Μουσικη

O Nick Cave μίλησε για τους θανάτους των δύο παιδιών του και τη δύναμη που του έδωσε ο κόσμος στις συναυλίες

Το νέο του βιβλίο «Faith, Hope and Carnage» και η αποκαλυπτική συνέντευξη στους New York Times

Κωνσταντίνος Χριστοφόρου
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Η εξομολόγηση του Nick Cave για την απώλεια των δυο γιων του, τη στάση του απέναντι στον θάνατο και τη φροντίδα των fans στην περιοδεία του

«Μπορεί να συμβεί κάτι στη ζωή σου που να είναι τελείως καταστροφικό, αλλά να είναι ταυτόχρονα λυτρωτικό και όμορφο», λέει ο μουσικός και συγγραφέας, μεταξύ άλλων, Nick Cave. «Από αυτήν τη σκοπιά προσπαθώ να γράψω». Κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα με τον χειρότερο τρόπο για έναν γονέα. Το 2015, ο 15χρονος γιος του, Arthur, πέθανε αφού έπεσε από έναν γκρεμό κοντά στο σπίτι τους στο Μπράιτον της Αγγλίας. Mε την πάροδο του χρόνου, ο Nick Cave κατάφερε να εκτιμήσει το εύθραυστο δώρο της ζωής. Η μουσική του σήμερα αντανακλά αυτήν την αλλαγή και έρχεται σε αντίθεση με τις αρχικές του δουλειές.

Λουλούδια στο σημείο του γκρεμού όπου ο 15χρονος γιος του μουσικού Nick Cave, Arthur, έπεσε και τραυματίστηκε θανάσιμα, Μπράιτον, 16 Ιουλίου 2015 © Tabatha Fireman/Getty Images/Ideal Image

Ο Nick Cave ήταν πάντα ένας από τους πιο σκοτεινούς καλλιτέχνες και ερμηνευτές που δεν φοβάται την τριβή, την πρόκληση και τη μάχη με τις σκοτεινές πλευρές της ψυχής. Σταδιακά όμως, άρχισε να απομακρύνεται από το σκοτάδι και να αποζητάει την κάθαρση μέσα από τους δίσκους του και τις συναυλίες του, αλλά και την καθημερινή επαφή με τους θαυμαστές του. Εκτός μουσικής, η ανάγκη του Nick Cave να εξερευνήσει περαιτέρω τον νέο τρόπο ζωής του τον έκανε να δημιουργήσει τα Red Hand Files, μια προσωπική ιστοσελίδα στην οποία ο ίδιος απαντά σε πολύ προσωπικές ερωτήσεις που υποβάλλονται από τους αναγνώστες του. Μέχρι σήμερα, ο Nick Cave έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 200 απαντήσεις στις χιλιάδες ερωτήσεις των θαυμαστών του. Η μεταμόρφωση αυτή του 63χρονου Αυστραλού από το σκοτάδι προς την κάθαρση είναι το επίκεντρο του “Faith, Hope and Carnage”, ενός βιβλίου το οποίο αποτελείται από συνεντεύξεις μεταξύ του Nick Cave και του δημοσιογράφου Seán O'Hagan. Το βιβλίο δημιουργήθηκε μετά από περισσότερες από σαράντα ώρες συζήτησης μεταξύ των δύο ανδρών και ασχολείται με προσωπικά και βιογραφικά θέματα, όπως τη ζωή του Nick Cave από την παιδική ηλικία μέχρι σήμερα, τους έρωτές του, το καλλιτεχνικό του έργο και τη δραματική του μεταμόρφωση τα τελευταία χρόνια. Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει στις 20 Σεπτεμβρίου.

Δυστυχώς όμως, τον Μάιο του 2022 και μετά από επτά χρόνια από την πρώτη του απώλεια, η τραγωδία χτύπησε ξανά τον Nick Cave με τον μεγαλύτερο γιο του, Jethro, να πεθαίνει απροσδόκητα στην ηλικία των 31 ετών. Σε συνέντευξή του προς τον David Marchese και στους New York Times σχετικά με το πώς θα μπορούσε να συνεχίσει τη ζωή του μετά από τη δεύτερη απώλεια, ο Nick Cave απάντησε: «Ξέρω ότι υπάρχει διέξοδος. Δεν θέλω όλη μου η μουσική και όλη μου η προσωπικότητα να περιστρέφονται γύρω από αυτές τις απώλειες, αλλά νιώθω υποχρεωμένος να πω στους ανθρώπους που βρίσκονται στην ίδια κατάσταση με μένα ότι υπάρχει διέξοδος. Οι περισσότεροι άνθρωποι που μου στέλνουν μηνύματα, ειδικά στην αρχή του πένθους τους, δεν μπορούν να καταλάβουν για τι πράγμα μιλάω, αλλά ξέρω ακριβώς πώς νιώθουν».

O Jethro Lazenby Cave στην Εβδομάδα Μόδας του Μιλάνο, 20 Ιουνίου 2009 © Karl Prouse/Catwalking/Catwalking

Σχετικά με τον θάνατο του πατέρα του όταν ήταν 19 χρονών και πώς είχε επηρεάσει τη μουσική του τότε, σε σύγκριση με την απώλεια του πρώτου γιου του, ο Nick Cave είπε στον Marchese: «Όταν πέθανε ο πατέρας μου, δεν είχα κατανοήσει  την επίδραση της θλίψης πάνω μου. Δεν καταλάβαινα τι συνέβαινε στη ζωή μου εκτός από τις δικές μου διαθέσεις. Όταν πέθανε ο Arthur, βυθίστηκα στο πιο σκοτεινό μέρος που μπορεί να φανταστεί κανείς  και κατάφερα με κάποιο τρόπο να ξεφύγω από αυτό. Με βοήθησε η ανταπόκριση και η επικοινωνία με όσους ανθρώπους πέρναγαν παρόμοια θλίψη. Αυτό ήταν εξαιρετικά συγκινητικό για μένα. Οι συναυλίες και η φροντίδα από το κοινό με έσωσε. Πολλοί ρωτάνε, πώς μπορείς και πηγαίνεις σε περιοδεία; Αλλά για μένα είναι το αντίθετο. Πώς θα μπορούσα να μην πάω;». Κάτι που βιώσαμε και στην πρόσφατη συναυλία του Nick Cave στην Αθήνα, το καλοκαίρι, στο φεστιβάλ Release Athens.

Nick Cave & The Bad Seeds © Χρήστος Κισατζεκιάν

Όταν ρωτήθηκε τι βλέπει στα μάτια του κοινού όταν περιοδεύει και αν έχει αλλάξει κάτι σε σύγκριση με το παρελθόν, δήλωσε: «Τους βλέπω με διαφορετικό τρόπο από ό,τι παλιότερα. Στο παρελθόν, έβγαινα στη σκηνή και η βραδιά ήταν είτε καλή είτε κακή, αλλά ποτέ δεν βίωνα βαθιά συγκίνηση από το ίδιο το κοινό. Το να βλέπεις τώρα το κοινό να συγκινείται από αυτό που κάνεις, είναι τεράστιο προνόμιο. Ξέρω ότι όλοι οι μουσικοί το λένε αυτό, αλλά στην πραγματικότητα είναι προνόμιο. Ο τρόπος για να γίνει αυτό είναι να αφοσιωθείς πλήρως στο τραγούδι. Σήμερα υπάρχει αυτή η διάχυση αγάπης ανάμεσα σε εμάς και το ακροατήριο. Παλιότερα συνήθιζα να απολαμβάνω το χάσμα μεταξύ της μπάντας και του κοινού. Στις πρώτες εμφανίσεις με το συγκρότημα The Birthday Party έρχονταν άνθρωποι στις συναυλίες μας και βασικά μας μισούσαν. Τα πράγματα κατέληγαν να γίνονται πολύ βίαια. Σήμερα, δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικά».

Για τα ναρκωτικά και τον εθισμό του στην ηρωίνη ο Cave υποστήριξε την αποποινικοποίησή τους και τη δημιουργία ασφαλών χώρων για χρήση. «Η αμφεταμίνη, όσον αφορά την πρακτική της χρησιμότητα και εφαρμογή στην τέχνη, είναι καταπληκτική. Αλλά έχεις την τάση να εκτιμάς σε υπερβολικό βαθμό αυτός που δημιουργείς. Δεν νομίζω ότι η ηρωίνη έχει μεγάλη αξία σαν δημιουργική εφαρμογή. Σίγουρα γίνεται εμπόδιο μετά από λίγο και παύεις να είσαι δημιουργικά υπεύθυνος. Αυτό που μου άρεσε στην ηρωίνη ήταν η δομή και το πρόγραμμα που επέβαλε στη ζωή σου. Οι επιλογές σου ήταν πολύ περιορισμένες. Σηκώνεσαι και πρέπει να πάρεις τη δόση σου, αλλιώς αρρωσταίνεις και αργότερα το βράδυ πρέπει να πάρεις λίγο ακόμα. Εφόσον έχεις χρήματα και άκρες, είναι μια δομημένη ζωή. Εάν δεν έχεις χρήματα, η ζωή σου γίνεται χαοτική και δεν το συμβουλεύω. Σίγουρα για την ηρωίνη θα υποστήριζα τη νομιμοποίησή της έτσι ώστε να μπορείς να πας κάπου και να την πάρεις με ασφάλεια. Το χάος γύρω από αυτό το συγκεκριμένο ναρκωτικό είναι απίστευτα καταστροφικό και επικίνδυνο».

Nick Cave & The Bad Seeds © Χρήστος Κισατζεκιάν

Όσων αφορά στη θρησκευτική διάσταση της απώλειας του Arthur και της μάχης μεταξύ της λογικής και της πίστης ο Nick Cave σχολίασε: «Αν μιλήσουμε με όρους εθισμού, όποιος εθιστεί στα ναρκωτικά και μετά τα σταματήσει, θα βιώσει στην αρχή αυτό που είναι γνωστό ως το ροζ σύννεφο. Περπατάς και όλα φωτίζουν. Στη συνέχεια όμως προσγειώνεσαι και θα πρέπει να αντιμετωπίσεις τη ζωή με τους δικούς της όρους. Η θρησκευτική μου ιδιοσυγκρασία, που ήταν πάντα εκεί, φούντωσε μετά τον θάνατο του Arthur. Μερικές φορές αισθάνομαι πιο πνευματικός, αλλά πάντα υπήρχε αυτή η διαμάχη μεταξύ της θρησκευτικής πίστης και του σκεπτικισμού, την οποία έβλεπα ως θρησκευτική αποτυχία σε κάποιο επίπεδο. Κάτι άλλαξε μέσα μου, ώστε να μπορώ τώρα να το δω αυτό όχι ως αποτυχία, αλλά ότι αυτή η διαμάχη ήταν η πηγή της δημιουργικότητάς μου. Αυτός ο αγώνας είναι η ίδια η θρησκευτική εμπειρία».

Τα τελευταία χρόνια ο 64χρονος Nick Cave έχει περιγράψει τον εαυτό του περισσότερο ως πολίτη, πατέρα ή σύζυγο και λιγότερο ως καλλιτέχνη. «Υπάρχει κάτι στην εγωκεντρική φύση του καλλιτέχνη που μετά από λίγο γίνεται εξαιρετικά άβολο. Αν είχα πει στον 30χρονο εαυτό μου ότι η μουσική και η τέχνη δεν ήταν ό,τι πιο πολύτιμο έχω στη ζωή μου, δεν θα το δεχόμουν. Αυτές τις μέρες δεν νιώθω έτσι. Αισθάνομαι ότι κάποια άλλα πράγματα χρειάζονται την προσοχή μου, όπως το να αφιερώνεις χρόνο στην οικογένεια και στους φίλους σου. Είμαστε μέρος μιας ευρύτερης κοινότητας και μέρος του κόσμου. Όταν έχασα τον πρώτο μου γιο, από τα πρώτα πράγματα που έκανα ήταν να ξεφορτωθώ το γραφείο στο οποίο δούλευα, διότι συμβόλιζε αυτόν τον εγωκεντρισμό. Όσα τραγούδια και αν γράψεις, όσες επιτυχίες και αν κάνεις, πάντα θα υπάρχουν πτυχές της ζωής σου που θα έχεις παραμελήσει» εξομολογήθηκε.