Η Ελισάβετ Παπαζώη αποχαιρετά τον Βαγγέλη Παπαθανασίου

Διθυραμβικά σχόλια δημοσιεύονται για τη μουσική ιδιοφυία του μεγάλου Έλληνα συνθέτη Βαγγέλη Παπαθανασίου στον ξένο Τύπο, άνθρωποι από όλο τον κόσμο σε διάφορες γλώσσες τον αποχαιρετούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα ελληνικά μέσα πληθαίνουν οι δηλώσεις πολιτικών, οι μαρτυρίες φίλων και συνεργατών. 

Το μουσικό έργο που αφήνει τεράστιο, σε μια μοναδική διαδρομή με συνεχή αλλαγή μουσικών τοπίων από τις ποπ ροκ μουσικές της δεκαετίας του 1960 με τους Forminx και τους Aphrodite’s Child, τις δεκάδες ταινίες που επένδυσε μουσικά, τις συνεργασίες με κορυφαίους καλλιτέχνες της μουσικής, του κινηματογράφου, εικαστικούς, ανθρώπους του θεάτρου, έως τον αναγνωρίσιμο πλέον δικό του συμφωνικό ηλεκτρονικό ήχο, τις διαπλανητικές περιπλανήσεις του σε συνεργασία με τη ΝΑSA, τη «Μυθωδία», για την αποστολή στον Άρη, και στο τελευταίο άλμπουμ του «Juno to Jupiter».

Λίγα έχει να προσθέσει κανείς, πέρα από κάποιες προσωπικές μνήμες για λιγότερες γνωστές πλευρές του. Ίσως όμως αξίζει να αναδειχθεί το άλλο σταθερό και λιγότερο γνωστό, πέρα από την μουσική, όραμά του: H Ελλάδα να ξαναγίνει χώρος δημιουργίας, να προβάλλει μέσα από ένα σύγχρονο γίγνεσθαι τις αναλλοίωτες αξίες που παρέδωσε στην ανθρωπότητα, αντί για τα ερείπια του αρχαίου κάλλους.

O διεθνής Vangelis, παρά τις πολλές πιεστικές προτάσεις για εγκατάσταση στο εξωτερικό, επιθυμούσε και οργάνωνε να ζήσει και να δημιουργήσει στη χώρα μας.

Σχεδίαζε να εγκαταστήσει ένα διεθνές μουσικό studio στην καρδιά της Αθήνας, απέναντι από την Ακρόπολη, στο σπίτι του στην Διονυσίου Αρεοπαγίτου, όπου συνήθιζε να υποδέχεται ιδιαίτερα περήφανος για την κληρονομιά του πολιτισμού μας Έλληνες και ξένους φίλους του. 

Στήριζε κάθε προσπάθεια που αναδείκνυε την Ελλάδα. Μικρό παράδειγμα η άμεση ανταπόκρισή του να συνοδεύσει με δική του πρωτότυπη μουσική τη μικρού μεγέθους ταινία για το Αιγαίο στην Παγκόσμια Έκθεση Expo στην Λισαβώνα το 1998, αφιερωμένη στους Ωκεανούς. Άμεση και θετική ήταν και η ανταπόκρισή του στην πρόταση να στηρίξει την έλευση του 2000 στην εκδήλωση που οργάνωνε το Υπουργείο Πολιτισμού, μια συνεργασία που ευοδώθηκε αργότερα το 2001 με την παρουσίαση της «Μυθωδίας», μια ωδή στην συμπαντική με τον μανδύα της Αρχαίας Ελλάδας. 

Στο ερώτημα πώς για μια ακόμη φορά καταφέραμε με αδεξιότητες να απομακρύνουμε από την Ελλάδα έναν σπουδαίο Έλληνα, που τιμούσε και ήθελε να μείνει και να δημιουργήσει στη χώρα μας, η απάντηση έρχεται από τον ίδιο σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις του στον Γιάννη Μπασκόζο:

-Βιολογικά χωρίς αμφιβολία λειτουργώ στον Τόπο μου. Αλλά χωρίς περιττά εμπόδια και με σοβαρή οργάνωση και υποδομή, στο εξωτερικό.

-Αφήνετε να εννοηθεί ότι η Ελλάδα σας πληγώνει, γιατί;

-Δεν επιθυμώ να το σχολιάσω.

-Δημιουργήσατε το Ίδρυμα Ε.Παπαθανασίου. Ποιο θα είναι το μέλλον του;

-Για το μέλλον του Ιδρύματος δεν γνωρίζω. Γνωρίζω για τον στόχο του. Και ο στόχος του είναι να προσφέρει στις τέχνες, στην επιστήμη και στον άνθρωπο, αν μου επιτραπεί στη χώρα μου…

Μια άγνωστη πλευρά της ιδιοφυίας του ήταν και η ζωγραφική, που κατά τον Βαγγέλη ήταν «ανθρώπινο επίτευγμα που πήγαζε από εκείνον, ενώ η μουσική του ήταν θείο πράγμα που πέρναγε μέσα από εκείνον». Στο σπίτι του απέναντι από την Ακρόπολη φιλοξενούσε και το εργαστήριο ζωγραφικής του, το κρυφό του ταλέντο που μόνο σε ιδιαίτερες στιγμές έκανε τους άλλους κοινωνούς. Τα έργα του εμφανίστηκαν αργότερα σε έκθεση που, ξεκινώντας από τη Valencia, ταξίδεψε σε πόλεις της Νότιας Αμερικής.

Τιμώντας τον, έστω και μετά θάνατον, η Ελλάδα οφείλει να διοργανώσει μια παγκόσμιου βεληνεκούς εκδήλωση της μουσικής του με αναφορά και συμμετοχή με όσους κατά καιρούς συνεργάστηκαν μαζί του και παράλληλα μία έκθεση των ζωγραφικών του έργων.

Ως αποχαιρετισμό για τις βραδιές που μοιραστήκαμε με δικούς μας ανθρώπους πριν πολλά χρόνια στην Αθήνα, για το κοινό μας ενδιαφέρον για τη φιλοσοφία των αρχαίων, τις προσδοκίες μας για μια Παιδεία ελευθερίας που θα καλλιεργεί την αισθητική, τον σεβασμό στους άλλους ανθρώπους και τη Φύση, παραθέτω δύο εικόνες από το άγνωστο ζωγραφικό του έργο.