Μουσικη

Μία βραδιά με τον Μίνω Μάτσα

«Η μουσική είναι μία. Απλώς ενδύεται διαφορετικές φορεσιές. Είναι ένας ωκεανός με εικόνες, σκέψεις και συναισθήματα από τον οποίο κλέβω κάθε φορά χρόνο»

Γιάννης Νένες
ΤΕΥΧΟΣ 857
8’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Μίνως Μάτσας μιλάει στην Athens Voice για τη μουσική του πορεία λίγο πριν τη συναυλία του στο Gazarte Main Stage (13 Φεβρουαρίου).

Οι συναυλίες του Μίνωα Μάτσα είναι πάντα γεμάτες συναίσθημα. Δεν είναι μόνο οι συνθέσεις του που, συνδεδεμένες με παραστάσεις, έργα, σειρές, εικόνες και ήχους, δημιουργούν ένα στέρεο συναισθηματικό υπόβαθρο, αλλά και οι χώροι που επιλέγει να παρουσιάσει τη μουσική του που συμπληρώνουν την ταυτότητα της κάθε συναυλίας. Η μουσική, ξεφεύγοντας από πλαίσια, ετικέτες και στερεότυπα, απλώνεται σε ένα ευρύ φάσμα αναφορών και ιδεών – κάτι που τη διεθνοποιεί αλλά και, χάριν στον ίδιο τον καλλιτέχνη, την κρατάει ατόφια ελληνική, ίσως επειδή ο ίδιος μεγάλωσε, έζησε, ανατράφηκε μέσα στην οικογένεια και τη δισκογραφική εταιρία που «δημιούργησε» το ελληνικό τραγούδι τον τελευταίο αιώνα. Ο Μίνως Μάτσας, με ένθερμη συνέπεια, υπηρετεί αυτό το πολύπλευρο μουσικό του έργο και το κοινό το αντιλαμβάνεται και το εισπράττει με αντίστοιχο ενθουσιασμό, δημιουργώντας μια σχέση με την ποιότητα που έχουν αυτές των μεγάλων συνθετών με τον κόσμο τους.

Μετά από ένα τριπλό sold out τον περασμένο Δεκέμβριο, ο Μίνως Μάτσας επιστρέφει για μία και μοναδική συναυλία στις 13 Φεβρουαρίου στο Gazarte Main Stage. Τραγούδια από το σινεμά, την τηλεόραση, το θέατρο, τη δισκογραφία, που είχαν την τύχη να τραγουδηθούν από μοναδικούς ερμηνευτές, θα ξεδιπλωθούν μπροστά στο κοινό σαν μια πρόσκληση σε ταξίδι: «Καράβια που βγήκαν στη στεριά» σε ένα «Νησί» και μέθυσαν «Ως κι οι θάλασσες». Σαν μια ιστορία όπου κάποιος βρίσκει την «Ευτυχία» σ’ ένα «Όνειρο Απατηλό», σαν μια ατάκα ζωής: «Είσαι εσύ ο άνθρωπός μου». Τραγούδια με ψυχή σαν μια «Μαύρη πεταλούδα» που πετάει μακριά ως το «Μινόρε της αυγής». Συνοδοιπόροι του ο Κώστας Τριανταφυλλίδης με την ευγενική λαϊκή φωνή, «που με συγκινεί και με εκπλήσσει μονίμως τα τελευταία χρόνια» λέει ο Μ. Μάτσας, και η Μυρτώ Βασιλείου, μια νέα φωνή με δύναμη και θετική ενέργεια.

Ένα συναυλιακό ανκόρ λοιπόν, από αυτά που πάντα είναι φορτισμένα και χειροκροτείς όρθιος, αλλά και το ξεκίνημα της νέας χρονιάς με πράγματα, ιδέες και επιρροές για τα οποία μας μίλησε.

Μετά από το τριπλό sold out του Δεκεμβρίου, δίνεις μία ακόμα συναυλία στο Gazarte Main Stage για να «χωρέσει» κι άλλη αγάπη το κοινό σου. Νομίζω ότι η αγάπη είναι ο κύριος τίτλος στο έργο σου, αυτό σε καθορίζει ως συνθέτη και σε συνδέει με το κοινό. Τι λες γι’ αυτό; Είναι η αγάπη το κλειδί στη μουσική σου;
Ο κόσμος αγκάλιασε τις βραδιές στο Gazarte με έναν τρόπο μοναδικό. Έχω να πω μόνο ένα μεγάλο ευχαριστώ γι’ αυτό που ένιωσα επάνω στη σκηνή και όλοι μας κλείσαμε με πολλά χαμόγελα και αγκαλιές την τελευταία παράσταση. Αυτό το συναίσθημα δεν συγκρίνεται με τίποτα. Η αγάπη είναι το βασικό συστατικό για τα πάντα. Από τη μουσική μέχρι… τη μαγειρική. Δεν σου έχει τύχει να δοκιμάσεις ένα φαγητό που είναι φτιαγμένο με αγάπη; Κάνει τεράστια διαφορά. Ειδικά στους καιρούς που ζούμε. Η αγάπη μου για τη μουσική ήταν το μοναδικό πράγμα που με παρακίνησε από πολύ μικρό να ασχοληθώ με αυτήν. Και ελπίζω η σχέση αυτή να είναι αμοιβαία.

Εσύ τι αγαπάς περισσότερο από τα δεκάδες είδη τα οποία έχεις συνθέσει; Με ποιoν τρόπο συνδέεσαι με ένα έργο;
Η μουσική είναι μία. Απλώς ενδύεται διαφορετικές φορεσιές. Είναι ένας ωκεανός με εικόνες, σκέψεις και συναισθήματα από τον οποίο κλέβω κάθε φορά χρόνο. Ξέρεις, έχω αυτήν την έμμονη ιδέα πως με τη μουσική κλέβουμε χρόνο από την πραγματική ζωή γι’ αυτό μένουμε νέοι! Γι’ αυτό και όταν γράφω δεν ξέρω πραγματικά αν έχει περάσει μία ώρα ή δέκα λεπτά. Είτε έχω μια σκηνή από μια ταινία, είτε έναν στίχο, είτε ένα θεατρικό κείμενο, είτε μια χορογραφία, η αφετηρία αλλά και η αφοσίωσή μου είναι η ίδια. Αφήνω τη φαντασία μου ελεύθερη. Ίσως η μουσική είναι το μόνο πεδίο που μπορώ να είμαι πραγματικά ελεύθερος.

Τι θα δούμε και θα ακούσουμε λοιπόν στο Gazarte στις 13 Φεβρουαρίου;
Θα ακούσουμε τα τραγούδια που έχω γράψει για τον κινηματογράφο, τις τηλεοπτικές σειρές, το θέατρο και τη δισκογραφία. Και μερικά τραγούδια άλλων συνθετών που αγαπώ ιδιαίτερα, με τη δική μου «πειραγμένη» ενορχήστρωση. Μαζί με τον Κώστα Τριανταφυλλίδη και τη Μυρτώ Βασιλείου αλλά και 6 καταπληκτικούς σολίστ έχουμε γίνει γερή ομάδα και δίνουμε τον καλύτερό μας εαυτό.

Σε σχέση με τους άλλους, πολλούς και σημαντικούς χώρους που έχεις παίξει, πώς λειτουργείς στην πιο «ζεστή» σκηνή του Gazarte;
Η αλήθεια είναι πως έχω κάνει ελάχιστες συναυλίες και αυτές κυρίως το καλοκαίρι. Είναι η πρώτη φορά που παίζω σε έναν κλειστό χώρο, όσο και να σου κάνει εντύπωση. Ο λόγος είναι πως γράφω ασταμάτητα για πάνω από 20 χρόνια και επίσης έλειπα πολλά χρόνια στην Αμερική, με αποτέλεσμα να αναβάλλω διαρκώς το live. Είναι κάτι που μου δίνει μεγάλη χαρά. Η επικοινωνία με τους υπέροχους μουσικούς και το κοινό μέσω της μουσικής με κάνει καλύτερο άνθρωπο. Ουσιαστικά είναι σαν να ξαναγράφω κάθε φορά από την αρχή τα κομμάτια μου. Γιατί κάθε βράδυ είναι διαφορετικό.

Νιώθεις να έχεις αλλάξει σαν δημιουργός στη μετα-την πανδημία εποχή; Και με ποιον τρόπο;
Νομίζω όλοι ξυπνήσαμε από έναν λήθαργο. Ένιωσα την αβεβαιότητα και τη συντροφικότητα. Κανείς δεν είναι ο ίδιος μετά από αυτά τα δύο τρία χρόνια. Βιώσαμε συναισθήματα πρωτόγνωρα. Δεν είναι δυνατόν να είμαι ο ίδιος. Έχω μεγαλύτερη ανάγκη να μοιραστώ, να επικοινωνήσω από κοντά και να συναντήσω αγαπημένους ανθρώπους. Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Μπορεί αυτή η περίοδος να συνέπεσε με μια προσωπική περίοδο ευτυχίας, αλλά ο κόσμος άλλαξε –φαινόταν άλλωστε πως ερχόταν μια νέα εποχή– και μαζί με αυτόν προσαρμόζομαι κι εγώ. Ο νέος κόσμος που έρχεται είναι συναρπαστικός.

Το κοινό έχει αλλάξει σαν συμπεριφορά από τις μέρες της πανδημίας;
Νομίζω, το κοινό ζητάει αλήθεια. Σε όλα τα πεδία. Επίσης ζητάει επικοινωνία, νέα πρόσωπα, καθαρές προθέσεις και καλή διάθεση ή θετική ενέργεια – πες το όπως θες. Επίσης, βλέπω πως κάτι που έχει ποιότητα προχωράει, έχει απήχηση. Δεν είναι τυχαίο που το κοινό πάει και ξαναπάει σε θεάματα που του δίνουν κάτι παραπάνω από το να του αποσπούν απλώς την προσοχή από την καθημερινότητα. Επειδή αυτό πια συμβαίνει εύκολα στα social media είναι πιο απαιτητικός όταν θα βγει από το σπίτι του να πάει να δει ή να ακούσει κάτι.

Τι είναι αυτό που θα ήθελες πολύ να κάνεις τώρα; Κάτι που ίσως το ανέβαλλες λόγω συνθηκών, λόγω εποχής;
Θα ήθελα να συνεχίσω να παίζω live τη μουσική και τα τραγούδια μου. Να ετοιμάσω νέες συναντήσεις για το καλοκαίρι και επιτέλους να κάνω συναυλίες με την κινηματογραφική μου μουσική. Ελπίζω να μην ξαναχρειαστεί να απομονωθούμε στα σπίτια μας.

Μια σκηνή από ταινία όπου έγραψες τη μουσική και αγαπάς ιδιαίτερα;
Μια σκηνή που μου έρχεται αμέσως στο μυαλό είναι στο τέλος του πρώτου επεισοδίου της σειράς «Το Νησί», όπου η οικογένεια σπάει στα δύο για να μεταφερθεί η μητέρα απέναντι με τους λεπρούς. Ο Παπαδουλάκης σκηνοθέτησε μια κυτταρική σκηνή από αυτές που έχουμε δει στον κινηματογράφο και τις θυμόμαστε. Με τεράστια εσωτερική ένταση και συναισθηματική πύκνωση. Είναι μια πολύ δυνατή στιγμή όπου σε συνδυασμό με τη μουσική αφήνει ανεξίτηλα ίχνη. Βρείτε την στο Youtube, αξίζει τον κόπο.

Τι λες για τα μιούζικαλ; Τα τελευταία χρόνια φαίνεται να γνωρίζει ιδιαίτερη δημοτικότητα το είδος στο ελληνικό θέατρο. Παρακολούθησες κάποια παράσταση που σου άρεσε; Θα έγραφες μιούζικαλ; Και τι «είδους» θα ήταν αυτό;
Αγαπώ το είδος παρόλο που δεν ξέρω αν το αγαπάει το ελληνικό κοινό. Η πρώτη μου παράσταση στο θέατρο ήταν μιούζικαλ –«Πίτερ Παν»– για παιδιά και μάλιστα θα ήθελα να την ξαναπαίξουμε. Μα πού το ξέρετε; Με παρακολουθείτε; Είναι της μόδας κι αυτό, όπως το να μετατρέπουμε τα παλιά έργα ή τις ταινίες σε μιούζικαλ. Γράφω εδώ και καιρό ένα καταπληκτικό έργο με τη συγγραφέα Σοφία Καψούρου, η οποία γράφει το λιμπρέτο.

Και τι ταινία ή σειρά είδες και σου άρεσε;
Είδα τον δεύτερο κύκλο του «The White Lotus» και το «On the Rocks» της Σοφία Κόπολα.

Είσαι φίλος της τεχνολογίας στη δουλειά σου και στην προσωπική σου ζωή;
Είμαι φουλ φίλος και χρήστης κάθε είδους τεχνολογίας από τις αρχές του ’90. Την εκμεταλλεύομαι από πολύ νωρίς με τίμημα πολλά ξενύχτια και ανεξήγητα crash. Είχα το πρώτο ATARI MEGA ST2 στο οποίο έγραφα μουσική με τα πρώτα μουσικά προγράμματα. Λυπάμαι μόνο που δεν το κράτησα για το μουσείο τεχνολογίας. Σου έδινε αδιανόητες δυνατότητες να συνθέσεις και να επεξεργαστείς τον ήχο με, φυσικά, αστεία μνήμη. Επίσης μην ξεχνάτε πως μεγάλωσα μέσα στα –αναλογικά βέβαια– στούντιο και τα καλώδια. Η τεχνολογία έχει ποίηση, αρκεί να την ανακαλύψεις, χωρίς φόβο και να μη γίνεις δούλος της.

Τι γνώμη έχεις για την τεχνητή νοημοσύνη και τον αλγόριθμο που δημιουργεί ολόκληρα «ανθρώπων έργα» μιμούμενος απόλυτα τον ανθρώπινο παράγοντα; Θα κατακλύσει τα πάντα; Και πού θα βρεθούν οι δημιουργοί τότε;
Μα όταν μιλούσαμε για τον Νέο Κόσμο αναφερόμουν και στο A.I., αφού είναι ένα βασικό συστατικό του. Είναι η αναπόφευκτη εξέλιξη με πολλές συνέπειες. Θα τη συγκρίνω με τη βιομηχανική επανάσταση γιατί ο κόσμος δεν θα έχει σχέση με ό,τι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα. Προφανώς οι κοινωνικές επιπτώσεις θα είναι πολλές. Θα εξαφανιστούν επαγγέλματα. Θα γεννηθούν καινούργια. Οι δημιουργοί του μέλλοντος ήδη εμφανίζονται. Εκπαιδεύουν το μοντέλο τους και αυτό δημιουργεί. Θα δούμε και θα ακούσουμε πολλά. Αν υπέρ-εκπαιδεύσεις το μοντέλο σου το χάνεις, φεύγει αποκτά δική του… ζωή.

Ανάμεσα στο Λος Άντζελες και την Αθήνα, έχεις επιλέξει την Αθήνα ως βάση σου (τουλάχιστον την τελευταία φορά που είχαμε κάνει συνέντευξη). Ισχύει ακόμα αυτή η προτίμηση; Τι σε δένει ή όχι με την Αθήνα τώρα;
Συνειδητά επέλεξα να επιστρέψω μετά από αρκετά χρόνια περιήγησης. Η Αθήνα είναι μια πόλη σαν κι εμάς. Είναι μια υπέροχη, ατίθαση, ξεδιάντροπη, γοητευτική, ζεστή, θορυβώδης, άναρχη πόλη. Δεν θα την άλλαζα με καμία άλλη στον πλανήτη. Με εκνευρίζει αφόρητα η άσχημη πλευρά της, αλλά όταν βάλει τα καλά της και μυρίσω τις λεμονιές της πέφτω κάτω από τη γλύκα της.

Ποια είναι η δική σου γειτονιά στην Αθήνα;
Μεγάλωσα στο Πεδίον του Άρεως απέναντι από το Green Park. Αγαπώ την περιοχή αυτή, μου θυμίζει τα ανέμελα παιδικά χρόνια μου. Η περιοχή αυτή μέχρι την πλατεία Βικτωρίας είναι γεμάτη αναμνήσεις αφού έζησα εκεί μέχρι 11 χρονών.

Πάνω σε τι δουλεύεις τώρα;
Συγκεντρώνω και ενορχηστρώνω τα θέματα από τις κινηματογραφικές ταινίες και τις παραστάσεις για μεγάλη ορχήστρα.

Μίνως Μάτσας, Κώστας Τριανταφυλλίδης, Μυρτώ Βασιλείου

Info
Gazarte Δευτέρα 13/2/2023, στις 21:30
Τραγουδούν: Κώστας Τριανταφυλλίδης, Μυρτώ Βασιλείου

Συμμετέχουν οι σολίστ: Jim Staridas: Τρομπόνι, Τάκης  Βασιλείου: Κρουστά, Παρασκευάς Κίτσος: Μπάσο, Γιώργος Μάτσικας: Μπουζούκι, Ντίνος Χατζηιορδάνου: Ακορντεόν, Γιώργος Χατζόπουλος: Κιθάρα και ο συνθέτης στο πιάνο