτω. Στο τέλος τον διέλυα», θα πει χαρακτηριστικά. Θα συνεννοηθεί με τη διοίκηση των White Sox και θα περιέλθουν στην κατοχή του απούλητα εισιτήρια του αγώνα, τα οποία είχαν κόστος 98 cents. Προϋπόθεση για να αγοράσεις εισιτήριο από τον Dahl; Φέρνεις μαζί σου ένα βινύλιο της disco.
Η προσέλευση του κόσμου ξεπερνάει κάθε προσδοκία καθώς περίπου 70.000 άνθρωποι γεμίζουν ασφυκτικά το Comiskey Park. Στο κέντρο του γηπέδου, ο Dahl έχει τοποθετήσει έναν μεγάλο μεταλλικό κάδο όπου θα τοποθετηθούν τα βινύλια. Σκοπός του είναι να τα ανατινάξει. Οι Tigers έχουν το προβάδισμα και στην ανάπαυλα, ο Dahl δίνει το σύνθημα. “Disco sucks” φωνάζει ρυθμικά όλο το γήπεδο και μετά από μια σύντομη αντίστροφη μέτρηση, μια μεγάλη έκρηξη και ένα σύννεφο από σκόνη και σπασμένα βινύλια γεμίζει την ατμόσφαιρα. Μόλις η σκόνη διαλυθεί, ο Dahl κάνει το γύρο του θριάμβου με το κοινό να παραληρεί. Η Disco Demolition Night είχε μόλις αρχίσει. Λίγο πριν αρχίσει το δεύτερο game του αγώνα (ημίχρονο), οι πλέον θερμόαιμοι εισβάλλουν στον αγωνιστικό χώρο. Με τους άνδρες της εταιρείας security να μην αντιδρούν, το γήπεδο γεμίζει από αφηνιασμένους οπαδούς, περίπου 7.000 άτομα με τις μαρτυρίες της εποχής. Πανό όπως “Disco Sucks” και “Long live Rock n Roll” κάνουν την εμφάνιση τους. Οι ταραχές θυμίζουν εποχές Woodstock και οι προσπάθειες των υπευθύνων του γηπέδου, ώστε να επιστρέψουν οι fans στη θέσεις τους, δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα. Μόνο με την επέμβαση της αστυνομίας 40 ολόκληρα λεπτά αργότερα, το γήπεδο θα αδειάσει από κόσμο, αλλά θα παραμείνει γεμάτο από ερείπια και κομμάτια βινυλίου, τα οποία το έκαναν ακατάλληλο για οποιαδήποτε δραστηριότητα. Η Disco Demolition είχε ολοκληρωθεί. Οι συλλήψεις έφτασαν τις 39, ωστόσο οι τραυματισμοί που αναφέρθηκαν ήταν ελάχιστοι. Ήταν το πιο πολυπληθές κοινό που μάζεψαν ποτέ οι White Sox σε παιχνίδι τους. Έκτοτε και μέχρι σήμερα, δεν έχει αναβληθεί κανένα παιχνίδι baseball στην Αμερική.
Η ιστορία δεν τελειώνει εδώ. Πολύς κόσμος, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, αμφισβητεί την ιδεολογική αφετηρία της Disco Demolition Night. Η εικόνα του Steve Dahl με στρατιωτική περιβολή να βροντοφωνάζει “Disco sucks”, σίγουρα δεν είχε τον ίδιο αντίκτυπο σε όλους. Η Darlene Jackson, διάσημη DJ του Chicago, ήταν 10 χρονών το 1979 και θα δηλώσει ότι αυτό που είδε, ήταν επίθεση στη μουσική των μαύρων, των λατίνων και των gay, μια μουσική επίθεση με καθαρά ιδεολογικό πρόσημο. Ο Dahl, σε συνέντευξή του αρκετά χρόνια αργότερα, θα αρνηθεί το χαρακτηρισμό του ομοφοβικού: «Καταλαβαίνω τώρα πως υπήρχε μια undergroundgaydisco σκηνή, αλλά κανείς μας δεν είχε πάρει χαμπάρι τότε. Δεν γνωρίζαμε ούτε την προέλευση της. Βασικά, καταλάβαμε τι γίνεται την εποχή του SaturdayNightFever και του Studio 54. Αλλά μιλάμε για 40 χρόνια πριν. Τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Δεν πιστεύω ότι είμαι ρατσιστής ή ομοφοβικός. Δε νομίζω επίσης πως άλλη μία DiscoDemolitionNight έχει να προσφέρει κάτι. Σχετικά με το πόσους θα επηρεάσει και θα εκνευρίσει. Απλά δε μοιάζει καλή ιδέα.». Η ομάδα των White Sox θα πυροδοτήσει εκ νέου τη συζήτηση για το ιδεολογικό πρόσημο της D.D.N., όταν πριν 2 χρόνια κυκλοφόρησε αναμνηστικά μπλουζάκια με αναφορά στο γεγονός, ενώ ο Steve Dahl έριξε την «πρώτη μπαλιά» σε επετειακό αγώνα. Σε δελτίο Τύπου δε, δήλωσαν πως απλά ήθελαν να καταδείξουν την επέτειο ενός εξωαγωνιστικού γεγονότος που σχετίζεται εμμέσως με την ομάδα. Το θέμα ήταν πως τα γεγονότα διεξήχθησαν κατά συντριπτική πλειοψηφία μέσα στον αγωνιστικό χώρο της έδρας τους.
Η Disco Demolition Night αποτελεί σε κάθε περίπτωση ορόσημο, ως προς την σταδιακή πτώση της δημοφιλίας της Disco, στις αρχές των 80s. Με την άνοδο των σκληρότερων μορφών της rock μουσικής, οι δισκογραφικές εταιρείες άλλαξαν τις προτεραιότητες τους, ενώ σε μεγάλο βαθμό αποκαλούσαν πλέον ως dance music, κάθε κυκλοφορία με ήχο που ήταν επηρεασμένος από την κυριαρχία της disco. Η χορευτική μουσική γνώρισε μια κάποια επιτυχία με την ανάπτυξη της italo disco, ενώ υποείδη της όπως η house και η techno αρχίζουν να κάνουν δειλά την εμφάνιση τους, ώστε να γιγαντωθούν κάποια χρόνια αργότερα. Η Disco Demolition Night θα αποτελεί πάντοτε ένα γεγονός με πολλαπλές αναγνώσεις. Ίσως να μην ήταν τίποτα παραπάνω από μια ακραία έκφραση μιας πολύχρονης πολιτιστικής διαμάχης. Αυτής που θέλει τις υποκουλτούρες να μάχονται για την τοπική και ευκαιριακή κυριαρχία, αδυνατώντας πολλές φορές να κατανοήσουν το προσωρινό της ύπαρξής τους.
Μιλήσαμε με τον τραγουδοποιό, μουσικό παραγωγό και γιατρό, Βασίλη Παπαζώτο, για τις πετυχημένες διασκευές στο project Μουσικό Μπαλκόνι και την αγάπη του για τη μουσική και ιατρική
20°
