Van Morrison: Πίσω στη βρετανική εκδοχή της αμερικανικής παράδοσης

Κάθε δίσκος του Van Morrison αποτελεί είδηση όχι για πολλούς αλλά σίγουρα για εκλεκτούς μονομανείς ανά τον κόσμο. Ακόμη κι αν αρκετές από τις πιο πρόσφατες κυκλοφορίες του, δεν μας είχαν ενθουσιάσει, η επιστροφή στο skiffle που ετοιμάζει για τις αρχές του 2023 σε διπλό LP και διπλό CD, έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Ο δίσκος θα λέγεται “Moving On Skiffle”, αναμένεται τον Μάρτιο και θα έχει λίγο απ’ όλα τα είδη που άκουγε όταν ήταν νέος. Το ιδίωμα του skiffle είναι αυστηρά αγγλικό, εμφανίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1950 και αναμιγνύει επιρροές από όλα τα ιδιώματα που αναπτύχθηκαν στην Αμερική τα προηγούμενα χρόνια: αμερικάνικη folk, blues, country, bluegrass, και jazz. Ο Lonnie Donegan ήταν το μεγάλο βρετανικό όνομα του είδους, ο οποίος συνήθιζε να κάνει διασκευές τραγουδιών που έρχονταν από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού αλλά υπήρχαν και πολλοί ακόμη εκπρόσωποι του είδους, όπως οι μπάντες του Chris Barber, του Bill Bailey και του Ken Kolyer. Ο Van Morrison άκουγε από πιτσιρικάς αυτή τη μουσική στο δισκοπωλείο Atlantic του Μπέλφαστ, όπου περνούσε πολλές ώρες. Πολλοί γνωστοί μουσικοί της Βρετανίας ξεκίνησαν να παίζουν skiffle, ανάμεσά τους, πέρα από τον Van Morrison ήταν και οι Alexis Korner, Ronnie Wood, Mick Jagger, Jimmy Page, Roger Daltrey, Richie Blackmore και David Gilmour. Ας μην ξεχνάμε ότι ακόμη και οι Beatles προέρχονται από τους Quarrymen του John Lennon, που έπαιζαν ακριβώς αυτό το ιδίωμα πριν προχωρήσουν.

Υπάρχει πάντα ένα πολύ μεγάλο ερώτημα ως προς το ποια είναι ακριβώς η δουλειά του παραγωγού στη δισκογραφία. Έχουν γραφτεί πολλές σελίδες, έχουν καταγραφεί πολλές διαφορετικές απόψεις κι έχουν γίνει πολλές παρερμηνείες. Στην Ελλάδα, ειδικά στις εποχές της ακμής της δισκογραφίας και της πρωτοκαθεδρίας των τραγουδιστών, η έννοια του παραγωγού είχε να κάνει με μια σειρά πρακτικών ζητημάτων: ποιο studio θα επιλεγεί, ποιος συνθέτης θα γράψει τα τραγούδια, ποιος θα είναι ο ενορχηστρωτής, ποιος θα είναι ο ηχολήπτης, ποιοι μουσικοί θα παίξουν, τέτοια πράγματα. Βεβαίως, αυτές οι αποφάσεις είναι πολύ σημαντικές και συχνά καθορίζουν την ταυτότητα ενός ηχογραφήματος, δεν παρουσιάζουν όμως αρκετά πειστικά την ιδιότητα του παραγωγού. Πρόσφατα, έπεσα σε δύο πολύ σημαντικές οπτικές. Η μία ήταν αυτή του αφεντικού της δισκογραφικής εταιρείας Island, Chris Blackwell στο βιβλίο του “Τhe Islander”, ο οποίος τοποθετεί τον παραγωγό στη θέση του πρώτου ακροατή ενός δίσκου και μάλιστα ενός ακροατή που έχει εποπτεία της κατάστασης της μουσικής και της δισκογραφίας, έτσι ώστε να είναι αρκετά υποψιασμένος και να οδηγήσει τον μουσικό σε ένα ενδιαφέρον, πρωτότυπο, σημαντικό αλλά και πολύ προσωπικό δημιούργημα. (Για την οπτική αυτή αλλά και για ολόκληρο το “The Islander” θα τα πούμε σύντομα αναλυτικά). Η δεύτερη πολύ σημαντική οπτική ανήκει στον Rick Rubin, που ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλα, έχει κάνει παραγωγή και στα ακουστικά album του Johnny Cash.  Στο επερχόμενο βιβλίο του “The Creative Act: A Way of Being”, φαίνεται να υποστηρίζει ότι η δουλειά του παραγωγού είναι να δημιουργήσει το κατάλληλο περιβάλλον μέσα στο οποίο ο καλλιτέχνης να επικοινωνήσει με τον βαθύτερο εαυτό του, όπου εδράζεται η δημιουργικότητα. Έτσι, πηγαίνοντας βαθιά, ο μουσικός μπορεί να φέρει στην επιφάνεια, τη βαθύτατη σχέση με τον εαυτό του και τον κόσμο. Το βιβλίο αναμένεται -με τρελό ενδιαφέρον- στις αρχές του 2023.

Έχω κολλήσει άγρια αυτή την εποχή με το «Τούνελ» των Echo Tides, αυτής της electro-post punk-new wave μπάντας από την Αθήνα. Πρέπει να έχει παίξει άπειρες φορές σε επανάληψη τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Μου αρέσει που το γύρισαν στον ελληνικό στίχο, που μπορούν να γράφουν όμορφες μελωδίες, που αγαπούν το αναλογικό equipment και που ο τρίτος δίσκος τους έρχεται πολύ σύντομα από τη United We Fly. Το video clip για το «Τούνελ» υπογράφει ο Γιώργος Γούσης των «Μαγνητικών Πεδίων»!

Υ.Γ.1: Αν και ποτέ δεν συμμερίστηκα την τρελή αγάπη του ελληνικού κοινού στους dEUS, οι Βέλγοι φίλοι έρχονται με καινούργιο album σύντομα. Το καινούργιο τραγούδι τους είναι το “Must Have Been Now” και -περιέργως- μου αρέσει πολύ.

Υ.Γ.2: Spotify List -4 tracks- στο Repeat, παρακαλώ…