«Ο Μολιέρος και οι μουσικές του» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών: Μια πρωτότυπη και σύγχρονη παράσταση από το μπαρόκ σύνολο “Les Arts Florissants”
Ο Σεπτέμβριος μπήκε για τα καλά, κάθε κατεργάρης «έκατσε» στον πάγκο του και ο παλμός της πόλης δυνάμωσε. Επιστρέψαμε στη βάση μας και πέρα από το δικό μας πρόγραμμα που πασχίζουμε να οργανώσουμε - καθώς ο Σεπτέμβριος αποτελεί μια μίνι πρωτοχρονιά–είναι καιρός να τσεκάρουμε το πρόγραμμα των πολιτιστικών εκδηλώσεων της νέας σεζόν. Σίγουρα στην ατζέντα μας με τα must see θα συμπεριλάβουμε τις πολιτισμικές εκδηλώσεις του Μεγάρου Μουσικής, με πρώτο στη λίστα μας το νέο έργο της κορυφαίας μπαρόκ ορχήστρας “Les Arts Florissants”: “Molière et ses musiques”(«Ο Μολιέρος και οι μουσικές του»).
"Les Arts Florissants": το σπουδαίο γαλλικό Σύνολο Μπαρόκ Μουσικής
Το σύνολο “Les Arts Florissants”, το οποίο ιδρύθηκε το 1979 από τον Γαλλοαμερικάνο τσεμπαλίστα και αρχιμουσικόWilliam Christie, είναι ένα από τα πιο γνωστάσύνολα (ensemble) μπαρόκ μουσικής στον κόσμο,που καθόρισε όσο λίγοι την «ολική επαναφορά» αυτής της μουσικής εποχής. Οι "Les Arts Florissants" διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη διάδοση της παλιάς μουσικής, ανασύροντας από την αφάνεια και παρουσιάζοντας στο κοινό ανέκδοτα μουσικά έργα. Τη δημόσια αναγνώριση με την προσοχή του κοινού και την αποθέωση των κριτικών κέρδισε, τη δεκαετία του 1980, με την επαναστατική παραστάση του «Atys», μια όπερα του Γάλλου μπαρόκ - και μέχρι τότε ξεχασμένου- συνθέτη Jean-Baptiste Lully (Ζαν-Μπατίστ Λουλλύ) (1632-1687). Το κορυφαίο αυτό ορχηστρικό και φωνητικό σύνολο, από την ίδρυσή του μέχρι και σήμερα, καινοτομεί συμβάλλοντας στην εκ νέου ανακάλυψη της προκλασικής μουσικής και στην εξοικείωση του κοινού με το γαλλικό ρεπερτόριο του 17ου και 18ου αιώνα, δουλεύοντας πάντοτε με πιστά αντίγραφα των οργάνων αυτής της άκρως ενδιαφέρουσας εποχής. Με πάνω από 100 συναυλίες και παραστάσεις κάθε χρόνο, σε παγκοσμίου φήμης μουσικές αίθουσες και λυρικά θέατρα και με περισσότερες από 200 συνεργασίες με επιφανείς καλλιτέχνες, 43 χρόνια τώρα οι "Les Arts Florissants" με ταλέντο, τεχνική και διάθεση, ζωντανεύουν τη λαμπερή μουσική της ξεχασμένης μπαρόκ εποχής. Σήμερα, οι δύο καλλιτεχνικοί διευθυντές των Arts Florissants, ο William Christie και ο τενόρος και μαέστροςPaul Agnew, συνεχίζουν με έμπνευση και όραμα την παράδοση της Ορχήστρας. Μάλιστα, από το 2017 οι "Les Arts Florissants" αποτελούν ένα ίδρυμα που δραστηριοποιείται σε 3 πυλώνες: μουσικά προγράμματα, εκπαιδευτικές δράσεις και πολιτιστική κληρονομιά. Αξίζει ακόμη να τονισθεί, ότι οι καλλιτέχνες του συνόλου έχουν αναπτύξει αξιόλογη παιδαγωγική δραστηριότητα, μέσω της Ακαδημίας τους για λυρικούς τραγουδιστές, μέσω ειδικών προγραμμάτων και συνεργασιών με διεθνούς κύρους εκπαιδευτικούς φορείς, όπως η Julliard School of Music της Νέας Υόρκης, αλλά και μέσω δράσεων που απευθύνονται σε ερασιτέχνες μουσικούς και στο ευρύ κοινό ανεξαρτήτως ηλικίας.
Οι “Les Arts Florissants” στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Φέτος, με αφορμή τη συμπλήρωση 400 χρόνων από τη γέννηση του Μολιέρου (1622-1673), και με αιτία τη μεγάλη αγάπη τόσο του μαέστρου William Christie, όσο και των μουσικών για τον σπουδαίο αυτόν δραματουργό, οι “Les Arts Florissants” παρουσιάζουν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το πρωτότυπο και σύγχρονο ημισκηνοθετημένο θέαμα, “Molière et ses musiques” («Ο Μολιέρος και οι μουσικές του»).Επί χρόνια προσπαθούσαν να δώσουν πνοή σε κάτι εξαιρετικά σημαντικό κι ωστόσο άγνωστο, κατά ένα μεγάλο μέρος: στον Μολιέρο και στη μουσική του, και φέτος, μέσα από ένα πρόγραμμα επετειακό, που εξερευνά την εξαίσια μουσική που συνόδευσε τα πιο γνωστά έργα του δραματουργού, στοχεύουν να τα καταφέρουν. Πρόκειται για μια συναυλία παράσταση -αφιέρωμα στις μουσικές της περιόδου του Μολιέρου- η οποία συνδυάζει μουσική, χορό και φυσικά θέατρο, ανθολογώντας μερικά από τα κορυφαία έργα του εμβληματικού γάλλου θεατρικού συγγραφέα, που παίζονται ασταμάτητα στις σκηνές όλου του κόσμου, προκαλώντας το γέλιο και τη συγκίνηση. Παρόλο που ο Μολιέρος θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες μορφές της γαλλικής λογοτεχνίας, η θέση της μουσικής στο έργο του έχει συχνά υποτιμηθεί. Θέλοντας να φωτίσουν αυτή τη σχέση, οι "Les Arts Florissants" παρουσιάζουν αποσπάσματα από σπουδαίες μουσικές δύο επίσης σπουδαίων συνθετών. Συγκεκριμένα, μέσα από αυτή τη νέα παραγωγή της Ορχήστρας, θα ταξιδέψουμε στα πιο φημισμένα –αλλά και σε λιγότερα γνωστά- έργα του σπουδαίου κωμωδιογράφου, με οδηγό τη μουσική δύο σημαντικών εκπροσώπων του γαλλικού Μπαρόκ, που έντυσαν με τις κομψές μελωδίες τους δημοφιλέστατες κωμωδίες του Μολιέρου, όπως τον «Κατά φαντασίαν ασθενή», τον «Αρχοντοχωριάτη» και τον «Γάμο με το στανιό». Ο λόγος για τους Jean-Baptiste Lully (Ζαν-Μπατίστ Λουλλύ) και Marc-Antoine Charpentier (Μαρκ-Αντουάν Σαρπαντιέ).
Οι “Les Arts Florissants” είναι ένα σύνολο, και μάλιστα οργανικό, που για την εύρυθμη λειτουργία του απαιτείται η συμβολή και συνεργασία πολλών επιμέρους στοιχείων. Τη δραματουργική επιμέλεια του έργου έχει αναλάβει ο Vincent Boussard (Βενσάν Μπουσσάρ), με τον οποίο συνεργάστηκαν στενά η σκηνοθέτης Marie Lambert-Le Bihan (Μαρί Λαμπέρ-Λε Μπιάν) και ο χορογράφοςHubert Hazebroucq (Υμπέρ Αζεμπρούκ). Ο στόχος τους, ύστερα από ενδελεχή έρευνα στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας και στη Βιβλιοθήκη της Όπερας του Παρισιού, είναι να δημιουργήσουν ένα μοντέρνο μουσικοσκηνικό θέαμα με το οποίο να επιτυγχάνεται η αναβίωση του πνεύματος της εποχής του Μολιέρου.
Με το σπουδαίο γαλλικό σύνολο συμπράττουν, επίσης, ο ηθοποιός Stéphane Facco (Στεφάν Φακό) και οι λυρικοί τραγουδιστέςEmmanuelle De Negri (Εμμανουέλ Ντε Νεγκρί), Claire Debono (Κλαιρ Ντεμπονό), Cyril Αuvity (Συρίλ Ωβιτύ), Marc Mauillon (Μαρκ Μωγιόν) και Cyril Costanzo (Συρίλ Κονστανζό), οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι απόφοιτοι του Jardin des Voix, της Ακαδημίας για νεαρούς τραγουδιστές της Ορχήστρας. Στην ιδιόμορφη αυτή παράσταση λαμβάνουν επίσης μέρος χορευτές της Compagnie Les Corps Éloquents. Τέλος, μουσικός διευθυντής δεν θα μπορούσε να ήταν άλλος από τον William Christie.
«Ο Μολιέρος υπήρξε για μένα, αυτό που οι Γάλλοι αποκαλούν "un fidèle compagnon de route" (=πιστός συνοδοιπόρος). Οι Arts Florissants αγαπάμε τον Μολιέρο!»
«Ο Μολιέρος υπήρξε για μένα, αυτό που οι Γάλλοι αποκαλούν "un fidèle compagnon de route" (=πιστός συνοδοιπόρος). Οι Arts Florissants αγαπάμε τον Μολιέρο!»
Λίγα λόγια για τον σπουδαίο μαέστρο των "LesArtsFlorissants"
Ο William Christie είναι τσεμπαλίστας, μαέστρος, μουσικολόγος και παιδαγωγός. Γεννήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες και εγκαταστάθηκε στη Γαλλία το 1971. Όπως έχει δηλώσει, χάρη στην οικογένειά του πρωτάκουσε Μπαχ και Χαίντελ στην ηλικία των 7 ή 8 ετών. Αν και πολύ μικρός, ένιωσε ότι αυτή η μουσική τού μιλούσε με τρόπο διαφορετικό απ’ ό,τι η μουσική του 19ου ή του 20ού αιώνα. Ορόσημο στην καλλιτεχνική του σταδιοδρομία αποτέλεσε η ίδρυση, το 1979, των "Les Arts Florissants", στο οποίο αφήνει ανεξίτηλη την προσωπική του σφραγίδα. Θεωρείται διεθνώς ιδανικός ερμηνευτής της λυρικής τραγωδίας, της όπερας-μπαλέτου, του γαλλικού μοτέτου και της αυλικής μουσικής, ενώ εξερευνά συχνά την εργογραφία των Μότσαρτ, Χάυντν και Μπαχ καθώς και άλλων μπαρόκ και κλασικών συνθετών. Ως προσκεκλημένος αρχιμουσικός συνεργάζεται τακτικά με τη Φιλαρμονική του Βερολίνου και την Ορχήστρα της Εποχής του Διαφωτισμού, με τις οποίες εμφανίζεται σε φημισμένα φεστιβάλ και λυρικά θέατρα. Είναι επίσης ιδρυτής της Ακαδημίας « Le Jardin des Voix », ενώ δίνει συχνά master classes σε ΗΠΑ και Γαλλία. Το 2012 δημιούργησε το Φεστιβάλ «Dans les Jardins de William Christie» και έξι χρόνια αργότερα το Ίδρυμα «William Christie – Les Arts Florissants».
Αυτό το Σεπτέμβριο, αντί για κάποιον πάγκο, προτείνουμε να κρατήσετε μία θέση στο Μέγαρο. Τι λέτε;
Εμείς πάντως λέμε: Ραντεβού την Κυριακή, 2.10.2022 και ώρα 20:30 στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
