Σαν σήμερα: Το μόνο και επεισοδιακό tour των Sex Pistols στις ΗΠΑ

Σαν σήμερα στις 5 Ιανουάριου 1978, οι βρετανοί θρύλοι του punk Sex Pistols ανέβηκαν στη σκηνή του Great Southeast Music Hall στην Ατλάντα των Ηνωμένων Πολιτειών. Ήταν η πρώτη και μοναδική περιοδεία στις ΗΠΑ η οποία κράτησε μόλις 9 μέρες και 7 εμφανίσεις στην Ατλάντα, το Μέμφις, το Σαν Αντόνιο του Τέξας, το Μπατόν Ρουζ της Λουιζιάνα, το Ντάλας, την Τούλσα της Οκλαχόμα και το Σαν Φραντσίσκο.

Για αρχή, οι Sex Pistols δεν ήταν ακριβώς στην καλύτερη φάση της καριέρας τους όταν ξεκίνησαν για την Αμερική στις αρχές του Ιανουαρίου. Όλοι τους είχαν λίγο-πολύ προβλήματα με τον νόμο πίσω στην πατρίδα τους και η άσχημη φήμη τους προηγούνταν, ενώ είχε προηγηθεί μια αποτυχημένη περιοδεία στην Ευρώπη τον προηγούμενο μήνα με πολλές ακυρωμένες παραστάσεις. Το συγκρότημα είχε καταφέρει να εμφανιστεί ελάχιστες φορές στην Βρετανία, συμπεριλαμβανομένης μιας συναυλίας την ημέρα των Χριστουγέννων. Παρόλα αυτά, υπήρχε κοινό στις ΗΠΑ και ο κόσμος ήθελε έστω και από περιέργεια να δει από κοντά μια από τις πιο αμφιλεγόμενες μπάντες στον κόσμο.

Η πρώτη τους συναυλία στην Ατλάντα ήταν αποτυχία

Το πρώτο σόου έλαβε χώρα στις 5 Ιανουαρίου στο Great SouthEast Music Hall στην Ατλάντα, έναν χώρο ικανό να φιλοξενήσει περίπου 500 άτομα. Οι μισοί ήταν δημοσιογράφοι και παπαράτσι οι οποίοι ήταν εκεί για να τσακώσουν το συγκρότημα να κάνει κάτι εξωφρενικό. Σύμφωνα με τις περισσότερες αναφορές της εποχής, ήταν μια μέτρια συναυλία, φτωχή σε θέαμα και μεγάλη σε διάρκεια με πολύ κακό ήχο. Τα πράγματα δεν βελτιώθηκαν και πολύ στις επόμενες έξι εμφανίσεις τους.

Δυστυχώς για τους Sex Pistols, ο μάνατζέρ τους Malcolm McLaren δεν ήταν εξοικειωμένος με την αμερικανική αγορά και επέλεξε να κλείσει τις εμφανίσεις τους επίτηδες στο αμερικανικό «αφιλόξενο» Νότο, όπως στο Μέμφις ή στο Ντάλας. Αργότερα προσπάθησε να δικαιολογηθεί ισχυριζόμενος ότι εσκεμμένα επέλεξε τέτοια μέρη για να προσπαθήσει να προκαλέσει ντόρο με το κοινό, αλλά στην πραγματικότητα αποκαλύφθηκε ότι για λόγους βίζας, το συγκρότημα δεν μπορούσε να φτάσει σε πιο «φιλικά» εδάφη όπως το Σικάγο ή το Κλίβελαντ.

«Η στρατηγική του Malcolm για τους Pistols ήταν η θεωρία του χάους», θυμάται ο διάσημος δημοσιογράφος Danny Fields στο βιβλίο του «Please Kill Me». «Σκοπός του ήταν να δημιουργήσει μια εικόνα τρόμου που ερχόταν από την Αγγλία». Ο τραγουδιστής Johnny Rotten ένιωθε σχεδόν το ίδιο. «Ο Malcolm ήταν πολύ καταστροφικός σε εκείνη την αμερικανική περιοδεία. Ήταν εντελώς αρνητικός σε όλα και πραγματικά δεν μπορούσα να δω το νόημα ή το σκοπό σε αυτό».

Φυσικά, δεν είχε μεγάλη σημασία πού έπαιζαν οι Sex Pistols. Είτε ήταν στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη, στο Παρίσι ή στην Οκλαχόμα, οι τέσσερις τους θα έβρισκαν τρόπο να προκαλέσουν πανικό. Ο Bob Gruen, ένας από τους μεγάλους ροκ φωτογράφους της εποχής, ταξίδεψε με τους Pistols κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης περιοδείας λέγοντας ότι «οι συναυλίες τους ήταν το απόλυτο χάος… το λεωφορείο θα κατέφθανε, οι πόρτες θα άνοιγαν και θα υπήρχαν τουλάχιστον τρεις κάμερες καρφωμένες πάνω τους. Οι οπαδοί τους θα μαζεύονταν γύρω και η τρέλα θα ξεκινούσε».

«Μας διαφήμιζαν ως τους νέους Rolling Stones», έγραψε ο Rotten στα απομνημονεύματά του. «Ήταν φρικτό. Μόλις τα πράγματα έφθασαν σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο σπουδαιότητας, οι Pistols προδόθηκαν - όχι από εμάς τους ίδιους, αλλά από τους ανθρώπους που υποτίθεται ότι έπρεπε να μας προσέχουν».

Η τελευταία συναυλία των Sex Pistols στο Σαν Φρανσίσκο

«Θα πω ένα τραγούδι ακόμα και κανένα άλλο, επειδή είμαι ένας τεμπέλης μπάσταρδος», ο τραγουδιστής Johnny Rotten ειρωνεύτηκε μπροστά σε 5.000 φανατικούς του πανκ που είχαν συγκεντρωθεί μπροστά του στο Winterland Ballroom του Σαν Φρανσίσκο. Ήταν το τελευταίο κομμάτι της συναυλίας, αλλά και της περιοδείας: το «No Fun» των Stooges. Γύρω στα μέσα του τραγουδιού, ενώ το υπόλοιπο συγκρότημα προσπαθούσε τουλάχιστον να «παίξει» μουσική, ο Rotten φαινόταν ξεκάθαρα ότι είχε μπουχτίσει με την όλη φάση. Και με το τραγούδι και με την περιοδεία και με τους Sex Pistols.

Για τρία λεπτά, «χτυπιόταν» στο πάτωμα της σκηνής, επαναλαμβάνοντας τον τίτλο του τραγουδιού ξανά και ξανά. «No fun, no fun, no fun», φτύνοντας τις λέξεις. Κάποιος πέταξε σκουπίδια στον κιθαρίστα Steve Jones και δίπλα του, ο Sid Vicious με έναν επίδεσμο στο μπράτσο από κάποια αποτυχημένη χρήση της βελόνας προσπαθούσε να κρατήσει τον χρόνο στο μπάσο, όσο ο Paul Cook κοπανούσε τα ντραμς. «Αυτό δεν είναι διασκεδαστικό», παραδέχτηκε ο Rotten. «Αυτό δεν είναι καθόλου διασκεδαστικό». Το κομμάτι τελείωσε κακήν κακώς. «Έχεις ποτέ την αίσθηση ότι σε εξαπάτησαν;» αναρωτήθηκε πριν πετάξει το μικρόφωνο και φύγει μια και καλή.

Και κάπως έτσι, οι Sex Pistols σχόλασαν. Ένα από τα πιο βίαια, επιθετικά, καυστικά και σημαντικά πανκ συγκροτήματα που γνώρισε ποτέ ο κόσμος. Χωρίς «πυροτεχνήματα» και χωρίς υποσχέσεις και ευχολόγια για επανάσταση. Μόνο μια απογοήτευση και ο ήχος από το μικρόφωνο να πέφτει στο σανίδι.

«Σε μια μεγάλη συναυλία όπως αυτή, θα έπρεπε να είχαμε έναν επαγγελματία μηχανικό ήχου», είχε δηλώσει ο Rotten για την συγκεκριμένη εμφάνιση, αν και ο ίδιος ισχυρισμός θα μπορούσε να γίνει για όλη την καριέρα των Sex Pistols.

Ο Sid Vicious κατάφερε να κάνει τα πράγματα ακόμη χειρότερα

Εκτός από τα αλλεπάλληλα λάθη και την έλλειψη επαγγελματισμού από τον μάνατζερ, το συγκρότημα είχε να αντιμετωπίσει και τον εθισμό του Sid Vicious στην ηρωίνη. Όταν το συγκρότημα έφθασε στο Μέμφις, ο Vicious κατάφερε να «ξεγλιστρήσει» από τους υπόλοιπους και αργότερα βρέθηκε σε ένα νοσοκομείο με τις λέξεις «Gimme A Fix» γραμμένες με μαρκαδόρο στο στήθος του. Στο Σαν Αντόνιο, χτύπησε το μπάσο του στο κεφάλι ενός θαυμαστή μπροστά στη σκηνή. Στο Ντάλας, έφτυσε αίμα στο πρόσωπο μιας γυναίκας και σε ένα εστιατόριο, τρομοκράτησε μια οικογένεια κόβοντας επίτηδες το χέρι του και αιμορραγώντας στο πιάτο του.

«Ένας από τους λόγους που έμεινα με τον Sid Vicious στο λεωφορείο κατά τη διάρκεια της αμερικανικής περιοδείας, αντί να πάρω αεροπλάνο, ήταν για να τον κρατήσω μακριά από τα ναρκωτικά», ισχυρίστηκε αργότερα ο Rotten. Δεν βοήθησε και πολύ το γεγονός ότι σε όλη τη διάρκεια των δύο εβδομάδων, ο τραγουδιστής ήταν γριπωμένος και σε πολύ κακή διάθεση. Οι εθισμοί του Vicious και η παλαβή συμπεριφορά του, η αδιαφορία του μάνατζέρ τους, η τρέλα του κοινού και οι δημοσιογράφοι που τους κυνηγούσαν, αποδείχθηκαν πολλά για να τα διαχειριστούν. «Τη στιγμή που φθάσαμε στο Σαν Φρανσίσκο, με κάποιο τρόπο ο Sid κατάφερε να δραπετεύσει και να βρει ένα ολόκληρο πακέτο ηρωίνης», σημείωσε ο Roten. «Ως αποτέλεσμα… το σόου του Winterland ήταν μια καταστροφή».

Ο δημοσιογράφος Legs McNeil έγραψε στο βιβλίο «England’s Dreaming»: «Το σόου του Winterland ήταν το χειρότερο rock ‘n’ roll show που έχω δει ποτέ». Το πρώτο τραγούδι, «God Save The Queen» πήγε καλά, αλλά όσο περισσότερο έπαιζαν, τόσο πιο φάλτσοι γινόντουσαν και τόσο περισσότερο ο Rotten έδειχνε ξεκάθαρα ότι ήθελε να βρίσκεται κυριολεκτικά οπουδήποτε αλλού.

Η διάλυση των Sex Pistols και ο θάνατος του Sid Vicious

Μετά το σόου, ο Rotten και ο Vicious έμειναν σε ένα μοτέλ στο κοντινό San Jose, ενώ το υπόλοιπο crew της περιοδείας πήγε στο ξενοδοχείο Miyako, νότια του Λος Άντζελες. Ο τραγουδιστής τελικά τους πρόλαβε και βρέθηκε στη μέση μιας διαμάχης μεταξύ του ίδιου και του μάνατζερ του συγκροτήματος. Ο Rotten παρ' όλ' αυτά ήθελε να συνεχίσουν. Ο McLaren και το υπόλοιπο συγκρότημα, μείον τον Vicious ο οποίος περνούσε στερητικό σύνδρομο και τελικά νοσηλεύτηκε, ήθελαν να πάνε στο Ρίο ντε Τζανιέρο για να γυρίσουν ένα ντοκιμαντέρ.

Ο Rotten δεν ήθελε σε καμία περίπτωση κάτι τέτοιο. «Αυτό ήταν κάτι που απείχε πολύ από το να το πεις επιτυχία. Δεν ήταν χαρούμενο, πνευματώδες ή αστείο. Δεν είχε καμία σχέση με το τι ήταν οι Pistols». Αντί να συμμετάσχει μαζί τους, ο τραγουδιστής πέταξε για τη Νέα Υόρκη, κλείστηκε σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου και δήλωσε δημόσια ότι οι Sex Pistols είχαν πεθάνει. Λίγο αργότερα, ο Johnny Rotten επέστρεψε στην Αγγλία χάρη στον Richard Branson της Virgin Records, έγινε John Lydon για άλλη μια φορά και ίδρυσε μια νέα μπάντα, τους Public Image Ltd.

Ένα χρόνο αργότερα, ο Sid Vicious βρέθηκε νεκρός από υπερβολική δόση ηρωίνης, με την κατηγορία ότι είχε δολοφονήσει τη φίλη του Nancy Spungen να τον κυνηγάει μετά θάνατον. Μετά από πολλές διαμάχες, οι Sex Pistols επανενώθηκαν τελικά το 1996 και εισήχθησαν στο Rock and Roll Hall of Fame μια δεκαετία αργότερα. Αρνήθηκαν ωστόσο να παρευρεθούν στην τελετή, αποκαλώντας την διοργάνωση, «Piss stain».