Emigrate: Ο Richard Zven Kruspe μιλάει στην ATHENS VOICE

Είναι ένας ακραία δημιουργικός καλλιτέχνης που άλλαξε την αντίληψη για τον rock ήχο με τους Rammstein. Είναι ένας από τους πιο χαρισματικούς κιθαρίστες που έχουμε ακούσει κι έχουμε δει ζωντανά. Ξεκινώντας ένα καινούργιο μουσικό ταξίδι με όχημα τους Emigrate το 2007, ο Richard Z. Kruspe αναζήτησε την ελευθερία χωρίς όρια: έχοντας κυκλοφορήσει τρία στούντιο άλμπουμ, το «Emigrate» το 2007, το «Silent So Long» το 2014 και το «A Million Degrees» το 2018, μας άφησε να τον γνωρίσουμε καλύτερα εκτός από συνθέτη και ως ερμηνευτή. Λίγο πριν φύγει το 2021, το ολοκαίνουργιο άλμπουμ των Emigrate, «The Persistence Of Memory», μια πολυσυλλεκτική αναδρομή σε μουσικές ιδέες των τελευταίων δύο δεκαετιών και σκέψεις από μια πολύ συγκεκριμένη περίοδο στη ζωή του Richard Z. Kruspe, μας έδωσε εκτός από ένα εξαιρετικό άλμπουμ που ακούς ξανά και ξανά ανακαλύπτοντας νέα πράγματα, την ευκαιρία και τη δυνατότητα να τον γνωρίσουμε μέσα από μια συζήτηση. Και να μάθουμε περισσότερα για τη μουσική, τη ζωή και το καλλιτεχνικό του όραμα.  

Χαιρετίσματα από την Αθήνα και συγχαρητήρια για το νέο άλμπουμ των Emigrate, «The Persistence of Memory». Επιστρέφω σε αυτό συνέχεια. Είναι συναισθηματικό, είναι σκοτεινό, έχει βάθος, είναι catchy. Ποια ήταν η μεγαλύτερη έμπνευσή σας κατά τη διάρκεια της σύνθεσης και της ηχογράφησής του;
Λοιπόν, δεν ήταν η έμπνευση το βασικό θέμα για τη δημιουργία αυτού του δίσκου, γιατί έψαχνα να ξεφύγω από την κατάθλιψη που είχα στην περιοδεία, οπότε για μένα ήταν κάπως σαν ένα γύρισμα πίσω στον χρόνο, να δω τι έγραψα στην εποχή που ξεκίνησα. Οι Emigrate και το «Persistence Of Memory» είναι βασικά ένα είδος ταξιδιού στον χρόνο από το παρελθόν μέχρι τώρα, οπότε αυτό που έκανα, ήταν να περάσω από όλες τις ιδέες που είχα, που έγραψα εκείνη την εποχή και που δεν τις είχα ολοκληρώσει ή είναι απλά μικρά σκετς - με μουσικούς όρους μιλώντας. Και για μένα ήταν σαν να έρχομαι σε επαφή με τον εαυτό μου, γιατί ένιωσα τη στιγμή που χάθηκα, και επέστρεψα στο παρελθόν για να τον βρω. Κι επίσης να βρω τον σκοπό να παρακινηθώ, να συνθέσω, να ξαναγράψω ή να τακτοποιήσω ξανά τη μουσική μου. Οπότε βασικά η έμπνευση υπήρξε η δική μου δυστυχία.

Ποιο τραγούδι σας δυσκόλεψε περισσότερο στο στούντιο;
Νομίζω ότι αυτό που δούλεψα περισσότερο ήταν… μπορώ να σου πω το πιο εύκολο, που ήταν το «Freeze My Mind». Νομίζω ότι αυτό που δούλεψα περισσότερο ήταν πιθανώς το «You Can't Run Away», καθώς το ξαναέγραψα μερικές φορές επειδή δεν ήμουν ευχαριστημένος με τους στίχους. Η αρχική ιδέα ήταν να έχω ένα κομμάτι τύπου Τζέιμς Μποντ, δεν ήμουν ευχαριστημένος με τους στίχους και μετά τους συνέλαβα, Νομίζω ότι ήταν το πιο περίπλοκο.

Τι έδωσε στο νέο άλμπουμ η συνεργασία με τον Sky van Hoff; Ποια στοιχεία νομίζετε πρόσθεσε στο συνολικό στιλ;
Λοιπόν, ο Sky είναι βασικά αυτός που μιξάρω μαζί του και μερικές φορές ανασυνθέτω πράγματα. Σε ό,τι αφορά στο γράψιμο, μάλλον τα φτιάχνω όλα μόνος μου. Δουλεύοντας μαζί ήρθαμε πολύ, πολύ κοντά, κατανοήσαμε ο ένας τον άλλον, έχουμε το ίδιο γούστο και είναι ένας από τους μεγαλύτερους δουλευταράδες που ξέρω. Μπορεί να δουλεύει για 20 ώρες και ξέρει ότι κάπως απαιτώ να γίνονται τα πράγματα με έναν συγκεκριμένο τρόπο και θέλω να ακούω πράγματα. Με τον Sky δούλεψα μαζί τον τελευταίο δίσκο, οπότε εκείνη την περίοδο κατανοήσαμε απόλυτα ο ένας τον άλλον.

Το «I’m Still Alive» είναι ένα από τα πιο ζωντανά και έντονα τραγούδια, τι πυροδότησε τη δημιουργία του και τι σας κάνει να νιώθετε ζωντανός στην καθημερινότητά σας;
Τι με κάνει να νιώθω ζωντανός στην καθημερινότητα… Λοιπόν αρχικά νομίζω το να βρω την αγάπη είναι ένα από τα μεγαλύτερα πράγματα που έψαχνα πάντοτε στη ζωή, αγάπη για τα παιδιά μου, που είναι εντελώς άνευ όρων, και μετά βρίσκεις την αγάπη στον/στη σύντροφό σου, και ανάμεσα στους φίλους σου, και πιστεύω ότι για όλα αυτά είναι ωραίο να προσβλέπεις. Είμαι επίσης κάποιος που αγαπάει τη δημιουργία και αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα μόνο τη μουσική, λατρεύω να δημιουργώ και άλλα πράγματα εξίσου, για παράδειγμα, να κατασκευάζω δωμάτια ή να έχω ιδέες για τη δημιουργία βίντεο, ό,τι και να είναι, αγαπάω τη δημιουργία. Η δημιουργία αποτελεί ένα μεγάλο μέρος της ζωής μου, πιστεύω. Και το σεξ, ίσως, εξίσου. 

Θυμάστε τις πρώτες σας δημιουργικές, μουσικές αναμνήσεις;
Ναι, για την ακρίβεια είχα αυτή την κουβέντα με τη φίλη μου τις προάλλες. Στην Ανατολική Γερμανία τότε δεν κυκλοφορούσαν πολλοί δίσκοι, αυτό που βασικά είχαμε ήταν κασέτες, και όταν ξεκίνησα να παίζω κιθάρα με τον τρόπο που έκαναν μουσική οι άλλοι, ακούγοντας τα αγαπημένα τους τραγούδια και προσπαθώντας να τα παίξω μετά, κατά κάποιον τρόπο είχα πρόβλημα να ακούω μέσα από τις κασέτες γιατί η ποιότητα ήχου ήταν σκατένια, και δεν μπορούσες να τα πας πιο αργά, οπότε εξαιτίας της ανικανότητάς μου έγινα κάποιος που σκεφτόταν ότι το να γράφει το δικό του υλικό ήταν πολύ πιο εύκολο από το να παίξει άλλων. Θυμάμαι ότι ξεκίνησα με κάποια ακόρντα, αλλά από την ατέλεια θα έλεγα ότι δημιούργησα κάτι που με ενδιέφερε να φτιάξω, δικά μου τραγούδια, ή riffs, ή μελωδίες.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός καλού κιθαρίστα;
Είναι πολλά πράγματα, αρχικά εξαρτάται και ποιον ρωτάς. Ένα από τα μεγαλύτερα, νομίζω η αυθεντικότητα, το να είσαι αυθεντικός, είναι ένα από τα μεγαλύτερα πράγματα, γιατί υπάρχουν πολλοί εκεί έξω που ακούγονται σαν κάποιος άλλος. Το να βρεις τον δικό σου τόνο και στιλ είναι το σημαντικότερο, και το δεύτερο πράγμα, θα έλεγα, πολλοί εστιάζουν στο αριστερό χέρι, ενώ εγώ εστίαζα πάντοτε πολύ περισσότερο στο δεξί. Νομίζω ότι πολλοί μπορούν να παίξουν μελωδίες και σόλο πολύ γρήγορα, ωστόσο αν τους αφήσεις να παίξουν ένα riff, είναι χάλια στο δεξί χέρι. Ένα από τα μεγαλύτερά μου είδωλα ήταν ο Malcolm Young των AC/DC. Ήταν τόσο καλός ρυθμικός παίκτης! Τον είχα δει κάποτε, παίξαμε μαζί για την ακρίβεια με τους Rammstein στην Πράγα και τον παρακολούθησα στη σκηνή και με συνεπήρε εντελώς. 

Θυμάστε το πρώτο άλμπουμ που αγοράσατε ποτέ;
Ναι, το πρώτο άλμπουμ ήταν το «Plastic Surgery Disasters» των Dead Kennedy's.

Είστε ένας άνθρωπος που έχει ταξιδέψει πολύ, ποιο είναι το πιο όμορφο πράγμα που έχουν δει τα μάτια σας;
Τα μάτια των παιδιών μου καθώς έβγαιναν από τη μήτρα της μητέρας τους.

Αν μπορούσατε να διαγράψετε μερικές αναμνήσεις από τη ζωή σας, ποιες θα ήταν αυτές;
Δεν πιστεύω στη διαγραφή του παρελθόντος γιατί το παρελθόν είναι πάντοτε, ακόμα κι όταν πονάει, ειδικά όταν πονάει, αυτό που σε μεταφέρει κάπου αλλού. Πιστεύω στα λάθη, στο να κάνεις λάθη και να μαθαίνεις από αυτά, οπότε, ακόμα κι αν έσβηνα μία μνήμη επειδή δεν θα με πήγαινε εκεί που θα έπρεπε να βρεθώ, δεν θα διέγραφα τίποτα.

Από το 1985 έως σήμερα, από την ημέρα που ξεκίνησε το μουσικό σας ταξίδι, τι έχει αλλάξει για εσάς;
Αρχικά άλλαξε το ότι δεν δουλεύω νύχτες πια, εργάζομαι κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, προσπαθώ να μη σπαταλάω περισσότερο χρόνο σε άλλα πράγματα όπως συνήθιζα, να μη δουλεύω συνεχώς, προσπαθώ να εντοπίσω άλλα πράγματα που με ενδιαφέρουν, όχι μόνο μουσική, δεν χρειάζεται να πιέζομαι πια για να αποδείξω την αξία μου…

Πώς αισθάνεστε όταν ακούτε κάποιο από τα τραγούδια σας στο ραδιόφωνο;
Πιθανότατα το κλείνω.

Ποιο είναι το πιο σημαντικό μάθημα που σας έμαθε η ζωή, εντός ή εκτός μουσικής, και γιατί είναι σημαντικό;
Το πιο σημαντικό που έμαθα, ότι τα ανθρώπινα πλάσματα έχουν δύο πλευρές. Αν κάποιος είναι πολύ γενναιόδωρος, είναι και φθηνός. Αν κάποιος είναι πολύ, πολύ φιλικός, μπορεί να είναι και πολύ, πολύ εχθρικός. Η πόλωση είναι αυτό που έμαθα για τους ανθρώπους. Το να έχω αυτή τη γνώση, δεν με οδηγεί σε λάθος προσδοκίες.

Ποια ήταν τα σχέδιά σας για τους Emigrate όταν ξεκίνησατε αυτό το project, αυτή την μπάντα;
Στην αρχή ήταν απλώς κάτι στο οποίο προσπαθούσα να βρω μια ισορροπία μεταξύ της δημιουργικής παραγωγής της μουσικής μου, η οποία ήταν λίγο υπερβολική για το πρώτο μου συγκρότημα και δεν είχα ένα πραγματικό σχέδιο, απλώς ένιωθα ή έλεγα από ένστικτο ότι χρειαζόμουν ένα διαφορετικό αποτέλεσμα. Νομίζω ότι και η αλλαγή μου να φύγω από το Βερολίνο στη Νέα Υόρκη είχε μεγάλη επιρροή σε αυτό και στην αρχή δεν σκεφτόμουν πού θα με οδηγήσει αυτό το ταξίδι, απλά ήξερα ότι έπρεπε να προσπαθήσω να ανακαλύψω το τραγούδι ή το γράψιμο με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που θα έγραφα με τους Rammstein. Μετά πάντα ένιωθα ότι μπορώ να συνεργάζομαι με διαφορετικούς ανθρώπους, είναι κάτι που πάντα μου αρέσει να κάνω, να είμαι ανοιχτός και να δοκιμάζω ορισμένα πράγματα που δεν μπόρεσα να δοκιμάσω με την πρώτη μου μπάντα, νομίζω ότι αυτός είναι ο κύριος λόγος που το έκανα.

Αν ο 20χρονος εαυτός σας μπορούσε να σας δει τώρα, τι θα σκεφτόταν;
Πιθανότατα θα σκεφτόμουν «γιατί δεν μπορεί να σταματήσει; Γιατί εξακολουθεί να ανεβαίνει στη σκηνή»;

Ποιες είναι οι πιο όμορφες αναμνήσεις που έχετε από το μουσικό σας ταξίδι;
Δεν είναι μόνο μία, εννοώ ότι πάντοτε αγαπώ να βάζω τα πράγματα σε μία σειρά όταν γράφω ένα τραγούδι, όταν ξαφνικά όλα τα έχεις μπροστά σου, τα έχεις σκεφτεί, τα έχεις φανταστεί, αυτό πραγματικά μου αρέσει πολύ. Μία από τις πιο χαρούμενες μουσικές αναμνήσεις μου είναι το sold out των Rammstein στο Madison Square Garden στη Νέα Υόρκη μέσα σε 20 λεπτά.

Τα τελευταία δύο χρόνια με την πανδημία, πολλά άλλαξαν στον κόσμο, πολλά άλλαξαν στον κόσμο της μουσικής. Ποιες είναι οι κύριες σκέψεις σας για τον άνθρωπο και τον καλλιτέχνη μέσα σε αυτόν τον κόσμο, με δεδομένο ό,τι συνέβη;
Ο καθένας μπορεί να μιλήσει για τον εαυτό του, πρώτα απ’ όλα, για μένα, ο εαυτός μου, μουσικά μιλώντας, δεν έχει αλλάξει τόσο πολύ. Το μόνο πράγμα είναι ότι δεν μπορούσα να παίξω τα τελευταία δύο χρόνια, που είναι εντάξει, γιατί πραγματικά απολαμβάνω να δουλεύω στο στούντιο και να γράφω. Προφανώς βρισκόμαστε στην αλλαγή από τον αναλογικό κόσμο στον ψηφιακό κόσμο, αυτή είναι η μεγαλύτερη αλλαγή, ειδικά τα τελευταία δύο χρόνια, οι άνθρωποι κινούνται πιο γρήγορα στον ψηφιακό κόσμο, με όλα τα καλά και το άσχημα που έχει αυτό. Νομίζω ότι η rock μουσική γενικά δεν είναι πια λαϊκή μουσική, δεν είναι δημόσια, η θέση που είχε η rock στο παρελθόν δεν είναι πια η ίδια, δεν υπάρχει κανένας επαναστατικός παράγοντας στη rock μουσική. Σκέψου, τα παιδιά αυτές τις μέρες που δεν είναι επαναστατημένα ακούν hip hop, όποια επαναστατική κατάσταση είναι περισσότερο στους στίχους του hip hop νομίζω, η rock μουσική έγινε πιο εξειδικευμένη, αυτό θα έλεγα.

Αυτό τον καιρό κατοικείτε στο Βερολίνο, αλλά έχετε ζήσει επίσης και στη Νέα Υόρκη. Ποιες διαφορές εντοπίζετε μεταξύ των δύο πόλεων; Τι σας αρέσει περισσότερο στην κάθε μία; Και πώς αυτές σας επηρέασαν σαν καλλιτέχνη;
Θα έλεγα ότι η Νέα Υόρκη έχει μία ενέργεια, μία εντελώς διαφορετική ενέργεια, το Βερολίνο έχει μία περισσότερο καταστροφική ενέργεια. Σκέφτομαι την ιστορία της πόλης, το Δυτικό Βερολίνο ειδικά ήταν μία από τις μεγαλύτερες πόλεις με ηρωίνη στον κόσμο, όλο το κίνημα της ηλεκτρονικής μουσικής ήρθε στο Βερολίνο μαζί με όλα τα άλλα ναρκωτικά. Νομίζω ότι έχει ένα συγκεκριμένο είδος καταστροφής που σε κάποιους αρέσει ή κάποιοι μπορεί να πάνε καλά με αυτό ή κάποιος μπορεί πραγματικά να χαθεί. Η Νέα Υόρκη έχει μια πιο ανοιχτή, θετική ενέργεια, γιατί είναι πολύ γρήγορη, δίνει κίνητρο, έχει ενδιαφέρον, όταν νιώθεις μοναξιά και περπατήσεις σε ένα τετράγωνο εμπνέεσαι και αυτό δεν υπάρχει πολύ στο Βερολίνο. Η Νέα Υόρκη είναι πολύ γρήγορη, είναι σαν όλα να είναι γρήγορα με την καλή και την αρνητική έννοια. Πάντοτε ένιωθα την καλή ενέργεια της Νέας Υόρκης, χρειαζόμουν τη γρήγορη οδήγηση που η Νέα Υόρκη μου έδινε, και πιθανότατα, αν δεν γινόμουν πατέρας ξανά θα ζούσα ακόμα στη Νέα Υόρκη. Από την άλλη, οι άνθρωποί μου εκεί μου λένε τώρα ότι η Νέα Υόρκη έχει αλλάξει και μπορώ να μιλώ μόνο για το διάστημα που ζούσα εγώ εκεί. Πάντοτε με ενέπνεε η Νέα Υόρκη, και γι’ αυτό έγραφα περισσότερο υλικό εκεί απ’ ό,τι στο Βερολίνο.

Ποιος μουσικός που έχετε συναντήσει σας εξέπληξε περισσότερο; 
Υπάρχει ένας μουσικός που συνάντησα και ήταν ένας από τους… για την ακρίβεια, δύο, πρέπει να πω, ο ένας μουσικός, κάποιος που πραγματικά εκτιμώ σαν συνθέτη είναι ο Martin Gore των Depeche Mode, τόσο καλός, ταπεινός τύπος και επίσης εντυπωσιάστηκα από την καλοσύνη του ντράμερ μου (Emigrate), Mikko Sirén από τη Φινλανδία, ένας από τους πιο φιλικούς, ταπεινούς, ευγενέστερους μουσικούς που συνάντησα ποτέ.

Τι ακούγατε καθώς γραφόταν το άλμπουμ;
Ακούω πολλά πράγματα, πηγαίνω μπροστά και πίσω, δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος δίσκος ή είδος μουσικής, ειδικά στον κόσμο του streaming περνάς από διάφορα πράγματα. Άκουγα πολύ ραδιόφωνο, νέο υλικό που βγαίνει, δεν έχει σημασία τι είναι, ηλεκτρονική μουσική, pop, rock, blues. Δεν υπάρχει συγκεκριμένος δίσκος που θα ακούσω. Μία εποχή άκουγα πολύ Lana Del Rey.

Είστε ένας πολύ επιτυχημένος καλλιτέχνης. Ποιος είναι ο ορισμός που δίνετε στην επιτυχία;
Νομίζω ότι τον ορισμό μπορείς να τον δώσεις όταν συνειδητοποιήσεις πως μπορείς να επηρεάσεις πολλούς ανθρώπους, όταν συνειδητοποιήσεις πως όταν γράφεις μουσική, η μουσική σου έχει δύναμη και αλλάζει τις ζωές των ανθρώπων με θετικό τρόπο. Έκανα ένα podcast με μερικούς fans των Emigrate και άκουσα τόσες πολλές ιστορίες που μου είπαν ότι η μουσική που έγραψα τους έσωσε τη ζωή, οπότε αυτό, νομίζω, είναι η μεγάλη επιτυχία.

Πόσες κιθάρες φέρνετε σε ένα session και πώς γνωρίζετε τον ήχο που θέλετε να «βγάλετε» πριν φτάσετε εκεί;
Ηχογραφώ τα πάντα στο δικό μου στούντιο, πούλησα αρκετές από τις κιθάρες μου γιατί είχα πάρα πολλές και νομίζω πως έχω τώρα, δεν ξέρω, γύρω στις 20. Και πάντοτε υπάρχει μία που μου αρέσει για κάποιο διάστημα, όπως επίσης αλλάζω κιθάρες εδώ κι εκεί, δεν είναι ότι παίζω με μία μόνο. Παίζω, λοιπόν, με όσες παίζω και στο στούντιο, με τα signature μοντέλα μου.

Ποια είναι τα πρώτα πράγματα που θα κάνετε όταν τελειώσει η πανδημία;
Όταν τελειώσει η πανδημία ελπίζω να παίξω live ξανά.

Δουλεύετε πάνω σε κάτι καινούργιο αυτό τον καιρό;
Όχι, τελειώνω το άλμπουμ των Rammstein, είμαστε στην ολοκλήρωση της μίξης, οπότε για την ώρα δεν συνθέτω κάτι καινούργιο.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τον χρόνο σας. Το άλμπουμ τα σπάει!
Σας ευχαριστώ, να έχετε μία υπέροχη μέρα!