10 τραγούδια που γράφτηκαν για τη Βασίλισσα Ελισάβετ

Η μακροβιότερη μονάρχης στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, η Βασίλισα Ελισάβετ ΙΙ πέθανε σε ηλικία 96 ετών. Η ιστορία της ζωής της και της οικογένειας της ένα παραμύθι που ενέπνευσε ταινίες, σειρές και οργιώδεις φήμες Η μακροβιότητά της τόσο στη ζωή όσο και στη βασιλεία από μόνη της ένας αστικός, ή μάλλον βασιλικός, θρύλος. Ίσως να είναι αυτή η μακροβιότητα που αναπόφευκτα οδήγησε στην εμπλοκή - ή για πολλούς στη μη εμπλοκή -της Βασίλισσας Ελισάβετ σε μερικές από τις κρισιμότερες στιγμές της σύγχρονης βρετανικής ιστορίας, με την ίδια, επίσης αναπόφευκτα, να αποτελεί τη νόμιμο εκπρόσωπο ενός θεσμού σε υπαρξιακή κρίση. Ιδιότητα που την οδήγησε σε πρωταγωνιστικούς ρόλους στην καυστική ποπ κουλτούρα της Μεγάλης Βρετανίας, και ιδίως στη μουσική.

Από τη λυρική φονική οργή των The Smiths μέχρι το υποδόριο ιντερλούδιο των Stone Roses αυτά είναι 10 τραγούδια που γράφτηκαν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μερικώς ή ολικώς για τη μακροβιότερη βασίλισσα της ιστορίας και τη σημειολογία της στην καθημερινή κοινωνική πάλη της σύγχρονης Μεγάλης Βρετανίας.

The Smiths - The Queen Is Dead
Μια λυρική φαντασίωση για τον θάνατο -ή μάλλον τη δολοφονία- της Βασίλισσας με αιχμή τους κομψούς πλην ασυμβίβαστους στίχους του Morrissey, τόσο δυνατή που έδωσε και τον τίτλο στο ομώνυμο album των Smiths το 1986. Μια αριστουργηματική φαντασμαγορία, το μεγαλείο της οποίας αναγνωρίζει ακόμα και ο Johnny Marr, που βάλει κατά της βασιλικής οικογένειας αλλά και της ίδιας της βρετανικής κοινωνίας που άρθρωσε -έστω και στην αλληγορική εξτραβαγκάντσα του “her head in a sling” – έναν θάνατο που έμελλε να αργήσει πολύ να έρθει.

Sex Pistols - God Save The Queen
Ο απόλυτος ύμνος της αντιμοναρχικής διαμαρτυρίας δεν μπορεί, φυσικά, να είναι άλλος από το “God Save The Queen” των Sex Pistols, ίσως το πρώτο τραγούδι που έρχεται στον νου σε όποιον επιχειρήσει να φτιάξει μια λίστα σαν κι αυτή. H πλήρης αποδόμηση του βρετανικού εθνικού ύμνου της που από τη βάρκα “Queen Elizabeth” όπου το συγκρότημα -υπό τις δαιμόνιες υποδείξεις του Malcom McLaren- έπαιξε το κομμάτι τον Ιούνιο του 1977, την αργία του Ιωβηλαίου έγινε η σημαία του βρετανικού punk οικοδομήματος και η πιο πετυχημένη ίσως μέχρι σήμερα σάτιρα του βρετανικού ονείρου. “There is no future in England’s Dreaming – God Save The Queen”.

Young Tiger - I Was There (At The Coronation)
To παλιότερο ίσως τραγούδι που γράφτηκε ποτέ για τη Βασίλισσα Ελισάβετ είναι αυτό το αυθεντικό calypsoτου 1953, μια παιχνιδιάρικη φωτογραφία της ιστορίας τη στιγμή που αρχίζει, δηλαδή την ημέρα της στέψης της τον Ιούνιο του 1953 σε ηλικία 27 ετών. Μια συλλεκτική στιγμή που η Βασίλισσα πρωταγωνιστεί σε ένα χαρούμενο τραγούδι, που εξάρει τη «θεϊκή» υπόσταση της «ελέω Θεού» νέας μονάρχη, θρεμμένο από τον θαυμασμό πολλών γηγενών των εξωτικών εδαφών της Κοινοπολιτείας, αρκετά χρόνια πριν η Βασίλισσα μπει για τα καλά στην ατζέντα της ποπ κουλτούρας – με πολύ διαφορετικό πρόσημο.

Leon Rosselson -On Her Silver Jubilee
Μια υποδόρια αλλά ιδιαίτερα τσουχτερή σάτιρα καλά εγκιβωτισμένη στη folk κιθάρα του τραγουδοποιού και συγγραφέα Leon Rosselson, το “On Her Silver Jubilee” κάνει τον απολογισμό της νέας εποχής που θα έφερνε η ενθρόνιση της Ελισάβετ στον βασιλικό θεσμό στην 25η επέτειο βασιλείας μιας γυναίκας που «όλοι ξέρουν αλλά κανείς δεν έχει δει» με το αποτέλεσμα να καθρεφτίζεται πεντακάθαρα στους στίχους του τραγουδιού: “And she never used to bother with the Inland Revenue / Though she’s royally rewarded for the things she doesn’t do,”

The Beatles - Her Majesty
Ένα ακόμα από τα λιγοστά τραγούδια της ποπ κουλτούρας με οριακό θετικό πρόσημο για τη βασίλισσα το ακουστικό, σαν παιδικό, τραγουδάκι των Beatles, στο τέλος της δεύτερης πλευράς του “Abbey Road”, με τη βασίλισσα στον ρόλο ενός χαριτωμένου κοριτσιού (“pretty nice girl”) που όμως δεν έχει να πει και πολλά – όσο θετικό μπορεί να είναι αυτό για έναν ηγέτη. Έχει χαρακτηριστεί από πολλούς και ως μια «σαχλαμάρα του Paul Mc Cartney» - αλλά ας μην είμαστε τόσο σκληροί. To σίγουρο είναι ότι σε ένα soundtrack τύπου “Juno” θα ακουγόταν εξαιρετικά ευχάριστα.

Primal Scream – Insect Royalty
Μια διαφορετική αλληγορία του Bobby Gillespie για τον βασιλικό θεσμό αυτή του “Insect Royalty” από το οροσηματικό “XTRMNTR” των Primal Scream με τη βασίλισσα σε ρόλο εντόμου που παρασιτεί κάπου μέσα στον οργανισμό του τραγουδιστή. Κραυγή απόγνωσης για ένα παρωχημένο καθεστώς; Ίσως. Το σίγουρο είναι ότι το πρόκειται για ένα από τα πιο ευφάνταστα τραγούδια που γράφτηκαν ποτέ για τη βασιλική οικογένεια και την προβληματική «βασιλικότητά» της με τα βραδύκαυστα χαρακτηριστικά beats να αυξάνουν την εναλλακτική προστιθέμενη αξία του.

The Housemartins - Flag Day
Μια ακόμη οργισμένη επίθεση με το γάντι των λυρικών φωνητικών του Paul Heaton στην ιδέα της μοναρχίας και στη συνεισφορά της στην κληρονομιά της δυναστείας των πολλών από τους λίγους. H 80s αισθητική και ευαισθησία μπορεί να ξεγελάει, αλλά μια εστίαση στους στίχους θα αναδείξει εύκολα το ειδικό βάρος της οξείας κριτικής: “Try shaking a box in front of the Queen / ‘Cause her purse is fat and bursting at the seams / It’s a waste of time if you know what they mean”.

Pet Shop Boys - Dreaming Οf Τhe Queen
Μια εναλλακτική απεικόνιση από την ιδιοφυή οπτική των Pet Shop Boys σε ένα όνειρο όπου πλάι στη Βασίλισσα Ελισάβετ συμπρωταγωνιστεί η πριγκίπισσα Diana, τρία χρόνια πριν τον θανατό της στο Παρίσι (το τραγούδι περιλαμβάνεται στο album “Very” που κυκλοφόρησε το 1993) με πρώτο επίπεδο την απουσία αγάπης στους κόλπους της βασιλικής οικογένειας και την κατάρρευση των σχέσεων εντός της και δεύτερο την κρίση του AIDS. «Έχω διαβάσει ότι πολλοί άνθρωποι ονειρεύονται συχνά ότι έρχεται σπίτι τους ξαφνικά Βασίλισσα για τσάι» είχε δηλώσει σχετικά ο Neil Tennant «και αυτό είναι πότε όνειρο άγχους και πότε καλό όνειρο». Για το τι ακριβώς είναι το όνειρο των Pet Shop Boys μένει να το θυμηθείτε ακούγοντάς το.

The Stone Roses - Elizabeth My Dear
Ένα γλυκό σφηνάκι, το διάρκειας 54 δευτερολέπτων ιντερλούδιο των Stone Roses στο ντεμπούτο album τους πάνω στην αρχέγονα συγκινητική φόρμα του παραδοσιακού standard “Scarborough Fair” παραδίδει ένα ξεκάθαρο μήνυμα: “Tear me apart and boil my bones / I’ll not rest till she’s lost her throne / My aim is true / My message is clear / It’s curtains for you Elizabeth my dear”.

Blur - This Is A Low
Μια αφηρημένη σύνδεση με τη βασίλισσα σε ρόλο κομπάρσου σε αυτή τη συναρπαστική φαντασία των Blur γύρω από ένα βαρομετρικό χαμηλό που χτυπάει την Αγγλία, τα νησιά της και τις θάλασσες της. Μια από τις ομορφότερες στιγμές των Blur για να κλείσει -έστω και ανορθόδοξα- αυτή η λίστα. “And the queen, she's gone round the bend / Jumped off land's end / And the radio says / This is a low”