Μουσικη

Νότης Μαυρουδής: «Άκρη δεν έχει ο ουρανός» - Μια ηχηρή απουσία

Θα λείψει πολύ ως συνθέτης, κι ακόμη περισσότερο ως ένας ευγενής και υπέροχος άνθρωπος

Γιώργος Φλωράκης
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Νότης Μαυρουδής 1945-2023: Ο Γιώργος Φλωράκης γράφει για μερικές από τις όψεις του έργου του συνθέτη, μουσικού και ραδιοφωνικού παραγωγού που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 77 ετών.

Υπάρχουν δημιουργοί που γνωρίζεις προσωπικά. Κι άλλοι που έχεις απλώς συνυπάρξει συμπτωματικά 2 ή 3 φορές. Τελικά, η σχέση που αναπτύσσεται δεν είναι ευθέως ανάλογη της σχέσης που έχει αναπτυχθεί. Είναι, όμως, ευθέως ανάλογη της αξίας, της ευγένειας, του πολιτισμού, της ευρύτερης προσωπικότητας του δημιουργού. Ο Νότης Μαυρουδής ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς. Κι αυτό σε κάνει να το νιώσεις το κενό που αφήνει.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 είχα ένα τρανζιστοράκι κι άκουγα συνεχώς ραδιόφωνο. Αγαπούσα περισσότερο από οτιδήποτε άλλο το Νέο Κύμα, ίσως γιατί στις περισσότερες περιπτώσεις τα τραγούδια του συγκεκριμένου ιδιώματος δεν είχαν μπουζούκι.

Ανάμεσα στα τραγούδια που ξεχώριζα ήταν κι ένα που ξεκινούσε με μια κλασική κιθάρα και δυσκολευόμουν να κατανοήσω τους στίχους. Αργότερα έμαθα ότι αυτό το τραγούδι, γεννήθηκε την ίδια χρονιά μ’ εμένα, το 1964, οι στίχοι ανήκουν στον Γιάννη Κακουλίδη, η φωνή στον Γιώργο Ζωγράφο και η σύνθεση στον Νότη Μαυρουδή, που έπαιζε, μάλιστα, και την κιθάρα της εισαγωγής. «Η δίψα μου ‘γινε φωτιά, στερεύει στα φιλιά σου…»

© ΑΠΕ-ΜΠΕ/STR

Με δεδομένη τη μεγάλη μου αγάπη στο ραδιόφωνο και ειδικά στα τρανζιστοράκια της εποχής, τον ξανασυνάντησα ως παραγωγό πια στο Δεύτερο Πρόγραμμα της ΕΡΑ, κάπου στα μέσα των 80s, να παίζει μουσικές μ’ ένα απίστευτα ανοιχτό πνεύμα. Ύστερα, την εποχή της ελεύθερης ραδιοφωνίας, κάπου στο Κανάλι 15, στον 9,84, στον 902 Αριστερά στα FM, κι αργότερα στο Τρίτο.

Στο πέρασμα του χρόνου, προσπαθούσα να ενσωματώσω στη δική μου δουλειά αυτή την ιδιαίτερη ευγένεια που έφερνε μαζί του σε κάθε μία από τις εκφωνήσεις του.

Πρέπει να έχει κάποιος υπερβολική αυτοπεποίθηση για να στήσει ένα τραγούδι με μια κλασική κιθάρα και μια μικρή ανδρική χορωδία, για να πιστέψει ότι αυτό μπορεί να γίνει επιτυχία. Μα ο Νότης Μαυρουδής δεν είχε τέτοιες βλέψεις για το «Πρωινό Τσιγάρο». Εντυπωσιάστηκε απλώς από την ποίηση του Άλκη Αλκαίου και μελοποίησε το ποίημα που ο δημιουργός του ήθελε να τραγουδήσει ο Μάνος Λοΐζος. Όμως ο Λοΐζος δεν πρόλαβε να του βάλει μουσική, ούτε και να το τραγουδήσει φυσικά. Την επιτυχία που θα γνώριζε αυτό το τραγούδι που πρωτοερμήνευσαν ο Κώστας Θωμαΐδης, ο Γιώργος Μεράντζας, ο Ανδρέας Μικρούτσικος, ο Σάκης Μπουλάς, ο Θανάσης Νικόπουλος και ο Γιάννης Σαμσιάρης δεν την περίμενε, ούτε ο Μαυρουδής, ούτε ο Αλκαίος, που μάλιστα δεν ήθελε να το δώσει για μελοποίηση πουθενά αλλού πέρα από τον Λοΐζο. «Βγήκε ο ήλιος, το ράδιο διαπασών…».

Οι συλλογές «Café de l’ Art» ήταν από αυτές που ακούστηκαν πολύ στο ραδιόφωνο, στα σπίτια, στις παρέες.

Ο Νότης Μαυρουδής μαζί με τον μαθητή του Παναγιώτη Μάργαρη, ερμήνευε τραγούδια από το ελληνικό και διεθνές ρεπερτόριο, με δύο κλασικές κιθάρες. Το αποτέλεσμα ήταν λεπταίσθητο, και η επιλογή θύμιζε τον τρόπο με τον οποίο ο Μαυρουδής διάλεγε τραγούδια για τις ραδιοφωνικές εκπομπές του. Για τους μεγαλύτερους σε ηλικία, αυτές οι κυκλοφορίες είχαν κι έναν χαρακτήρα νοσταλγίας.

© ΕΥΗ ΦΥΛΑΚΤΟΥ/EUROKINISSI

Τα κείμενά του στο περιοδικό για την κιθάρα, το Tar, αλλά και όπου αλλού αρθρογραφούσε, είχαν αυτήν την μοναδική σεμνότητα που τον χαρακτήριζε στην καθημερινότητά του. Κείμενα βαθιά, κείμενα ζεστά, κι ένας συγγραφέας που αποποιείτο τον όρο: «ένας καταγραφέας προσωπικών απόψεων» προτιμούσε να είναι.

Είδα για τελευταία φορά τον Νότη Μαυρουδή στον διάδρομο έξω από το studio του Δεύτερου Προγράμματος πριν από μερικούς μήνες. Είχε εκείνο το αιώνιο ευγένειας χαμόγελο και με καλημέρισε χωρίς καλά-καλά να με ξέρει. Έμοιαζε να ανήκει σ’ εκείνον τον τόπο· και θα λείψει πολύ ως συνθέτης, κι ακόμη περισσότερο ως ένας ευγενής και υπέροχος άνθρωπος του κόσμου της μουσικής.