Μουσικη

Νίκος Εγγονόπουλος: Ένας ποιητής που έκανε μουσική

Σε παρασύρει λέξη τη λεξη, στίχο τον στίχο στον ρυθμό του

Γιώργος Φλωράκης
ΤΕΥΧΟΣ 832
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η ποίηση του Νίκου Εγγονόπουλου και η μουσική της πλευρά, τα νέο τραγούδια των Richard Norris, Paolo Nutini και Vasco Brondi

Κάποιες φορές δυσκολεύομαι να βρω έναν τίτλο που να αντανακλά τον λόγο για τον οποίο διαλέγω έναν μουσικό ή έναν δίσκο για πρώτο θέμα στις Σημειώσεις Ενός Μονομανούς. Εδώ όμως δεν έχουμε να κάνουμε με έναν μουσικό αλλά με έναν ποιητή που η ποίησή του είναι από τη μια πλευρά γεμάτη ρυθμούς –σαν τραγούδια είναι τα κείμενά του– κι από την άλλη γεμάτη τίτλους. Να, σαν «ο δρόμος προς την αγάπη είναι νυχτερινός» ή «είν’ οι γυναίκες π’ αγαπούμε σαν τα ρόδια» ή «κυκνοι» ή «λίμνες» ή «σαν σημαίες» ή «δάση» ή «σαν λιμάνια». Η παλιά μου δερματόδετη έκδοση με ποιήματα του Νίκου Εγγονόπουλου στον Ίκαρο, βρίσκεται στη βιβλιοθήκη μου ταλαιπωρημένη μα πάντα πρόχειρη, και η ολοκαίνουργια στις Εκδόσεις Ύψιλον σε ανθολόγηση και εισαγωγή από τον Θανάση Χατζόπουλο, με ποιήματα του έρωτα και της αγάπης, δεν ξεκολλάει από το τραπέζι μου. Είναι η εισαγωγή του Χατζόπουλου βαθύτατη, είναι η επιλογή των ποιημάτων εξαιρετική, είναι –πάνω απ’ όλα– η ποίηση του Εγγονόπουλου ένα μεγάλο μουσικό κομμάτι που σε παρασύρει λέξη τη λεξη, στίχο τον στίχο στον ρυθμό του: «Οι φωταψίες του έρωτα / σαν άνεμος ωτακουστής σε σύννεφο διαβατικό / λες και το κρύσταλλο των τραγικών ματιών σου / τα μακρυά μαλλιά σου μέχρι τα κύματα της ακρογιαλιάς / τα δέσαν άστρα σε βράχια αρμονικά / οπτασίες στην προσευχή που δέονται τα φύκια…». Δοκιμές καλοκαιριού, Ιούνιος του 2022, «μακρυά ταξιδεύουν του βραδιού οι στερνές αναμνήσεις» και σχεδόν όπως ο Ελύτης στο «Μονόγραμμα», όπως ο Σεφέρης στον «Ερωτικό Λόγο», ο Εγγονόπουλος γράφει: «έλα / πέσε στα χέρια μου / και χάρισέ μου / −αφού το θέλεις− / τη θλίψη του πράσινού σου βλέμματος, τη βαθειά πίκρα των κόκκινων χειλιών σου / τη νύχτα των μυστηρίων που είναι πλεγμένη μέσα στα μακρυά μαλλιά σου / τη σποδό του υπέροχου σώματός σου».

Ήταν μεγάλη ασέβεια, ένα είδος ιεροσυλίας, αλλά στα εφηβικά πάρτι του τέλους της δεκαετίας του ’70, χορευόταν κάπου ανάμεσα στο «Always Somewhere» των Scorpions και το «Mon Amour» του Christophe, το «Epitaph», αυτό το μεγάλο τραγούδι των King Crimson. Προερχόταν από το ντεμπούτο album τους «In The Court Of The Crimson King», έναν από τους σπουδαιότερους και καλύτερους δίσκους στην ιστορία της μουσικής. Ο Robert Fripp ήταν μια ιδιοφυΐα της σύνθεσης, ο Peter Sinfield δημιουργούσε με τους στίχους του ολοκληρωμένους μαγικούς κόσμους, ο Greg Lake είχε μία από τις πιο εκφραστικές φωνές εκείνης της εποχής, το «In The Court…» ήταν –με μία λέξη– αριστούργημα. Επανακυκλοφορεί αυτές τις μέρες σε βινύλιο διακοσίων γραμμαρίων με ειδικό mastering, σε διάφανο βινύλιο και σε 1.000 μόνο αντίτυπα.

Μια που πιάσαμε συζήτηση για τον Robert Fripp, έπεσε στα χέρια μου το «Leviathan», ο περσινός δίσκος που έκανε με τους Grid, το ηλεκτρονικό σχήμα που δημιούργησαν στα early ninenties ο David Ball των Soft Cell με τον Richard Norris. Αν και τα είχαν παρατήσει το 1994, ξαναξεκίνησαν το 2008, και το «Leviathan» είναι ένα από τα πιο πειραματικά τους album, ελέω Fripp φυσικά. Ο Richard Norris τώρα είναι ο άνθρωπος που βρίσκεται πίσω από τον καλύτερο, κατά τη γνώμη μου, έως τώρα δίσκο της φετινής χρονιάς, το ψυχεδελικό folk-pop αριστούργημα «Lore Of The Land» των Order Of The 12. Επίσης μέσα στο 2021 έκανε το «Hypnotic Response», ένα καταπληκτικό πειραματικό post dance album, επιπλέον το εξίσου καλό «Music For Soundtracks Vol 1» και αρκετά volumes στην ambient σειρά «Music For Healing». Σπουδαία πράγματα δηλαδή. Θα έχουμε την ευκαιρία να τον γνωρίσουμε καλύτερα το επόμενο διάστημα.

Λένε ότι κάποια στιγμή τα εφηβικά είδωλα της pop ωριμάζουν. Φαίνεται ότι ήρθε η στιγμή και για τον Paolo Nutini, που κυκλοφορεί το «Last Night In The Bittersweet» την 1η Ιουλίου. Μέχρι και προς το krautrock λένε κάποιοι ότι πηγαίνει μερικά από τα τραγούδια του δίσκου.

Έργο μεικτής τεχνικής του Γιώργου Φλωράκη για τη στήλη του Σημειώσεις Ενός Μονομανούς

Υ.Γ.: Να συγκρατήσουμε το όνομα του Ιταλού τραγουδοποιού Vasco Brondi. Έχει μια μοναδική σχέση με τους τρόπους του Fabrizio de Andre κι ετοιμάζει κάτι που αφορά και την ελληνική μουσική…