Nils Landgren: Η οικογένεια της ACT κλείνει τα 30 χρόνια της

O Nils Landgren ξεκίνησε από την κλασική μουσική. Σπούδασε κλασικό τρομπόνι αλλά στο πέρασμα του χρόνου μπήκε στον κόσμο του αυτοσχεδιασμού. Έχει έναν ιδιαίτερο τρόπο να παίζει, έχει ένα ιδιαίτερο τρομπόνι -κόκκινο- κι έναν απλό αλλά απόλυτα άμεσο τρόπο να τραγουδάει. Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 30 χρόνων λειτουργίας της δισκογραφικής εταιρείας ACT για την οποία ηχογραφεί, ο ιδρυτής της Siegried (Siggi) Loch και το -σχετικά- νέο πρόσωπο στη διοίκησή της, Andreas Brandis, του ζήτησαν να κάνει παραγωγή σ’ ένα τριπλό cd που να περιλαμβάνει το σύνολο των μουσικών που πέρασαν από την ACT και να το παρουσιάσει στο ιστορικο κτίριο της Φιλαρμονικής του Βερολίνου. Δεν ήταν ένα απλό project. Όλα όμως πήγαν περίφημα…

Είστε καλλιτέχνης ACT από τις πρώτες κιόλας μέρες που ξεκίνησε η δισκογραφική εταιρεία. Τι σας έκανε να υπογράψετε σε πρώτο επίπεδο;
Μετά την πρώτη μου εμφάνιση στο Jazz Baltica με το συγκρότημα Unit τον Ιούνιο του 1994, έμαθα από τον επικεφαλής του φεστιβάλ Rainer Haarmann, ότι κάποιος που λεγόταν Siggi Loch ήθελε να με συναντήσει για πρωινό την επόμενη μέρα. Πήγα με τη γυναίκα μου την Bea και ο Siggi με τη Sissy Loch μας υποδέχτηκαν με ανοιχτές αγκάλες. Κατά τη διάρκεια του πρωινού, ο Siggi ρώτησε αν με ενδιέφερε να υπογράψω στη νέα του εταιρεία ACT. Είπα ναι επί τόπου. Ήταν η μεγάλη μου ευκαιρία και την άρπαξα.

Πόσο σας βοήθησε η συνεργασία με τον Siggi Loch να βρείτε τους προσωπικούς σας δημιουργικούς τρόπους μέσα στα χρόνια;
Πάντα είχαμε μια πολύ δημιουργική ανταλλαγή ιδεών που με βοήθησε πολύ στη δουλειά μου. Έκανε τις ιδέες μου να μετατραπούν από αρχικές σε τέλειο ολοκληρωμένο προϊόν. Βεβαίως, έχει πάντα μεγάλη σημασία να ξεκινάει κανείς από μια ιδέα πάνω στην οποία να μπορεί να χτιστεί κάτι σημαντικό.

Έχετε σπουδάσει κλασικό τρομπόνι. Ήταν χρήσιμες αυτές οι σπουδές όταν ξεκινήσατε να αυτοσχεδιάζετε ή σας δυσκόλεψαν με κάποιον τρόπο;
Ήταν πράγματι πολύ βοηθητικές. Μέσα από την κλασική μου παιδεία έμαθα να συνδυάζω δύο κόσμους, τον κλασικό και τον τζαζ. Οι σπουδές μου είναι όλες αυστηρά κλασικές. Τον αυτοσχεδιασμό τον έχω μάθει μόνος μου και μάλιστα με τον σκληρό τρόπο.

Έχετε δουλέψει με πολλούς μουσικούς όλα αυτά τα χρόνια. Αν έπρεπε να διαλέξετε τρεις συνεργασίες, ποιες θα ήταν οι πιο σημαντικές για εσάς;
Πραγματικά μου είναι δύσκολο να κάνω τέτοιες επιλογές. Κάθε συνάντηση φέρνει πάντα κάτι σημαντικό στο τραπέζι. Θα αναφέρω όμως μια περίσταση που άλλαξε τη ζωή μου. Στα 25 μου είχα την ευκαιρία να παίξω πρώτο τρομπόνι στη νεοσύστατη big band του Thad Jones, με μια απίστευτη σύνθεση: Jerome Richardson, Jerry Dodgion, Sahin Shihab, Benny Bailey, Tim Hagans, Idrees Suleiman, Roger Kellaway, Bobby Burgess, Erik van Lier για να αναφέρουμε μερικούς. Ήταν μια φανταστική εμπειρία και ο Thad έγινε ο μέντοράς μου για αρκετά χρόνια.

Τι σας έκανε να ξεκινήσετε το Funk Unit στα μέσα της δεκαετίας του 1990;
Στην πραγματικότητα, ξεκίνησα αρκετά χρόνια νωρίτερα, χωρίς το όνομα «Funk», το έλεγα απλά Unit. Κάναμε 3 άλμπουμ πριν από το Jazz Baltica του 1994. Εκεί ακριβώς ο Siggi αποφάσισε να προσθέσει το «Funk» στο όνομα. Ρώτησα γιατί και είπε, «επειδή παίζεις funk». Τέλος συζήτησης.

Πώς ήταν η συνεργασία με έναν τόσο σπουδαίο μουσικό όπως ο Maceo Parker στην αρχή του Funk Unit;
Ήταν μια εξαιρετική εμπειρία. Όταν βρεθήκαμε για πρόβες, ο Maceo δεν είχε ιδέα τι να περιμένει, φυσικά δεν μας ήξερε από πριν. Αλλά, αφού παίξαμε για λίγο, χαλάρωσε και άρχισε να νιώθει άνετα μαζί μας και εμείς μαζί του. Μετά την τελευταία παράσταση, ρώτησα τον Maceo αν θα ήθελε να συμμετάσχει στο Stockholm Jazz & Blues Festival  λίγες εβδομάδες αργότερα. Είπε ναι και ηχογραφήσαμε την παράσταση στη Στοκχόλμη, που μας άνοιξε την πόρτα σε όλον τον κόσμο. Ευχαριστώ Maceo!

Είναι πιο εύκολο για εσάς να παίζετε ή να τραγουδάτε στη σκηνή;
Κανένα από τα δύο δεν είναι εύκολο, αλλά θέλω να το κάνω να φαίνεται και να ακούγεται εύκολο. Χρειάζεται λίγη εξάσκηση για να τα εναλλάσσεις με φυσικό τρόπο, αλλά αξίζει τον κόπο. Το να μπορώ να εκφράζομαι βαθιά τόσο με το τρομπόνι όσο και με τη φωνή, είναι πολύ σημαντικό για μένα. Η δυνατότητα να πω μια ιστορία με λόγια και μετά να την στολίσω με το τρομπόνι μου είναι κάτι που μου αρέσει πολύ.

Τραγουδάτε με εντελώς διαφορετικό τρόπο από τους Αμερικανούς τραγουδιστές της τζαζ. Υπάρχει -τελικά- ένας κάποιος «ευρωπαϊκός» τρόπος τραγουδιού ή απλώς αυτός είναι ο προσωπικός σας;
Τραγουδάω όπως παίζω και παίζω όπως τραγουδάω. Είναι ο τρόπος μου να εκφράζομαι - τόσο απλό. Δεν προσπάθησα ποτέ να μιμηθώ κανέναν. Τραγουδάω μόνο και μόνο επειδή μου αρέσει. Πιστεύω ότι αρέσει στους περισσότερους μουσικούς της jazz ανεξάρτητα από το όργανο που παίζουν.

Τι πιστεύετε ότι έφερε ο Andreas Brandis στην εταιρεία από το 2016 που εντάχθηκε στο διοικητικό κομμάτι της ACT;
Ο Andreas έχει φέρει πολλές νέες ιδέες στην εταιρεία, αλλά το κάνει με απόλυτο σεβασμό για τον προκάτοχό του, τον Sigg. Ο Andreas έχει διαφορετική άποψη από τον Sigg για ορισμένα πράγματα, αλλά πιστεύω ότι ο κύριος στόχος του είναι να αναπτύξει την ACT ακριβώς «στο πνεύμα του Siggi Loch».

Πώς ξεκίνησε το project του «30 Years of ACT»;
Επικοινώνησαν μαζί μου ο Siggi και ο Andreas, ρωτώντας αν μπορούσαμε να βρεθούμε στο Βερολίνο. Συναντηθήκαμε κι έθεσαν την ιδέα τους στο τραπέζι: Να γίνει μια παραγωγή Nils Landgren & Three Generations για να γιορτάσει την επέτειο της εταιρείας σε δίσκο κι επιπλέον μια συναυλία στη Φιλαρμονική του Βερολίνου.

Ποιες ήταν οι βασικές δυσκολίες που αντιμετωπίσατε στο έργο;
Δεν θα το ονόμαζα δυσκολίες αλλά μάλλον προκλήσεις και ήταν πολλές. Πρώτα απ’ όλα, να βρούμε ένα κατάλληλο στούντιο στο Βερολίνο για ένα τριήμερο που να λειτουργεί όλο το εικοσιτετράωρο με μουσικούς να πηγαινοέρχονται ανά ώρα. Δεύτερον, να καταφέρουμε να κάνουμε πρόβες και να παίξουμε σε υψηλό επίπεδο μέσα σε ένα πολύ στενό χρονικό πλαίσιο και να διαχειριστούμε όλα τα διαφορετικά στυλ μουσικής που είχαμε σχεδιάσει για τον δίσκο. Τρίτον, να έχουν όλοι καλή διάθεση. Όλοι τα καταφέραμε πολύ καλά, χάρη στην υψηλή τέχνη του καθενός και τον θετικό τρόπο με τον οποίο προσεγγίσαμε το project. Ήταν πραγματικά μια πολύ ευχάριστη εμπειρία και ότι ο Siggi ήταν μαζί μας στο στούντιο, έκανε τα πάντα να κυλήσουν πραγματικά ομαλά. Επιπλέον, το στούντιο και οι μηχανικοί ήταν κορυφαίοι!

Ποιες ήταν οι πιο ευτυχισμένες στιγμές του;
Κάθε φορά που πατούσαμε το κουμπί ηχογράφησης, όλοι χαμογελούσαμε ο ένας στον άλλον, απολαμβάνοντας το να είμαστε μαζί και να κάνουμε τη μουσική που όλοι αγαπάμε. Ένιωσα πραγματικά να ανήκω σε μια μεγάλη οικογένεια. Απόλαυσα κάθε δευτερόλεπτο των ηχογραφήσεων. Φανταστείτε, έπρεπε να παίξω και να ηχογραφήσω με τρεις γενιές, με σπουδαίους μουσικούς, δηλαδή. Ουάου!

Τι θυμάστε από τη συναυλία στη Philharmonie;
Θυμάμαι ότι ήταν μια πολύ μεγάλη και πολύ ικανοποιητική εμπειρία. Καθώς ήμουν υπεύθυνος για τη ροή της δεύτερης βραδιάς με σχεδόν 30 μουσικούς να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν από τη σκηνή, έπρεπε να έχω τον πλήρη έλεγχο σε όλα όσα έπρεπε να συμβούν και ταυτόχρονα να είμαι προετοιμασμένος για το απροσδόκητο. Το αποτέλεσμα ήταν απολύτως εκπληκτικό και το ίδιο και τα 2400 άτομα στο κοινό, στη sold out αίθουσα της Φιλαρμονικής.

Θα σας ρωτούσα ποιοι είναι οι καλλιτέχνες της ACT που θεωρείτε πιο σημαντικούς αλλά καθώς έχετε συνεργαστεί στενά με τους περισσότερους από αυτούς, δεν θα απαντούσατε. Ή θα το κάνατε;
Έχετε δίκιο, δεν θα το κάνω. Μπορώ όμως να πω το εξής: η ACT έχει ένα απίστευτο ρόστερ με τόσους πολλούς σπουδαίους μουσικούς που συναντιούνται αρμονικά σε όλα τα διαφορετικά ηχογραφημένα και ζωντανά project που δημιουργούμε και είμαι πολύ περήφανος που είμαι μέλος της οικογένειας της ACT. Έχω παίξει με τους περισσότερους από αυτούς, με έχει εντυπωσιάσει απόλυτα της οικογένειας αυτής. Είμαι πολύ λυπημένος που ο Esbjörn Svensson δεν είναι πλέον μαζί μας, καθώς δεν πρόλαβε να φτάσει στο μέγιστο που μπορούσε. Ήταν ένας πολύ σημαντικός μουσικός και είναι ακόμα.

Πάνω σε ποια πράγματα δουλεύετε αυτή τη στιγμή;
Αυτή τη στιγμή προετοιμάζομαι για τις επόμενες ηχογραφήσεις ως 4WD αλλά εκτός από αυτό, διορίστηκα επικεφαλής του Jazz σταθμού της κρατικής Ραδιοφωνίας της Σουηδίας. Αυτό μου παίρνει πολύ χρόνο αυτή τη στιγμή καθώς πρόκειται για μια αρκετά περίπλοκη δουλειά. Βάζω επίσης τις τελευταίες πινελιές στο πρόγραμμα για το 4ήμερο Jazz Baltica Festival του 2023, που θα γίνει στο Timmendorfer Strand στη Βαλτική Θάλασσα. Προετοιμάζω επίσης το επόμενο άλμπουμ των Funk Unit. Επιπλέον, παίζω όσο ποτέ άλλοτε, οπότε δεν έχω λόγο να παραπονεθώ ότι βαρέθηκα ή κάτι τέτοιο. Η ζωή είναι όμορφη. Ας υπάρξει όμως ειρήνη στον κόσμο. Παρακαλώ!