Ο Δημήτρης Ζερβουδάκης και «Το μέσα μου βουνό» του Σούλη Λιάκου

Το 2002 έμεινα «άστεγος» επαγγελματικά. Η συνεργασία μου με την Minos Emi, παρόλο που έδωσε καρπούς, τελείωσε άτσαλα. Ανεξάρτητος παραγωγός πλέον. Φρι λάνσερ, που λένε. Βασικά συνεργάζομαι με καλλιτέχνες απ’ ευθείας. Τσαλιγοπούλου, Γλυκερία, Θηβαίος… Η κρίση στη δισκογραφία είναι στον κήπο, δεν έχει χτυπήσει ακόμα την πόρτα. Χτυπάει όμως το τηλέφωνο και είναι ο Νίκος Ζιώγαλας που θέλει να βρεθούμε για δουλειά. Σπίτι του στον Γέρακα, γνωρίζω τον παιδικό του φίλο από την Βέροια. Σούλης Λιάκος. Φαρμακοποιός κατά βάση. Γράφει και τραγούδια για να έχει ο νους του αγαλλίαση και η ψυχή του χαρά. Τραγουδοποιός. Δηλαδή γράφει τους στίχους και τη μουσική. Ακούω τρία τραγούδια με την φωνή του Δημήτρη Ζερβουδάκη. Τα demo τα έχει κάνει ο Διαμαντής Καραγιαννακίδης με τον Λιάκο. Επιμελέστατα. Νέος Θεσσαλονικιός, φέρελπις  προγραμματιστής και κιμπορντίστας. Παίζει πλήκτρα με τον Ζερβουδάκη. Υλικό πρωτότυπο με πολλές αναγνώσεις. Τρία τραγούδια ιδιαίτερα που εξάπτουν την φαντασία. Επιπροσθέτως με ιντριγκάρει και η συνεργασία με τον Ζερβουδάκη, που την είχα πάντα «πόθο ευσεβή». Από το «Γράμμα σ’ ένα ποιητή», θεωρώ τη φωνή του σπάνιας συγκίνησης και τον ίδιο εξαιρετικό ερμηνευτή.

Αποδέχομαι την πρόταση. Για την ακρίβεια αποδέχομαι την περιπέτεια, γιατί ουσιαστικά δεν υπάρχει χρηματοδότης. Δεν υπάρχει εταιρία. Δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα. Τα βάζω σε σειρά. Ανεβαίνω στην Θεσσαλονίκη και κλείνω στο Rock Sound Studio του βετεράνου Παντελή Δεληγιαννίδη που μας άφησε το 2000. Το «τρέχει» η γυναίκα του η Sarah και τα παιδιά που ήταν εκεί. Γιάννης Κοροβέσης και Δημήτρης Σταρόβας. Εκεί θα πάμε σαν να είναι μαζί μας κι ο Παντελής. Επιλέγω τον Κοροβέση για ηχολήπτη και κρατάω τον Σταρόβα για φίλο. Το preproduction γίνεται στο σπίτι του Διαμαντή στην Τούμπα. Εγώ ανεβαίνω Θεσσαλονίκη κάθε Παρασκευή και επιστρέφω Κυριακή βράδυ. Με φιλοξενούν εκ περιτροπής ο Διαμαντής και ο Δημήτρης. Ο Δημήτρης είναι στο Μεσημέρι έξω από την Θεσσαλονίκη. Βλέπουμε τ’ αστέρια με το τηλεσκόπιό του. Ο Σούλης περνάει τα διόδια στα Μάλγαρα 6 με 12 φορές την εβδομάδα. Θα παίξει η μπάντα του Ζερβουδάκη. Είναι μια μπάντα ροκ. Παίζουν όλοι μαζί. Αγαμέμνων Μάρδας μπάσο, Γιώργος Καρυζώνης τύμπανα. Και η «αποκάλυψη»: Σταύρος Ρωσσόπουλος. Φευγάτος κιθαρίστας παντός καιρού. Έχει ένα punk γκρουπ. «Αβάφτιστοι μικροί πιτσιλωτοί δρυοκολάπτες». Εξηλεκτρίζει  και ροκάρει όλα τα θέματα που έγραψε ο Σούλης με την κλασσική του κιθάρα. Με την κουβέντα βγαίνει από μέσα του μια ηλεκτρική ποίηση. Είναι ο κιθαρίστας που χρειαζόμαστε. Δυσκολίες από τα «άναρχα» μέτρα. Πρέπει να τα σουλουπώσουμε. Ο Σούλης είναι σαν πρωτάρης και οι υπόλοιποι έμπειροι και κωλοπετσωμένοι. Νομίζω πως κάπου τον τρομάζουμε.

Έχει κυκλοφορήσει η «Αγρύπνια» του Θανάση το 2002 και έχει ψηλώσει πολύ τον πήχη. Είμαστε κι εμείς παρέα της αποκέντρωσης. Εδώ έχουμε όμως ντοπιολαλιές. Αρβανίτικα, Ποντιακά, Σλάβικα που παλεύουν να εκφραστούν. Ο Σούλης θυμάται το χωριό του. Τα παιδικά του χρόνια. Τα επιφωνήματα της χαράς και της λύπης. Τα πλέκει στα τραγούδια του. Ω λε λε, το λένε οι βλάχοι, το λένε οι Θράκες και οι πόντιοι, σαν λέξη παλιά απαγορευμένη. Δεν ξέρω αν οι στίχοι είναι μνήμες ή μυθοπλασία του ευφάνταστου τραγουδοποιού. Θα δείξει. Είναι ο εξαιρετικός βιολιστής Θανάσης Γκιουλετζής στην Θεσσαλονίκη με τον Πάριο. Τον καλεί ο Δημήτρης κι έρχεται και ερμηνεύει κι αυτά που δεν του ζητήσαμε. Υπάρχει πλούτος θεμάτων και αντιθεμάτων και παίζει. Είναι στο μυαλό μας. Παίρνω τον Σταύρο Παζαρέντζη να μας παίξει ζουρνάδες αλλά και ό,τι προκύψει. Παίζει εξαιρετικό κλαρίνο. Δεν τον γνώριζα. Ήτανε σύσταση του Βασίλη Σαλέα. Η ροκ βάση και οι κιθάρες με τα βιολιά και τα κλαρίνα δένουν και δίνουν την δύναμη και την πρωτογένεια που αναζητάμε. Έχω βουτήξει στο υλικό και προτείνω να πάει παραπέρα. Θέλω και κάτι ακόμα. Θέλω μια γκάιντα. Παίρνει ο Δημήτρης τηλέφωνο στον Βώλακα. Είναι ο Γιώργος Νταβλιάκος. Θα έρθει, θα φέρει και την χορωδία του Εκπολιτιστικού Μορφωτικού  Βώλακα Δράμας. Δεν είναι εκπολιτιστικός Μπρεχτ, Φασμπίντερ και ξερό ψωμί. Είναι άνθρωποι που κρατάνε ζωντανά αυτά που οι άλλοι τα θέλουν ξεχασμένα. Έρχονται με βανάκι. Δυο ώρες να έρθουν και δυο ώρες να γυρίσουν. Πέντε κυρίες της υπαίθρου, ένας οδηγός και δυο οι γκαϊντατζήδες. Με τα τσίπουρά τους. Έτοιμοι.

Ξεκινάμε με τις γκάιντες για να εγκλιματιστεί η θηλυκή χορωδία. Θέλει λίγο κούρδισμα ο ασκός του Διονύσου και τον ποτίζει τσίπουρο. Είμαστε Θράκες και πάμε για μάχη. «Μαύρη μέρα». Θα βάλω ρούχα πάνινα πολιτισμένα / θα πάω να πω τα κάλαντα σ’ όλα τ’ απελπισμένα.

Η χορωδία είναι έτοιμη. Ο Ζερβουδάκης θα μπει μαζί τους να τις καθοδηγήσει. Τα ακουστικά για τον πρωτοεμφανιζόμενο στο στούντιο είναι πάντα θέμα. Τελικές φωνές του Δημήτρη δεν υπάρχουν. Είναι μόνο οι οδηγοί. Προσαρμόζονται γρήγορα. Το αποτέλεσμα μας αφήνει άφωνους. Αυτές οι «ακαλλιέργητες» βουνίσιες φωνές κουβαλάνε τον δικό τους πολιτισμό. Λένε «Ω λε λε» και είναι σαν αρχαία επίκληση κάποιας τραγωδίας. «Του άλλου κόσμου ειδοποιούν να μπουν στο πανηγύρι»

Πριν φύγουν μας αποχαιρετούν με ένα τραγούδι. Προλαβαίνει ο Κοροβέσης και στήνει στο σαλονάκι δυο μικρόφωνα. Ανταποδίδουν την χαρά που ζήσανε με τραγούδι. Αμέσως πριν κρυώσει η συγκίνηση απ’ την επιδερμίδα, μπαίνει ο Δημήτρης και τραγουδάει. Οι ερμηνείες είναι ώριμες, σαν να τις ετοίμαζε από την αρχή. Έρχεται και η Μαρία Φωτίου που έκανε τις επαφές Σούλη - Δημήτρη και κάνει φωνητικά. Γράφουμε και μια ακουστική βερσιόν του ποντιακού «Σο παρχάρ» που το λέει ο Σούλης και του κάνει φωνητικά ο Ζιώγαλας.

Υπάρχει μια διάχυτη εκ βαθέων δοτικότητα. Είναι μια γιορτή. Σαν να γιορτάζουμε της Πίστης της Αγάπης και της Ελπίδας.  Κοντεύουμε να τελειώσουμε και παίρνω υλικό για δειγματισμό. Ενδιαφέρεται η Λύρα. Ζητάνε συνάντηση με τον Δημήτρη. Του προτείνουν να κάνει άλλη δουλειά. Του την σπάνε. Εκείνο τον καιρό εμφανίζεται μια νέα εταιρεία που εκδίδει «Τα Κρόταλα». Οι φίλοι από το γκρουπ μάς μεταφέρουν τα καλύτερα για την γενναιοδωρία τους, την φιλοτεχνία τους, τη συνεργασία τους κ.λπ. Τους πάω το δείγμα. Τους ενδιαφέρει. Μιλάω με μια νέα κυρία με λατινικό όνομα. Φέρνω την δουλειά στην Αθήνα στο στούντιο Odeon με τον Ηλία Λάκκα που θα μιξάρει. Έρχεται ο «Κροταλιστής» Βαγγέλης Καρίπης και στολίζει τα τραγούδια και τα γκρουβάρει. Μας λείπει ένα ούτι στις «Φυλές» που το παίζει ο Θωμάς Κωνσταντίνου. Το cd το βαφτίζω «Το μέσα μου βουνό». Έχω μια ιδέα για το εξώφυλλο. Ο Σούλης να είναι σαν τον Θεόφιλο στην γνωστή φωτογραφία με τη μάνα του. Στη φωτογράφιση κοτσάρουν ένα μουστάκι στον Σούλη και του φοράνε την φουστανέλα. Φωτογράφος είναι ο Νεκτάριος Παπανικολάου. Τελικά στην σχεδίαση δεν ακολουθούν την αρχική ιδέα. Και η μεγάλη ατυχία. Πριν πληρωθούν όλοι οι μουσικοί η εταιρία καταρρέει. Ο δίσκος μπλοκάρεται από τα ασφαλιστικά μέτρα που τους κυνηγάνε.

Την επόμενη χρονιά ο Ζερβουδάκης δίνει μια συναυλία στο Gagarin. Εκεί κάνουμε ένα αφιέρωμα στο «Μέσα μου βουνό» με τον Σούλη Λιάκο και τον Νίκο Ζιώγαλα επί σκηνής. Παίζω κι εγώ κρουστά.

Μετά από πολλές περιπέτειες ο δίσκος πέρασε στον κατάλογο του Μικρού Ήρωα.

Τα τραγούδια είναι ακόμα ζωντανά και μπορείτε να τα ακούσετε στα λάιβ του Δημήτρη Ζερβουδάκη.