Διονύσης Σιμόπουλος: Requiem aeternam για έναν φίλο, αποχαιρετισμός στον Βαγγέλη Παπαθανασίου

Ένας παλιός και αγαπημένος φίλος, με τον οποίο γεννηθήκαμε τον ίδιο μήνα του 1943, έφυγε για το μεγάλο ταξίδι. Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου πηγαίνει να συναντήσει το απέραντο Σύμπαν, την πηγή, όπως έλεγε, της μουσικής του έμπνευσης. Σε μια από τις συζητήσεις μας μου το  είχε δηλώσει: «Διονύση, η μουσική που υπογράφω δεν είναι δική μου, αλλά βρίσκεται έτοιμη εκεί έξω κάπου καλά κρυμμένη στην πηγή του Σύμπαντος και περιμένει εμένα ως μέσο για να την μεταφέρω αυτούσια πίσω στη Γη». Σ’ αυτή του την πεποίθηση βασιζόταν και η μεγάλη του αγάπη για τις διαστημικές αποστολές, μια αγάπη που μεταφράστηκε σε συνθέσεις τις οποίες χρησιμοποίησαν σε αποστολές τους οι δύο μεγάλοι διαστημικοί φορείς του κόσμου, η NASA και η ESA.

H NASA το 2001 χρησιμοποίησε τη «Μυθωδία» για την αποστολή «2001 Η Οδύσσεια του Άρη», ενώ μόλις πριν από μερικούς μόνο μήνες, εκδόθηκε και η μουσική για την πιο πρόσφατη αποστολή της NASA στον Δία με τίτλο «Juno to Jupiter». Αλλά και η Ευρωπαϊκή ESA επένδυσε με την μουσική του Βαγγέλη την πρώτη προσεδάφιση που έγινε στην επιφάνεια ενός κομήτη από την διαστημοσυσκευή «Ροζέτα». Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν και η απόφαση της NASA να του απονείμει το ανώτατο μετάλλιό της, ενώ η Διεθνής Αστρονομική Ένωση (IAU) έδωσε το όνομα του Βαγγέλη σε έναν αστεροειδή (6354 Vangelis).

Ο Βαγγέλης έφυγε, όπως φεύγουν και τα άστρα, ενώ δεν υπάρχει, για εμάς θα συνεχίζει να είναι παρών και «ορατός». Οι μουσικές που πρόφτασε να δημοσιεύσει θα είναι για πάντα μαζί μας. Εκείνες οι μουσικές που επένδυσαν το «Cosmos», τη θρυλική σειρά ντοκιμαντέρ για το Σύμπαν του Carl Sagan, και την εμβληματική ταινία «Chariots of Fire» που απέσπασε το Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής το 1982. Ακολούθησαν πολλά soundtracks για ταινίες, όπως το «Missing» του Κώστα Γαβρά, το «Blade Runner» του Ρίντλεϊ Σκοτ, «Η ανταρσία του Μπάουντυ» του Ρότζερ Ντόναλτσον, «1492: Conquest of Paradise», «Bitter Moon» του Ρομάν Πολάνσκι, «Alexander» του Όλιβερ Στόουν, και οι ταινίες του Γιάννη Σμαραγδή «Καβάφης» και «Ελ Γκρέκο». Τις απαριθμώ αυτές τις μουσικές που έχει δημιουργήσει γιατί στην πραγματικότητα προσπαθώ κάπως να μετρήσω τον θαυμασμό μου για τον Βαγγέλη.

Η αγάπη του για το Διάστημα και το Σύμπαν, και η φιλία μας, ήταν οι αιτίες για την εμπιστοσύνη του στο να χρησιμοποιήσω το σύνολο σχεδόν της δημοσιευμένης του μουσικής στο Ευγενίδειο Πλανητάριο αλλά και στις διάφορες άλλες διαστημικές μου δραστηριότητες. Η μουσική του δίνει στον ακροατή την ευκαιρία να ταξιδέψει στο Διάστημα και γενικότερα στο Σύμπαν που υπεραγαπούσε. Στις επισκέψεις μου στο σπίτι του είχα την τύχη να ακούσω ορισμένες από τις αδημοσίευτες συνθέσεις του, ακόμα καλύτερες, κατά τη γνώμη μου, από όσες έχουν ήδη δημοσιευθεί. Στις επανειλημμένες παρακλήσεις μου να τις δημοσιεύσει μου έλεγε χαμογελώντας: «δεν είναι ακόμη καιρός»! Ελπίζω και εύχομαι να έχουμε την τύχη να τις ακούσουμε δημοσιευμένες με κάποια μορφή. 

Και κάτι τελείως προσωπικό. Οι επισκέψεις μου στο σπίτι του Βαγγέλη, εκτός της μουσικής, είχαν κάθε φορά και μια άλλη πλευρά, γιατί μεταξύ άλλων ήταν και ένας καταπληκτικός μάγειρας που έφτιαχνε την καλύτερη και πιο θεσπέσια ρώσικη σαλάτα που έχω φάει.

Βαγγέλη, θα μου λείψεις. Καλό κατευόδιο να έχεις! Και θέλω να σου πω ότι η μουσική που δημιούργησες προήλθε από το δικό σου εσωτερικό Σύμπαν...

Η μουσική που παραχώρησε ο Vangelis στον φίλο του, Διονύση Σιμόπουλο, για το σήμα του podcast «Στα μονοπάτια των άστρων»

[[{"fid":"969320","view_mode":"default","fields":{"format":"default","alignment":""},"type":"media","field_deltas":{"2":{"format":"default","alignment":""}},"link_text":null,"attributes":{"class":"media-element file-default","data-delta":"2"}}]]

[[{"fid":"969321","view_mode":"default","fields":{"format":"default","alignment":""},"type":"media","field_deltas":{"3":{"format":"default","alignment":""}},"link_text":null,"attributes":{"class":"media-element file-default","data-delta":"3"}}]]