Ο Δεληβοριάς, ο Μαραβέγιας, ο Πορτοκάλογλου και τα Νούμερα

Έχω διαβάσει τόσες αρνητικές κριτικές για τα «Νούμερα» του Φοίβου Δεληβοριά, που αν δεν ήμουν άνθρωπος από τη φύση μου περίεργος, δεν θα τα είχα παρακολουθήσει ποτέ. Οι κριτικές αυτές είναι το ίδιο σκληρές μ’ εκείνες που υποστήριζαν το 2014 ότι «Η μουσική παντού» του Κωστή Μαραβέγια ήταν ένα άθλιο ναρκισσιστικό κατασκεύασμα. Ο λόγος που τότε κατηγορούσαν οι πάντες τον Μαραβέγια δεν ήταν η εκπομπή η ίδια αλλά η ανάρτησή του στο Facebook με το υστερόγραφο που έκλεινε ως εξής: «Θερμή παράκληση να καθαριστούν τα παγκάκια της Αθήνας από τα χημικά και τις μολότοφ. Θέλω να βγω με το κορίτσι μου σήμερα που ’ναι Κυριακή, να τη φιλήσω σε παγκάκι». Από τότε και πέρα, ό,τι κι αν έκανε αυτός ο άνθρωπος επισκιαζόταν από τη συγκεκριμένη ανάρτηση. Ακόμη χειρότερα που η συγκεκριμένη εκπομπή παιζόταν τότε στη ΝΕΡΙΤ, που είχε αντικαταστήσει τη βίαια κλεισμένη ΕΡΤ.

Η σημερινή κριτική στα «Νούμερα» φοβάμαι ότι ξεκινάει ακριβώς από την ίδια αφετηρία, που δεν είναι άλλη από την κοινωνική και πολιτική οπτική του Δεληβοριά. Κι ένας εύκολος τρόπος να θάψεις κάτι είναι η χρήση της ασαφούς έννοιας του ναρκισσισμού. Λες και υπάρχει κάποιος τρόπος ο δημιουργός-οικοδεσπότης μιας εκπομπής, είτε λέγεται Μαραβέγιας είτε λέγεται Δεληβοριάς, να μην εμφανίζεται στην εκπομπή που ο ίδιος στήνει.

Είναι δικαίωμα κάθε ανθρώπου να του αρέσει ή να μην του αρέσει μια εκπομπή, όπως τα «Νούμερα» ή η «Μουσική παντού». Είναι δικαίωμα καθενός να του αρέσει ή να μην του αρέσει η μουσική του κάθε Μαραβέγια ή του κάθε Δεληβοριά. Εκεί που υπάρχει το ζήτημα είναι όταν η όποια κριτική δεν εκπορεύεται από την αισθητική μιας δουλειάς αλλά από την κοινωνικοπολιτική τοποθέτηση του δημιουργού της. Αν σκεφτόμασταν έτσι, θα ξεφορτωνόμασταν, ας πούμε, για πάντα την ποίηση του Πάουντ, την πεζογραφία του Σελίν και τις ερμηνείες του Κάραγιαν καθώς όλοι αυτοί είχαν βρεθεί για ένα διάστημα της ζωής τους, μεγάλο ή μικρότερο, κοντά στον φασισμό.

Στραβά κοίταζαν κάποιοι και τον Πορτοκάλογλου. Εξαργύρωνε, έλεγαν, με το «Μουσικό κουτί» τη στάση του στο δημοψήφισμα του 2015. Όμως οι καλλιτέχνες βρίσκουν τον τρόπο να ξεπερνούν τις παγίδες που τους στήνουν οι καλοθελητές: στην πρώτη του εκπομπή, ο Πορτοκάλογλου κάλεσε τον Δεληβοριά και την Μποφίλιου, που είχαν πάρει την ακριβώς αντίθετη θέση σ’ εκείνο το δημοψήφισμα. Κι εκείνοι πήγαν. Με τη σειρά του, ο Δεληβοριάς κάλεσε τον Μαραβέγια, που έχει εκφράσει αντίθετες κοινωνικοπολιτικές απόψεις από τις δικές του. Κι εκείνος πήγε. Και πέρασε πολύ καλά, όπως έγραψε αμέσως μετά: «Ο φρατέλο Φοίβος Δεληβοριάς με την ομάδα του έχουν φτιάξει ένα σύμπαν μοναδικό, που εκτός αυτού που βλέπετε στις οθόνες, χαίρει υγείας, αγάπης, εξαιρετικού κλίματος και ομαδικότητας  και πίσω από τις κάμερες. Όλα αυτά στην τηλεόραση δεν είναι αυτονόητα. Ο Φοίβος είναι ο μόνος που θα μπορούσε να αγκαλιάσει με τόση αγάπη όλους μας αλλά και ο μόνος που δεν χρειάζεται να σε πείσει για να υλοποιήσεις τις πιο τρελές ιδέες του. Το καταχάρηκα! Εύχομαι τα “Νούμερα” να συνεχίσουν να είναι… νούμερα με τόση ελευθερία, όρεξη, ενέργεια και έμπνευση».

Όμως, υπάρχουν κάτι ταγμένοι, που ως βασιλικότεροι των βασιλέων είναι έτοιμοι να επιτεθούν σε οτιδήποτε ξεφεύγει από την –όποια– κομματική τους γραμμή. Είναι έτοιμοι να δολοφονήσουν χαρακτήρες για να κερδίσουν λίγα κομματικά γαλόνια, τα ξεροκόμματα δηλαδή που πετούν οι εξουσιαστές στα κομματόσκυλά τους.

Απολαμβάνω τα «Νούμερα» γιατί για μένα είναι όπως λέει κι ο Μαραβέγιας μια απίθανα «ευρηματική, ανατρεπτική μαύρη κωμωδία», όπως απολαμβάνω το «Μουσικό κουτί» του Πορτοκάλογλου, όπως με τραβούσε και η «Μουσική παντού» κι ας ένιωθα συντετριμμένος με το κλείσιμο της ΕΡΤ εκείνη την εποχή.

Επιπλέον, νιώθω πολύ όμορφα, και δεν το έχω πει πολλές φορές αυτό, μέσα στην οικογένεια της ΕΡΤ, που παρά την κομματική διαδρομή, και μάλιστα σε υψηλές θέσεις, κάποιων από τα μέλη της διοίκησής της κλείνει αυτιά στα κομματόσκυλα και παρουσιάζει αυτό που πιστεύει ότι πραγματικά αξίζει να παρουσιαστεί.

Υ.Γ. Αν δεν τελειώσουν οι ιδεολογικές εμμονές και οι αντιπαραθέσεις που προέρχονται από αυτές, ούτε ως μουσική, ούτε ως θέαμα, ούτε ως κοινωνία έχουμε ελπίδες…