Owsley Stanley: Ο μηχανικός ήχου που έγινε φιγούρα της ψυχεδελικής σκηνής, θεμελίωσε τo Counterculture και συνδέθηκε με τη διάδοση του ναρκωτικού LSD.
Κάθε είδους έμπνευση χρειάζεται τροφή και εδώ είναι που κάνει την εμφάνισή του ο Augustus Owsley Stanley III, γνωστός και ως Acid King, ο βασιλιάς του LSD, όπως τον σκιαγράφησε ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Τομ Γουλφ στο κλασικό μυθιστόρημά του “The Electric Kool-Aid Acid Test” το 1969.
Ο Augustus Owsley Stanley III γεννήθηκε το 1935 σε μία οικογένεια πολιτικών στο Κεντάκι των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και είχε μία προβληματική σχέση με τους γονείς του ήδη από την αρχή. Προς απογοήτευσή τους δεν ακολούθησε πολιτική καριέρα, αντιθέτως επέλεξε να χαράξει ο ίδιος τη δική του πορεία χαρίζοντας «έμπνευση» σε μια ολόκληρη γενιά. Έθεσε τα θεμέλια για την ψυχεδελική εποχή και κατά τα λεγόμενά του, μεταξύ 1965 και 1967 παρήγαγε μισό κιλό LSD - κάτι που μεταφράζεται σε περίπου πέντε εκατομμύρια δόσεις.
Ως παιδί ήταν αρκετά σκεπτόμενο και χαρισματικό παρά τον χωρισμό των γονιών του. Εγγράφτηκε σε στρατιωτικό σχολείο στο Μέριλαντ και η αγάπη του για την επιστήμη δεν πέρασε απαρατήρητη από τους καθηγητές του. Πέρα όμως από την ακαδημαϊκή του περσόνα ο Stanley έκρυβε και μια πιο σκοτεινή πλευρά. Συνήθιζε να προμηθεύει λαθραίο αλκοόλ στους συμμαθητές του κάτι το οποίο κατέληξε σε αποβολή του από το σχολείο. Ο σπόρος όμως ήταν ήδη εκεί και μέχρι την ηλικία των τριάντα ετών βρέθηκε υπεύθυνος παραγωγής και διανομής ψυχεδελικών ουσιών σε βιομηχανική κλίμακα.
Augustus Owsley Stanley III: Ποια ήταν η θρυλική φιγούρα της ψυχεδελικής σκηνής των 60s
Η πρώιμη και υπερβολική τριχοφυΐα του, του χάρισε το ψευδώνυμο της αρκούδας, The Bear, από την παρέα του και τον ακολούθησε μέχρι και το τέλος. Ο Stanley εγγράφτηκε στο πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια για να σπουδάσει μηχανικός, κάτι το οποίο του έδωσε την ευκαιρία να συνεργαστεί με την εταιρία Aerojet Rocketdyne στο Λος Άντζελες. Εργάστηκε στον σχεδιασμό υπερηχητικών πυραύλων και στη συνέχεια το 1956 συνεργάστηκε με την αμερικανική πολεμική αεροπορία ως ειδικός στα ηλεκτρονικά συστήματα. 18 μήνες κράτησε η θητεία του στην αεροπορία και οι γνώσεις που απέκτησε πάνω στη μηχανική ήχου αποτέλεσαν τα θεμέλια για τη θρυλική του πορεία στον κόσμο της rock.
Συνήθως, το επιστημονικό ενδιαφέρον και ο ορθολογικός τρόπος σκέψης δεν συμβαδίζουν με την αναζήτηση της τέχνης. Ο Stanley όμως αποτέλεσε εξαίρεση. Η αγάπη του για την επιστήμη δεν τον εμπόδισε από το να μείνει μακριά από τον χορό και τη μουσική. Εμπνεόμενος από μια παράσταση του μπαλέτου Μπολσόι το 1958 ο Stanley αποφάσισε να σπουδάσει χορό στο Λος Άντζελες και για κάποιο χρονικό διάστημα δούλεψε και ως επαγγελματίας χορευτής.
Η στιγμή που όλα άλλαξαν για τον Stanley ήταν όταν σπούδαζε στο πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ. Εκείνη την περίοδο ενεπλάκη με την underground σκηνή των ψυχότροπων ουσιών. Αυτό το εκκεντρικό του χόμπι θα αποτελέσει το απαραίτητο έναυσμα για την ψυχεδελική επανάσταση της επόμενης δεκαετίας. Σύμφωνα με την εφημερίδα San Francisco Chronicle, o Augustus ξεκίνησε τα ψυχεδελικά του «μαγειρέματα» και την παρασκευή LSD όταν κατά τη φοίτησή του στο πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ ανακάλυψε τη μαγική συνταγή σε ένα εγχειρίδιο χημείας στη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου.
Εγκατέλειψε τις σπουδές του, βρήκε μια τεχνική εργασία και έστησε το πρώτο του αυτοσχέδιο εργαστήριο παραγωγής LSD στην μπανιέρα του σπιτιού του δίπλα στο πανεπιστήμιο. Στο παράνομο εργαστήριό του ο Stanley τελειοποίησε τη συνταγή του δημιουργώντας την ιδανική μίξη. Παρήγαγε LSD τόσο καθαρό που το όνομα Owsley είναι καταχωρημένο στο λεξικό της Οξφόρδης δίπλα στον ορισμό: «ένα εξαιρετικά ισχυρό, υψηλής ποιότητας είδος LSD». Το τραγούδι “Purple Haze” του Jimi Hendrix φημολογείται ότι είναι εμπνευσμένο από μία από τις πιο επιτυχημένες «φουρνιές» του. Ο Stanley επίσης προμήθευσε με LSD τους Beatles για τις ανάγκες των γυρισμάτων της ταινίας “Magical Mystery Tour” το 1967.
Η αστυνομία δεν άργησε να ανακαλύψει το κρησφύγετό του και μετά από μια επιδρομή προχώρησε σε κατάσχεση όλου του εξοπλισμού διότι πίστευε ότι ο Stanley παρήγαγε μεθαμφεταμίνες. Παρ’ όλα αυτά ο Stanley κατάφερε να αθωωθεί διότι εκείνη την εποχή το LSD δεν ήταν ακόμη παράνομο. Μετά από μήνυσή του προς την αστυνομία, κατάφερε επιτυχώς να του επιστραφεί όλος του ο κατασχεμένος εξοπλισμός. Πιθανώς η πολιτική επιρροή του πατέρα του να βοήθησε σε αυτή την περίπτωση.
Η εμπλοκή του με τις αρχές τον έκανε καχύποπτο με αποτέλεσμα να αναβαθμίσει τις μεθόδους του. Το πρώτο φορτίο με τις απαραίτητες πρώτες ύλες κατέφθασε στις 30 Μαρτίου 1965 και παρήγαγε 300.000 δόσεις LSD μέχρι και τον Μάιο του ίδιου έτους.
Owsley Stanley: Ο πρωτοπόρος μηχανικός ήχου και η σχέση του με τους Grateful Dead
Στη συνέχεια εγκατέλειψε το Μπέρκλεϊ και επέστρεψε στο Bay Area. Μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα το λεγόμενο Owsley Acid έγινε το νέο στάνταρντ στους counterculture υπόγειους κύκλους. Εκείνη την περίοδο δέχτηκε πρόσκληση για ένα LSD party από τον συγγραφέα Ken Kesey. Εκεί έγινε και η γνωριμία του με μέλη της διάσημης rock μπάντας Τhe Grateful Dead, γνωστή για το εκλεκτικό και ψυχεδελικό της στιλ. Καμία έκπληξη το γεγονός ότι ο Stanley και οι Dead ταίριαξαν αμέσως. Κατείχε τις τεχνικές δεξιότητες έτσι ώστε να γίνει μέλος του συγκροτήματος ως μηχανικός ήχου. Αυτός ήταν που σχεδίασε και το πρώτο τους διάσημο logo, το γνωστό κρανίο με τον κεραυνό. Με τους συνεχείς πειραματισμούς και τις καινοτομίες του ο Stanley κατάφερε να δημιουργήσει το διάσημο “wall of sound”, ένα πρωτοποριακό ηχοσύστημα, το μεγαλύτερο της εποχής, φτιαγμένο αποκλειστικά για τις συναυλιακές ανάγκες της μπάντας. Αποτελούνταν από 604 ηχεία, ισχύος 26.400 watt και ύψους δώδεκα μέτρων. Η συνήθειά του να ηχογραφεί κάθε συναυλία των Grateful Dead όπως και άλλων διάσημων συγκροτημάτων δημιούργησε τον χαρακτηριστικό ήχο των 60s συγκεντρωμένο σε ένα αρχείο χιλιάδων ηχογραφήσεων γνωστό και ως “The Sonic Journals”.
Η δεκαετία του 1960 ήταν σίγουρα πολυτάραχη. Ο κόσμος προσπαθούσε ακόμα να συνέλθει από τη φρίκη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Ψυχρός Πόλεμος μεταξύ της Δύσης και του Σιδηρούν Παραπετάσματος ήταν στο απόγειό του και οι ΗΠΑ είχαν μπλέξει για τα καλά τόσο στις ζούγκλες του Βιετνάμ όσο και στο εσωτερικό τους από τη σφοδρή αντίδραση κυρίως της νεολαίας. Τα «Παιδιά των Λουλουδιών» εξέφρασαν τις σκέψεις τους μέσα από τη μουσική και τον ελεύθερο έρωτα. To κίνημα της σεξουαλικής απελευθέρωσης ήταν αντίθετο προς τον κομφορμισμό και τον καταναλωτισμό. Αλλά για κάποιους, αυτό που μετάλλαξε τη συνείδησή τους και τον τρόπο σκέψης τους ήταν το LSD. Η σεξουαλική επανάσταση κορυφώθηκε το 1967 στη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ κυρίως με το διάσημο φεστιβάλ “The Summer Of Love, όταν 100.000 χίπηδες μαζεύτηκαν στα περίχωρα του Σαν Φρανσίσκο σε ένα όργιο τέχνης, πνευματικότητας, μουσικής και ευφορίας με καταλύτη το LSD. Ο Stanley είχε πια μετατραπεί στον μεγαλύτερο προμηθευτή ψυχεδελικών ουσιών στην χώρα, παγιώνοντας το κίνημα και μεταδίδοντάς το σε όλο τον κόσμο, φέρνοντας παγκόσμιες κοινωνικοπολιτικές αλλαγές.
Κάποια στιγμή όμως το όνειρο έφθασε στο τέλος του, όπως και η αυτοκρατορία του Stanley. To LSD είχε ήδη γίνει παράνομο στην Καλιφόρνια από το 1966 και ο Acid King αναγκάστηκε να μεταφέρει το θρυλικό του εργαστήριό στο Κολοράντο. Ούτε όμως και εκεί μπόρεσε να αποφύγει τη δίωξη. Μετά από έφοδο της αστυνομίας ο Stanley συνελήφθη μαζί με άλλα 19 άτομα συμπεριλαμβανομένων και μελών του συγκροτήματος των Grateful Dead καθώς και τον μάνατζερ του γκρουπ John McIntire. Σύμφωνα με τις αρχές, η αστυνομία έκανε κατάσχεση ποσοτήτων μαριχουάνας, LSD, βαρβιτουρικών και πλήθος άλλων επικίνδυνων ουσιών. Το αποτέλεσμα ήταν ο Stanley να περάσει δύο χρόνια σε ομοσπονδιακή φυλακή. Ο ίδιος δήλωσε: «κατέληξα στη φυλακή για κάτι το οποίο θα έπρεπε να μου είχαν δώσει βραβείο». Μετά την αποφυλάκισή του ο Stanley συνέχισε να συνεργάζεται με τους Grateful Dead αλλά τα πράγματα δεν ήταν πια τα ίδια.
Οι σχέσεις των μελών του γκρουπ παλιών και καινούργιων είχαν πια αλλάξει. Ο Stanley δεν μπόρεσε να συνεργαστεί με τα νέα μέλη της μπάντας μέχρι που η κατάσταση κορυφώθηκε το 1972 όταν κάποιοι από τους καινούργιους του επιτέθηκαν, τραυματίζοντάς τον. Μετά από αυτό το περιστατικό ο Stanley άρχισε σταδιακά να απομακρύνεται και στα μέσα των 70s ξεκίνησε να συνεργάζεται επίσης ως μηχανικός ήχου με ένα άλλο θρυλικό συγκρότημα της εποχής, τους Jefferson Starship. Όσο ήταν στη φυλακή ο Stanley είχε μάθει την τέχνη της κατασκευής χειροποίητων κοσμημάτων κάτι το οποίο αποφάσισε να το κυνηγήσει και εμπορικά. Μετέτρεψε το ταλέντο του σε επάγγελμα και το επάγγελμά του σε καριέρα. Οι αγκράφες ζώνης καθώς και τα κρεμαστά του αγοράζονταν ακόμα και για 20.000 δολάρια το κομμάτι και το πελατολόγιό του συμπεριλάμβανε διασημότητες όπως ο Keith Richards των Rolling Stones ή ο Jackson Browne.
Καθόλου περίεργο που ένας άνθρωπος υπεύθυνος για τον μετασχηματισμό της συνειδητότητας εκατομμυρίων ατόμων να έχει και ο ίδιος εκκεντρικές ιδέες. Ο Stanley πίστευε ότι εξαιτίας μιας μελλοντικής υπερθέρμανσης του πλανήτη το βόρειο ημισφαίριο της Γης θα καταστεί μη κατοικήσιμο. Ίσως η αγάπη του για το LSD να του έδωσε προφητική ενόραση προβλέποντας την κλιματική αλλαγή, όπως έχει γραφτεί σε διάφορα τραβηγμένα σχόλια σε διαδικτυακά threads. Μετακόμισε στην Αυστραλία το 1982 συνεχίζοντας να κατασκευάζει κοσμήματα και εργόχειρα και επισκέπτονταν τις ΗΠΑ μόνο για να προωθήσει τη δουλειά του.
Στα επόμενα χρόνια διάλεξε να απομακρυνθεί από τον πολιτισμό επιλέγοντας να ζήσει σχεδόν σε απομόνωση αυτός και η γυναίκα του στο δάσος του Κούινσλαντ της Αυστραλίας. Έχασε μία από τις φωνητικές του χορδές από καρκίνο του λάρυγγα.
O Owsley Stanley με την κόρη του, Redbird
Ήταν 12 Μαρτίου του 2011 όταν ο Stanley μαζί με τη σύζυγό του Sheila επέστρεφαν οδικώς στο σπίτι τους στο Κέρνς της Αυστραλίας. Η μετωπική σύγκρουση που ακολούθησε εν μέσω καταιγίδας αποδείχτηκε θανατηφόρα για τον Acid King. Σκοτώθηκε ακαριαία ενώ η σύζυγός του γλίτωσε με απλά σπασίματα. Ήταν 76 ετών.
Μιλήσαμε με τον τραγουδοποιό, μουσικό παραγωγό και γιατρό, Βασίλη Παπαζώτο, για τις πετυχημένες διασκευές στο project Μουσικό Μπαλκόνι και την αγάπη του για τη μουσική και ιατρική
12°
