Πέθανε ο Τζιμ Στιούαρτ, ιδρυτής της θρυλικής Stax Records

Ο Τζιμ Στιούαρτ, αμερικανός παραγωγός που ίδρυσε μαζί με την αδελφή του Εστέλ Άξτον τη δισκογραφική εταιρεία Stax Records, η έφερε στο προσκήνιο καλλιτέχνες όπως οι Ότις Ρέντινγκ, Άιζακ Χέιζ, Κάρλα Τόμας, Σαμ & Ντέιβ και οι Στέιπλ Σίνγκερς, απεβίωσε στις 5 Δεκεμβρίου, σε ηλικία 92 ετών.

«Με βαθιά θλίψη οι εταιρείες Craft Recordings και η Stax Records ανακοινώνουν τον θάνατο του ιδρυτή, καλλιτεχνικού διευθυντή και παραγωγού της Stax Records, Τζιμ Στιούαρτ», ανέφερε η ανακοίνωση στην ιστοσελίδα της εταιρείας.

 
«Σήμερα χάσαμε ένα σημαντικό κομμάτι της αμερικανικής μουσικής ιστορίας», σχολίασε η Μισέλ Σμιθ, αντιπρόεδρος του Estate & Legacy Brand Management της Craft Recordings και της Stax Records. Η Stax και οι συνεργαζόμενες με αυτήν εταιρείες κυκλοφόρησαν 300 άλμπουμ και 800 singles μεταξύ 1959 και 1975, σύμφωνα με το Rock and Roll Hall of Fame, αναφέρει το Associated Press.

Από την κάντρι στην R&B, στην τζαζ, στην γκόσπελ

Ο Τζιμ Στιούαρτ ξεκίνησε ως τραπεζικός υπάλληλος αλλά τελικά ενέδωσε στο πάθος του για τη μουσική.  Με την αδελφή του, Εστέλ Άξτον, ξεκίνησαν το 1957 την εταιρεία Satellite, η οποία αργότερα έγινε η Stax Records το 1961.

«Ενώ η Satellite ήταν περισσότερο μια εταιρεία μουσικής κάντρι, στη Stax γεννήθηκε ο “Memphis Sound“, ένας βαθύς, soulful ήχος», υπενθυμίζει η ανακοίνωση που εξέδωσε η Stax Records.

«Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1960 και 1970, η Stax, υπό την ηγεσία του Τζιμ Στιούαρτ, ανέπτυξε τις καριέρες των Ότις Ρέντινγκ, Άιζακ Χέιζ, Κάρλα Τόμας, Σαμ & Ντέιβ και των Στέιπλ Σίνγκερς, μεταξύ πολλών άλλων θρυλικών καλλιτεχνών», συνεχίζει το κείμενο.

«Υπήρχε τόσο πολύ ταλέντο εδώ στο Μέμφις, σε συνθήκες που θεωρούνταν σχεδόν αδύνατες στο Μέμφις του Τενεσί, το 1960, με τη φυλετική κατάσταση εδώ», δήλωσε ο Τζιμ Στιούαρτ στο Associated Press σε συνέντευξή του το 2013.

Το 1967, όταν οι καλλιτέχνες της Stax περιόδευσαν στην Ευρώπη, έκαναν πάταγο. Στο Λονδίνο, οι Μπιτλς, που ηχογραφούσαν τότε τον δίσκο τους «Sergent Peppers Lonely Hearts Club band», διέκοψαν την ηχογράφηση και παρακολούθησαν τη συναυλία τους. 

Το αμερικανικό πρακτορείο αναφέρει επίσης ότι η Stax έγινε εταιρεία soul και R&B αφού ο Αμερικανός παραγωγός άκουσε τον Ρέι Τσαρλς να τραγουδάει το «What’d I Say».  «Μεταστράφηκα αμέσως!», δήλωσε ο Τζιμ Στιούαρτ. «Δεν είχα ξανακούσει ποτέ κάτι τέτοιο. Με ώθησε να περάσω από την κάντρι στην R&B, στην τζαζ, στο γκόσπελ, όλα τυλιγμένα σε έναν δίσκο. Αυτή είναι η Stax». Ο Τζιμ Στιούαρτ έχει συμβάλει στη δημιουργία ενός μοναδικού καλλιτεχνικού χώρου σε μια φυλετικά διαχωρισμένη Αμερική.

Ένα ανεξίτηλο αποτύπωμα

Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, τα σκληρά χτυπήματα πολλαπλασιάζονταν για τη θρυλική εταιρεία. Πρώτον, είναι ο θάνατος του Ότις Ρέντινγκ και μουσικών του το 1967 σε αεροπορικό δυστύχημα. Στη συνέχεια, η δολοφονία του πάστορα και διάσημου ακτιβιστή για τα πολιτικά δικαιώματα, Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ, στις 4 Απριλίου 1968, βύθισε το Μέμφις και την πολιτεία του Τενεσί. στη βία. Τέλος, το 1975, η Stax Records υποχρεώθηκε σε ακούσια πτώχευση.

Η βαθύτερη όμως αιτία της παρακμής της Stax, λένε οι μελετητές της ιστορίας της, ήταν ο ρατσισμός και το λευκό κατεστημένο του Μέμφις, που δεν συμπάθησε ποτέ τη μουσική βιομηχανία των μαύρων που θριάμβευαν.

Το 1989, το στούντιο κατεδαφίστηκε, εξηγεί το Associated Press. Έκτοτε έχει ξαναχτιστεί ως μουσείο, μουσική ακαδημία και σχολείο charter -(δημόσιο σχολείο του οποίου οι κανόνες λειτουργίας καθορίζονται από ένα καταστατικό). Η Stax, αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ιστοσελίδα της δισκογραφικής εταιρείας, παραμένει μια από τις σημαντικότερες εταιρείες soul μουσικής «ακριβώς πίσω από την Motown από άποψη πωλήσεων και επιρροής». «Μέσα σε 15 χρόνια, η Stax έχει τοποθετήσει περισσότερα από 167 τραγούδια στο Billboard Hot 100 και 243 επιτυχίες στο R&B chart».

Ο Τζιμ Στιούαρτ «έμεινε μακριά από τη δημοσιότητα αφότου η Stax σταμάτησε να παράγει μουσική», σύμφωνα με το Associated Press. Η εντυπωσιακή συμβολή του στην ιστορία της αμερικανικής μουσικής αναγνωρίστηκε από το Rock & Roll Hall of Fame, το οποίο του απένειμε το βραβείο Αχμέτ Ερτεγκούν το 2002, ένα βραβείο αφιερωμένο σε επαγγελματίες της μουσικής βιομηχανίας που δεν βρίσκονται στο προσκήνιο. Επιπλέον, η Stax έγινε και πάλι εταιρεία, στο πλαίσιο του ομίλου Concord, η οποία αναδεικνύει μεταξύ άλλων, τον Αμερικανό πολυοργανίστα, συγγραφέα, συνθέτη και ερμηνευτή Μπεν Χάρπερ.