All That Jazz: Ένας αποχαιρετισμός στον Γιάννη Στεφανάκο

Κάποτε δουλεύαμε στο Σπίτι στο Χαλάνδρι, διαφορετικές μέρες. Αργότερα στο Speakeasy. Ήξερα ότι αυτός ο άνθρωπος ήταν DJ. Πραγματικός DJ. Εγώ ποτέ δεν ήμουν, έβαζα απλώς μουσικές τη μία δίπλα στην άλλη. Την πρώτη φορά που με είδε με ρώτησε πώς διάολο τα καταφέρνω να κάνω επτά εκπομπές την εβδομάδα. Κι εγώ τον ρώτησα πώς διάολο μπορούσε εκείνος να κάνει επτά set την εβδομάδα.

Συναντηθήκαμε για πρώτη φορά στο Kosmos. Και αμέσως μετά, στην ίδια γειτονιά. Εκατό μέτρα απόσταση. Τα Πετράλωνα δεν είναι και τόσο μεγάλα. Βρισκόμασταν στον Kύριο Χου ή στο Κλουβί για καφέ. Ύστερα το γυρίζαμε στην μπίρα. Μια φορά την εβδομάδα, μια φορά στις δύο εβδομάδες, ίσως λίγο πιο αραιά, ανάλογα με τα τρεξίματα. Μιλούσαμε για μουσικές. Από τα λαϊκά που υπεραγαπούσε μέχρι τη jazz που αγαπούσαμε κι οι δυο. Μα όχι την κανονική jazz. Την jazz από την Ιταλία, ας πούμε. Έτσι όπως ακούω μερικά albums της ιταλικής Red Records, σκέφτομαι ότι στην πραγματικότητα ανήκουν στον Γιάννη. O Sal Nistico, για παράδειγμα, ή ο Massimo Urbani. Ο Vittorio Gennari και ο Pietro Condorelli. Τα απίθανα βινύλια της Red, επίσης. Το «Love Remains» του Bobby Watson –σπουδαίο album– κι εκείνες οι ιταλικές στιγμές του Chet Baker: πόσο όμορφο το «Intimacy»!

Ζήλευα πάντα την καταπληκτική ιδέα που είχε να κάνει στο «Ζουρ Φιξ» κάθε χρόνο αφιέρωμα στους σημαντικότερους δίσκους που είχαν κυκλοφορήσει 50 χρόνια πριν. Σε λίγους μήνες θα έπιανε το 1974. Λείπεις, φίλε... Στη γειτονιά έχει πλακώσει μια σπάνια κατήφεια. Βλέπεις, η ξαφνική σου αναχώρηση συνέπεσε με την αλλαγή του καιρού, το πρώτο κρύο, κάτι επίμονες βροχές, ξέρεις…

Μιλούσαμε συχνά για την Tone Poet, τη σειρά της Blue Note με τις εξαιρετικές επανεκδόσεις. Για το πόσο μεγάλη δισκάρα είναι το «Picture Of Heath»: Chet Baker, Art Pepper, Phil Urso, Carl Perkins, Curtis Counce, Larance Marable. Ή το πιο πρόσφατο «Let ’Em Roll» του John Patton με την απίστευτη εκτέλεση του «Shadow Of Your Smile». Ή το «No Room For Squares» του Hank Mobley, που κανένας μας δεν πρόλαβε να πάρει. Ή για την Atlantic, που επανακυκλοφορεί το «Blues And Roots» του Mingus.

Μιλούσαμε για την International Anthem. Μάλλον εγώ είμαι πιο ερωτοχτυπημένος με το Chicago. Το «Lados B» του Daniel Villarreal είναι από τα καλύτερα του 2023 για μένα. Είναι κι o Jeff Parker μέσα. Μεγάλη μορφή, επίσης. To «New Breed», η «Suite for Max Brown», όλοι οι Tortoise, το «Universal Beings» του Makaya McCraven.

Συνέχεια jazz ακούω αυτές τις μέρες. Μα κάτι παράξενο γίνεται μ’ αυτήν την υπόθεση. O Γιαννουλόπουλος, ο Γεωργίου, ο Κατσιγιάννης, τώρα ο Στεφανάκος, έφυγαν πολύ πρόωρα. Επιστρέφω νοερά στο υπόγειο της Αγίας Σοφίας, τότε που οι καπνοί από τα τσιγάρα έπνιγαν το μικρό studio. «Διαμάντια στον ουρανό της νύχτας»… Αν υπήρχε ακόμα ο Jazz FM, ο Γιάννης θα έπρεπε να είναι πρώτος εκεί μέσα.

Μου μιλούσε για το λαϊκό τραγούδι. Για τον Παπαϊωάννου, τον Καζαντζίδη, τον Τσιτσάνη, τον Παγιουμτζή. Πόσο μεγάλη αγάπη είχε γι’ αυτό! Για κάποιον λόγο δεν έγινε ποτέ ο κόσμος μου αλλά λατρεύω αυτού του τύπου τις ιστορίες: από τον Απέργη μέχρι τον Τσάμπρα, από τον Γεραμάνη μέχρι τον Στεφανάκο. Κάπου θα τα λένε αυτοί οι δύο τελευταίοι τώρα κι εμείς δεν παίρνουμε χαμπάρι.

Τρέμω μη συναντήσω την Εκλαίρ στον δρόμο. Γιατί δεν υπάρχουν λόγια να πεις ούτε στα ζωάκια ούτε στους ανθρώπους που τα κρατούν. Είναι ένας ύπουλος, σκληρός, άδικος κόσμος. Πορεύεσαι στα τυφλά μέχρι το τέλος, προσπαθώντας να αδράξεις τα πιο όμορφα που μπορείς. Και ποτέ δεν προλαβαίνεις…

Λατρεύαμε κι οι δυο τον Tim Buckley. Τον Nick Drake. Αλλά και τον Jonathan Richman. Συμφωνούσαμε ότι το «That Summer Feeling» είναι ο απόλυτος ύμνος του καλοκαιριού. Έρχεται χειμώνας όμως. Και κάποιοι λένε ότι θα πέσουν αρκετές βροχές. Θα έχει καλό whiskey και πολλή jazz. Παρά τον πόνο που άθελά σου μου φόρτωσες, δεν σκοπεύω να ξεκινήσω πάλι το κάπνισμα. Μα –όπως ο Μάρλοου στον «Μεγάλο ύπνο»– θα σου ανάψω ένα τσιγάρο, φίλε, και θα το αφήσω να καίγεται μπροστά μου στο τασάκι. Αντίο, και σ’ ευχαριστώ για τα μοιράσματα…