Popera ή πώς η νέα γενιά μαθαίνει να αγαπάει την όπερα

Η ιταλική όπερα γεννήθηκε στην Ιταλία του 1600 ως μια προσπάθεια να αναδειχθεί ξανά το αρχαιοελληνικό θέατρο. «Δάφνη», «Ορφέας και Ευρυδίκη» ήταν από τις πρώτες όπερες που γράφτηκαν. Από εκεί και ύστερα πέρασε από πολλά στάδια. Ωστόσο, παραμένει ακόμα και σήμερα ένα από τα πιο σημαντικά είδη μουσικής και θεωρείται ότι προάγει την αισθητική και πνευματική καλλιέργεια.

Ακόμη κι αν ακούγεται απίστευτο, η όπερα δεν απευθύνεται μόνο σε μεγαλύτερους σε ηλικία ή σε λίγους κι εκλεκτούς, γιατί απλούστατα η όπερα ως είδος μουσικής είναι πια προσβάσιμη σε όλους… Και όχι λόγω του ίντερνετ, αλλά εξαιτίας κάποιων προσωπικών προσπαθειών και πρωτοβουλιών για να καταρριφθεί αυτό το στερεότυπο.

Φόρο τιμής στον Luciano Pavarotti απέτισαν οι Los Angeles Times, την ημέρα που ο μεγάλος καλλιτέχνης έφυγε από τη ζωή. Στις 6 Σεπτεμβρίου 2007. Εντύπωση κάνει μια διαπίστωση στο αφιέρωμα. «Όσο ασυνήθιστο κι αν φαίνεται, αυτός ο άνθρωπος που ζύγισε πάνω από 136 κιλά, κατάφερε να γίνει και σύμβολο του σεξ».

Εκτός από sex symbol, ο Pavarotti ήταν ο πρώτος «ροκ» σταρ της όπερας, καθώς ήταν ο πρώτος που έκανε σόλο εμφανίσεις σε συναυλιακούς χώρους του Λας Βέγκας και στο Madison Square Garden της Νέας Υόρκης.

Ποιος θα φανταζόταν ότι η άρια Nessun dorma από την όπερα Turandot του Puccini θα γινόταν το «soundtrack» του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου του 1990; Λόγω αυτής της συγκεκριμένης εκτέλεσης η άρια αυτή έγινε τόσο αναγνωρίσιμη όσο και μια ποπ επιτυχία… Οι Τρεις Τενόροι, Pavarotti, José Carreras και Plácido Domingo, επηρέασαν τον κόσμο της μουσικής, με το ρεπερτόριό τους να αποτελείται από όπερες και μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ μέχρι ναπολιτάνικα τραγούδια ('O sole, 'o sole mio) και ποπ επιτυχίες.

Με το πρότζεκτ Pavarotti and Friends, ο Pavarotti κατέρριψε τα στερεότυπα για την όπερα και την έκανε «ποπ» μουσική − γιατί στην πραγματικότητα η έννοια «ποπ» προέρχεται από την αγγλική λέξη «popular». Σε αυτές τις φιλανθρωπικές συναυλίες, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από το 1993 μέχρι το 2003 στη γενέτειρά του, τη Μόντενα της Ιταλίας, πήραν μέρος είδωλα της ποπ και ροκ μουσικής. Από τη Σελίν Ντιόν έως τον Μπόνο και τον Στινγκ. 

Η προσπάθεια να αλλάξει η ιδέα που έχουμε για την όπερα δεν τελείωσε με τον Pavarotti. Πολλοί νέοι καλλιτέχνες ακολουθούν τα βήματά του, όπως το συγκρότημα Il Volo. Τα τρία μέλη του έγιναν γνωστά στην Ιταλία όταν διακρίθηκαν στον μουσικό διαγωνισμό Ti lascio una canzone σε ηλικία 14-16 χρονών. Δεν είναι τυχαίο ότι στην αρχή το συγκρότημα λεγόταν I Tre Tenorini, για να καταλήξουν τελικά στο τωρινό τους όνομα. Οι ίδιοι χαρακτηρίζουν το είδος της μουσικής τους «popera» και το απέδειξαν με τη συμμετοχή τους στον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision το 2015, με το τραγούδι Grande Amore. Δεν τραγουδούν αμιγώς όπερα, καθώς αυτό θα απαιτούσε μελέτη, εμπειρία και διαφορετική τεχνική, όπως λένε. Εντούτοις, το 2016 κυκλοφόρησαν ένα αφιέρωμα στους Τρεις Τενόρους, σε συνεργασία με τον Plácido Domingo και με υποστήριξη από το Luciano Pavarotti Foundation. Το νεότερο μέλος του συγκροτήματος, Gianluca Ginoble, δήλωσε σε μια συνέντευξη του στο Parade το 2017: «Πάντα λέμε ότι η μουσική δεν θα πεθάνει ποτέ γιατί, όπως ξέρετε, είναι αιώνια. Είναι το είδος της μουσικής που ο Luciano Pavarotti, ο Placido Domingo, ο José Carreras και οι Τρεις Τενόροι και ο Andrea Bocelli τραγουδούσαν εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια. Και έτσι, αυτό είναι που προσπαθούμε να κάνουμε −να ακολουθήσουμε την ιδέα αυτού που έκαναν στο παρελθόν, να μεταφέρουμε την όπερα και την ιταλική μουσική σε όλο τον κόσμο− και στη νέα γενιά. Αν έρθετε στις συναυλίες μας, μπορείτε να δείτε ανθρώπους όλων των ηλικιών. Παιδιά από 1 έως… 92 ετών».

Υ.Γ. Σύμφωνα με το Βικιλεξικό, η λέξη όπερα έχει την εξής ετυμολογία: όπερα < (άμεσο δάνειο) ιταλική opera < λατινική opera (έργο), επίσης πληθυντικός του opus (έργο)