Εκεί που ηχογραφούνται τα αγαπημένα μας τραγούδια: Στα Kyriazis Studios με τον Βαγγέλη Κυριαζή

Η ιστορία μίας εκ των μακροβιότερων επιχειρήσεων προσφοράς επαγγελματικών υπηρεσιών υψηλού επιπέδου στον χώρο της μουσικής ξεκινά από το σωτήριο έτος 1979 με την επωνυμία «Master Sound». Σήμερα, ο Βαγγέλης Κυριαζής, γιος του Τάσου Κυριαζή –ιδρυτή των Kyriazis Studios– φιλοδοξεί να ανανεώσει τις μουσικές παραγωγές στην Ελλάδα και αναβαθμίζει συχνά τον εξοπλισμό των εγκαταστάσεων που βρίσκονται από το 1989 στο Χαλάνδρι. Στην οδό Αλεξάνδρου Παπαναστασίου 4. Εδώ έχουν έρθει γνωστοί μουσικοί από την Ελλάδα και το εξωτερικό, εδώ έχουν έρθει τεχνικοί που θέλησαν να ψαχτούν λίγο παραπάνω με τον ήχο, εδώ, θα βρει κανείς την κονσόλα SSL Duality, στο studio A που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από την KFA, κορυφαία βρετανική εταιρεία ακουστικών μελετών και σχεδιασμού studio ηχογραφήσεων αλλά και τους δημιουργικούς χώρους που προέκυψαν στο studio B μετά την ακουστική επιμέλεια του Σωτήρη Ψαρρά, της Acoustics Engineering Company. Στάση μετρό, σταθμός Αγία Παρασκευή, οδηγίες από μία AI φωνή, φτάσατε στον προορισμό σας, Kyriazis Studios. Πατάμε rec; Γράφουμε;

Πότε δημιουργήσατε το studio και πώς βρεθήκατε σε αυτή την περιοχή; Γιατί επιλέξατε αυτό το όνομα;
Το πρώτο στούντιο που ξεκινήσαμε το 1979 σαν οικογένεια ονομαζόταν Master Sound, βρίσκεται στα Πατήσια και λειτουργεί πλέον υπό άλλη διεύθυνση. Το 1989 επιλέχθηκε η περιοχή του Χαλανδρίου για να δημιουργηθεί ένα κτίριο το οποίο σχεδιάστηκε και χτίστηκε από την αρχή για να καλύψει τις ανάγκες ενός στούντιο ηχογράφησης, όπου και λειτουργούμε μέχρι σήμερα με το όνομα Kyriazis Studios.

Τι σας οδήγησε στον κόσμο της μουσικής παραγωγής;
Επειδή μεγάλωσα σε αυτόν τον χώρο και ανάμεσα σε καλλιτέχνες θεωρώ ότι ήταν μονόδρομος να ακολουθήσω αυτό το τόσο συναρπαστικό επάγγελμα.

Ποιο είναι το πιο σπουδαίο ηχογράφημα που πέρασε από τα χέρια σας;
Οι παραγωγές για τις οποίες έχω βρεθεί μέσα στο στούντιο είτε σαν ηχολήπτης είτε σαν βοηθός ηχολήπτη είναι πάρα πολλές. Αυτή που θυμάμαι έντονα είναι το «Αστέρι και η ευχή» της Ευανθίας Ρεμπούτσικα. Σπουδαίοι συντελεστές με πολύ προσεγμένη παραγωγή στις ενορχηστρώσεις, στο παίξιμο των οργάνων, στις ηχογραφήσεις, σε όλα. Παραγωγή χωρίς καμία έκπτωση. 

Ποιο είναι το άλμπουμ στο οποίο θα θέλατε να είστε παρών ή να συμμετέχετε στην παραγωγή του;
Metallica, «Black Album».

Ποιες παραγωγές σας απασχολούν αυτήν την περίοδο;
Αυτήν την περίοδο τα projects που κάνουμε έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και η όρεξη και η φαντασία των νέων δημιουργών συνεχώς μας εκπλήσσει. Σύντομα θα δημοσιευτούν στην ιστοσελίδα μας για να τα ανακαλύψετε.

Ποιο studio απ’ όσα έχετε επισκεφτεί στη ζωή σας, σας έχει εντυπωσιάσει περισσότερο και γιατί;
Το Hit Factory στη Νέα Υόρκη, που δυστυχώς έχει σταματήσει να λειτουργεί από το 2005. Είχε την τύχη να δουλεύει εκεί ο αδερφός μου. Ήταν εντυπωσιακός ο αριθμός των στούντιο που υπήρχαν μέσα σε αυτό το κτίριο, όλα άψογης ποιότητας. Ήταν ο ναός του ήχου.

Πώς ανακαλύπτετε νέους καλλιτέχνες; Πώς διακρίνετε ότι ένας καλλιτέχνης έχει δυνατότητες και επιλέγετε να συνεργαστείτε μαζί του;
Επειδή παράλληλα με τη διαχείριση του στούντιο έχω δημιουργήσει και ένα δισκογραφικό label, τη Hidden Track Records, μου αρέσει να πηγαίνω σε live ώστε να βλέπω και να γνωρίζω νέες μπάντες και πρωτοεμφανιζόμενους καλλιτέχνες. Μετά προκύπτουν και οι συνεργασίες με κάποιους από αυτούς.

Πώς ξεκινά μία παραγωγή ενός άλμπουμ από τη στιγμή που θα βρεθείτε με έναν καλλιτέχνη;
Πρώτα από όλα, κανονίζουμε ένα ραντεβού στο στούντιο για να γνωριστούμε και να γνωρίσει και ο καλλιτέχνης την ομάδα του στούντιο. Έπειτα, ακούμε τα τραγούδια του και συζητάμε για να βρούμε τον καλύτερο τρόπο για την υλοποίηση αυτής της παραγωγής.

Ποια είναι η διαφορά ενός μηχανικού με έναν παραγωγό;
Ο μηχανικός ήχου είναι ο άνθρωπος που γνωρίζει τα εργαλεία για να υλοποιήσει τον ήχο με τον τρόπο που ο παραγωγός τον έχει φανταστεί και τη μορφή που θέλει να δώσει στο project. Ο παραγωγός είναι ο υπεύθυνος για το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα και την αισθητική της δουλειάς.

Πώς έχει αλλάξει η δουλειά ενός παραγωγού σήμερα σε σχέση με το παρελθόν;
Ο μουσικός παραγωγός πλέον εξελίσσεται και έχοντας περισσότερα όπλα με την εξέλιξή της τεχνολογίας μπορεί να είναι περισσότερο δημιουργικός και να ανοιχτούν άλλοι ορίζοντες στη δημιουργία του.

Ποια τεχνολογία σας έχει ενθουσιάσει και σας έχει φανεί χρήσιμη; Γιατί;
Θα έλεγα διάφορα εργαλεία στο editing και στην επεξεργασία. Πάντα όμως με προσοχή γιατί κάποιες φορές μπορεί να ξεφύγει το πράγμα με την υπερβολική επεξεργασία και να χαθεί η πρώτη ύλη.

Συνηθισμένες δυσκολίες στη συνεργασία με έναν καλλιτέχνη; Ποιο είναι το πιο δύσκολο πράγμα σε σχέση με αυτό;
Θα έλεγα ότι το πιο δύσκολο κομμάτι στο ξεκίνημα μίας συνεργασίας με έναν καλλιτέχνη είναι να σε εμπιστευθεί. Εάν υπάρχει όμως η χημεία και κερδηθεί η εμπιστοσύνη προς όλο το έμψυχο δυναμικό του στούντιο μετά είναι όλα εύκολα.

Εάν ένα συγκρότημα έχει κολλήσει κατά τη διάρκεια μιας ηχογράφησης, ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να το λύσετε και να προχωρήσετε;
Θα προσπαθήσουμε να το λύσουμε με ένα διάλλειμα και με συζήτηση. Αν είναι κάτι που δεν μπορεί να λυθεί εκείνη την ώρα και απαιτεί κάποια παραπάνω προετοιμασία από μέρους του τότε διακόπτουμε και συνεχίζουμε άλλη μέρα.

Πόσο σημαντικό είναι να κάνεις τον καλλιτέχνη να νιώθει άνετα στο στούντιο, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να κάνεις πράγματα που είναι λίγο αντισυμβατικά;
Είναι πολύ σημαντικό όπως είπα και πριν το θέμα της εμπιστοσύνης. Πάνω από όλα με τους καλλιτέχνες μας θέλουμε να ερχόμαστε πολύ κοντά, να συζητάμε τα πάντα και να λύνουμε προβλήματα βοηθώντας να ξεπεραστούν οι δυσκολίες.

Υπάρχει κάποια αποτυχία που σας οδήγησε σε μία επιτυχία;
Πολλές φορές έχει συμβεί. Απλά δεν θα ήθελα να το χαρακτηρίσω ως αποτυχία αλλά ως έναν δρόμο που σου δίνει τη δυνατότητα να επαναξιολογήσεις κάποια πράγματα για να μπορέσεις μετά να φτάσεις στην επιτυχία.

Με ποια προγράμματα ηχογράφησης δουλεύετε;
Από τότε που κάναμε τη μετάβαση από την αναλογική ταινία, ηχογραφούμε στα Pro Tools της Avid.

Για ποια είδη μουσικής είναι πιο κατάλληλος ο χώρος που διαθέτετε;
Ο χώρος μας είναι φτιαγμένος με τέτοιον τρόπο έτσι ώστε να μπορούμε να έχουμε διαφορετικές τεχνικές στον ήχο ανάλογα με το είδος της μουσικής και τον τρόπο που θέλουμε να ηχογραφήσουμε. Σε αυτό βοηθάει πολύ το μεγάλο ελεύθερο ύψος που διαθέτει το recording room. Η αγγλική εταιρεία που είχε κάνει την ακουστική μελέτη το 1988 είχε κάνει εξαιρετική δουλειά σε όλους τους χώρους του στούντιο και το πιο σημαντικό ήταν ότι επειδή το κτίριο χτίστηκε εξαρχής για να στεγαστεί το στούντιο αυτό τους έδωσε την ελευθερία να κάνουν τον σχεδιασμό όπως ακριβώς ήθελαν.

Τι στοιχεία πρέπει να έχει μία δουλειά για να θεωρείται ολοκληρωμένη;
Πρέπει το κάθε στάδιό της να είναι δομημένο έτσι ώστε να δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για το επόμενο. Μόνο όταν όλα τα στάδια είναι άρτια μιλάμε για ολοκληρωμένη παραγωγή με όλη τη σημασία της λέξεως.

Για ποιο λόγο να προτιμήσει κάποιος το δικό σας studio από κάποιο άλλο;
Γιατί είμαστε οι καλύτεροι! Κάνω πλάκα φυσικά. Από τη στιγμή που έχεις λυμένο το θέμα του άρτιου εξοπλισμού και της ποιοτικής διαβίωσης μέσα στο στούντιο μετά είναι καθαρά θέμα χημείας των ανθρώπων για το εάν κάποιος καλλιτέχνης θα επιλέξει να δουλέψει σε ένα στούντιο ή όχι.

Ακούμε κάποιους που γράφουν στο σπίτι τους. Τι συμβουλή τους δίνετε;
Να προσέξουν τα όρια και το μέχρι πού μπορούν να φτάσουν την παραγωγή τους στο σπίτι ούτως ώστε να είναι άρτια. Φυσικά εάν έχουν το know how καταλαβαίνουν ότι για να φτάσουν στο σωστό αποτέλεσμα και τον ποιοτικό ήχο θα πρέπει να επενδύσουν αρχικά στον χώρο τους για να ακούνε και να γράφουν σωστά και έπειτα σε καλό εξοπλισμό για να είναι ηχητικά επαρκής. Στο βασικότερο όμως που θα πρέπει να εστιάσουν είναι η γνώση.

Μπορεί να παντρευτεί το bedroom recording με το pro studio;
Ναι, βεβαίως και γίνεται και πολλές φορές είμαστε σε επαφή με τον καλλιτέχνη για το πώς να κάνει κάποια πράγματα στο σπίτι του ώστε όταν στη συνέχεια θα τα φέρει στο στούντιο να μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά.

Ακούμε πολλά για τον αναλογικό ήχο που θέλουν να παράξουν κάποιες μπάντες. Ποια είναι η πραγματικότητα; Γίνεται;
Ναι, βεβαίως και γίνεται με τον κατάλληλο εξοπλισμό και τις κατάλληλες τεχνικές. Εμείς ευτυχώς προλάβαμε αυτήν την εποχή και διατηρούμε τη συλλογή των αναλογικών μας μηχανημάτων και μικροφώνων τα οποία χρησιμοποιούμε συνεχώς. Είναι γεγονός ότι δίνουν μία άλλη αίσθηση και διάσταση στον ήχο.

Το live recording είναι πραγματικά live;
Στο μεγαλύτερο ποσοστό ναι.

Τελικά, τι κάνει μια παραγωγή τεράστια;
Το πιο σημαντικό πράγμα είναι τα τραγούδια. Εάν τα τραγούδια δεν μπορούν να κάνουν το connection με τον κόσμο, τότε όσο καλή παραγωγή και να γίνει δεν έχει κάποιο νόημα. Εάν λοιπόν υποθέσουμε ότι έχουμε τα τραγούδια τότε ακολουθεί η ενορχήστρωση και η εκτέλεση από τους μουσικούς. Εάν συμβούν τα παραπάνω με τις ιδανικές συνθήκες τότε δίνονται τα όπλα για να απογειωθεί ηχητικά αυτήν την παραγωγή και να φτάσουμε να μιλάμε για μια παραγωγή πραγματικά υψηλού επιπέδου.

Γνωρίζουμε μία διαφωνία που υπάρχει παγκοσμίως ανάμεσα σε αυτούς που θέλουν τις παραγωγές δυνατές (loudness war) και σε εκείνους που προτιμούν οργανικές, φυσικές. Τι προτιμάτε;
Αυτό εξαρτάται. Ανάλογα την παραγωγή και το πώς αυτή πρέπει να αποδοθεί. Προσωπικά προτιμώ έναν συνδυασμό των δύο.

Δώστε μας μία λίστα από 5 πράγματα που πρέπει να έχει (κάνει) ένας μουσικός πριν μπει στο στούντιο να γράψει μαζί σας.
Θα σας πω μόνο ένα που θεωρώ ότι είναι το πιο σημαντικό και τα περιλαμβάνει όλα: Να γνωρίζει τι θέλει να κάνει ή αν δεν γνωρίζει να έχει τη διάθεση να καθίσουμε όλοι μαζί και να βρούμε τον ήχο που θέλουμε να δώσουμε στη συγκεκριμένη παραγωγή.

Πείτε μας μία ωραία ιστορία που έχει συμβεί στο studio σας.
Στο στούντιο έχουν συμβεί πολύ όμορφες ιστορίες αλλά οι ωραιότερες είναι όταν συναντιούνται καλλιτέχνες από το προηγούμενο session στο επόμενο και γίνονται όλοι μια παρέα. Έχουν προκύψει και πολλές συνεργασίες έτσι, με αφορμή την τυχαία συνάντησή τους στην αίθουσα αναμονής του στούντιο.

Και μία όχι τόσο ωραία.
Ήταν ένα project που έπρεπε να παραδοθεί άμεσα και για τον λόγο αυτό περάσαμε στο στούντιο 5 μέρες σερί με ελάχιστο ύπνο στους καναπέδες. Στο τέλος τα καταφέραμε και το αποτέλεσμα ήταν το επιθυμητό αλλά ήταν αρκετά εξουθενωτικό.

Τελικά, τι κάνει ένα στούντιο ηχογραφήσεων καλό; Είναι ο εξοπλισμός του, το έμψυχο δυναμικό, ή οι χώροι του;
Είναι όλα αυτά!