Evnus: Δεν θα διακινήσω ποτέ τσάμπα μίσος

Με συνταγή drum and bass και ιστορίες που του έχουν συμβεί, όπως πώς κατάφερε να σωθεί ως μωρό χάρη σε ανθρώπους που δώρισαν το αίμα τους, ο Evnus aka Εύνους aka Δημήτρης Κοττάκης, τους τελευταίους μήνες κυκλοφορεί τμηματικά τα νέα tracks του καινούργιου του άλμπουμ «50!» που θα αποκαλυφθεί στην ολότητά του το 2023. Μεγαλωμένος στην Ελλάδα που το hip hop ήταν εντελώς underground, υπήρξε ένας από τους MCs της πρώτης γενιάς του ελληνικού rap που έμπλεξε με τις ρίμες, πλέκοντας ομοιοκαταληξίες σχεδόν ακατάληκτα και προωθώντας αυτό το είδος τόσο ως ράπερ όσο και ως DJ, ηχολήπτης και ραδιοφωνικός παραγωγός. Και μετά από μια απουσία αρκετών ετών από τη δισκογραφία, έχει να πει πολλά…

Πώς είναι να κάνεις hip hop στα 50 σου;
Μου γράφουνε διάφορα… «πού ‘σαι, ρε μπάρμπα», «καλώς τα ΚΑΠΗ» και τέτοια... Ε γελάω τι να κάνω; Το hip hop συνολικά ως καλλιτεχνικό κίνημα πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη δεκαετία του 1970 και συνειδητοποίησε τον εαυτό του στις αρχές της δεκαετίας του 1980... Οπότε είμαστε πάνω κάτω συνομήλικοι και νομίζω ότι αυτό κάνει τα πράγματα φυσιολογικά στη σχέση μας. Τώρα breakdance στα πενήντα, εάν το αποφασίσει ή το συνεχίζει κάποιος θέλει πολλή προσοχή αλλά rap, DJing και graffiti κάνεις άνετα σχεδόν και μέχρι να ψοφήσεις. Το hip hop για μένα είναι πλέον κάτι παλιό, βασικό στοιχείο της χαρακτηροδομής μου, το γεγονός όμως ότι το rap και η υπόλοιπη κουλτούρα είναι τώρα στο απόγειό τους (το rap είναι το μεγαλύτερο μουσικά εμπορικό είδος, το breakdance έγινε ολυμπιακό άθλημα!) το κάνει να φαίνεται νεανικό αλλά για μένα δεν είναι! Κάθε γενιά βεβαίως έχει τους ήρωές της και το rap είναι σπορ που αφορά κυρίως τους πιτσιρικάδες και την κάθε τους αντίδραση. Tο θέμα είναι να έχεις τις προσδοκίες που σου αναλογούν, ανάλογα και με τη γενιά σου. Σε πρακτικό επίπεδο όταν γράφω τα raps μου ή τα τραγουδάω νομίζω ότι είμαι σε καλύτερο επίπεδο από ποτέ αφού πλέον γράφω τριάντα χρόνια. Προσέχω να έχω υγιή τη φωνή μου γιατί την είχα ταλαιπωρήσει κι αφαίρεσα πολύποδες παλιότερα. Ε και στην τελική υπάρχουν και οι Pete and Bas που είναι εβδομηνταφεύγα παππούδια αλλά δίνουν ανυπέρβλητο πόνο. Στο τέλος της μέρας το μόνο που θέλουμε είναι να γράφουμε ωραία τραγούδια. Ανεξαρτήτως ηλικίας.

Γιατί είναι άτιμος ο χρόνος και γιατί δεν φτάνει μια ζωή;
Ο χρόνος είναι άτιμος κυρίως γιατί δεν τον καταλαβαίνουμε. Είναι σαν αίσθηση, κάποιες στιγμές νοιώθεις ότι τον κατανοείς και στα καπάκια τον χάνεις. Τώρα για τη ζωή, εξαρτάται πόση καύλα έχεις. Η γνώση από μόνη της είναι μια τεράστια περιπέτεια άκρως συναρπαστική. Θα ήθελα μια ζωή για να μάθω όσα με ενδιαφέρουν και άλλη μια ζωή για να γράψω εγώ για αυτά. Η μουσική το ίδιο και χειρότερα. Οι γυναίκες, το φαινόμενο του έρωτα, άστα... Τα ταξίδια που μου έχουν λείψει κιόλας άλλο τεράστιο κεφάλαιο. Μέχρι σήμερα έχω ζήσει μια πολύ γεμάτη ζωή αλλά μέσα μου νοιώθω αδαής πιτσιρικάς, σαν να έχω πάρει μια μυρωδιά μόνο. Και γύρω μου οι rappers και όλος ο κόσμος διατείνονται ότι ξέρουν. Ανεβαίνουν σε ένα βάθρο, σου λένε «αυτός είμαι και έτσι είναι» κοπανάνε και μία στο τραπέζι και εξελίσσονται ελάχιστα σαν άνθρωποι μετά. Καταλυτικό φάουλ για τη ζωή όλο αυτό. Αλλά υπάρχει και μία προϋπόθεση στο «μια ζωή δεν φτάνει και θα ήθελα πενήντα ώρες για να μου κάνει»: η απουσία του άγχους. Το θέμα είναι να κάνεις ό,τι κάνεις χωρίς αυτό, είναι αυτοκαταστροφικό το άγχος. Fact! Αυτό πάντως που δεν έχω προλάβει να καταφέρω να κάνω και ψιλοντρέπομαι κιόλας είναι ότι δεν ξέρω να ψαρεύω, νησιώτης άνθρωπος! Με «φάγανε» και οι κονσόλες! Γενικά θα κάνω ό,τι μπορώ καλύτερα γνωρίζοντας ότι θα πεθάνω έχοντας απλά γρατζουνίσει την επιφάνεια της αλήθειας που ψάχνω. Το μόνο που μπορώ να σου πω ότι ξέρω για τον χρόνο είναι ότι επιβραδύνεται όσο μεγαλώνει η δύναμη της βαρύτητας. Τέλος οι μύγες ζουν δύο-τρεις εβδομάδες αλλά αν μπορούσαν να σου απαντήσουν θα σου έλεγαν ότι έζησαν μια πλήρη ζωή. Ε κι εμείς κάπως έτσι είμαστε.

«Μαγειρεύεις» νέο άλμπουμ. Με ποια «συνταγή» ξεκίνησες να το ετοιμάζεις; 
Η μαγειρική κυριολεκτώντας είναι η μόνη δουλειά του σπιτιού που λατρεύω να κάνω. Θα ήθελα να γίνω εξπέρ-σεφ αλλά πού να φτάσει μια ζωή, που λέγαμε πριν λίγο... Ναι, μαγειρεύω νέο άλμπουμ και τα τέσσερα πρώτα πιάτα (tracks) έχουν σερβιριστεί κιόλας. Υπεύθυνος για την όλη φάση είναι και ο Βασίλης Παπαθεοχάρης aka Vptheo που μου γράφει τις μουσικές. Είμαστε πολλά χρόνια φίλοι και συνεργάτες, έχουμε φτιάξει δύο EPs στο παρελθόν και μια μέρα που πίναμε καφέ στην Καλλιθέα μου λέει «ρε θείο, δεν γράφεις κανά κομμάτι να βγάλουμε καινούργιο Evnus;»... Δεν του απάντησα αλλά το επεξεργάστηκα και δεν ήθελα και πολύ. Τώρα για τη συνταγή δεν είμαι σίγουρος. Βγάζουμε ένα κομμάτι περίπου ανά δύο-τρεις μήνες και μέχρι να βγει είναι όλα ρευστά. We are going with the flow. Μου στέλνει λούπες τύμπανα-μπάσο, διαλέγω ποια με «φτιάχνουν», μετά τα δουλεύουμε και μαζί και παράλληλα πλακωνόμαστε: αυτός μου λέει να μην κάνω πολλά τραγουδιστά, εγώ του αλλάζω τους ήχους στα τύμπανα και τσαντίζεται (είναι ντράμερ) αλλά στο τέλος πάντα πέφτει γέλιο και όταν βγει το κομμάτι είμαστε εντελώς οκέι. Οι επιρροές μας είναι φυσικά hip hop, funk, soul, electronica και ο καμβάς μας είναι το feedback της αστικής ζωής. Προσοχή! Το feedback... όχι η ίδια η αστική ζωή. Αυτή είναι χιλιοραπαρισμένη! Η συνταγή επίσης θα περιλαμβάνει δύο αγαπημένες μας τραγουδίστριες και δύο MCs, τον πιο αγαπημένο μου Έλληνα-πολυβόλο και έναν αγαπημένο επίσης «παλαίουρα»!

To «300g» κρύβει μια προσωπική ιστορία και είναι το δικό σου ευχαριστώ στον άγνωστο δότη. Θα ήθελες να τη μοιραστείς;
Το κομμάτι μιλάει για το πώς σώθηκα όταν ήμουν μωρό. Είχα αρρωστήσει βαριά στην Αίγινα και ο γιατρός με είχε πλακώσει στα υπόθετα! «Μια χαρά είναι το παιδί, μην ανησυχείς», έλεγε στη μάνα μου... Τον θυμάμαι, έμοιαζε με τον Τέλι Σαβάλας. Ε με είδε η γιαγιά μου η Λούλα και είπε στους γονείς μου να με πάνε γρήγορα στην Αθήνα. Όπερ εγένετο, χρειαζόμουν αίμα και μετά από πολύ κόπο βρήκε ο πατέρας μου, σε μια Αθήνα επί χούντας και με απαγόρευση κυκλοφορίας! Και σώθηκα! Και ναι, είναι «ευχαριστώ» και μάλιστα το πιο σημαντικό που έχω πει. Είναι λίγο τρελό να το φανταστείς, δίνεις ένα κομμάτι από τον εαυτό σου, δεν σου κοστίζει μία και αυτό το ζουμί μπαίνει στον οργανισμό ενός άλλου και τον σώζει, νομίζω μετά το σεξ είναι η πιο σημαντική ανταλλαγή υγρών που υπάρχει. Όπως επίσης η εθελοντική αιμοδοσία είναι ο πιο αγνός και άμεσος ακτιβισμός που υπάρχει. Παρονομαστής μόνο η ανθρώπινη ζωή! Ούτε ιδεολογίες ούτε ομάδες ούτε θρησκείες ούτε σεξουαλικοί προσανατολισμοί, τίποτα. Μόνο οι ομάδες αίματος υπάρχουν εκεί. Το ΕΚΕΑ (Εθνικό Κέντρο Εθελοντικής Αιμοδοσίας) κάνει πολύ καλή δουλειά, έχουμε συνεργασία με αφορμή το κομμάτι και θα ήθελα να μεταφέρω εδώ ότι χρειαζόμαστε περισσότερο αίμα σαν χώρα τους μήνες Ιανουάριο και Αύγουστο. Να το ξέρουν όσοι θέλουν να δώσουν αίμα και να σπείρουν μια χαοτική σπίθα ζωής στον συνάνθρωπο!

Σε ένα τοπίο όπου η πλειοψηφία κολλά με autotune εσύ το πας άφιλτρα και drum and bass. Γιατί;
Το autotune είναι άλλο ένα plug in. Ένα εργαλείο που μπορείς να το χρησιμοποιήσεις κατά περίπτωση αν έχεις κάτι συγκεκριμένο να κάνεις. Δεν μπορεί όμως να υποκαθιστά τον σωστό τρόπο ερμηνείας μιας μελωδίας. Τόσα λεφτά βγάζουν όλα αυτά τα παιδιά, δεν μπορούν να δίνουν κανά πενηντάρικο να κάνουν φωνητική, να μάθουν να τραγουδούν; Καλό στην πάρτη τους θα κάνουν. Στην ουσία τραγουδώντας με autotune είναι σαν να διαιωνίζουν την ανικανότητα τους και να τη διαφημίζουν κιόλας, είναι ο εύκολος τρόπος, κατάλαβες; Καλύτερα να έχω τον Βασίλη να με «κωλοχεριάζει» όταν φλαμάρω στις νότες και να τρώω τα συκώτια μου μέχρι να το πω σωστά, παρά αυτό. Και ναι, όσο πιο άφιλτρα γίνεται. Να είναι αληθινό το αποτέλεσμα, δικό σου, να το ‘χεις... Το drum and bass το τρελογουστάρω για πάντα όπως και ο Βασίλης αλλά είναι κι αυτό ένα στοιχείο. Η μουσική μας είναι fusion. Πάντα έτσι ήμουν εγώ, τα έχω πει από το 2000 και πριν, θέλω και φυσικά όργανα και διαφορετικά είδη μουσικής από κάτω, οι λούπες για μας είναι μόνο το ξεκίνημα. Θέλω όταν τελειώνει ένα κομμάτι να μου έχει γεμίσει το κεφάλι με μουσική! Το hip hop είναι η ρίζα μου αλλά ποτέ δεν κατάφερε να καλύψει όλες τις ανάγκες του κεφαλιού μου για σύνθεση, μελωδίες, ενορχηστρώσεις και μουσικούς-παίκτες. Για αυτό και κάνουμε fusion hip hop.

To «Δεν Φλεξάρω» ακούγεται σαν το δικό σου σχόλιο πάνω στην trap…
Είναι. Στην ουσία ούτε το autotune με ενοχλεί, εδώ ζήσαμε τη φάση Milli Vanilli, υπάρχουν πολλά και ενδιαφέροντα flows, παραγωγές... το πρόβλημα είναι οι στίχοι... Δεν υποστηρίζω ότι η trap είναι η μόνη υπεύθυνη για αυτό που γίνεται αλλά συμβάλλει αρκετά... Μιλάω για την εγκληματικότητα των ανηλίκων, τσέκαρε την επικαιρότητα... Mην εξηγούμε τα αυτονόητα με την επιρροή στα πιτσιρίκια κλπ. Το rap δεν είναι ούτε ταινία ούτε video game ούτε ειδήσεις στην τηλεόραση. Η επιρροή του είναι, ναι, πιο άμεση από όλα αυτά. Γίνεσαι φίλος του, ταυτίζεται το πιτσιρίκι. Και ο τελευταίος άγνωστος MC να είσαι οφείλεις να το ξέρεις αυτό. Τα όσα λες έχουν αντίκτυπο στο μέλλον πολλών παιδιών. Επίσης η δική μου η γενιά δεν έμαθε στον δρόμο αυτά που λένε τώρα για τον δρόμο. Και παλιότερα με το gangsta rap δεν είχα σχέσεις. Τι έχει συμβεί τώρα εκεί; Η πρώτη γενιά των αμερικανών rappers είχαν γίνει πρώτα gangsters και μετά έγιναν rappers. Αυτοί έχουν για μένα τη μόνη αυθεντικότητα. Όλοι οι υπόλοιποι ακολούθησαν ένα πετυχημένο franchise. E με τα χρόνια αυτό όλο αυτό έγινε η κύρια θεματολογία και της trap αλλά δυστυχώς και της πραγματικότητας. Για μένα είναι η πρώτη απόδειξη ότι είσαι της αρπαχτής, δεν είσαι καλλιτέχνης όπως το εννοούμε εμείς τουλάχιστον. Οι μουσικές είναι όπως όλες, υπάρχουν βαρετές παραγωγές αλλά και εξαιρετικές!

Τι έχει αλλάξει από το 1996 και το πρώτο single «Ο Εραστής της Φυγής» μέχρι σήμερα;
Σε μουσικό πεδίο τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν και πολύ απρόβλεπτα. Από το 1996 μυριζόμασταν ότι το hip hop θα είναι το τελευταίο συνολικό καλλιτεχνικό κίνημα που θα υπάρξει. Βλέπαμε τι θα κάνει το internet. Σε τεχνολογικό επίπεδο δεν φανταζόμασταν τον ρυθμό εξέλιξης σε κάποιους τομείς, όπως και την αργοπορία σε κάποιους άλλους. Για παράδειγμα, έχουμε απίστευτα εργαλεία επικοινωνίας στα χέρια μας αλλά ακόμη τον καρκίνο δεν τον θεραπεύσαμε, κοντεύουμε να βρούμε τον δρόμο για άλλες διαστάσεις αλλά ακόμα τα αυτοκίνητα δεν πετάνε και μόλις τώρα ξαναπάμε στο φεγγάρι. Σε ιστορικό γεωπολιτικό επίπεδο δεν φανταζόμουν ότι η ιστορία πασχίζει να επαναλαμβάνεται σαν ηχώ και ότι όσο συμβαίνει αυτό μόνο παπαριές γίνονται. Είμαι σίγουρος πλέον ότι ανήκω στις γενιές που θα δουν την πλήρη μετάβαση του ανθρώπινου πολιτισμού (ελπίζω σε κάτι καλύτερο). Έχουμε δει όλη την ιστορία της ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας και της κοινωνίας από τη δεκαετία του 1980 και μετά. Το πρώτο game που παίξαμε ήταν το Space Invaders, τώρα παίζουμε με VR και σίγουρα θα παίξουμε και με ολογράμματα κάποια στιγμή. Αυτή την πορεία την έχουμε δει σε πολλές τεχνολογίες. Έχουμε δει τον κόσμο να αλλάζει μπροστά μας και αυτό συνεχίζεται με φρενήρεις ρυθμούς πλέον. Έχω αρχείο με δημοσιεύματα για τεχνολογικές και πιθανές τεχνολογικές εξελίξεις από το 1985. Όταν αράξω να συνταξιοδοτηθώ θα τα ανοίξω και θα γράψω ένα βιβλίο που θα εξελίσσεται ανά εικοσαετία και θα χρησιμοποιήσω όλο αυτό το υλικό. Να ‘μαστε καλά. Τώρα ως Δημήτρης Κοττάκης από το 1996 έως τώρα μετράω κάτι λιγότερα μαλλιά, δύο γιους που υπεραγαπάω, γυναίκες που αγάπησα και ζήσαμε όμορφα, πολύ ραδιόφωνο σε ηχοληψία και εκπομπές και φυσικά άπειρη μουσική μες το κεφάλι μου. Ως Evnus από το 1996 μέχρι σήμερα έβγαλα δύο CD singles, τέσσερα albums, τρία EPs, δύο συλλογές, πολλές συμμετοχές, αρκετά live (θα ήθελα περισσότερα) και τώρα γράφουμε το τελευταίο album νομίζω. Μετά θα βγάζω τραγούδια όποτε μας τη βαράει μόνο. Το 1996 για να κάνεις μουσική χρειαζόσουν στούντιο και εταιρεία. Τώρα μπορείς και μόνος σου. Βέβαια παρά την κερδοσκοπική τους φύση οι εταιρείες πρόσφεραν ένα είδος αναγνώρισης. Δεν σε υπέγραφαν αν δεν είχες να δώσεις. Η Αθήνα νομίζω ότι είναι τώρα πιο όμορφη, τότε ήταν λίγο πιο αγνή. Γίνονταν περισσότερα jams και υπήρχε περισσότερος αυτοσχεδιασμός και στην πόλη και στις μπάντες. Το πολύ online αφαιρεί τη φυσική αλληλεπίδραση των σωμάτων κι έτσι λείπει μεγάλο μέρος της ουσιαστικής επικοινωνίας των ανθρώπων. Τέλος, το 1996 ήθελα να αποδείξω πράγματα, να ανελιχθώ, τώρα το μόνο που με ενδιαφέρει είναι να γράφω ωραία τραγούδια.

Ανήκεις στους MCs της πρώτης γενιάς του ελληνικού ραπ. Αλήθεια πώς βρέθηκες να κρατάς ένα μικρόφωνο στα χέρια και να χώνεις;
Από breakdance ξεκίνησα. Χόρεψα αρκετά ως έφηβος, ντάξει, σήμερα ούτε φανταζόμουν πόσο θα ανέβει το επίπεδο. Ξεκίνησα να κάνω ραδιόφωνο σχεδόν μόλις τελείωσα το σχολείο οπότε βρέθηκα αρκετά γρήγορα μπροστά σε μικρόφωνα. Ταυτόχρονα άκουγα άπειρη μουσική και hip hop φυσικά... Τώρα πρέπει να είναι κάπου στο 1992-1993 όπου για πρώτη φορά μπαίνω στα στούντιο του Ιόνιον FM στο Μαρούσι όπου εργαζόμουν σαν ηχολήπτης και μαζί με τον φίλο και δάσκαλο μου Αντρέα Κωστόπουλο (μπασίστα), ηχογραφούμε το demo του «Εραστή της Φυγής». Δεν είχε φέρει το μπάσο, έπαιζε με το στόμα, έκανε και φωνητικά κι εγώ ραπάρισα το κομμάτι. Με ένα ορχηστρικό από Fugees. Δεν είχα καμία πρόθεση τότε να γίνω MC. Για το γούστο μας το κάναμε, ούτε στη συνέχεια πολυασχολήθηκα. Έγραφα διάφορα αλλά ήμουν συγκεντρωμένος στη δουλειά μου στο ραδιόφωνο και στο DJing γιατί από κει έρχονταν τα λεφτά. Τουλάχιστον δύο χρόνια αργότερα ακούει το demo η πρώην σύζυγός μου η Βάλια και μου λέει «γιατί δεν το πηγαίνεις σε κανά στούντιο, σε καμιά εταιρεία;»... Ε είπα στον εαυτό μου «θα πληρώσεις το στούντιο και κανά δυο μουσικούς να το γράψεις, να το έχεις για πάρτη σου». Ο Αντρέας τότε είχε φύγει Αμερική. Και πηγαίνω στην Warehouse Records, το ακούν τα παιδιά (Πάνος Λουρουτζιάτης, Βαγγέλης Ζήσης) και μου την πέφτουν να γράψουμε τα tracks μου, να βγάλουμε δίσκο. Τότε και μόνο τότε κοίταξα το μικρόφωνο με άλλο μάτι. Τότε συνειδητοποίησα τι μπορώ να κάνω με αυτό εκτός από το να το ρυθμίζω και να μιλάω σε εκπομπές. Ένοιωσα τη δύναμή του αλλά και την ευθύνη του. Και από την πρώτη στιγμή ήξερα παρά το εκρηκτικό του τότε χαρακτήρα μου και της ηλικίας μου ότι δεν θα πω ποτέ μαλακίες ή πράγματα που θα βλάψουν ζωές, ότι δεν θα διακινήσω τσάμπα μίσος. Ήδη ακούγαμε gangsta rap τότε και παρά το γεγονός ότι τρελογουστάραμε, γνωρίζαμε τις παρενέργειες αυτού του σπορ. Ε μετά ήρθαν άπειρες πρόβες ηχογραφήσεις, αυτοσχεδιασμοί με φίλους, συναυλίες. Αυτό που πραγματικά με εξιτάριζε και ακόμα με εξιτάρει, είναι να παίζω με μουσικούς. Τότε υπήρχαν διάφορα στέκια που έπαιζαν jazz και πήγαινα όπου ήξερα κάποιον από την μπάντα και συνήθως μου έλεγαν να ανέβω για jam. Από τις πιο συναρπαστικές χαοτικές φάσεις αυτό. Να ραπάρεις ξαφνικά με παίκτες που δεν ξέρεις μπροστά σε κόσμο... Νομίζω ότι σε συνθήκες μπάντας το μικρόφωνό μου βρίσκει τον γνήσιο περίγυρό του και νοιώθω άνετα και φυσιολογικά. Το μικρόφωνο είναι ο ψυχοθεραπεύτης μας, όλοι οι rappers το ξέρουν αυτό.

Τι κάνει κάποιον MC;
Τίποτα. Αυτοανακηρύσσεται. Ε μετά απομένει να αποδειχθεί και τι MC είναι. Σίγουρα χρειάζεσαι στίχο και ρυθμοροή (flow). Εννοείται μια καλή ή μια χαρακτηριστική χροιά φωνής, μετράει. Μετά όλα έχουν να κάνουν με το ποιος είσαι σαν άνθρωπος και τι έχεις να πεις, να δώσεις. «Master Of The Ceremony» κυριολεκτικά για να γίνεις χρειάζεσαι δουλειά κι επιτυχία. Έχω υπάρξει τελετάρχης και σε δικά μου live και σε άλλα events. Είναι πολύ ωραία. Αλλά πλέον δεν νοιώθω τόσο MC όσο τραγουδοποιός.

Τι θυμάσαι από τα 90s και πώς αισθάνεσαι πως συνέβαλλες σαν Evnus στην εξέλιξη της σκηνής;
Τα 90s ήταν για μένα πολυάσχολη δεκαετία. Έκανα πολύ ραδιόφωνο, τελείωσα μια ιδιωτική σχολή για ΜΜΕ, DJing, στρατιωτικό, παντρεύτηκα, έκανα παιδιά κι έβγαλα και δίσκους. Και πέρασα και πολύ ωραία. Πολλή δουλειά, πολλά καρπούζια στη μασχάλη και πάμε. Σαν Evnus νομίζω με τη μουσική και τη στάση μου έδειξα ότι μπορείς να βάλεις το rap σου και σε άλλες φόρμες χωρίς να το ξεφτιλίσεις. Στα 90s οι rappers σίγουρα έπαιζαν για τη φανέλα πολύ περισσότερο. Ευτυχώς έχουμε και σήμερα ακόμα τέτοιους παίκτες. Ο πρώτος δίσκος είχε πολλά funk και jazzy στοιχεία, ο δεύτερος ήταν electrofunk rock με rap, ο τρίτος ήταν σχεδόν όλος με συνεργασίες. Ε πιστεύω ότι περισσότερο άνοιξα το πεδίο στη μουσική που υπηρετώ και συνέχισα... Επίσης οι Evnus μαζί με τον Νίκο Γκόλφη και τους Love In Sadness είμασταν οι πρώτοι που παίξαμε ελληνικό με live μπάντα στην Αθήνα και στην Ελλάδα. Με μια μικρή επιφύλαξη αυτό, παίζει να είναι και οι «Νίπτω τας χείρας» η μπάντα του Πάνου Πιλάτου, αυτοί έπαιζαν hardcore με rap. Γενικά πιστεύω ότι τα τραγούδια μου μόνο καλό έχουν κάνει και σε μουσικό-εξελικτικό αλλά και σε ανθρώπινο επίπεδο. Τώρα σαν Δημήτρης Κοττάκης έχω παίξει πολύ rap στο ραδιόφωνο. Νοιώθω σαν την απεγνωσμένη προσπάθεια της ιστορίας να αποκαταστήσει την ισορροπία και να παιχτεί rap στο ελληνικό - αθηναϊκό ραδιόφωνο. Και όχι μόνο rap αλλά και άλλες εξαιρετικές urban εντόπιες μουσικές. Το ραδιόφωνο και το rap, με ελάχιστες εξαιρέσεις όπου είχα την ευκαιρία να ζήσω – όπως στον Athens Voice 102.5, δεν τα βρήκαν ποτέ τριάντα χρόνια τώρα. Αυτό είναι μια παράνοια, ένα error της ραδιοφωνικής αγοράς στην Αθήνα. Σαν μουσικός επιμελητής και ηχολήπτης έπαιζα το «Μεγάλο Κόλπο» από το 1995 σε νυχτερινές ζώνες με live ακροατές που άκουγαν Στράτο Διονυσίου και γινόταν της μουρλής! Σε εκπομπές στον Atlantis. Έχω κάνει το «Διαστημόπλοιο», αυτή η εκπομπή έχει αποδείξει τις προθέσεις μου, ήταν μια πόρτα ανοικτή και την πέρασαν πολλοί καλλιτέχνες - μεταξύ τους και κάποιοι πολύ σπουδαίοι. Όπως μου το είπε μια φίλη «καταφέραμε τότε, να κοιτάξουμε ποιοι είμαστε». Όσοι γούσταραν την κουλτούρα και ήταν χαμένοι στη γειτονιά τους ο καθένας... Το δίκτυο ακόμη δεν ήταν εύκολο (μόνο το MySpace θυμάμαι, ούτε ΥouΤube ούτε social media). Κι έτσι το είδα κι εγώ ξεκάθαρα. Με το «Διαστημόπλοιο» είχα την τύχη να παρατηρήσω να γνωρίσω και να μιλήσω με όλο τον πυρήνα της τότε hip hop φάσης κι αν θες να τον συνδιαμορφώσω λίγο! Το έκανα μόνο από αγάπη και δεν πήρα λεφτά ποτέ ούτε για να παίξω τραγούδια του ούτε για να έρθει καλεσμένος. Ήταν εντελώς παρεΐστικο αλλά pro. Από το 2003 έως το 2007 από τον τότε Planet 99.5 διέδωσα την αγαπημένη μου μουσική όσο καλύτερα μπόρεσα. Και άλλες μουσικές, όχι μόνο rap. Και έκανα καλό και ωφελήθηκα. Kαι βέβαια σε όλες τις μετέπειτα ραδιοφωνικές μου περιπέτειες υπήρχε ελληνικό hip hop. Απλά με τα χρόνια γίνομαι πιο αυστηρός και επιλεκτικός σίγουρα. Αυτό που θέλω να υπογραμμίσω πάντως είναι ότι το ραδιόφωνο, η ελληνική urban μουσική κι εγώ, έχουμε unfinished business. Eίναι παράνοια αυτό που συμβαίνει ακόμα εν έτει 2023.

Ήσουν επίσης από τους πρώτους MCs που κυκλοφόρησαν βιντεοκλίπ. Ήταν θέμα ματαιοδοξίας;
Αυτός που την έψαξε πρώτος από όλους με το video και την εικόνα στα 90s κι έφτιαξε εξαιρετικά πράγματα είναι ο DJ ALX. Είχα δει τα κλιπ των Terror X Crew, τρελογούσταρα και φτιάξαμε και μαζί μετά. Σε αυτόν νομίζω ανήκει το εύσημο της πρωτοπορίας στα hip hop videos αμετάκλητα. Εγώ ποτέ δεν την έψαξα με την εικόνα. Σχεδόν πάντα την άφηνα στους σκηνοθέτες. Πολύ συχνά επιλέγαμε νέους με όρεξη. Να πω ότι σε αντίθεση με το στούντιο που οκέι, κλείδωσέ με μέσα, ποτέ δεν μου άρεσαν τα γυρίσματα και τα videos. Τα θεωρώ κουραστικά. Πάντα τα άφηνα στους αρμόδιους, άντε να τους πω κάποια ιδέα μου. Δεν είμαι της εικόνας, είμαι πολύ audio άνθρωπος. Γι’ αυτό και μια ζωή εργαζόμουν στο ραδιόφωνο. Και τώρα ακόμα τον Βασίλη πρέπει να ρωτήσεις, είναι η δουλειά του μεράκι του εκτός από τη μουσική, όλο φακούς και φώτα και κάμερες αγοράζει-αλλάζει. Αν δεν ήταν δουλειά του Βασίλη τα videos δεν θα κάναμε τόσα. Αλλά αφού θέλει και μπορούμε. Εγώ με videos και εικόνα είμαι σχεδόν άσχετος! Τώρα για τη ματαιοδοξία που λες, νομίζω ότι τα έχω βρει με τον εαυτό μου, από φάτσα βλέπομαι αλλά μέχρι εκεί, δεν είμαι κανένας ωραίος και επειδή ζορίζομαι κιόλας έχω μια συστολή, γίνομαι κι αντιφωτογενής. Από μικρός λοιπόν συμφωνήσαμε με τη φάτσα μου ότι πρέπει να την παλέψω να γίνω ωραίος τύπος και άνθρωπος και δημιουργός για να περάσω καλά. Η ομορφιά είναι αυταπόδεικτη και τη γουστάρουμε όλοι. Επειδή όμως σου ανοίγει πόρτες εύκολα, δεν ψήνεσαι σαν χαρακτήρας και δημιουργός. Το εύκολο λόγω ομορφιάς στη δημιουργική τέχνη δεν σε εξελίσσει ιδιαίτερα. Στα videos είμαι η απλή αυτονόητη λύση, ο rapper να λέει το κομμάτι. Την ψάχνω να το αλλάξουμε αυτό με ιδέες. Τα πηγαίνω μέτρια. Ματαιόδοξος δεν νομίζω ότι είμαι, ούτε επίσης μισαλλόδοξος. Φιλόδοξος είμαι, αλλά σε πολύ συγκεκριμένα πεδία.

Την ψώνισες ποτέ;
Ω ναι. Ευτυχώς πολύ μικρός και σε περιορισμένη εμβέλεια. Μόλις τελείωσα το Λύκειο και μην έχοντας περάσει για ένα μάθημα στις πανελλήνιες, είπα να πάω να βρω τον αδελφό μου στην Κομοτηνή που σπούδαζε, να φύγω από Αίγινα όπου γύριζα και έπινα κιόλας, να διαβάσω για να το ξαναδώσω. Πήγα και... έξι μήνες μετά, έκανα δύο εκπομπές σε τοπικό σταθμό επαγγελματικά (με λεφτά) μία πρωινή -διαγωνισμό και καφρίλα με τον ηχολήπτη (Νίκος Πίτατζης)- και μια απογευματινή με μουσικές (Made In Music). Ακολούθησαν βέβαια τα clubs και το DJing. Και ξαφνικά στα 19 μου έβγαζα 750.000 δραχμές το μήνα. Και μέχρι ένα χρόνο πριν είχα δουλέψει μόνο ως καφετζής, σερβιτόρος, στα φιστίκια και οικοδομή. Και νομίζω ότι αυτό με έσωσε τότε. Αυτές οι δουλειές σου μαθαίνουν υπομονή και σεμνότητα. Παρ’ όλα αυτά, καβάλησα! Τι συνέβη; Χρησιμοποίησα και εξαργύρωσα πολύ απότομα όλα τα μέχρι τότε διαβάσματά μου και την ενασχόλησή μου με τη μουσική. Έλεγα μέσα μου, «ρε φίλε, τόσο εύκολο είναι;», έγινα μαλακιστήρι. Νόμιζα ότι ήμουν θεούλης, είχα δημοσιότητα, λεφτά, κορίτσια, έκανα κάτι που θεωρούσα παιχνίδι και διασκέδαση. Μετά τον ένα χρόνο -ευτυχώς- η λογική συνόδευσε τη δίψα μου για περισσότερο. Με φώναζε η Αθήνα και για να εξειδικευθώ, να σπουδάσω αυτό που είχα διαλέξει πλέον να κάνω στη ζωή μου και φυσικά γιατί στην Αθήνα ήταν το μεγάλο παιχνίδι. Κατέβηκα με πολύ αέρα. Στο ΙΕΚ που πήγα τότε έμπαινα με ήδη μικρή αλλά πλούσια εμπειρία και φυσικά έψαξα και για δουλειά. Η Αθήνα με ηρέμησε. Εκεί ήμουν πάλι κανένας και ακόμη περισσότερο με γείωσε ο φίλος Αντώνης Γρηγορόπουλος που μου τα έδειξε όλα σωστά και από την αρχή στον ραδιοφωνικό σταθμό Ιόνιον FM που εργάστηκα ως ηχολήπτης. Οι ηχολήπτες παλιά στα ενημερωτικά ραδιόφωνα λέγαμε στους νέους δημοσιογράφους «έξω από το στούντιο υπάρχουν παρκαρισμένα καλάμια για όλους. Άμα θες, καβάλα το δικό απλά να ξέρεις ότι είναι στάνταρ το πού θα μπει στο τέλος»… Το ψώνισμα είναι σίγουρο σε αυτές τις δουλειές, πώς θα το διαχειριστείς είναι το θέμα. Ε και σε ό,τι ακολούθησε έχει πεταρίσει πολλές φορές η καρδιά μου με αυτά που έχω ζήσει και είμαι βαθιά ευγνώμων αλλά πλέον ξέρω ότι και ο πιο σημαντικός ραδιοφωνιτζής ή μουσικός του πλανήτη να γίνεις, αυτός που θα ανακαλύψει τη θεραπεία του Αλτσχάιμερ ή αυτός που θα ανακαλύψει τον τρόπο να ταξιδεύει πιο γρήγορα από το φως, ε αυτός είναι πραγματικά σημαντικός. Εμείς τραγούδια γράφουμε να περνάει καλά ο κόσμος. Α! Και για την ιστορία, από την Κομοτηνή έφυγα με δανεικά από τον αδελφό μου. Τα έχει αυτά η απότομη δημοσιότητα, κερασμένα και πληρωμένα με άφθονο αλκοόλ…τότε…

Πώς σε επηρέασε η Αίγινα και πώς η Αθήνα σαν δημιουργό;
Η Αίγινα είναι το νησί μου το σπίτι μου η ψυχή και η βάση μου. Όλη η ανατροφή μου έχει κωδικοποιηθεί με γύρω γύρω θάλασσα. Με την αρμύρα του νησιού και του λιμανιού. Είναι ο πυρήνας μου με το βασικό λειτουργικό. Είμαι νησιώτης. Το «Φιστίκι» είναι ID για το πώς μεγάλωσα. Αλλά όσο και να μην θέλω να το παραδεχθώ έχω γίνει περισσότερο Αθηναίος από όσο θέλω να πιστεύω. Ελπίζω απ’ τους καλούς, 30 χρόνια μένω. Στην πρωτεύουσα είναι το παιχνίδι, όλοι το ξέρουν αυτό. Κι είναι ωραία η Αθήνα, πιο ωραία από όσο παλιά νομίζω παρά τα προβλήματα. Η Αθήνα σου δίνει την αλήθεια. Το αστικό τοπίο, οι μηχανές, η τεχνολογία που κινείται γύρω σου σε έχει στο 2023. Βιώνεις σχεδόν ό,τι και εκατομμύρια άλλοι άνθρωποι στον κόσμο σε άλλες πόλεις, βρίσκεσαι στην αιχμή της πραγματικότητας. Και η μουσική το χρειάζεται αυτό. Ταυτόχρονα όμως έχεις τόση φυσική ομορφιά και ιστορία γύρω σου εδώ, που φιλοσοφείς διαφορετικά τις προτεραιότητές σου τη ζωή. Αυτή η αντίφαση της Αθήνας είναι το πιο γόνιμο έδαφος για να παράγεις τέχνη. Έχει τον δυισμό που χρειάζομαι. Στην Αίγινα όταν θα πάω να μείνω πιστεύω ότι θα γράφω πολύ διαφορετικά, μπορεί να ξεκινήσω να γράφω και μουσικές τότε, μάλλον εντελώς ταξιδιάρικα...

Πώς σε βοήθησε η επαγγελματική εμπειρία της ηχοληψίας;
Ε σίγουρα με τον τρόπο που φαντάζεσαι. Αν είσαι οδηγός αγώνων και μηχανικός μαζί, δεν χρειάζεσαι κανέναν. Αν π.χ. ενορχηστρώνεις τις φωνές όπως κάνω μερικές φορές, εύκολα έχεις ακριβώς το αποτέλεσμα που θες χωρίς να πρέπει να το εξηγήσεις χάνοντας χρόνο. Αλλά και όταν συμμετέχεις σε δουλειές άλλων κανείς δεν μπορεί να σε πείσει για κάτι που δεν ισχύει... Το ότι ηχογραφώ τα κομμάτια μου ό,τι ώρα θέλω και μου ‘ρθει να πούμε ότι είναι απίστευτα απελευθερωτικό. Επίσης σε όλα τα κομμάτια που έχω γράψει και κυκλοφορήσει και το final mix και στο master έχουν και την υπογραφή μου. Δεν παίζει αλλιώς! Αλλά αλλού είναι το σημαντικό, όταν έχεις μάθει να βλέπεις τη σκηνή από την κονσόλα περισσότερο παρά από πάνω. Στην αρχή τουλάχιστον, νομίζω ότι μπορείς να αποφύγεις πολλές μαλακίες και να είσαι γενικά πιο ισορροπημένος σαν καλλιτέχνης. Γιατί όταν είσαι πάνω στη σκηνή, ξέρεις πώς φαίνεσαι από την κονσόλα! Μπορείς να έχεις πολλαπλές οπτικές λόγω εμπειρίας. Τέλος, ο ηχολήπτης είναι στην ουσία το αντίθετο του rapper σε λειτουργία. Ο rapper όλο μιλάει και ο ηχολήπτης όλο ακούει. Tόσα χρόνια μέσα σ’ αυτή την αντίφαση, έχω βρει την αλήθεια μου και στη μουσική και στη ζωή.

To hip hop συχνά αντλεί έμπνευση από την πραγματικότητα. Εσύ είχες πάντα ένα θέμα με τo sci-fi. Τι σε γοητεύει στο μεγάλο άγνωστο και στην επιστήμη;
Να πούμε πρωτίστως ότι έχω επιλέξει εδώ και πολλά χρόνια να μην ζω από αυτό για πολλούς λόγους. Ένας είναι γιατί, αν ζεις από αυτό δεν το κάνεις ελεύθερα. Αν εγώ αύριο το πρωί νοιώσω ότι πρέπει να γράψω ένα rap για τη σεξουαλική ζωή του πιγκουίνου θα το κάνω χωρίς δεύτερη σκέψη. Οπότε παίρνω το ακαταλόγιστο και γράφω για ό,τι μου κατέβει και ας ταυτιστούν και δύο άτομα. Η πένα μου είναι ελεύθερη να γράψει για ό,τι της καπνίσει. Το sci-fi είναι μακράν το πιο αγαπημένο μου λογοτεχνικό είδος, έχω συλλογή από βιβλία, διαβάζω συνέχεια, έχω ταινίες, κάποια επιλεγμένα και χιλιοπαιγμένα παιχνίδια, από παιδί, πριν κλείσω τα 10 μου χρόνια. Ξεκίνησα με Ιούλιο Βερν, με «Διάστημα 1999» στην ΕΡΤ και Star Trek που έβαζε κάθε Τρίτη βράδυ. Δεν γίνεται να μην επηρεαστώ. Ναι έχω γράψει κομμάτια με sci-fi στοιχεία και κομμάτια sci fi εντελώς αλλά όχι και τόσα πολλά νομίζω. Σίγουρα ήταν και η εκπομπή, το «Διαστημόπλοιο» με την ανάλογη αισθητική και θεματολογία του, στιγματίστηκα, χαχά! Αυτό που μου συμβαίνει πολύ συχνά είναι ότι επειδή διαβάζω πολλές δημοσιεύσεις από επιστήμη, τεχνολογία και διάστημα, αυτά μου περνάγανε στους στίχους. Πραγματικότητα όχι φαντασία. Κι εμένα μου αρέσει. Αλλά μετά παραείναι «φεύγα». Έχω συμφωνήσει με τον Βασίλη για όσο θα γράφουμε το άλμπουμ να μην πολυασχολούμαι γιατί έχουμε γράψει αρκετά τέτοια. Και βέβαια το hip hop αντλεί ως επί το πλείστον από την πραγματικότητα και καλά κάνει αλλά εγώ διαβάζω αστρονομία, τι συμβαίνει μέσα στο ηλιακό σύστημα. Αν σκάσει ο μετεωρίτης προς τα εδώ, τι θα είναι πιο πραγματικό; Ο μετεωρίτης ή το struggle του trapper για να πουλήσει κανά μπάφο και να ανέβει κοινωνικά στο πάρκο ή στο club; Ή οι ιδεολογικές φιλοσοφίες του καθενός μας για να γίνουμε hip hop urban heroes; Καλά όλα αυτά και δίνουν και γαμάτα κομμάτια αλλά... «helloooooo, the truth is out there»! Είμαστε μικρά τυχερά μυρμηγκάκια η ανθρωπότητα, που ζούμε στα όρια μιας καταιγίδας. Άκρως εύθραυστοι. Αν δεν καταλάβουμε πώς λειτουργεί το σύμπαν, δεν θα επιβιώσουμε (εφόσον επιβιώσουμε και από τους εαυτούς μας πρώτα). Τώρα που το James Webb ξεκίνησε να στέλνει φωτογραφίες, ρίξτε καμιά ματιά γιατί όσα βλέπετε είναι εντελώς αληθινά και μεγάλα σε μέγεθος. Όσο αληθινό είναι το κινητό σας, άλλο τόσο αληθινή είναι και η μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία. Το θέμα είναι πόσο μεγάλη εικόνα της αλήθειας και του κόσμου χωράει η ram σου κάθε μέρα που υπάρχεις. Η επιστήμη με γοητεύει επειδή είναι πραγματική, αληθινή! Και συμφωνείς δεν συμφωνείς, δουλεύει, λειτουργεί! Η γνώση υπάρχει και χωρίς εμάς. Και το sci-fi γιατί κουρδίζει τη φαντασία μου, ορίζει ένα πιθανό σημείο αναφοράς στο μέλλον. Σου λέει «μήπως γίνεται κι έτσι»; Σε προειδοποιεί για τις δυστοπίες, φτιάχνει ουτοπίες και όσο μπορείς να τις επιδιώξεις κάτι προχωράει. Συνδημιουργεί το μέλλον. Και στην τελική, όλοι τα ίδια θα γράφουμε;

Ποια είναι τα μεγαλύτερα κλισέ στο hip hop;
Άμα σου το απαντήσω αυτό με λεπτομέρειες θα ξενυχτήσουμε... Υπάρχουν ανά σκηνή που παρακολουθείς... άλλα κλισέ έχει το boom bap (που γουστάρω), άλλα η trap και υπάρχει και γύρω από αυτά μια nu school κοινότητα που προσπαθεί να τα αποφεύγει, λίγοι αλλά υπάρχουν. Η βία, οι απειλές, τα beefs, τα όπλα, ο σεξισμός, τα drugs κλπ... τα βάζω όλα μαζί για συντομία. Το αντριλίκι, ο γενικότερος αμοραλισμός, σου λέω αυτά που με ενοχλούν. Απομακρύνουν πολύ κόσμο από τη μουσική μας. Είναι ο λόγος που -φυσιολογικά όπως όλα βέβαια- το rap θα παρακμάσει. Είναι η ασθένειά του, γεννήθηκε με αυτήν. Τα τραγούδια θα γράφονται για πάντα και με rap όπως γινόταν και στο παρελθόν, πριν το hip hop. To χειρότερο κλισέ πάντως είναι ότι στις ΗΠΑ σκοτώνονται μεταξύ τους για πλάκα. Έχει χαθεί η μπάλα.

Τι σκέφτεσαι όταν βλέπεις τον εαυτό σου στον καθρέφτη;
Χαχά όλα παίζουν, ανάλογα με το τι νοιώθω και τις συνθήκες. Και αγάπες έχουμε και μπινελίκια. Αυτό που συνήθως βλέπω είναι μια επιμονή για ζωή - για περαιτέρω εκπλήρωση μάλλον. Βλέπω ότι μεγαλώνω επίσης. Και όσα σχέδια κι αν έχω στο κεφάλι μου πάντα μου υπενθυμίζω ότι ζω μέρα με τη μέρα. Μου υπενθυμίζω ότι πρέπει να κόψω το τσιγάρο συνέχεια αλλά με γράφω, ενώ τα καταφέρνω να εκμηδενίζω το άγχος γιατί ξέρω ότι μπορεί να με φάει. Πλένω τα δόντια μου ακόμα και υπνοβατώντας σαν υπόσχεση ότι θα φροντίζω την υγεία μου... κυρίως αυτά...

Ποια είναι η πιο ωραία στάση σε αυτό το μουσικό ταξίδι τριών δεκαετιών;
Άπειρη καλοπέραση σε στούντιο με μουσικούς, jams με φίλους. Θα διαλέξω συναυλίες. Η παρθενική μας στον Μύλο, Θεσσαλονίκη, 1998 νομίζω. Άρτια προβαρισμένοι περιμέναμε να παίξουμε σε ένα χλιαρό «πιαριτζίδικο» κόσμο. Έγινε της παλαβής, έβγαλαν τα τραπεζάκια που είχαν μπροστά και γκρουβάραμε απρόσμενα και ασύστολα περίπου σε εκατό άτομα αλλά χόρευαν όλοι! Άλλη μία στου Ρέντη όπου έπαιξα σε φεστιβάλ μαζί με τους Incognia. Είναι φοβερό το feeling να τραγουδάει ο κόσμος από κάτω τα λόγια σου. Και άλλη μία συναυλία στην Αίγινα στα «Περδικιώτικα» (αγαπημένο μπαρ που έχω παίξει πολύ σαν DJ) όπου τα σπάσαμε με τους φίλους μου από το νησί. Και υπάρχουν και οι στάσεις των «όχι». Όχι δεν παίζω σε μπουζούκια (και τα σέβομαι τα μπουζούκια), όχι Μίστερ Μάνατζερ που σε γνώρισα σε πολύ σπουδαίο γραφείο στην ΕΡΤ... Όσες φορές ένοιωθα ότι έπρεπε να πω όχι και δεν το έκανα, το μετάνιωσα. Αλλά έτσι μόνο μαθαίνεις από την άλλη. Τέλος -πάντα με την επαυξημένη χαλαρότητα της ηλικίας μου- ευελπιστώ και σε επόμενες στάσεις.

Τι θα έλεγες στον 17χρονο εαυτό σου σήμερα;
Δύσκολο. Μπορεί να του έλεγα να πάει στις ΗΠΑ το συντομότερο δυνατό να ασχοληθεί εκεί με ραδιόφωνο - μουσική και να προσπαθήσει να σπουδάσει και αστροφυσική. Μιλούσα ήδη καλά αγγλικά τότε. Σίγουρα θα του έλεγα να κόψει το αλκοόλ ακόμα πιο νωρίς. Σίγουρα θα του έδινα ιστορικά βιβλία αλλά και αλμανάκ για να γίνει πλούσιος (Back To The Future) και όχι, δεν θα γινόμουν δικτάτορας όπως στην ταινία, είμαι πολύ χαβαλές για τέτοια... Τι γίνεται όμως; Αν τον είχα επηρεάσει πολύ μπορεί να μην έκανα τους γιούς μου. Και αυτό δεν παίζει. Μόνο αν η ζωή του εξελισσόταν σε διαφορετικό timeline-σύμπαν από το δικό μου, μόνο τότε θα τον επηρέαζα (μόλις τελείωσα και μια σειρά στο Amazon, «To Περιφερειακό», βασισμένο σε βιβλίο του William Gibson περιγράφει ανάλογη κατάσταση)...

Τι θα έλεγες σε ένα παιδί που γράφει τις πρώτες του ρίμες κι ετοιμάζεται να ξεκινήσει το δικό του μουσικό ταξίδι;
Να γράφει μοναδικά, να μην παπαγαλίζει. Να την ψάξει γενικά με τη μουσική και να εξελίσσεται συνέχεια. Να το κάνει κυρίως για το κέφι του και την ψυχή του και άμα έχει και τον χαρακτήρα και του κάτσει να κονομήσει, με την ευχή μου.