Μουσικη

Σαν σήμερα το 1965 οι Byrds κυκλοφορούν το «Mr. Tambourine Man» - Και γεννούν την επανάσταση της φολκ-ροκ

Πώς οι επιρροές του Ντίλαν και των Beatles ενέπνευσαν ένα από τα σημαντικότερα άλμπουμ των αμερικάνικων sixties

A.V. Team
10’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Σαν σήμερα 21 Ιουνίου 1965: Η απαρχή της φολκ-ροκ επανάστασης με την κυκλοφορία του ντεμπούτου άλμπουμ των Byrds, «Mr. Tambourine Man».

Ένα γερό, αν όχι ένα από τα δυνατότερα χαρτιά για τον τίτλο του ριζοσπαστικότερου άλμπουμ της μουσικής κοσμογονίας που συντελέστηκε την περίοδο των ψυχεδελικών sixties στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, είδε το φως σαν σήμερα πριν από 59 χρόνια.

Η σύνθεση των Byrds το 1965: Κρις Χίλμαν, Τζιν Κλαρκ, Ρότζερ ΜακΓκουίν, Μάικλ Κλαρκ, Ντέιβιντ Κρόσμπι © Public Domain

Πρόκειται για το ντεμπούτο άλμπουμ των Byrds, «Mr. Tambourine Man», το οποίο κυκλοφόρησε στις 21 Ιουνίου 1965 σηματοδοτώντας την απαρχή της φολκ-ροκ επανάστασης

21 Ιουνίου 1965: Το «Mr. Tambourine Man» κυκλοφορεί και η φολκ-ροκ σκηνή γεννιέται

Σε διάστημα λίγων μόλις μηνών μετά την κυκλοφορία του «Mr. Tambourine Man», οι Byrds εκτοξεύτηκαν στη διασημότητα, με ένα σινγκλ στην κορυφή των τσαρτ και ένα μεγάλης επιτυχίας άλμπουμ, που εναρμόνιζε τις κιθάρες και τους ρυθμούς της British Invasion με τις μελωδίες και το στιχουργικό εύρος της φολκ, γεννώντας έναν ήχο πρωτάκουστο στους κόλπους της μουσικής σκηνής.

Θα μπορούσε ενδεχομένως και κάποιος άλλος να είχε εμπνευστεί από τις δωδεκάχορδες κιθαριστικές γραμμές του «Ticket To Ride» των Beatles και του πρωτότυπου «Mr. Tambourine Man» του Μπομπ Ντίλαν και να οραματιστεί τον συνδυασμό των δύο τεχνοτροπιών, ήταν ωστόσο ο Ρότζερ ΜακΓκουίν εκείνος που υιοθέτησε τον νέο ήχο δίνοντας μια μοναδική μουσική ταυτότητα στο νεοσύστατο συγκρότημά του.  

Οι Byrds στη σκηνή του The Big T.N.T Show στις 29 Νοεμβρίου 1965 στο Λος Άντζελες © Public Domain

Τα υπόλοιπα ανάγονται στα κεφάλαια της ροκ ιστορίας, με το χνάρι του «Mr. Tambourine Man» να διακρίνεται στις παρτιτούρες των συγχρόνων τους, από τους Turtles, τους Simon & Garfunkel, τους Lovin' Spoonful, τους Mamas & the Papas, τους Jefferson Airplane, τους Love του Άρθουρ Λι, και τους Sonny & Cher, έως πιο κοντινά στο σήμερα ονόματα, που έχτισαν τις καριέρες τους πάνω στον ήχο της Rickenbacker του Ρότζερ ΜακΓκουίν. Ανάμεσά τους οι Big Star, ο Τομ Πέτι και οι Heartbreakers, οι R.E.M., οι Hüsker Dü, οι Smiths, οι Bangles, οι Stone Roses, οι La's, οι Teenage Fanclub, οι Wilco και τόσοι άλλοι πρεσβευτές του κιθαριστικού ήχου.

Η έκρηξη της ηλεκτρικής φολκ σκηνής που συντελέστηκε στο Λόρελ Κάνιον του Λος Άντζελες κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1960 με αφορμή το άλμπουμ των Byrds, καταγράφεται στο ντοκιμαντέρ «Echo in the Canyon», το οποίο προβλήθηκε με επιτυχία στο Netflix, καθώς και σε άλλες συνδρομητικές πλατφόρμες.

Το «Mr. Tambourine Man» του Μπομπ Ντίλαν και το ντεμπούτο των Byrds

Έχοντας πρόσφατα υπογράψει στην Columbia Records, οι Byrds είχαν πρόσβαση σε ένα πρώιμο demo του «Mr. Tambourine Man», πριν ακόμη ο Μπομπ Ντίλαν, συνθέτης του πρωτότυπου τραγουδιού, το αξιοποιήσει για το δικό του επερχόμενο άλμπουμ.

Οι Byrds στο στούντιο για τις ηχογραφήσεις του «Mr. Tambourine Man»: Αριστερά ο παραγωγός Τέρι Μέλτσερ, ο Τζιν Κλαρκ στο κέντρο και δεξιά ο Ντέιβιντ Κρόσμπι © Public Domain

Στις 20 Ιανουαρίου 1965, οι Byrds μπήκαν στο στούντιο για να ηχογραφήσουν αυτό που θα γινόταν το ομώνυμο κομμάτι του ντεμπούτου LP τους. Παρεμπιπτόντως, επρόκειτο για το μοναδικό τραγούδι του Μπομπ Ντίλαν που έφτασε ποτέ στο νούμερο 1 των ποπ τσαρτ της Αμερικής.

Επιδιώκοντας συνειδητά ένα ερμηνευτικό ύφος μεταξύ των Ντίλαν και Τζον Λένον, ο Ρότζερ ΜακΓκουίν τραγούδησε τα βασικά φωνητικά, με τους Τζιν Κλαρκ και Ντέιβιντ Κρόσμπι με τους Gene Clark και David Crosby να παρέχουν τις σύνθετες αρμονίες που, σε συνδυασμό με τη δωδεκάχορδη ηλεκτρική κιθάρα Rickenbacker του ΜακΓκουίν, αποτέλεσαν τη ραχοκοκαλιά του ήχου των Byrds.

To εξώφυλλο του «Mr. Tambourine Man» των Byrds © Columbia Records

Το φολκ-ροκ μουσικό αμάλγαμα του «Mr. Tambourine Man», που θα επηρέαζε αμέτρητα γκρουπ τις επόμενες δεκαετίες, είχε βαθιά επίδραση και στους συγχρόνους των Byrds, ακόμα και στους καλλιτέχνες οι οποίοι τους είχαν εμπνεύσει εξαρχής. «Ουάου, φίλε, μπορείς να το χορέψεις κιόλας!», ήταν η αντίδραση του Μπομπ Ντίλαν όταν άκουσε για πρώτη φορά την εκδοχή του καλιφορνέζικου κουιντέτου.

Λίγες ημέρες πριν γίνει διαθέσιμο στο κοινό το άλμπουμ των Byrds, ο ίδιος ο Ντίλαν βρισκόταν σε στούντιο της Νέας Υόρκης με μια ηλεκτρική κιθάρα και στα δικά του χέρια, βάζοντας τις τελευταίες πινελιές στο «Like A Rolling Stone » και προλειαίνοντας το έδαφος για τη διαβόητη ερμηνεία του στο φεστιβάλ του Νιούπορτ, που τον έφερε σε οριστική ρήξη με το ακροατήριο της «ορθόδοξης» ακουστικής φολκ.

Η παρακαταθήκη του «Mr. Tambourine Man»

Το «Mr. Tambourine Man» καθιέρωσε αυτοστιγμεί το συγκρότημα σε ΗΠΑ και Ευρώπη απειλώντας την κυριαρχία των Beatles των υπόλοιπων γκρουπ της British Invasion. Ο μουσικός Τύπος εισήγαγε επίσης τον όρο φολκ-ροκ προκειμένου να περιγράψει το μείγμα ηλεκτρικού ήχου, αμερικανικής λαϊκής παράδοσης και κοινωνικά συνειδητοποιημένων στίχων που ενοποίησαν σε ένα μοναδικό σύνολο οι Byrds.

Οι Byrds τον Ιούνιο του 1970, με τα μέλη της μακροβιότερης σύνθεσής τους: Ρότζερ ΜακΓκουίν, Σκιπ Μπάτιν, Κλάρενς Γουάιτ, Τζιν Πάρσονς © CC BY-SA 3.0 nl

Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, το «Mr. Tambourine Man» ουδέποτε απώλεσε τη θέση του στις λίστες με τα καλύτερα ροκ άλμπουμ όλων των εποχών.

Διαβάστε ακόμη → Σαν σήμερα 25 Ιουλίου ο Bob Dylan σοκάρει το κοινό του