Μουσικη

tUnE – yArDs

Nikki Nack (****)

Μάκης Μηλάτος
ΤΕΥΧΟΣ 494
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

H Merrill Garbus, όπως άλλωστε και πολλοί ακόμη μουσικοί αλλά και συγκροτήματα της εποχής μας, θέλησαν να μας παιδέψουν λίγο με τα ονόματα. Κρύφτηκαν πίσω από ανύπαρκτες λέξεις, από ονόματα που δεν μπορείς εύκολα να τις βρεις σε μηχανές αναζήτησης, όπως tUnE-yArDs, !!!(chk chk chk), sunnO))), SBTRKT, ή ακόμη πίσω από μάσκες ή χωρίς καθόλου φωτογραφίες (Burial). Χωρίς να συνδέονται μουσικά ή να αποτελούν ένα «κίνημα», θέλησαν να αντιδράσουν στην υπερέκθεση που είχε προηγηθεί την εποχή της κυριαρχίας του life style και συνεχίζει να καθορίζει τη mainstream πραγματικότητα. Σημασία έχει η μουσική και όχι το πρόσωπο, είναι το κοινό μήνυμα. Άκουσε χωρίς να ξέρεις ποιος είναι ο δημιουργός, γιατί η μουσική είναι το ζητούμενο. Στο ίδιο πνεύμα η ετικέτα Utopia κυκλοφόρησε πρόσφατα (μέσω της Μικρής Άρκτου) τη συλλογή «Sing As If Nobody’s Listening» συγκεντρώνοντας συνθέσεις ελληνικών συγκροτημάτων και μουσικών που «κρύβονται» πίσω από ψευδώνυμα. Όλα αυτά θέλησαν να ξαναστρέψουν το ενδιαφέρον στο δημιούργημα και όχι στο δημιουργό. Θα υπήρχαν (π.χ.) η Lady Gaga ή η Miley Cyrus μόνο με τη μουσική τους;

Φτάνοντας στο 3ο της άλμπουμ, η Merrill Garbus κάνει ένα ακόμη θετικό βήμα στη μουσική της πορεία, καθώς δείχνει πια να έχει τον απόλυτο έλεγχο σε αυτό το ρευστό, γάργαρο, διαρκώς μεταβαλλόμενο, ευδιάθετο, ευαίσθητο, αναπάντεχο και ποιητικό μουσικό σύμπαν. Με τη βοήθεια του σταθερού συνεργάτη της και μπασίστα του γκρουπ Nate Brenner δημιουργούν ένα ουσιώδες, φωτεινό αλλά και στοχαστικό μουσικό πανηγύρι βασισμένο στα κρουστά, στο (σήμα κατατεθέν) γιουκαλίλι της, στο afrobeat, στη μουσική παράδοση της Αϊτής αλλά και στους ηλεκτρονικούς προγραμματισμούς και τις λούπες, στα synth και στη farfisa. Χωρίς τραγούδια «επιτυχίες», όπως στον προηγούμενο δίσκο, αλλά με μια πιο κόνσεπτ αντίληψη και ανάπτυξη, το «Nikki Nack» στέκει σαν ένα ολοκληρωμένο άλμπουμ με ιδιαίτερο και προσωπικό ήχο που δεν έχει τίποτα retro και vintage, που δεν έχει copy-paste αλλά μόνο επιρροές και που κατοχυρώνει έναν προσωπικό και αναγνωρίσιμο ήχο σε μια εποχή που αυτό γίνεται όλο και πιο δυσεύρετο.

image

Ίσως για τα μέτρα της εποχής και τα «εναλλακτικά» δεδομένα ο δίσκος να ακούγεται κάπως «ζαχαρένιος» και «ελαφρύς», όμως αυτό είναι η επιφάνεια και η πρώτη εντύπωση. Η δουλειά που έχει γίνει στο άλμπουμ και τα επίπεδα που κρύβει σε όλους τους τομείς χρειάζονται αρκετές ακροάσεις για να αποκαλυφθούν. Μακάρι όλα τα «ευχάριστα», τα «mainstream», τα «εύκολα» και τα «βατά» ακροάματα να είχαν αυτό το επίπεδο. Πέρασα τις καλοκαιρινές διακοπές ακούγοντας δεκάδες καινούργιους δίσκους κι αυτό ήταν από τα πιο ευχάριστα, καλοδιάθετα, ουσιώδη, καλοφτιαγμένα, παιχνιδιάρικα, σοβαρά άλμπουμ που άκουσα.