Jeff Beck 1944 - 2023: Η πορεία του πρωτοποριακού κιθαρίστα της rock από τους Yardbirds μέχρι τα προσωπικά του albums, η σχέση του με τον Eric Clapton, και οι επιλογές που καθόρισαν τη ζωή του.
Δεν μου αρέσει να τα βάζω με τα πνεύματα και σίγουρα το τελευταίο που θα ήθελε ο Jeff Beck είναι ένα τυπικό κατεβατό της βιογραφίας των κατορθωμάτων του, αντί για έναν ανατρεπτικό αποχαιρετισμό. Άλλωστε η καθολική αναγνώριση έρχεται σε μια αιώνια κόντρα με την περίεργα πιστή τακτική του να κάνει σχεδόν σε όλη τη διάρκεια της ζωής του τα πάντα για να μην γίνει σταρ.
Από τον Les Paul ως τον Ravi Shankar, ο Jeff Beck τυλίχτηκε σε ένα γαϊτανάκι ήχων και αγαπώντας παράφορα την εξάχορδη απέκτησε μια ατέρμονη σχέση εξέλιξης μαζί της, κυνηγώντας τη νέα συγκίνηση σε μια εποχή που η μαγεία αναδυόταν άφθονη από κάθε κατεύθυνση. Όμως η προσχώρησή του στους μυθικούς Yardbirds, παίρνοντας τη θέση του Eric Clapton (ναι, αυτού που το όνομά του έγινε γρήγορα γκράφιτι στους τοίχους του Λονδίνου), έμελλε να είναι ένα επεισόδιο που έκανε τις καριέρες των δυο ανδρών μόνιμα ευθυγραμμισμένες και με μια αλλόκοτη αντιπαλότητα. Όταν λοιπόν ο Eric Clapton αποχώρησε το 1965, πολλοί πίστευαν πως οι Yardbirds είχαν τελειώσει. Ο Jeff Beck όμως ολοκλήρωσε την παρθενική του εμφάνιση μαζί τους στο Marquee μέσα σε μια καθολική αποθέωση.
20 μήνες παραμονής του σφράγισαν την ιστορία της εξέλιξης του σκληρού ήχου, οι καινοτόμες του προσεγγίσεις, η εξέλιξη της παραμόρφωσης, η επιβολή νέων δεδομένων στο λεγόμενο mainstream, έφεραν και την εμπορική καταξίωση, ενώ άνοιξε ο δρόμος για τις Ηνωμένες Πολιτείες, κάτι που ήταν η απραγματοποίητη ως τότε, μεγάλη λαχτάρα του Eric Clapton. Χιλιάδες μίλια για τρία τραγούδια κάθε βράδυ κάτω από τα επικριτικά βλέμματα των μαύρων που θεωρούσαν τη blues δική τους μουσική. Ο Jeff Beck γρήγορα πέταξε την πετσέτα του και γύρισε πίσω στην Αγγλία για χάρη ενός περιστασιακού έρωτα.
Όμως το ταξίδι του ήταν γεμάτο από περίεργες επιλογές, σαν να προσπαθούσε να ξορκίσει τη φήμη και τα πλούτη. Στην αυτοβιογραφία του ο Nick Mason θυμάται πως το 1967 οι Pink Floyd ήθελαν να επιστρατεύσουν τον Jeff Beck μετά την αποχώρηση του Syd Barrett, αλλά κανείς δεν βρήκε τελικά το θράσος να του το ζητήσει. Στα μέσα των 70s πέταξε στο Ρότερνταμ να συζητήσει την προοπτική να ενταχθεί στους Rolling Stones. Ζούσαν το λεγόμενο rock & roll lifestyle όπως δεν το ζούσε κανένας και ήξερε πολύ καλά πως δεν θα ήταν πια κύριος του εαυτού του, αλλά αντίθετα προσκολλημένος σε κάτι δεδομένο. Έφυγε σπρώχνοντας ένα σημείωμα κάτω από την πόρτα. Και όταν δημιούργησε ένα νέο συγκρότημα, τους Faces, με τον άγνωστο τότε τραγουδιστή Rod Stewart, τα παράτησε ξαφνικά, μόλις τρεις εβδομάδες πριν την εμφάνιση στο Woodstock. Το 1975 συνεργάστηκε με τον λεγόμενο πέμπτο Beatle, τον George Martin κάνοντας τη μεγάλη εμπορική επιτυχία “Blow by Blow”, αλλά τελικά ο Beck το μετάνιωσε πιστεύοντας πως έπρεπε να μείνει στο rock & roll. Ο Clapton είχε πει πως ο Beck δεν έγινε ποτέ “megastar” γιατί απλά δεν ήθελε: του άρεσε να τον αφήνουν μόνο, να είναι κάτω από το αυτοκίνητο και να δουλεύει στους κινητήρες.
Παρά τα όσα έχουν γραφτεί για τη σχέση των δυο σπουδαίων μουσικών, ο Beck εξεπλάγη ευχάριστα όταν είδε τον Clapton να εμφανίζεται στο ντοκιμαντέρ “Still on the Run: The Jeff Beck Story”. Στην πραγματικότητα εντυπωσιάστηκε από την ειλικρίνεια που έδειξε, κάτι που τον έκανε να δακρύσει. «Ομολογώ πως δάκρυσα. Ποτέ δεν περίμενα πως θα μπει στον κόπο για κάτι τέτοιο. Μελέτησα το πρόσωπό του ξανά και ξανά, για να βεβαιωθώ πως δεν συνέβαινε κάτι άλλο, αλλά εντάξει. Ήταν πραγματικά πολύ κολακευτικό.»
Αν ένα σοβαρό αυτοκινητιστικό ατύχημα κοντά στο Maidstone, τον Δεκέμβριο του 1969 του προκάλεσε σοβαρό τραυματισμό στο κρανίο και μια μεγάλη διαδικασία αποκατάστασης, αρκετές δεκαετίες αργότερα, το 2010, ένα καρότο που έκοβε για ένα στιφάδο του προκάλεσε ένα κόψιμο στο δάχτυλο. Μετά τη διαδικασία επέμβασης οι χειρουργοί έραψαν την άκρη του αριστερού του δείκτη, και ο ίδιος ασφάλισε τα δάχτυλά του για 7 εκατομμύρια λίρες.
Το ταξίδι που ξεκίνησε εκείνο το 12χρονο αγόρι που έφτιαχνε τις δικές του κιθάρες, πέρασε από διαφορετικά χωράφια, ποτίζοντας καρπούς blues rock, jazz fusion αλλά και proto metal, hard rock μέχρι και electronica. Μια ανικανοποίητη χοάνη φανταστικών ήχων κράτησε τον Beck συναρπαστικά καινοτόμο και επιδραστικό, όσο και αν οι επιλογές του, οι τρόποι του και η δράση του δεν τον έκαναν γκράφιτι σαν τον άσπονδο φίλο του. Δεν τον εμπόδισαν βέβαια να συνεργαστεί με αμέτρητους σημαντικούς μουσικούς διαφόρων ιδιωμάτων και ήχων.
Το 1992, οι Yardbirds παίρνουν μέρος στην τελετή εισαγωγής τους στο Rock and Roll Hall of Fame. Η ομιλία του Beck έμεινε στην ιστορία σαν μια από τις πιο τόσο συνοπτικά βλάσφημες. «Έχω κάνει και άλλη μουσική μετά τους Yardbirds», είπε στην αίθουσα του Waldorf Astoria Hotel στη Νέα Υόρκη, ενώ οι υπόλοιποι Yardbirds και ο Jimmy Page τον κοιτούσαν με έκπληξη. «Όμως τέλος πάντων, κάποιος μου είπε πως πρέπει να είμαι περήφανος απόψε, αλλά δεν είμαι, επειδή με έδιωξαν. Το έκαναν. Γάμησέ τους!»
Μιλήσαμε με τον τραγουδοποιό, μουσικό παραγωγό και γιατρό, Βασίλη Παπαζώτο, για τις πετυχημένες διασκευές στο project Μουσικό Μπαλκόνι και την αγάπη του για τη μουσική και ιατρική
17°
