Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν;

Βασανίζομαι, όπως έγραφα στο προηγούμενο τεύχος, από μουσικούς και συγκροτήματα της γενιάς μου που φαίνεται να έχουν χάσει την έμπνευσή τους, το κουράγιο τους, τη δημιουργική τους διάθεση, την επαφή με το περιβάλλον και η φλόγα τους τρεμοσβήνει. Να όμως που υπάρχει και η άλλη διάσταση που μου δίνει κουράγιο και ζεσταίνει την ψυχή μου. Πολλοί μουσικοί που είναι πια στην 7η ή 8η δεκαετία της ζωής τους, που έχουν πίσω τους πάνω από 50 χρόνια καριέρας, που κατάφεραν ό,τι ονειρεύτηκαν κι ακόμη περισσότερα, που δεν έχουν ανάγκη από δουλειά ούτε από ένσημα αλλά συνεχίζουν και το κάνουν. Μπορεί να μην είναι επαναστατικοί και ρηξικέλευθοι (όπως στα νιάτα τους), μπορεί να μη φτάνουν τις νεανικές τους επιδόσεις, αλλά έχουν γνώση, μεράκι, ζεστασιά, φροντίδα και αξιοπρέπεια. Είναι οι πατεράδες μας, οι παππούδες μας, οι θείοι ή οι μεγάλοι μας αδερφοί που μας αφηγούνται ωραίες ιστορίες γιατί και οι ίδιοι έχουν ζήσει ωραία. Όχι απλώς ωραία αλλά συναρπαστικά, μαγικά, ζόρικα και με πολλές δυσκολίες που τροφοδοτούν ακόμη την τέχνη τους. Ακούω τις μουσικές τους ιστορίες με ανακούφιση και ευχαρίστηση, είναι σαν να μου χαμογελάνε ή να μου χαϊδεύουν το μάγουλο άτομα που θαυμάζω, που εκτιμώ, που θα ’θελα να ξέρω, να κάνω παρέα μαζί τους, να είναι γνωστοί μου.

Σε εποχές που οι ταχύτητες είναι ιλιγγιώδεις, που μουσικοί εμφανίζονται και εξαφανίζονται δημιουργώντας διαρκώς ένα υπερθέαμα από πεφταστέρια, υπάρχουν άνθρωποι που φέγγουν σταθερά, ίσως όχι με το ίδιο υπέρλαμπρο φως αλλά σαν φθινοπωρινή λιακάδα που σε ζεσταίνει χωρίς να σε καίει. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, που ζούμε την «ολική επαναφορά» στο παρελθόν, το οποίο έχει γίνει κάτι σαν το «νέο παρόν», μυθικά πρόσωπα της ποπ κουλτούρας ξαναζωντάνεψαν όταν διαλύθηκε η ομίχλη του «καινούργιου», αποδεικνύοντας τη διαχρονικότητά τους αλλά και την αδυναμία του χρόνου να τους φθείρει όταν με περίσσια ευκολία κάνει να σκουριάσουν δεκάδες νεότερα συγκροτήματα και μουσικοί. Δεν υποστηρίζω πως κάνουν σπουδαίους δίσκους, αλλά δεν είναι αυτό που περιμένεις από ανθρώπους 70 και 80 χρονών. Αρκεί που είναι ανθρώπινοι, ζεστοί, φτιαγμένοι με μεράκι, με αισθητική αξιοπρέπεια, με δοκιμασμένα υλικά και που δεν σε κάνουν να τους «λυπάσαι».

Ο Leonard Cohen μάς κάνει δώρο για τα 80ά του γενέθλια το 13ο άλμπουμ του «Popular Problems» και μας ψιθυρίζει ανθρώπινες ιστορίες, καθώς προσεύχεται με μπλουζ και γκόσπελ, ενώ τα γυναικεία φωνητικά δροσίζουν τις μελαγχολικές του ιστορίες. Ο «σακατεμένος» Ginger Baker, στα 75 του πια, μετά από 16 χρόνια σιωπής χτυπάει τα τύμπανα μ’ έναν τρόπο που δεν μπορείς να περιφρονήσεις κι αναρωτιέται «Why?» σ’ ένα άλμπουμ που φλερτάρει με την τζαζ και το αφρο-μπιτ και με τον Pee Wee Ellis άξιο συμπαραστάτη στο σαξόφωνο. Η τσακισμένη φωνή της Marianne Faithfull φτύνει αλήτικα τις λέξεις, ποτισμένες από τον καπνό του τσιγάρου που βγαίνει από το στόμα της στο εξώφυλλο του «Give My Love To London», καθώς τραγουδάει τις μελωδίες του Nick Cave, του Roger Waters, της Anna Calvi, του Steve Earle, του Tom McRae ή του Ed Harcourt. O Robert Plant αποδεικνύει για μία ακόμη φορά με το «Lullaby and… the Ceaseless Roar» ότι έχει κάτι περισσότερο να πει από το να κάνει το γεροροκά με μια προσοδοφόρα επανασύνδεση των Led Zeppelin τραγουδώντας τα παλιά.

makismilatos@gmail.com