Μουσικη

Saint Etienne: Δεν ξεγελαστήκαμε από τη φούσκα της διασημότητας

H Sarah Cracknell μιλάει στην ATHENS VOICE για το νέο άλμπουμ «I’ve Been Trying To Tell You» και την πορεία του επιδραστικού σχήματος

Δημήτρης Αθανασιάδης
10’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Συνέντευξη: Η τραγουδίστρια των Saint Etienne, Sarah Cracknell, μιλάει στην ATHENS VOICE για το νέο τους άλμπουμ «I’ve Been Trying To Tell You».

Οι Saint Etienne έδωσαν την πρώτη τους συναυλία στην Ελλάδα στις 15 Απριλίου 1994 στον θρυλικό «Μύλο», στη Θεσσαλονίκη. Και την επόμενη νύχτα, στο επίσης θρυλικό «Ρόδον», στην Αθήνα. Προκάλεσαν μεγάλη αίσθηση το 1991 με το ντεμπούτο τους «Foxbase Alpha», στο οποίο ταίριαζαν την clubbing κουλτούρα και τη house μουσική με samples από ταινίες και ποπ ήχους από τη δεκαετία του 1960. Με τη μελαγχολική και χορευτική διασκευή στο «Only Love Can Break Your Heart» του Neil Young κατέκτησαν το airplay των ραδιοφωνικών σταθμών και έκτοτε με κάθε τους άλμπουμ κέρδιζαν τον χρόνο των ανθρώπων. Το φετινό φθινόπωρο οι Saint Etienne επέστρεψαν με το νέο, δέκατο, άλμπουμ τους «I’ve Been Trying To Tell You» από τη Heavenly Recordings, που κυκλοφορεί στην Ελλάδα σε διανομή Rockarolla, στο οποίο «νοσταλγούν» τα τέλη των 90s και την αισιοδοξία εκείνων των χρόνων. Το δημοφιλές τρίο από το Λονδίνο που συνέβαλε στη διάδοση της χορευτικής μουσικής συνεργάστηκε με τον διακεκριμένο φωτογράφο και κινηματογραφιστή Alasdair McLellan, ο οποίος επιμελήθηκε ένα φιλμ που συνοδεύει τη νέα κυκλοφορία. Μουσική, εικόνες, συναισθήματα. H Sarah Cracknell μίλησε στην ATHENS VOICE, με αφορμή την καινούργια δισκογραφική κυκλοφορία των Saint Etienne, για την έμπνευση, τις αναμνήσεις και τη ζωή που αλλάζει.

© Elaine Constantine

Συγχαρητήρια για το ολοκαίνουριο άλμπουμ σας «I’ve been trying to tell you», στο οποίο επιστρέφω συνεχώς. Είναι τόσο εκφραστικό και συναρπαστικό. Τι σας ενέπνευσε περισσότερο κατά τη διάρκεια της σύνθεσης και της ηχογράφησης;
Υπήρχε η ιδέα να εστιάσουμε το ύφος του δίσκου στην περίοδο μεταξύ 1997 και 2001. Πολύ συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, αλλά το 1997 υπήρχε μία αισιόδοξη διάθεση, γιατί είχαμε αλλαγή κυβέρνησης, έχοντας συντηρητική κυβέρνηση επί 18 χρόνια, έτσι είχαμε νεανικό ενθουσιασμό, και μετά, δεν ήταν ότι έγινε κάτι φοβερό αλλά δεν ήταν και ακριβώς ό,τι περιμέναμε: το 2001 είχαμε τους Δίδυμους Πύργους, ξεκάθαρα απαίσιο, όλο το άλμπουμ είναι μια ματιά στα πράγματα του παρελθόντος και στον τρόπο που τα θυμόμαστε. Και τα θυμόμαστε όπως ήταν ή διασχίζουμε τη μνήμη μέσα από ένα ομιχλώδες σύννεφο, γιατί το μυαλό σού παίζει παιχνίδια με τη μνήμη. Θυμάσαι τα καλά, ξεχνάς τα άσχημα. Αυτό αφορά περίπου, καταλαβαίνω ότι ακούγεται ψεύτικο και ελαφρώς υποκριτικό, όμως είναι αρκετά χρήσιμο να υπάρχει κεντρική ιδέα σαν αυτή, πάντοτε ή σχεδόν πάντοτε έχουμε θέμα στο άλμπουμ, κάτι για να ξεκινήσουμε. Όταν έχεις ηχογραφήσει τόσα άλμπουμ όσα εμείς, είναι δύσκολο να κατεβάσεις μεμονωμένες ιδέες για τραγούδια, είναι πολύ καλύτερο να υπάρχει θέμα. Σου δίνει ώθηση να γράψεις με συγκεκριμένο τρόπο. Μεγάλη απάντηση, συγγνώμη γι’ αυτό!

Πώς διαλέξατε τίτλο για το άλμπουμ;
Θέλαμε κάτι «ομιλητικό», για να είμαι ειλικρινής ο τίτλος ήταν ιδέα του Bob Stanley, οπότε μάλλον πρέπει να ρωτήσεις εκείνον, όχι εμένα, συζητήσαμε αν θα ήταν «Trying to tell you» ή «I’ve been trying to tell you», θέλαμε να ακούγεται όπως η αρχή μιας κουβέντας.

Για πρώτη φορά οι Saint Etienne δεν ηχογράφησαν ζωντανά στο στούντιο. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία, η όλη κατάσταση για τους τρεις σας;
Η ηχογράφηση είχε πλάκα για την ακρίβεια, και είναι εκπληκτικό γιατί, από την πανδημία και μετά, ο κόσμος έμαθε να επικοινωνεί με διαφορετικούς τρόπους, έτσι ο Pete Wiggs, ο Bob Stanley κι εγώ περάσαμε ώρα σε πράγματα όπως το Zoom, να λέμε τις ιδέες μας, για παράδειγμα ο Pete μου έστελνε μουσική κι εγώ θα σκεφτόμουν κάποια μελωδία την οποία ηχογραφούσα σπίτι μου, ο μικρός μου γιος μου είναι πλέον πολύ χρήσιμος στο να ηχογραφεί φωνητικά για εμένα, μετά θα τα έστελνα στον Pete ή σε έναν απίθανο τύπο ονόματι Gus που δούλεψε με τον Pete στο άλμπουμ, μετά προσθέταμε τα φωνητικά, ήταν εύκολο για την ακρίβεια, όταν γράφουμε τραγούδια συνηθίζουμε να γράφουμε ξεχωριστά, και να βρισκόμαστε στο στούντιο, να τα βάζουμε όλα μαζί, να καθόμαστε, οπότε ήταν αρκετά ίδιο, με εξαίρεση ότι δεν μπήκαμε στο στούντιο, κι αυτό ήταν κρίμα. Πολύ δύσκολο να μιξάρεις χωρίς να βρίσκεσαι στον ίδιο χώρο, και να προσπαθείς να εξηγείς για τα δεύτερα φωνητικά ή το ρεφρέν, χρειάζεται να είσαι με κάποιον πάνω από αυτό, αλλά τελικά λειτούργησε, ήδη είχαμε ξεκινήσει ένα άλλο άλμπουμ πριν την πανδημία και δουλεύαμε σε ένα μικροσκοπικό στούντιο στο Λονδίνο στο Φίνσμπουρι Παρκ και είχαμε ολοκληρώσει περίπου τα 2/3 και έπρεπε, όχι να το παρατήσουμε, αλλά να το αφήσουμε στην άκρη για λίγο, και να φτιάξουμε το καινούριο. Όπου υπάρχει θέληση, υπάρχει τρόπος.

Ποιο κομμάτι σας δυσκόλεψε περισσότερο στην ηχογράφηση;
Νομίζω ότι μπλέξαμε λίγο με το «Fonteyn», δεν ξέρω γιατί, υπήρχαν πολλά μπρος-πίσω με τον Pete κι εμένα, βρήκα δυσκολία να εξηγήσω που θέλω να πάνε κομμάτια των φωνητικών. Στο τέλος το άφησα, γιατί μπορεί να γίνεις «σπαστικός» με μικροπράγματα, και γιατί ο Pete έκανε εξαιρετική δουλειά με το μιξάρισμα, ήμουν πραγματικά χαρούμενη με το αποτέλεσμα.

Στο «I’ve Been Trying To Tell You» ακούμε ήχους και samples από το 1997 έως το 2001, σωστά; Γιατί; Τι θυμάστε περισσότερο από εκείνη την εποχή;
Όπως είπα, είχαμε ένα είδος αισιοδοξίας ειδικά με την τότε αλλαγή της κυβέρνησης, χωρίς να θέλω να το πολιτικοποιήσω, και το άλλο θέμα είναι αν οι τρεις μας θυμόμαστε καθαρά εκείνη την εποχή, χωρίς κάποιο σύννεφο, ο Bob έχει πολύ καλή μνήμη, ο Pete όχι τόσο καλή, κι εγώ είμαι φρικτή. Είναι δύσκολο να θυμάσαι πράγματα. Συγκρατείς τα καλά, ενώ τα άσχημα τα απορρίπτεις. Θεωρήσαμε καλό να είμαστε συγκεκριμένοι και να εστιάσουμε σε μία χρονική περίοδο, και χρησιμοποιήσαμε samples δίσκων που ήταν μεν hits, αλλά όχι απαραίτητα δίσκοι που θα αγοράζαμε εμείς, ήταν πράγματα που θα άκουγες στο ραδιόφωνο. Για να είμαι ειλικρινής, άρεσε σε όλους. Κανένας δεν μας είπε «πώς τολμήσατε, είναι απαίσιο!».

Εάν ο 25χρονος εαυτός σας μπορούσε να σας δει τώρα, τι θα σκεφτόταν;
Όταν κάναμε το «Foxbase Alpha» το 1991, δεν γνωρίζαμε αν θα ήταν το μοναδικό μας. Απλά δεν το ξέρεις, βγάζεις κάτι, δεν έχεις ιδέα πώς θα εκληφθεί, οπότε το γεγονός ότι εξακολουθούμε να κάνουμε άλμπουμ τόσα χρόνια, είναι εξωπραγματικό για εμάς, και όχι απαραίτητα αυτό που περιμέναμε. Αυτό το άτομο, 25 χρόνια πίσω, είναι το ίδιο με σήμερα, απλά τότε ήμουν αληθινά ενθουσιασμένη επειδή κυκλοφόρησε το άλμπουμ μας. Εξακολουθώ να ενθουσιάζομαι, και με το τελευταίο συγκεκριμένα, μέχρι να βγει και να το ακούσουν οι άνθρωποι, δεν είχαμε ιδέα αν θα αρέσει ή όχι. Οπότε είμαστε πολύ ικανοποιημένοι που μοιάζει να αρέσει.

Μιλώντας για αναμνήσεις, οι Saint Etienne αποτελούν μεγάλη επιρροή για τους νέους καλλιτέχνες. Πίσω στη δεκαετία του 1990, τι ανακαλείτε από εκείνη την εποχή;
Είναι περίεργο, γιατί ο Τύπος προσπάθησε να μας στριμώξει με την υπόλοιπη βρετανική ποπ, ενώ δεν υπήρχε χώρος για εμάς εκεί, αρκετές μπάντες δεν χωρούσαν, μας άρεσαν πολλές μπάντες, αλλά συνέβαιναν πολλά τότε, όπως η μουσική drum and bass, για την οποία τα μίντια δεν μιλούσαν πολύ, ήταν underground κατάσταση, κι όμως, ήταν πολύ πιο ενδιαφέρουσα από τους Blur, ας πούμε. 

Τι σας έδωσε η συνεργασία σας με τον φωτογράφο Alasdair McLellan;
Είναι εξαιρετικός. Τον συναντήσαμε γιατί έκανε μία διαφήμιση για τον Marc Jacobs και χρησιμοποίησε ένα από τα single μας, το «Nothing can stop us», μίλησε με τον Bob και του είπε ότι θα ήθελε να κάνει κάτι για εμάς, όπως ένα βίντεο. Για την ακρίβεια, τον βάλαμε να ακούσει μερικά τραγούδια από το άλμπουμ, αυτό που κάναμε στο στούντιο, και μας είπε ότι μπορεί να το κάνει αυτό. Μετά μας είπε «για την ακρίβεια, μπορώ να φτιάξω για εσάς ένα φιλμ για το νέο άλμπουμ». Εμείς είπαμε «Αλήθεια; Ουάου!». Μετά αλλάξαμε τη μουσική, προτίμησε αυτή τη μουσική, και είναι φοβερό που ήθελε να κάνει ένα ολόκληρο φιλμ. Τώρα φτιάχνει ένα βίντεο για ένα χριστουγεννιάτικο single που θα κυκλοφορήσει, στο ίδιο στιλ. Πραγματικά έπιασε το θέμα του δίσκου, και εστίασε στο πώς να κάνει το φιλμ γύρω από την ανάμνηση της νεανικής αισιοδοξίας, και πώς ήταν η ζωή για εκείνον όταν ήταν νέος, είναι περίπου δέκα χρόνια μικρότερος από εμάς. Ο ίδιος μεγάλωσε στο Ντονκάστερ, και έλεγε πόσο βαρετή ήταν η ζωή του σαν έφηβος, δεν υπήρχε τίποτα να κάνει εκεί, περπατούσαν στους δρόμους απλά για να κάνουν κάτι, ή χόρευαν γύρω από το αυτοκίνητο με ήχο stereo, μιας και δεν μπορούσαν να μπουν στα clubs, που μάλλον δεν υπήρχαν ούτε αυτά. Είναι ο τρόπος που θυμάσαι τα πράγματα, νομίζω πως έκανε πολύ καλή δουλειά, και θα προτιμούσα ο κόσμος να βλέπει το φιλμ και να ακούει τη μουσική ταυτόχρονα, νομίζω ότι είναι πολύ ταιριαστά μαζί.

Νιώθω ότι το μεγαλύτερο μέρος της μουσικής σας έχει κινηματογραφική αίσθηση. Το αισθάνεστε κι εσείς αυτό; Kι αν ναι, τι την κάνει έτσι;
Και οι τρεις μας είχαμε πάντοτε ενδιαφέρον για τις ταινίες, ο πατέρας μου δούλευε στην κινηματογραφική βιομηχανία, έτσι πάντοτε πήγαινα σε γυρίσματα, και πάντοτε με συνάρπαζαν οι ταινίες. Και ο Pete είχε αντίστοιχο ενδιαφέρον καθώς μεγάλωνε. Αρέσουν και στους τρεις τα ίδια είδη ταινιών, οπότε είχαμε κοινά σημεία αναφοράς, τα τραγούδια μας δεν είναι αυτοβιογραφικά, αλλά όποτε το κάνουμε, τα μεταμφιέζουμε με χαρακτήρες από σκηνές ταινιών προκειμένου να δώσουμε στους ανθρώπους μία άλλη οπτική.

Επιλέγετε τις φωνητικές προσεγγίσεις σας, όπως οι ηθοποιοί στον ρόλο τους;
Μερικές φορές. Εξαρτάται. Έχω πολλές «ομιλούμενες» λέξεις στα τραγούδια, και μερικές αφηγήσεις γίνονται σαν να είμαι μία άλλη.

Διάβασα ότι το νέο σας άλμπουμ φέρνει στο νου την πολυπλοκότητα μιας εποχής, συχνά μυθιστορηματοποιημένης ως ελπιδοφόρας και αισιόδοξης. Τι σας δίνει ελπίδα σήμερα;
Είμαι κατά βάση αισιόδοξο άτομο, ένας άνθρωπος που βλέπει το ποτήρι μισό-γεμάτο, στο Ηνωμένο Βασίλειο αυτή τη στιγμή, αν ήμουν το αντίθετο, απαισιόδοξη, θα ήταν απαίσια. Δεν έχουμε καύσιμα, δεν έχουμε οδηγούς φορτηγών, είναι απαίσια εξαιτίας του Brexit προφανώς, όλα πήγαν τραγικά λάθος, και το ξέραμε ότι θα πάνε έτσι, αλλά, έχω ένα υπέροχο σπίτι, υπέροχα παιδιά, ανυπομονώ για όσα έρχονται, και απλά συνεχίζεις, έτσι δεν είναι;

Θυμάστε το πρώτο άλμπουμ που αγοράσατε;
Ναι, ο πρώτος δίσκος που αγόρασα με το χαρτζιλίκι μου ήταν ο «Rock On», του David Essex, 7ιντσο. Εξακολουθεί να είναι ένας από τους πιο αγαπημένους μου δίσκους.

Τι κάνετε για να φορτίσετε τις δημιουργικές σας μπαταρίες;
Μια βόλτα, ή χαζεύω κάτι πολύ όμορφο, αγαπώ τα χαλάσματα. Κοντά μου υπάρχει μία τέτοια έπαυλη και μία μονή καλογριών, αυτά με εμπνέουν πολύ. Ωραία τοπία, το νερό, λίμνες, έχω ένα ρυάκι στον κήπο μου και το αφουγκράζομαι.

Ποιο είναι το πιο όμορφο μέρος που έχουν δει τα μάτια σας;
Μου αρέσουν πολύ τα βουνά και το χιόνι, βρέθηκα στην Ιταλία 3-4 χρόνια πριν, με τη μητέρα μου και τα παιδιά μου, είχαμε πάει για σκι, ήμασταν πολύ ψηλά στις Άλπεις, υπήρχε χιόνι παντού και πανέμορφα βουνά. Σαν άλλος κόσμος, σαν κάτι που δεν βλέπεις συχνά, αγαπώ αυτόν τον νεκρικό ήχο από το παχύ χιόνι και ένα μπλε φως.

Ποιος είναι ο πιο διάσημος fan των Saint Etienne;
Πιθανότατα ο Alasdair McLellan. Δεν ξέρω, μάλλον εκείνος.

Όσο αποκτούσατε μεγαλύτερη δημοσιότητα, φοβηθήκατε ότι μπορεί να χάσετε την επαφή με τον εαυτό σας;
Νομίζω ότι ποτέ δεν ξεγελαστήκαμε από τη φούσκα της διασημότητας, δεν προσπαθήσαμε για διασημότητα, δεν θελήσαμε να είμαστε διάσημοι, μπορεί να αποβεί καταστροφικό για τη μελλοντική σου καριέρα, γιατί μπορεί να γίνεις τόσο μεγάλος που στο τέλος να πέσεις. Στα μέσα των 90s. είχα προσκλήσεις για όλα τα in πάρτι, με τα κόκκινα χαλιά, και τα μεγάλα events, όπου απλά δεν πήγαινα. Δεν ήθελα να με φωτογραφίζουν. Εξαιτίας της δουλειάς του μπαμπά μου, είχα γνωρίσει πολλούς διάσημους, δεν ήμουν «φεγγαροχτυπημένη» με τη δημοσιότητα. Για μένα ήταν κανονικοί άνθρωποι.

Ποιον ορισμό δίνετε στην επιτυχία;
Επιτυχία είναι όταν κάνεις μια δουλειά που αγαπάς, με ανθρώπους που σου αρέσει κυρίως να είσαι μαζί τους.  

Ποια είναι η συνταγή για το τέλειο πάρτι;
Πολλοί και καλοί ρυθμοί, από τα πιο σημαντικά, κόσμος που μπορεί να λύσει τα μαλλιά του και να διασκεδάσει, και βασικά πολλή σαμπάνια.

© Elaine Constantine

Πόσο δύσκολο είναι να κρατήσεις μια μπάντα μαζί για περισσότερο από 30 χρόνια;
Είναι αρκετά δύσκολο για πολλές μπάντες, ένας από τους λόγους που εμείς μείναμε τόσο καιρό μαζί, χωρίς διαφωνίες, είναι ότι δεν περνάμε μήνες ολόκληρους σε βαν περιοδείας, δεν εξαντλούμαστε σε στενούς χώρους για να εκνευρίσει ο ένας τον άλλον, δίνουμε χώρο μεταξύ μας, υπάρχει σεβασμός και λείπουν τα μεγάλα «εγώ» από τη μπάντα. Είμαστε όλοι πολύ δημοκρατικοί, και νοιαζόμαστε, αγαπιόμαστε συνεχώς. Και το γέλιο είναι σημαντικό.

Τι έχει αλλάξει για εσάς από το «Foxbase Alpha» το 1991;
Όχι πολλά, για να είμαι ειλικρινής. Εκτός από τα τελευταία δύο χρόνια που δεν παίζουμε live επειδή δεν μπορούμε, όλοι κάναμε παιδιά, όλοι μετακομίσαμε έξω από το Λονδίνο, επειδή μέναμε στην πόλη για μεγάλο χρονικό διάστημα, εγώ μετακόμισα πριν 16 χρόνια στο Όξφορντσάιρ, ο Pete μετακόμισε στο Μπράιτον εδώ και χρόνια, και ο Bob μόλις μετακόμισε στο Δυτικό Γιορκσάιρ, είμαστε αρκετά απλωμένοι και μακριά ο ένας από τον άλλον, αλλά το Zoom σε κάνει να νιώθεις σαν να έχεις δει τους ανθρώπους, ήρθε ο Pete σπίτι μου και του είπα ότι είναι σαν να έχω να τον δω από την περασμένη εβδομάδα και μου θύμισε ότι είχαμε μιλήσει στο Zoom, ενώ είχα να τον δω 18 μήνες. Είναι δύσκολο να βλέπεις κόσμο εν μέσω πανδημίας.

Όπου υπάρχει θέληση, υπάρχει τρόπος.

 

Τι κάνατε στο lockdown; Ασχοληθήκατε με νέα χόμπι;
Έκανα αυτό που έκαναν όλοι, έμαθα να φτιάχνω προζυμένιο ψωμί, περπάτησα περισσότερο, έχω έφηβους γιους και είδαμε πολλές σειρές όπως «Sopranos», «Wire», σειρές που είχα ήδη παρακολουθήσει με τον σύζυγό μου, αυτή τη φορά μαζί με τα παιδιά, κατά κάποιον τρόπο ήταν ωραίος χρόνος. Μένουμε κάπως απομονωμένα, χωρίς καταστήματα γύρω μας.

Ποιος σας ενέπνευσε να τραγουδήσετε και να ασχοληθείτε με τη μουσική;
Έγινε συμπτωματικά, όταν ήμουν περίπου 15, συνάντησα κάποιον, ξεκινούσε συγκρότημα, έψαχναν τραγουδίστρια και ήθελα να το κάνω εγώ, ας είχα να τραγουδήσω από τη χορωδία του σχολείου, έτσι μου προέκυψε. Ήμουν μεγάλη fan της μουσικής, και αποφάσισα ότι θα ήταν καλή ιδέα να εξελίξω τον προσωπικό μου ήχο, επειδή οι αγαπημένοι μου τραγουδιστές είχαν έναν δικό τους, μοναδικό τρόπο να τραγουδούν. Άνθρωποι που αναγνώριζες αμέσως μόλις τους άκουγες, η Elizabeth Fraser, Siouxsie and the Banshees, Tracy Thorn. Μου πήρε κάποιο καιρό για να το κάνω.

Ποιο είναι το σημαντικότερο μάθημα που σας έμαθε η ζωή, μέσα ή έξω από τη μουσική, και γιατί είναι σημαντικό για εσάς;
Το σημαντικότερο είναι να είσαι αληθινός σε ό, τι κάνεις, να μείνεις πιστός στις ιδέες σου, μην αλλάξεις για να χωρέσεις στο κουτί, κάνε μόνο αυτό που πιστεύεις ότι είναι καλό. Αν το κάνεις, όλοι θα έρθουν γύρω σου, γύρω από όσα σκέφτεσαι, και αυτό εξασφαλίζει και μεγαλύτερη καριέρα πιστεύω, μιας και δεν μπορείς να είσαι ψεύτικος για μεγάλο χρονικό διάστημα.