Γιάννης Κότσιρας: Επέλεξα να μην είμαι μέσα στη χολική τοξικότητα

Έχουμε δώσει ραντεβού στο τυχερό του μέρος, όπως μου εκμυστηρεύεται, την πλατεία Αγίας Παρασκευής, στην κρεπερί «Έτσι κι Αλλιώς». Πριν το συναυλιακό ραντεβού του, την Τρίτη 13 Ιουνίου, στο Βέακειο Θέατρο Πειραιά, ο Γιάννης Κότσιρας, με ένα ηλεκτρονικό πια τσιγάρο στο χέρι, μετατρέπει πολύ γρήγορα μία συνέντευξη σε μία ζωηρή συζήτηση. Το καλοκαίρι που έρχεται κι έχοντας στο πλάι του τη Μυρτώ Βασιλείου και τη Δήμητρα Μπουλούζου, ο Γιάννης Κότσιρας θα παρουσιάσει ένα πρόγραμμα γεμάτο εκπλήξεις, εμπνευσμένες διασκευές, τραγούδια από την τηλεοπτική σειρά «Σασμός» αλλά και τα διαχρονικά λαϊκά τραγούδια που πάντα έχουν τον δικό τους χώρο στις καλοκαιρινές του συναυλίες, που ξεκινούν σε Ελλάδα και Κύπρο. 33 χρόνια μετά την πρώτη φορά που βρέθηκε πίσω από ένα μικρόφωνο είναι πολλά, όπως κι αυτά που έχει να μοιραστεί…

Τι έχει αλλάξει από τότε που ξεκινήσατε στο ιστορικό «Περιβόλι του Ουρανού»;

Στη ζωή μου έχουν αλλάξει υπερβολικά πολλά πράγματα, έχω μία υπέροχη οικογένεια αυτή τη στιγμή, έχω δύο τρομερά πιτσιρίκια τα οποία έχουνε καταλάβει όλη μου την ψυχή και όλη μου την καρδιά, έχω αφήσει και μία γωνίτσα για τη μουσική βέβαια, για να είμαστε ειλικρινείς, και έχει αλλάξει πολύ η περιρρέουσα ατμόσφαιρα στην οποία κινούμαι. Η αγάπη μου όμως για τη μουσική, έχει δυναμώσει κι άλλο, γιατί όταν ξεκίνησα δεν ξεκίνησα με σκοπό να γίνω τραγουδιστής. Ξεκίνησα με σκοπό να έχω ένα καλό μεροκάματο το 1990. Δούλευα σε τρεις δουλειές. Την περίοδο εκείνη δούλευα σε κάποια έπιπλα, έβαζα κεραίες στα σπίτια, και ταυτοχρόνως, εντάξει, το τρίτο δεν είναι δουλειά, σπούδαζα και στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Θέλω να πω ότι έκανα όλα αυτά τα πράγματα μαζί.

Η χειρότερη δουλειά που έχετε κάνει στη ζωή σας;

Η χειρότερη δουλειά για μένα δεν υπάρχει. Όλες είναι καλές. Η πιο δύσκολη που έχω κάνει στη ζωή μου είναι ο σερβιτόρος. Τη θεωρώ την πιο δύσκολη δουλειά. Γιατί δεν έχει να κάνει μόνο με την σωματική κούραση, αλλά έχεις να αντιμετωπίσεις και την έπαρση  πολλών ανθρώπων οι οποίοι νομίζουν ότι ο κάθε σερβιτόρος ή κάθε σερβιτόρα είναι ο δούλος, ο υπηρέτης, δεν ξέρω και εγώ τι. Αυτό το αντιμετώπισα λοιπόν εγώ, και πραγματικά νομίζω ότι η δουλειά του service είναι για μένα η πιο δύσκολη από όλες. Έχω δουλέψει και οικοδομή, αυτό ήταν πάρα πολύ δύσκολο. Κι εκεί που έπαιρνα μαζί με όλα 2.500 δραχμές τη μέρα, μετά όταν βρέθηκα να τραγουδώ έπαιρνα 7.000. Και μάλιστα θυμάμαι, ο κύριος Βασίλης και ο κύριος Παύλος με έδιωχναν στις 02:30 γιατί είχα το πρωί να πάω στη σχολή. Πήγαινα 21:00 και με έδιωχναν στις 02:30 για να πάω στη σχολή και για να μην ανησυχεί η μητέρα μου. Τέτοια πράγματα, ωραία.

Ποιος σας είπε ότι «το έχετε» με το τραγούδι;

O Χρήστος Κωνσταντίνου. Δούλευα σε ένα συνεργείο αυτοκινήτων, έχω μπερδεμένες λίγο τις δουλειές που έχω κάνει για αυτό με βλέπεις έτσι, και πελάτης σε αυτό το συνεργείο ήταν ο Χρήστος Κωνσταντίνου. Ένας πολύ σπουδαίος σολίστας του μπουζουκιού. Έχει δουλέψει με τον Μίκη Θεοδωράκη, με τον Γιάννη Μαρκόπουλο, με τον Σταύρο Ξαρχάκο, με όλους. Και με άκουσε που τραγουδούσα στο συνεργείο. Είναι λίγο ελληνική ταινία αυτό. Μου ζήτησε να πάω να με ακούσουν στο μαγαζί, και αν με θέλουν να μείνω να δουλέψω. Και έτσι έγινε. Πρώτο μεροκάματο 7 χιλιάδες δραχμές. Το θυμάμαι γιατί ήταν πολύ μεγάλο ποσό στο δικό μου μυαλό.

Τι σας συγκινεί στο ρεμπέτικο, στο λαϊκό τραγούδι;

Η αλήθεια τους. Ξέρετε τι γίνεται; Στη σημερινή εποχή τα τραγούδια περνάνε από χίλια φίλτρα. Δηλαδή, από τη μία μεριά να είναι λίγο κουλτουριάρικα ή να μην έχουν άμεσα νοήματα, να πρέπει να τα ψάχνεις, από την άλλη, υπερβολικά φθηνά, να μην χρειαστεί καν να τα ακούσεις. Αυτά όλα τα τραγούδια έχουν μία ευθύτητα. Δηλαδή όταν ο Μάρκος Βαμβακάρης έβγαινε και έλεγε «Μία φούντωση, μία φλόγα έχω μέσα στην καρδιά», δεν είχε, ούτε τίποτα το περιττό, ούτε  τίποτα το υπερβολικό, ούτε τίποτα το κουλτουριάρικο. Είχε ένα ευθύ πράγμα που περιέγραφε την αγάπη του και το δικό του συναίσθημα. Αυτό λείπει πια, σε μένα τουλάχιστον, αυτό είναι που, αυτή ήταν η αλήθεια που είχαν αυτά τα λαϊκά και ρεμπέτικα τραγούδια.

Και υποθέτω αυτό τα έκανε και ανθεκτικά στον χρόνο.

Φυσικά, γιατί επειδή ακριβώς βγαίνανε μέσα από την ψυχή του Μάρκου, ήταν ένας λαϊκός άνθρωπος, ή του Τσιτσάνη, κατευθείαν απευθυνόταν στον λαϊκό κόσμο, δεν χρειαζόταν να περάσουν σκέψεις και μάλιστα τότε δεν υπήρχαν και όλα αυτά, το internet, δεν ξέρω και αν υπήρχε ραδιόφωνο. Οπότε περνούσε το μήνυμα μέσα από τις ζωντανές εμφανίσεις, και μέσα από τα 45άρια ή τους δίσκους.

Τι θα λέγατε ότι μάθατε σε αυτό το ταξίδι των 33 ετών;

Το πιο ωραίο μάθημα είναι ότι έμαθα ότι από αυτά που πιστεύω ότι ισχύουν, δεν ισχύει τίποτα. Δηλαδή πιστεύω ότι δεν υπάρχει κάτι δεδομένο, δεν υπάρχει δεδομένη επιτυχία, δεν υπάρχει δεδομένη αποτυχία, δεν υπάρχει δεδομένο όμορφο, δεν υπάρχει δεδομένο φυσιολογικό, όλα τα φυσιολογικά τα θεωρώ υπερεκτιμημένα, αυτό νιώθω. Νιώθω ότι η πιο μεγάλη σταθερά της ζωής είναι οι ανατροπές της.

Έχετε μία πολύ χαρακτηριστική φωνή αλλά έχετε περάσει και στη δημιουργία μουσικής, με τη θεατρική παράσταση «Πηνελόπη Δέλτα» το 2015. Ποια ήταν η πρόκληση που αντιμετωπίσατε όταν μπήκατε στη διαδικασία να συνθέσετε;

Εκεί το έρεισμα ήταν η Αλεξάνδρεια, ήταν για την παράσταση «Πηνελόπη Δέλτα» η οποία ήταν από την Αλεξάνδρεια. Και το έργο, το μεγαλύτερο κομμάτι του θεατρικού αυτού, εξελισσόταν στην Αλεξάνδρεια αλλά και με βάση αυτά που γίνονταν στην Ελλάδα με τον Χαρίλαο Τρικούπη, τον Ελευθέριο Βενιζέλο, κτλ. εκείνη την εποχή. Οπότε για μένα, η πρόκληση η μεγάλη, να μπορέσω, μέσα από τη μουσική να αναπαραστήσω την εποχή. Χωρίς βέβαια να γίνομαι παλιακός. Να αναπαραστήσω μουσικά την εποχή. Από ό,τι κατάλαβα από τις κριτικές της παράστασης, τα κατάφερα. Αλλά δεν το κάνω επαγγελματικά αυτό. Εγώ ποτέ δεν έβαλα τον εαυτό μου σε κάτι διαφορετικό από αυτό που πραγματικά είναι. Πάντα ήμουν ένας τραγουδιστής, πάντα θεωρούσα τον τραγουδιστή ένα εργαλείο, ένα μουσικό όργανο στα χέρια του συνθέτη και του στιχουργού, και που έγραψα μουσική, ταυτόχρονα δεν μπορώ να πω ότι είμαι ένας συνθέτης, και που γράφω στίχους, δεν με κάνει στιχουργό, δεν είναι τραγουδιστές όσοι κρατάνε μικρόφωνο, δεν είναι συνθέτες όσοι γράφουν μουσική, δεν είναι στιχουργοί όσοι γράφουν στίχους. Είναι τελείως διαφορετικά πράγματα.

Πώς αισθάνεστε που μία ολόκληρη χώρα έχει τραγουδήσει «Στο τσιγάρο που κρατώ», που έχει νιώσει όπως νιώσατε και εσείς, που έχει δακρύσει με τις ερμηνείες σας;

Τα είπατε μόνος σας, αυτό είναι κάτι μαγικό είναι η δύναμη της μουσικής δηλαδή το ότι μπορεί ένα τραγούδι που έχεις πει, που έχεις γράψει, να αγγίξει τις καρδιές τόσων ετερόκλητων ανθρώπων. Δηλαδή το ότι εγώ τραγουδούσα, θυμάμαι, στα «13 Φεγγάρια» το «Τσιγάρο» και όταν πήγαινα βόλτα με τους φίλους μου πηγαίναμε και σε κανένα σκυλάδικο ακούγαμε πάλι το «Τσιγάρο», αυτό είναι κάτι μαγικό, για αυτό και δεν συμβαίνει τακτικά, συμβαίνει πολύ σπάνια ένα τραγούδι που θα το ακούσεις σε τόσο διαφορετικούς χώρους, έχω πάει, θυμάμαι, σε συναυλία ενός από τα αγαπημένα μου συγκροτήματα ροκ πολύ παλιό, και έπαιξαν το «Τσιγάρο» σε εκτέλεση ροκέ. Και λέω αυτό είναι τελικά αυτό σημαίνει πραγματική επιτυχία. Νιώθω τυχερός που έζησα αυτό το γεγονός, που μου συνέβη αυτό και το έζησα σαν εμπειρία, δεν το έδεσα κόμπο, όμως, έτσι;

Έχετε αντιμετωπίσει προβλήματα από τη μεγάλη αναγνωρισιμότητα; Πώς διαχειριστήκατε τη δημοφιλία σας;

Στην αρχή τρόμαξα γιατί έχασα ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της ελευθερίας μου και για αυτό πέρασε από το μυαλό μου στιγμιαία να σταματήσω. Είπα ότι δεν το θέλω εγώ αυτό, εγώ ήθελα να βγαίνω εδώ στην πλατεία και να πίνω καφέ με τους φίλους μου, το οποίο από ένα σημείο και μετά δεν μπορούσα να το κάνω. Γινόμουν ενοχλητικός στην παρέα μου γιατί ερχόταν ο κόσμος, και αυτό δεν το άντεξα, αλλά στο τέλος έβαλα τους δικούς μου όρους και στον εαυτό μου, και στον κόσμο, με έναν τρόπο μαγικό, και μπόρεσα να επιβιώσω. Γιατί πραγματικά το έβλεπα ως μεγάλο Γολγοθά. Ήταν πολύ σημαντικότερη η καθημερινότητά μου από μία στιγμή που θα κάνω μία επιτυχία η οποία θα φύγει μετά από έναν χρόνο-δύο. Γιατί η καθημερινότητά μου θα με ακολουθεί σε όλη μου τη ζωή, αυτή η στιγμή της κορυφής, τι; Όλες οι κορυφές έχουν ένα τέλος, η καθημερινότητα όμως ποτέ. 

Ποια είναι η μεγαλύτερη σφαλιάρα που έχετε φάει;

Στην πραγματικότητα η μεγαλύτερη σφαλιάρα που έφαγα στη ζωή μου ήταν όταν γεννήθηκε ο Νικόλας πριν από επτά περίπου χρόνια, εκεί ήταν λες και υπήρξε πραγματικά ένας απότομος διακόπτης, ένα πράγμα που έφερε τη ζωή μου τούμπα μέσα σε μία ώρα, σε ένα δευτερόλεπτο. Την ώρα που γεννήθηκε ο Νικόλας και άκουσα το πρώτο του κλάμα τελείωσαν όλα, άλλαξε τελείως η κοσμοθεωρία μου, οι προτεραιότητές μου, αυτή ήταν η πιο γερή σφαλιάρα που έχω φάει.

Πώς σας άλλαξε η πατρότητα σαν άνθρωπο και σαν καλλιτέχνη; Τι σχέση είχατε εσείς με τον πατέρα σας;

Ο πατέρας μου ήταν ναυτικός και με γνώρισε πρώτη φορά σε ηλικία σχεδόν 3 ετών. Δεν μπορούσα να έχω σχέση, δεν θα μπορούσε κανείς να έχει, υπάρχει αυτή η αγάπη, αλλά είναι μία αγάπη μοιρασμένη σε χιλιάδες μικρά κομματάκια που, αν τα ενώσεις, ήταν πέντε χρόνια από τα 53 μου. Εμένα αυτό που άλλαξε τώρα είναι ότι ξαφνικά τα πάντα που έχουν να κάνουν με τη δουλειά, με τις συνεντεύξεις, έχουν πέσει, έχουν φύγει από την προτεραιότητα, δεν υπάρχει πια προτεραιότητα, δηλαδή προκειμένου να είμαι με τον Νικόλα ή τον Κωνσταντίνο, δεν θα δώσω συνεντεύξεις, ή δεν θα πάω να τραγουδήσω. Έχω πει με τα παιδιά του γραφείου ότι 3 Σεπτέμβρη προσπαθούμε να μην πάμε πουθενά, 23 Νοέμβρη δεν πάμε πουθενά. Είναι τα γενέθλιά τους, είναι ιερές μέρες.

Τι έχει αλλάξει στη μουσική;

Αυτό που αισθάνομαι ότι έχει αλλάξει στον τρόπο που ακούμε μουσική είναι ότι παλιότερα ακούγαμε μαζί μουσική, δηλαδή συναντιόμασταν για να ακούσουμε μουσική, πηγαίναμε κάπου μαζί για να ακούσουμε μουσική. Τώρα υπάρχει μία τάση απομονωτισμού, δηλαδή όλοι είναι, είτε στον υπολογιστή τους, είτε στο κινητό τους, ή στα ακουστικά τους. Δεν ακούμε μαζί μουσική. Αυτόματως σταματάει να παράγει αυτό που λέμε οικουμενικά γνωστά τραγούδια. Άλλα ακούει ο ένας που τα θεωρεί πολύ γνωστά, άλλα ακούει ο άλλος. Είναι ένα περίεργο πράγμα. Από την άλλη, εγώ χαίρομαι που αλλάζουν τα πράγματα, μου αρέσει αυτή η ανατροπή των πραγμάτων, μου αρέσει που δεν αφήνει τίποτα το δεδομένο. Γιατί όπου υπάρχει κάτι δεδομένο χτίζονται αυτοκρατορίες. Όπως ήταν και με τη δισκογραφία. Οι αυτοκρατορίες εύκολα γίνονται μονοκρατορίες, και στο τέλος καταρρέουν. Εδώ λοιπόν αυτό έχουν έχουμε ζήσει, την κατάρρευση μονοκρατοριών, και την απελευθέρωση της τέχνης...

Τον εκδημοκρατισμό…

Ακριβώς, δηλαδή η αυτοδιαχείριση πλέον, η αυτοδιάθεση της μουσικής στο διαδίκτυο απελευθέρωσε δυνάμεις που δεν ξέραμε ότι υπάρχουν. Και το βρίσκω καταπληκτικό ότι ένα παιδί, στο σπίτι του, με μία κιθάρα, που πιστεύει ότι έχει ταλέντο, έχει τη δυνατότητα να το δείξει και αλλού, αυτό είναι μεγάλη μαγεία, μεγάλη μαγκιά.

Τι θα λέγατε σε αυτό το παιδί που, όπως εσείς κάποτε, θέλει να τραγουδήσει;

Το πρώτο και σημαντικότερο πράγμα είναι η αυτοκριτική. Να βάλει τον εαυτό του δίπλα στους τραγουδιστές ή τους καλλιτέχνες που θαυμάζει, να συγκρίνει τον εαυτό του και να πει «έχω λόγο ύπαρξης εγώ εκεί; Έχω ταλέντο;» Όπως είπα και πριν, όσοι κρατάνε ένα μικρόφωνο δεν είναι τραγουδιστές, όσοι κρατάνε ένα εργαλείο δεν είναι μηχανολόγοι. Οπότε το πρώτο πράγμα που λέω σε όλους που θέλουν να κάνουν μουσική, είναι η αυτοκριτική, είναι το μεγαλύτερο όπλο για να γίνεις καλός και σοβαρός πολίτης.

Τι σας συναρπάζει σε μία συναυλία; Και τι βαραίνει το μικρόφωνο; 

Στο μικρόφωνο με συναρπάζουν τα βλέμματα των ανθρώπων. Ακόμα θυμάμαι την πρώτη φορά που είχα βγει σε μεγάλη συναυλία, και είχα πει το «Τσιγάρο» και έβλεπα από κάτω ένα ζευγάρι, με το που άκουσε το τραγούδι, να κλαίνε και να είναι αγκαλιά. Αυτή η εικόνα έχει καρφωθεί στα μάτια μου, στον εγκέφαλό μου, και λέω, εγώ για αυτό θέλω να κάνω μουσική. Αυτός είναι ο λόγος, αυτό το ζευγάρι. Το κάθε ζευγάρι. Που τους ένωσα, που τους έκανα ευτυχισμένους και από τους έδωσα μία αφορμή να πάρουν μία ωραία ανάμνηση να την κουβαλάνε στη ζωή τους. Την ίδια ανάμνηση που μου έδωσαν και μένα.

Από τα τραγούδια που έχετε πει, ποιο έχει για εσάς μεγαλύτερη συναισθηματική αξία και γιατί; Είναι δύσκολο, αλλά...

Είναι δύσκολο, όντως. Η «Αλεξάνδρεια» είναι το σοβαρότερο για εμένα τραγούδι, το τραγούδι το οποίο έχει καταγραφεί πιο πολύ στην ψυχή μου. Όχι μόνο γιατί ήταν το πρώτο μου, αλλά γιατί συνδέθηκε η ζωή μου στο σύνολό της με αυτό. Μπορώ να γυρίσω όλο τον κόσμο, να απορρίψω όλα μου τα τραγούδια, αυτό δεν μπορώ να το βγάλω από τη ζωή μου. Οπότε αυτό είναι ένα τέτοιο τραγούδι.

Η πρώτη σας μουσική ανάμνηση;

Στο σπίτι μου υπήρχε μονίμως μουσική. Και μουσική, όχι απλώς ελληνικά τραγούδια, υπήρχε μουσική από όλο τον κόσμο. Ο πατέρας μου έφερνε επιστρέφοντας από τα καράβια 45άρια με απίθανα πράγματα. Ακούγαμε τη «Φραγκοσυριανή» παιγμένη από τη φιλαρμονική ορχήστρα της Μόσχας. Ή ένα τραγούδι του Χατζιδάκι παιγμένο από τον James Last. Πράγματα εντελώς παρανοϊκά να τα αντιλαμβάνεσαι σήμερα. Εγώ είχα μία έμφυτη σχέση με τη μουσική και καταγράφηκε αυτό όταν μου έκαναν για πρώτη φορά δώρο μπαγλαμαδάκι, ήμουν πολύ μικρούλης, και το πήρα απλώς και άρχιζα και έπαιζα. Δεν έκανα κάτι άλλο, το πήρα και απλώς κατάλαβα πώς έπρεπε να παίξω. Είναι αυτή η σχέση μου με τη μουσική.

Από τις συνεργασίες σας, υπάρχει κάποια που θα μπορούσατε να ξεχωρίσετε;

Η πιο βαθιά μου συνεργασία ήταν με τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα. Με τον Λαυρέντη, επειδή είχε ξεπεράσει τα όρια της συνεργασίας, κάθε μέρα που δουλεύαμε μας έκανε και πιο δεμένους φίλους. Και αυτό είναι και κάτι που θα το θυμάμαι για πάντα, δηλαδή νομίζω ότι ήταν η σημαντικότερη σχέση και συνεργασία ταυτόχρονα, και που ακόμα δεν την έχω ξεπεράσει.

Με ποιες πράξεις αισθάνεστε πως αντισταθήκατε στη μουσική κακογουστιά; 

Αυτό που έχω καταλάβει, είναι ότι γενικά δεν είμαι από τους ανθρώπους που μου αρέσει να κρίνω τη δουλειά των άλλων. Αυτό που κάνω, με αυτό που θεωρώ εγώ κακογουστιά -γιατί υπάρχουν πράγματα που τα θεωρώ, απλώς δεν το δημοσιοποιώ- είναι ότι συμβιβάζομαι με την ύπαρξή τους. Θεωρώ ότι τα πάντα έχουν τον λόγο τους. Τα πάντα έχουν τον ρόλο τους. Αν δεν υπήρχε η κακογουστιά, δεν θα υπήρχε η καλογουστιά. Για να υπάρξει ημέρα, πρέπει να προηγηθεί σκοτάδι. Αλλιώς θα ήταν πολύ βαρετή η ζωή μας.

Τι σας έχει αγγίξει περισσότερο περιοδεύοντας;

Ένα από τα πράγματα που με συγκινεί παντού, και πάντα με συγκινούσε, είναι πολλές φορές ο αγώνας που κάνουν κάποιοι άνθρωποι για να καταφέρουν να έρθουν σε μία συναυλία. Έχω δει απίθανα πράγματα, και έχω διαβάσει και έχω μάθει απίθανα πράγματα που έχουν γίνει για δική μου συναυλία. Αυτό που βίωσα, το πιο έντονο, ήταν, θυμάμαι, στη Μυτιλήνη, όπου παίζαμε στο Κάστρο, και που είχαν έρθει ή επτά, ή οκτώ παιδιά, με αμαξίδια. Με κινητικά προβλήματα. Και δεν υπήρχε τρόπος, δεν υπήρχε πρόβλεψη, το πώς αυτά τα παιδιά θα ανέβουν στο Κάστρο. Και θυμάμαι ότι ήμασταν εγώ και οι μουσικοί, πριν ξεκινήσουμε τη συναυλία, που κατεβήκαμε κάτω, και τα ανεβάσαμε στο βουνό εμείς. Και αυτή η χαρά που είχαν τα πρόσωπα των παιδιών, συνειδητοποιείς με πόση ευκολία  μπορείς να κάνεις και να δώσεις χαρά σε έναν καθημερινό άνθρωπο. Με μία κίνηση, με ένα τραγούδι. Αυτό λοιπόν είναι κάτι το οποίο υπάρχει παντού, και που εμένα πάντα με συγκινεί. Είναι πολύ ωραίο πράγμα να μπορείς να προσφέρεις χαρά.

Αυτό είναι το πιο συγκινητικό, ίσως, δίδαγμα. Το πιο σκληρό;

Το πιο σκληρό είναι ότι αυτός γενικά ο χώρος είναι σαρκοφαγικός. Υπάρχει πολλή ζήλια, πολλή ανασφάλεια, και επίσης γενικότερα οι καλλιτέχνες, επειδή είναι αρκετά προβεβλημένα πρόσωπα, είναι και εύκολος στόχος. Σε όλα τα πράγματα. Ποιον θέλουμε να χτυπήσουμε σήμερα; Αυτόν. Μάλιστα. Γιατί; Γιατί χρωστάει εκεί. Ή, γιατί δεν μας αρέσει η μούρη του. Είναι πολύ εύκολο έναν καλλιτέχνη να τον χτυπήσεις για να εξυπηρετήσεις δικά σου οφέλη. Είναι ο πιο εύκολος στόχος. Αυτό λοιπόν είναι κάτι που πάντα με πλήγωνε και με στεναχωρούσε.

Την ψωνίσατε ποτέ;

Όχι. Ξέρετε γιατί; Προφανώς δεν την ψώνισα γιατί δουλεύω από πάρα πολύ μικρός. Και αυτό δεν μου επέτρεψε ποτέ να δω τον εαυτό μου ως κάτι καλύτερο, γιατί αυτό σημαίνει ψώνισμα. Να θεωρείς τον εαυτό σου κάτι καλύτερο ή σημαντικότερο από τον διπλανό σου. Εγώ λοιπόν, ακριβώς επειδή υπήρξα πάντα ο διπλανός μου, δεν μπόρεσα ποτέ να ψωνιστώ υπό αυτή την έννοια. Κάποια στιγμή είχα πάθει αγοραφοβία, είναι αυτό που σας εξήγησα πριν, αλλά να ψωνιστώ, σε καμία περίπτωση. Μόνο κάποιος που τα έχει βρει πολύ εύκολα όλα στη ζωή του μπορεί να ψωνιστεί.

Άγχος, στη σκηνή;

Πολύ. Μεγάλη ευθύνη η σκηνή.

Πώς προετοιμάζεστε πριν βγείτε;

To μόνο που κάνω είναι, τουλάχιστον ένα εικοσάλεπτο πριν βγω στη σκηνή, πίνω στην ησυχία μου έναν καφέ. Κυρίως ντεκαφεινέ τα τελευταία χρόνια.

Τη φωνή σας πώς τη φροντίζετε; 

Της κάνω ντους με μαλακτικό, χαχά! Δεν τη φροντίζω τη φωνή μου, αλήθεια. Υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν και ζεστάματα, ασκήσεις. Δεν έχω κάνει ποτέ, δεν ξέρω. Δεν έχω πάει σε μουσικές σχολές. Οπότε δεν νομίζω ότι φροντίζω τη φωνή μου.

Έχετε καπνίσει πολύ στη ζωή σας;

Πάρα πολύ, πάρα πολύ. Και το έχω μετανιώσει, το κατάλαβα όταν το έκοψα, είναι απίστευτο.

Υπάρχει κάποια αποτυχία που σας οδήγησε σε κάποια επιτυχία;

Αρκετά πράγματα. Έχω κάνει και δίσκους, τραγούδια που δεν έχουν πάει καλά, και συναυλίες, και παραστάσεις που δεν έχουν πάει καλά, αυτά όλα είναι πολύ χρήσιμα μαθήματα, εκεί μαθαίνεις. Το εύκολο είναι κάτι το οποίο απλώς υφίσταται. Η δυσκολία είναι αυτή που σε κάνει να ψάξεις να βρεις τι φταίει.

Πώς θα θέλατε να σας θυμούνται όταν δεν θα βρίσκεστε πια εδώ;

Δεν θέλω να με θυμούνται. Δεν θεωρώ ότι είμαι κάτι εξαιρετικό για να με θυμούνται. Πρέπει να θυμόμαστε τον Σωκράτη, τον Ευριπίδη, τον Πλάτωνα, εμένα γιατί να με θυμούνται; Δεν έχω λόγο. Έχω κάνει κάποια ωραία τραγούδια τα οποία συντροφεύουν τους ανθρώπους, ίσως να μου άρεσε να σκέφτομαι ότι τα τραγούδια μου θα μείνουν, και ας μην ξέρουν ποιος τα λέει.

Ετοιμάζετε κάτι καινούργιο δισκογραφικά;

Πολλά. Καταρχήν ετοιμάζομαι τώρα να ολοκληρώσουμε τη δεύτερη συλλογή του «Σασμού» της δεύτερης σεζόν, που είναι άλλα 12, ίσως και παραπάνω τραγούδια. Ετοιμάζω μία δισκογραφική δουλειά, που την ετοιμάζω εδώ και τρία χρόνια, η οποία δεν ξέρω πότε θα βγει όμως, που έχει να κάνει με διασκευές μεγάλων τραγουδιών, μεγάλων δημιουργών. Και υπάρχει και άλλος ένας δίσκος με πρωτότυπα τραγούδια, ευελπιστώ να βγει τώρα, σύντομα, μέσα στη χρονιά, σε μουσική του Μανώλη Ανδρουλιδάκη και στίχους ενός από τους μεγαλύτερους στιχουργούς που έχουν περάσει ποτέ από τη χώρα μας, αλλά δεν μπορώ να σας πω αυτή τη στιγμή λεπτομέρειες άλλες. Θα σας αφήσω με αυτή την αγωνία.

Πώς σας φαίνεται ο κόσμος των social media;

Μέχρι πέρσι ασχολιόμουν πάρα πολύ. Εγώ δεν έχω μπει σε αυτό το παραμύθι, που φτιάχνεις μία προσωπική σου φούσκα και νομίζεις ότι όλα είναι γύρω από αυτό, δεν μπήκα ποτέ σε αυτή τη διαδικασία. Μέχρι πριν από ενάμισι, δύο χρόνια, ασχολιόμουν αρκετά. Τα έχω περάσει όλα, φανταστείτε ότι ήμουν ο δεύτερος που είχε επίσημη σελίδα στο διαδίκτυο. Νομίζω εγώ και η Άννα Βίσση ήμασταν οι πρώτοι. Το 1995-1996. Τα παρακολουθώ. Είναι ένα δίκοπο μαχαίρι, διότι ακριβώς φαντάζεσαι έναν δικό σου πλανήτη, και ξαφνικά έρχεσαι κάποια στιγμή σε αντιπαράθεση με την πραγματικότητα, και αυτό σε σοκάρει. Επίσης έχει γίνει ένας δίαυλος της ανώνυμης χολής. Δηλαδή μπορεί ο καθένας να βγάλει τη χολή του και την τοξικότητά του, είτε μέσα από την ανωνυμία του, είτε μέσα από την επωνυμία του αλλά χωρίς να φοβάται μην τον πειράξει κανείς.

Είτε από την ψευδωνυμία του, γιατί υπάρχουν και πολλά trolls.

Αυτό λοιπόν το πράγμα είναι ένα σύνδρομο καινούργιο, δεν ξέρω πώς μπορούμε να το πούμε. Δεν ξέρω, σύνδρομο χολικής τοξικότητας; Κάπως πρέπει να το πούμε. Στο οποίο ο καθένας επιλέγει, εγώ επέλεξα να μην είμαι μέσα σε αυτό το πράγμα, μπορώ να βρίσκομαι στοv δρόμο, να αντιμετωπίζω την πραγματικότητα, και να μην τρώω σφαλιάρες εκεί που δεν το περιμένω. Μου αρέσει η ζωή μου, μου αρέσει η καθημερινότητά μου, μου αρέσει και η επαφή με τους ανθρώπους. Ειδάλλως αυτή τη συνέντευξη μπορούσαμε να την κάνουμε και τηλεφωνικά, έτσι δεν είναι;

Το πιο ρομαντικό πράγμα που αισθάνεστε ότι έχετε κάνει στη ζωή σας;

Πού να ξέρω, έχω κάνει τόσα πολλά. Νομίζω το πιο ρομαντικό πράγμα είναι ότι έκανα κρυφά μία παραγωγή, και έγραψα το τραγούδι που χόρεψα στον γάμο μου με τη γυναίκα μου, και το οποίο της το αφιέρωσα, και ήρθε σε επαφή με αυτό την ημέρα που παντρευόμασταν, δεν είχε πάρει χαμπάρι τίποτα. Το δούλευα πολύ καιρό, και αυτή η αίσθηση, το να τη βλέπω να κλαίει στην αγκαλιά μου, από χαρά, αισθάνθηκα ότι έκανα μία πολύ ωραία και ρομαντική κίνηση.

Τι θα έλεγε ο Κότσιρας του σήμερα  στον 17άρη εαυτό του; Και τι θα έλεγε ο 17άρης Κότσιρας στον σημερινό, αν τον έβλεπε;

Κοίταξε, στον 17άρη εαυτό μου, δύο πράγματα θα έλεγα, το ένα είναι, «μην αλλάξεις τίποτα» και το άλλο είναι «μην αρχίσεις το τσιγάρο». Και νομίζω ότι ο 17άρης εαυτός μου, αν του τα έλεγα όλα αυτά, θα μου απαντούσε, «δεν μας παρατάς, ρε γέρο»;

Αισθάνεστε ότι έχετε γεράσει;

Όχι, αλλά στα μάτια ενός 17άρη... εγώ όταν ήμουν 17, όσους ήταν από 35 και πάνω τους έβλεπα γέρους.

Νιώθω ότι με τον «Σασμό» υπάρχει μια νέα γενιά που ανακαλύπτει τη φωνή και τα τραγούδια σας…

Ναι, το νιώθω κι εγώ αυτό. Υπήρξε, δηλαδή, ένας καινούργιος δίαυλος από τις πιο μικρές ηλικίες, το οποίο είναι καταπληκτικό για μένα. Όχι ότι είχα χάσει ποτέ την επαφή μου, έχει μαζικοποιηθεί αρκετά. Ο «Σασμός» υπήρξε μία τελείως διαφορετική κατάσταση από αυτά που έχω κάνει, γιατί το να πω 1-2 τραγούδια στη σειρά δεν είναι κάτι που δεν το έχω ξανακάνει. Αλλά το να εμπλακώ στην ιστορία του δημιουργού, αυτό είναι καινούργιο κομμάτι για μένα. Και αυτό νομίζω είναι που έχει αλλάξει και πάρα πολλά και στη δική μου ψυχοσύνθεση. Είναι ένα μαγικό πράγμα, μπαίνουμε πλέον στα σπίτια με τον Νίκο Τερζή, νομίζω ότι ξαναμπήκε ένα είδος καλής μουσικής στα σπίτια μέσα από τηλεοπτικά σίριαλ τα τελευταία χρόνια. Και αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό, βλέπεις και ότι μέσα από μία τηλεοπτική σειρά είτε λέγεται «Σασμός», είτε λέγεται «Άγριες Μέλισσες», κατάφερε να μπει ένα είδος μουσικής στο οποίο στο παρελθόν είχε φάει πόρτα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Είχε φάει πόρτα από την τηλεόραση αυτού του είδους η μουσική. Συμβαίνει τώρα με αυτόν τον τρόπο.

Τι να περιμένουν οι άνθρωποι που θα έρθουν στο Βεάκειο; Τι ετοιμάζετε;

Για το Βεάκειο, φέτος ετοιμάζω νομίζω την πιο εξωστρεφή συναυλία που έχω κάνει ποτέ. Έχω αρκετά ροκ διαθέσεις, γιατί πέρα από το ότι έχω απενοχοποιηθεί όσον αφορά πολλά πράγματα, επίσης δεν βγαίνω συχνά πια όπως έβγαινα. Και επίσης, έχω δύο τρομερά κορίτσια δίπλα μου, τη Δήμητρα Μπουλούζου και τη Μυρτώ Βασιλείου, που είναι πολύ σημερινά πλάσματα και δεν θα μπορούσα να είμαι εγώ ένας που να έρχομαι από 30 χρόνια πίσω, είμαστε στο σήμερα και αυτή η συναυλία θα είναι από τα καλύτερα πράγματα που έχω κάνει.

Υπάρχουν νέοι καλλιτέχνες που παρατηρείτε και ξεχωρίζετε;

Υπάρχει μία τραγουδίστρια που τη θαυμάζω πολύ και λέγεται Νεφέλη Φασούλη. Υπάρχει μια μπάντα, οι Λόγος Τιμής που είναι κάτι πιτσιρίκια που τα γουστάρω πάρα πολύ, είναι πολλά και διάφορα που παρακολουθώ.

Πώς σας φαίνεται το hip hop;

Αισθάνομαι ότι έχουμε να κάνουμε με μία νέα γενιά σύγχρονων ποιητών έτσι τους νιώθω, η οποία περιγράφει την καθημερινότητα με έναν πολύ ειλικρινή τρόπο, όσο σκληρός και αν είναι αυτός, και που κάνει εμάς τουλάχιστον που τους ακούμε, τους λίγο μεγαλύτερους να συνερχόμαστε, να ερχόμαστε στη σημερινή πραγματικότητα. Εγώ το θεωρώ μαγικό όλο αυτό που συμβαίνει. Έχω ένα φίλο μου τον Λευτέρη, τον Κόμη Χ, τον οποίο τον θεωρώ μεγάλο δάσκαλο, ό,τι απορίες έχω πάνω σε αυτά τον παίρνω και τον ρωτάω, υπάρχουν πράγματα που δεν μου αρέσουν πολύ σε αυτή τη σκηνή όπως είναι ένα κομμάτι της, η trap, που δεν μπορώ να το παρακολουθήσω, αλλά σε γενικές γραμμές τη θεωρώ μία σπουδαία κίνηση, ένα σπουδαίο κίνημα.

Τα παιδιά σας πώς βλέπετε να αλληλεπιδρούν με τους ήχους;

Μεγαλώνουν και αυτά σε ένα σπίτι μου υπάρχει μουσική, μόνιμα. Ας πούμε τις πέντε ώρες, από τις ώρες που είμαστε μαζί, με ακούνε να παίζω μουσική, επίσης ακούω παιδικά πολλά για να μαθαίνω, γιατί αλλάζουν και αυτά συνέχεια. Επίσης έχω κάνει και ένα παιδικό κανάλι και προσπαθώ σε αυτό το κομμάτι να μπω και εγώ, μου αρέσει το παιδικό τραγούδι.

Απαιτητικό, πολύ. Δύσκολο.

Μεγάλη ευθύνη. Εν πάση περιπτώσει, προσπαθώ να ζω το σήμερα, όσο μου επιτρέπουν οι νευρώνες του εγκεφάλου μου, γιατί εμείς μεγαλώσαμε αλλιώς, και έχουμε αποκλεισμούς, έχουμε μάθει με έναν τρόπο.

Τι σας ανησυχεί περισσότερο για το μέλλον και των παιδιών σας και των επόμενων γενεών;

Η εξέλιξη που βλέπω στα πράγματα είναι μόνο δραματική, δεν βλέπω κάτι θετικό. Από όπου και να το πιάσω βλέπω αυτή τη σκοτεινή πραγματικότητα, μιλάμε για πολύ σκοτάδι. Είτε έχει να κάνει με το περιβάλλον, είτε έχει να κάνει με την ηθική, είτε έχει να κάνει με το μίσος, πολύ σκοτάδι είναι όλο αυτό. Οπότε αυτό που κάνω είναι ότι προσπαθώ να μην το βλέπω, γιατί αλλιώς θα χάσω το σήμερα που είναι υπέροχο, και προσπαθώ να σκεφτώ ότι τα παιδιά μου θα είναι καλά, τουλάχιστον όσο ζω εγώ, από κει και πέρα δεν μπορώ να κάνω κάτι.

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για τη συναυλία του Γιάννη Κότσιρα στο Βεάκειο Θέατρο Πειραιά στο City Guide της ATHENS VOICE