Μουσικη

Βασανίζομαι

Μπορεί η τέχνη να μην έχει ηλικία, οι δημιουργοί της όμως έχουν

Μάκης Μηλάτος
ΤΕΥΧΟΣ 498
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι προτάσεις του Μάκη Μηλάτου για τη στήλη Various Artists.

Μπορεί η τέχνη να μην έχει ηλικία, οι δημιουργοί της όμως έχουν. Άλλες προσδοκίες έχω από έναν 20άρη κι άλλες από τους ανθρώπους της γενιάς μου που είναι κάτι σαν καθρέφτης – ή καλύτερα σαν την εφαρμογή: «κάτοπτρο» στο κινητό, που έστω και παραμορφωμένα μου δείχνουν πώς «είμαι». Η νεότης –όταν υπάρχει ταλέντο– φωτίζει τη μέρα μου έστω κι αν ξέρω πως ο χρόνος θα αποδείξει αν πραγματικά υπάρχει ή είναι απλώς μια φωτοβολίδα. Με ζεσταίνει με το καυτό αίμα της που τρέχει σαν ποτάμι, με ιντριγκάρει με την αλαζονεία της ημιμάθειάς της και την αυτοπεποίθηση της παρόρμησης. Έχω μάθει να περιμένω, για να καταλάβω αν όλα αυτά μπορούν να μεταλλαχτούν σε πραγματική τέχνη και δημιουργία με ουσία κι έτσι να είμαι πιο ανεκτικός και γενναιόδωρος όταν πρόκειται για τον πρώτο ή το δεύτερο δίσκο τους. Οι άνθρωποι της γενιάς μου όμως, που έχουν ήδη πίσω τους μια μακρά ιστορία και μπόλικα άλμπουμ, είναι μια άλλη ιστορία. Εδώ είναι το πώς ο χρόνος κύλησε πάνω τους, κι αν η ζωή και η εμπειρία τούς έκαναν καλύτερους ανθρώπους και –κυρίως– δημιουργούς. Ακούγοντας τι κάνουν όσοι είναι στη «μέση ηλικία» είναι –κάπως– σαν να κοιτάω τον εαυτό μου στον καθρέφτη. Βέβαια ο καθένας είναι μια ξεχωριστή περίπτωση αλλά όλοι μαζί δίνουν μια εικόνα, αποτελούν το επιμέρους υλικό ενός συνολικού συμπεράσματος. Και κάθε φορά που ακούω ένα μέτριο άλμπουμ κάποιου τέτοιου μεσήλικα και σκέφτομαι: «Μάλλον τελείωσε το λάδι στο καντήλι της δημιουργίας του. Γιατί δεν σταματάει;», αμέσως στρέφω το ερώτημα και στον εαυτό μου: «Κι εσύ γιατί δεν σταματάς, ρε μαλάκα;».

n

Η αλήθεια, είναι πως κάθε φορά που κοιτάζομαι στο κάτοπτρο της γενιάς μου βασανίζομαι. Προχώρα, μου λένε ο Nick Cave και ο Αγγελάκας, αλλά οι μπούρδες που κάνουν πια οι U2, οι REM που δεν υπάρχουν, οι Cure που λιβανίζουν το ένδοξο παρελθόν τους, ο Morrissey που έχει χάσει επαφή, οι James που εξαντλήθηκαν νωρίς, ο Chuck D, o Jim Kerr, η Suzanne Vega, οι Manic Street Preachers που εκθειάζονται από τον αγγλικό τύπο ακόμη και τώρα που γεννάνε αμηχανία, μέχρι και η Madonna και ο Νότης Σφακιανάκης, όχι μόνο δεν με ενθαρρύνουν αλλά μου κάνουν νόημα να σταματήσω τώρα.

Πέρασα ένα Σαββατοκύριακο προσπαθώντας να βρω σημεία επαφής με 3 άλμπουμ από μουσικούς της γενιάς μου (λίγο ως πολύ). Να μην τους «καταδικάσω εις θάνατον» ελαφρά τη καρδία, για να μην κάνω αυτά που δεν θέλω να μου κάνουν. Η αλήθεια είναι πως δεν κατάφερα και πολλά πράγματα. Ο Morrissey δεν έχει πια καμία δημιουργική φλόγα. Το «World Peace Is None Of Your Business» (**) είναι ένας δίσκος που δεν προσφέρει σημεία επαφής μαζί του, που έγινε με τον «αυτόματο πιλότο» μίας (πρώην) χαρισματικής περσόνας και αντικατοπτρίζει την αδυναμία της «τελευταίας αντρικής ποπ ντίβας» να έρθει σε πραγματική επικοινωνία. Οι Manic Street Preachers με το «Futurology» (**) δημιουργούν ένα τέρας αμηχανίας. Υπάρχουν σημεία που ακούγονται σαν τους Styx ή τους Boston κι όταν σταματάνε «να τα χώνουν» το κενό χάσκει ακόμη μεγαλύτερο. Όσο για τους James, με το «La Petite Mort» (**), εδώ και καιρό δικαιώνουν τον στίχο ενός άλλου μουσικού της γενιάς μου: «Είμαι μετρίως μέτριος και πάντα μετρημένος».

Μόλις έγραψα αυτό το κείμενο και βασανίζομαι ακόμη περισσότερο.

n