Συνέντευξη με τον Tito Baden λίγο πριν την παρουσίαση του πρώτου του δίσκο στο Faust την Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου
Έχει φτάσει στο ραντεβού μας πριν από εμένα. Φοράει ένα μπουφάν μηχανής και είναι τυλιγμένος με κασκόλ, παρόλο που δεν κάνει κρύο. «Προσέχω πάρα πολύ αυτή την εβδομάδα πριν το live», λέει όταν σχολιάζω τη λιακάδα. «Γιατρός…» σκέφτομαι. Όμως ο Tito είναι η απόδειξη ότι οι άνθρωποι δεν είμαστε μόνο ένα πράγμα, αλλά πολυδιάστατα πλάσματα γεμάτα σκέψεις, όνειρα και παράξενες ιδέες. Μπροστά σε αυτό, όλα τα στερεότυπα, της καταγωγής ή του επαγγέλματος, καταρρέουν. Έτσι πρέπει.
Αυτό το φωτεινό αγόρι ήρθε στην Ελλάδα στα 18 του από τη Συρία για να σπουδάσει ιατρική. Παράλληλα με τις σπουδές του όμως, άρχισε να ανακαλύπτει τη μαγεία της μουσικής, κυρίως μέσα από ελληνικά τραγούδια που άκουγε προσπαθώντας να μάθει τη γλώσσα. Κατάλαβε ότι αυτό του άρεσε πολύ, ότι υπήρχε μέσα του μία μεγαλύτερη ανάγκη από την εκμάθηση των ελληνικών. Άρχισε να ασχολείται ενεργά με τη μουσική μαθαίνοντας κιθάρα και τραγουδώντας live στη μουσική σκηνής της Αλεξανδρούπολης, τόπο των σπουδών του. Αυτή είναι η ιστορία του Tito Baden, όπως μας την αφηγήθηκε ο ίδιος λίγο πριν από την παρουσίαση του πρώτου του δίσκου «Σαν μπούκλα στο μαλλί της» στις 13 Δεκεμβρίου στη σκηνή του Faust.
Πώς αρχίζει η ιστορία σου Tito; Γεννήθηκα στη Συρία, ήρθα στα 18 μου στην Ελλάδα για να σπουδάσω ιατρική, στην Αθήνα έμαθα ελληνικά. Δεν ήξερα τίποτα. Για την ακρίβεια ήξερα δυο λέξεις: το «μαλάκα» και το «γεια σου», και τις έκανα πρόταση: «γεια σου μαλάκα» (γέλια). Δεν ήξερα καμία άλλη λέξη, στο ορκίζομαι.
Μιλάς εξαιρετικά ελληνικά. Ευχαριστώ πολύ, κι εσύ!
Πώς και βρέθηκες να σπουδάσεις στην Ελλάδα ιατρική; Ο μπαμπάς είναι ιατρός, τα δικά του βήματά ακολούθησα, ουσιαστικά. Κι εκείνος σπούδασε εδώ. Επί ΠΑΣΟΚ είχε πάρει την ελληνική υπηκοότητα, έτσι την πήραμε κι εμείς, τα παιδιά του, για αυτό ήρθα εδώ να σπουδάσω.
Η μουσική πώς ήρθε στη ζωή σου; Όταν ήρθα στην Ελλάδα, κατάλαβα ότι ο καλύτερος τρόπος για να μάθεις μία γλώσσα είναι να ακούς μουσική. Να ακούς τα τραγούδια που γράφτηκαν σε αυτή τη γλώσσα, να βρεις τους στίχους, να τους μεταφράσεις (ώστε να μάθεις λεξιλόγιο), και να τους τραγουδάς μαζί με τον τραγουδιστή για να αποκτήσεις τη σωστή προφορά. Μου άρεσε πολύ αυτός ο τρόπος εκμάθησης γιατί λατρεύω τη μουσική. Στην αρχή, άκουγα ό,τι έπαιζε το ραδιόφωνο και η τηλεόραση, τα πάντα. Από Βέρτη και Πετρέλη, μέχρι Χρύσπα, Καλομοίρα, Going Through, Κιάμο, και ό,τι άλλο θέλεις. Είχα ενθουσιαστεί γενικά με την ελληνική μουσική και την ελληνική γλώσσα. Ύστερα, μέσω φίλων κυρίως, ήρθε η επαφή με το ροκ. Θυμάμαι ότι το πρώτο ροκ τραγούδι που άκουσα, ήταν το «Μη φοβάσαι» του Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Έπαιζε κάθε μέρα ακριβώς στη 01.00 σε ένα παλιό κανάλι της ΚΝΕ, κι όταν το άκουσα, ενθουσιάστηκα, έμεινα με ανοιχτό το στόμα, πίστευα ότι είναι το πιο ωραίο τραγούδι που είχα ακούσει ποτέ! Άρχισα να ρωτάω όσους Έλληνες ήξερα για να μάθω ποιος το λέει. «Είναι ένας με μαλλιά και λίγο μεγάλη μύτη, ποιος είναι αυτός, ρε παιδιά;», ρώταγα και κανείς δεν ήξερε. Ξενυχτούσα κάθε μέρα μέχρι τη 01.00 ενώ είχα πρωινό ξύπνημα, μόνο και μόνο για να ακούσω αυτό το τραγούδι κι έπειτα κοιμόμουν. Τότε δεν είχαμε ούτε Facebook, ούτε You Tube.
Στη Συρία μέχρι τα 18 σου τι άκουγες; Πολύ καλή ερώτηση. Στη Συρία δεν έχουμε ροκ. Τώρα έχουμε πολύ λίγο, τότε δεν είχαμε καθόλου. Γενικά τα συριακά, τα περισσότερα δεν μου άρεσαν . Ό,τι είχε ανατολίτικη γεύση το απεχθανόμουν τότε. Άκουγα λίγους τραγουδιστές που είχαν κάπως πιο μελωδικά τραγούδια και ένα καλύτερο στίχο και μετά άκουγα ξένα ροκάκια. Ό,τι έβρισκα. Αλλά μέχρι τα 18 δεν ήξερα ποιος ήμουν, ένιωθα σαν ψάρι έξω από το νερό. Κάτι δεν μου ταίριαζε σε όλη αυτή την παράδοση, σε όλη αυτή τη θρησκεία τη συριακή, οπότε το ότι βγήκα έξω ήταν απελευθερωτικό. Ήθελα να δω τι γίνεται στον κόσμο.
Οι καταστάσεις και η χώρα που βρίσκεσαι παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο. Στην Ελλάδα οι μουσικοί είναι, συνήθως, ευπρόσδεκτοι… Στη Συρία η λέξη «τραγουδιστής» έχει υποτιμητική έννοια. Ο πατέρας μου δεν ήθελε να ασχοληθώ με τη μουσική. Πρώτα πήρα πτυχίο ιατρικής και μετά έμαθε ο μπαμπάς μου ότι είμαι μουσικός και κάνω συναυλίες. Μόνο με το πτυχίο ιατρικής στο χέρι μπορούσα να του το πω, χωρίς να πάθει έμφραγμα. Στην αρχή ήταν σοκ, αλλά μετά από λίγο ήθελε να του στείλω τα τραγούδια μου, με έβλεπε σε βιντεάκια, ερχόταν στις συναυλίες. Είδε πόσο το αγαπάω αυτό το πράγμα και πόσο δίνω τον εαυτό μου μέσα σε αυτό και νομίζω ότι αυτό έπαιξε μεγάλο ρόλο στο να τον πείσω ότι αυτό που κάνω είναι σωστό, δεν είναι φτηνό, έχει αξία. Κάτι λέω στα τραγούδια μου, ο στίχος κάτι θέλει να περάσει. Ελπίζω να το περνάει κιόλας.
Γιατί επέλεξες να τραγουδάς στα ελληνικά; Δεν ήταν επιλογή. Έχω τραγουδήσει και στα αγγλικά, και στα αραβικά (λίγο, δεν με τράβηξε ποτέ), και στα γερμανικά. Όμως τα ελληνικά δεν ήταν επιλογή, απλά βγήκε.
Σε ποια γλώσσα σκέφτεσαι; Στα ελληνικά. Είναι ο τρόπος έκφρασής μου πλέον. Μάλλον γιατί σκεφτόμουν, όπως είπες, στα ελληνικά και έγραφα στα ελληνικά, με είχε εκφράσει η γλώσσα πλήρως και την προτιμούσα για να βγάλω αυτά που θέλω να πω. Δεν αποκλείεται να μάθεις άλλη γλώσσα από τη μητρική σου και μετά να εκφράζεσαι μόνο σε αυτή. Προϋποθέτει να την αγαπήσεις, όμως, να αγαπήσεις και τον τόπο και τους ανθρώπους αυτής της γλώσσας, να ενταχθείς όχι αναγκαστικά αλλά με τη θέληση σου μέσα σε αυτή την κοινωνία, και μετά θα γίνει αυτόματα. Αλλά όλα αυτά που είπα δεν είναι καθόλου εύκολα. Δεν είναι «πατάω ένα κουμπί και αγαπάω», πρέπει να σου βγει… Εμένα μου βγήκε, την αγαπάω αυτή τη γλώσσα. Διαβάζω βιβλία μόνο στα ελληνικά, τα τραγούδια μου είναι σχεδόν όλα στα ελληνικά, μου αρέσει να ασχολούμαι με την ετυμολογία των λέξεων στα ελληνικά, τρελαίνομαι. Την κάθε λέξη την κόβεις και τα δύο μέρη της σημαίνουν κάτι, είναι τρελό! Μου αρέσει πάρα πολύ αυτό.
Πώς πήγες στο συγκεκριμένο είδος μουσικής; Όταν ξεκίνησα να ακούω ελληνόφωνο ροκ, έχοντας στα ακούσματά μου και ξένο ροκ, μέταλ και πανκ , που μου αρέσει πολύ, συνειδητοποίησα ότι το ελληνικό ροκ και πανκ δεν είναι μόνο μουσική, είναι τρόπος σκέψης, είναι ιδεολογία, είναι αρχές, αξίες, οπότε αυτό με τράβηξε και πέρα από τη μουσική, με έκανε να αγαπήσω και τις αρχές του ροκ, που έτσι κι αλλιώς τις είχα μέσα μου. Συνεπώς, πέρα από τον σκληρό ήχο, που μου άρεσε πάρα πολύ, και το γρήγορο ή κατάλληλο ροκ ρυθμό που με τράβηξε μουσικά στα αυτιά μου, βρήκα και τον εαυτό μου σε αυτή τη μουσική και ταίριαξα με τις αρχές της. Για αυτό τη διάλεξα νομίζω.
Από ποια ελληνικά συγκροτήματα έχεις επηρεαστεί; Από Υπόγεια Ρεύματα, Παύλο Σιδηρόπουλο, Τρύπες, Διάφανα Κρίνα, Μωρά στη Φωτιά, Αλκίνοο Ιωαννίδη, Θάνο Μικρούτσικο, λίγο λιγότερο Χατζιδάκι, νομίζω ναι… αυτές είναι οι επιρροές μου. Και τα είδωλα μου βέβαια. Και Panx Romana.
Πήρες την ειδικότητα του ρευματολόγου στη Γερμανία και έμεινες εκεί 7,5 χρόνια. Γιατί γύρισες στην Ελλάδα; Για τη μουσική. Ουσιαστικά για να βγάλω τον δίσκο, αυτόν που θα παρουσιάσω την Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου.
Πες μας λίγα λόγια γι’ αυτόν. Είναι ο πρώτος μου δίσκος, ένα όνειρο ζωής. Από τότε που ξεκίνησα να κάνω συναυλίες και να ασχολούμαι με τη μουσική, το 2009, από τότε ονειρευόμουν να βγάλω δίσκο. Ήξερα ότι έχω την ιατρική μου πορεία μπροστά μου και ότι το πιο πιθανό ήταν πως πρέπει να πάω έξω για ειδικότητα, οπότε ήταν σχεδιασμένο να γίνει αυτό, να βγει ο δίσκος μετά την ειδικότητα, και ήθελα να είμαι στην Αθήνα. Ήθελα να βρω τους κατάλληλους μουσικούς, το καλό studio, την καλή παραγωγή. Κι έτσι έγινε. Το είχα βάλει πρόγραμμα, τελείωσα την ειδικότητα, γυρνάω το 2020 και λέω τώρα είναι η στιγμή. Πάρε μία καραντίνα! Οπότε πάτωσε το σχέδιο για το 2020 και το 2021 και κάπως έτσι φτάσαμε στο σήμερα.
Ταυτόχρονα δούλευες στο νοσοκομείο; Ναι, δούλευα στον Ευαγγελισμό ήμουν επικεφαλής Β’ ρευματολόγος εκεί και δεν ήταν καθόλου εύκολα τα πράγματα. Τελείωνα από το νοσοκομείο στις 15.00 έφευγα σφαίρα για το στούντιο και έμενα εκεί μέχρι τις 00.00.
Από αυτό τον δίσκο ποια τραγούδια ξεχωρίζεις; Ο γονιός δεν είναι καθόλου σωστό να ξεχωρίζει τα παιδιά του…
Αλλά παρόλα αυτά συμβαίνει. Αλλά παρόλα αυτά συμβαίνει (γέλια)! … Η Βαρκούλα. Είναι το τραγούδι που κάθε φορά που το τραγουδάω live προσπαθώ να μην βουρκώσω. Γιατί είναι ένα τραγούδι που μιλάει για το δράμα του συριακού λαού και των προσφύγων γενικά. Και παρόλο που εγώ ήμουν τυχερός και δεν το έζησα ο ίδιος, δεν μπήκα σε μία φουσκωτή βαρκούλα με άλλα 50 άτομα ενώ χωράει 15, να παίξω στα ζάρια τη ζωή μου διαβαίνοντας το Αιγαίο, παρόλο λοιπόν που δεν ήμουν αυτός, βλέποντας όσα έχουν συμβεί, έκατσα και έγραψα τον στίχο και το έζησα τόσο πολύ μέσα στη φαντασία μου, σαν να ήμουνα εγώ. Έβαλα τον εαυτό μου στη θέση αυτών των ανθρώπων και συγκινούμαι κάθε φορά που ακούω το συγκεκριμένο κομμάτι. Και έχω καταλάβει από όσους έχουν ακούσει αυτό το τραγούδι ότι τους συγκινεί και αυτούς και χαίρομαι πάρα πολύ που μου το λένε, σημαίνει ότι δεν είμαι ο μόνος που με συγκινεί αυτό το τραγούδι. Οπότε θα πω τη Βαρκούλα, αλλά όλα τα τραγούδια είναι ένα κι ένα, είναι παιδιά μου που τα αγαπάω πάρα πολύ.
Πες μας λίγα λόγια για το αυριανό live. Θα είναι η πιο σημαντική βραδιά της καριέρας μου, νομίζω… Είναι μία βραδιά που την περιμένω πάρα πολύ καιρό, την έχουμε οργανώσει ωραία κι έχω μαζί μου πάρα πολύ άξιους μουσικούς που θα υποστηρίξουν όλη τη φάση. Πρώτα απ’ όλα είναι ο Κωνσταντίνος Σαρτζής, ο μπασίστας μου και πια κολλητός μου φίλος, ο άνθρωπος με τον οποίον τα οργανώνουμε όλα και δεν κάνω βήμα χωρίς να τον πάρω τηλέφωνο να τον ρωτήσω τη γνώμη του. Μπορεί εγώ να φαίνομαι σαν πρώτο όνομα, αυτός όμως είναι μαζί μου σε κάθε βήμα και θα είναι, γιατί μου δίνει δύναμη αυτός ο άνθρωπος να συνεχίσω και όταν απογοητεύομαι έχει τον τρόπο του να με ξυπνάει και να με βάζει πάλι στα πόδια μου. Οπότε τον ευχαριστώ πάρα πολύ για όλα αυτά που έχουν γίνει μέχρι τώρα και για τα επόμενα. Επίσης μαζί μου θα είναι ο βιολιτζής Γιάννης Παπαδήμου, ο οποίος είναι ένας εξαιρετικός μουσικός με συναίσθημα που το βγάζει μέσα από τις νότες του, με αυτοσχεδιασμούς και λούπες, ταιριάζει πάρα πολύ καλά με τη φάση. Είχα την τύχη να γνωρίσω τον Αλέξανδρο Πουλιάση, σπουδαίος κιθαρίστας … είναι ροκ αυτό που κάνει, είναι ο πιο κατάλληλος για να μπει στην παρουσίαση. Και η πιο πρόσφατη προσθήκη είναι ο Αλέξανδρος Ζόταϊ. Αυτός ο άνθρωπος είναι μία ψυχούλα, εξαιρετικός μουσικός, πολυδουλεμένος… Ασχολείται με την jazz, και όποιος ασχολείται με την jazz μπορεί να παίξει τα πάντα. Οπότε δέσαμε πολύ καλά όλοι και έτσι σχηματίστηκε η μπάντα που θα είναι στην παρουσίαση του δίσκου και ας μην είναι η βασική μου μπάντα, πέρα από τον Κωνσταντίνο που είμαστε μαζί μουσικά.
Όταν πήραμε απόφαση να κάνουμε αυτή τη φάση, το έμαθε ο Frank Panx από τους Panx Romana, που είναι κάτι σαν μεγάλος μου αδερφός πια και ας μην τον ξέρω πάρα πολύ καιρό, και μου λέει: «Tito θα έρθω σαν guest και θα στηρίξω τη φάση», και να είναι καλά, το χάρηκα πάρα πολύ όταν μου το είπε. Μετά είπα και στον Βασίλη Ράλλη και στον Γρηγόρη Κλιούμη από τα Υπόγεια Ρεύματα… Όσο για τον Γιώργο Λαγγουρέτο, δεν βρίσκω λέξεις να περιγράψω αυτό που συμβαίνει... Γνωριστήκαμε πρόσφατα, αλλά παρόλα αυτά νιώθω σαν να με έχει πάρει κάτω από το φτερό του, μου δίνει συμβουλές και με καθοδηγεί σαν να είμαι δικός του άνθρωπος. Τον ευχαριστώ ιδιαίτερα που θα στηρίξει και αυτός τη φάση. Μία ροκ παρέα, εγώ και τα είδωλα μου ουσιαστικά, και τους ευχαριστώ πάρα πολύ που με στηρίζουν και θα τραγουδήσουμε όλοι μαζί πάνω στη σκηνή. Όσο για το Faust νομίζω ότι είναι το πιο κατάλληλο επειδή είναι ιστορικός χώρος, έχει κάνει πολλά σημαντικά event στη ροκ μουσική και όχι μόνο, οπότε νομίζω το έχουμε οργανώσει αρκετά όπως είναι στο κεφάλι μου και όπως ήθελα να γίνει. Ανυπομονώ.
Πώς συνδυάζεις την ιατρική με τη μουσική; Υπάρχουν και άλλοι γιατροί που είναι μουσικοί. Είναι πολύ λίγοι και συνήθως δεν τους ξέρουμε, γιατί δεν το λένε κιόλας, και εγώ είμαι από αυτούς. Όταν είμαι στο νοσοκομείο, στο ιατρείο, γενικά σε ιατρικό περιβάλλον, δεν το αναφέρω, εκτός αν εμπιστευτώ κάποιον αρκετά για να του το πω.
Γιατί; Νιώθεις ότι δεν θα σε πάρουν στα σοβαρά ως γιατρό; Ακριβώς. Λόγω της ρευματολογίας οι ασθενείς μου είναι συνήθως παππούδες και γιαγιάδες που έχουν συνηθίσει στο πρότυπο ενός γιατρού λίγο μεγαλύτερου σε ηλικία, με άσπρα μαλλιά, πολύ σοβαρού. Σκέψου να μάθουν ότι ο γιατρός τους την προηγούμενη νύχτα έπαιζε μέχρι τις 02.00 πανκ-ροκ, και ότι έχει ένα septum piercing στη μύτη…! Αν το μάθουν δεν θα με εμπιστευτούν αρκετά ώστε να μου πουν τον πόνο τους. Ο ασθενής εμπιστεύεται τον γιατρό χωρίς να τον ξέρει, μόνο και μόνο επειδή είναι γιατρός, επειδή φοράει την άσπρη ποδιά, επειδή ελπίζει να τον βοηθήσει. Αυτή η σχέση γιατρού-ασθενή πρέπει να υπάρχει ακριβώς έτσι, γιατί αν χαθεί η εμπιστοσύνη, αν ο ασθενής δεν με πάρει στα σοβαρά, δεν θα μου πει το ιστορικό του, δεν θα μου τα πει όλα ή θα μου τα πει μπερδεμένα, και όταν του δώσω μία συμβουλή, δεν θα την ακολουθήσει. Οπότε, όταν κρατώ κρυφή την ταυτότητα του μουσικού, το κάνω ουσιαστικά πιο πολύ για τον ασθενή. Εγώ μπορώ να αφήσω μαλλιά και το septum στη μύτη, να είμαι με σκισμένο παντελόνι και την ποδιά και να μην με νοιάζει, ο ασθενής, όμως, θα χάσει. Οπότε καλύτερα να μην μάθει για τον μουσικό, ας δει μόνο τον γιατρό.
Όμως εγώ αποφορτίζομαι από την πίεση της ιατρικής, και το στρες ακούγοντας, παίζοντας, γράφοντας και τραγουδώντας. Η μουσική για εμένα είναι το παραθυράκι από όπου ξεφεύγω. Ενώ είναι παράλληλοι δρόμοι, σε ένα σημείο κατάφερα να τους κάνω να συναντηθούν για λίγο και μετά να γυρίσουν στην παράλληλη πορεία τους. Αυτό το σημείο είναι ένα τραγούδι που έγραψα και λέγεται η «Μπαλάντα του Ρευματολόγου» (γέλια). Πρέπει να είναι το μοναδικό ρευματολογικό τραγούδι που έχει γραφτεί ποτέ! Γράφτηκε γιατί όταν έλεγα στους φίλους μου ότι πήρα ειδικότητα και είμαι ρευματολόγος, μου λέγανε «τι είναι αυτό;». Οι περισσότεροι δεν ξέρουν τι είναι ρευματολογία, με τι ασχολείται, οπότε έκατσα και έγραψα αυτό το εκπαιδευτικό τραγούδι που θα παιχτεί πρώτη φορά live στην παρουσίαση του δίσκου, με full band.
Info
Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου
Ώρα έναρξης: 21.00, Είσοδος: €7
Μιλήσαμε με τον τραγουδοποιό, μουσικό παραγωγό και γιατρό, Βασίλη Παπαζώτο, για τις πετυχημένες διασκευές στο project Μουσικό Μπαλκόνι και την αγάπη του για τη μουσική και ιατρική
15°
